Köylere Imar Affı

Köyden Kente Göç

Türkiye’de köyden kente göçün başlamasıyla beraber köyden gelenlerin en temel sorunu olan barınma sorunu için kentlerin o zamanki sınırlarının dışına doğru devlet veyahut başkasının arazisinin üzerine ev yapmasıyla imar sorunu ortaya çıkmıştır. Bu da arazisi başkasına ait binlerce evin varolmasına sebep olmuştur. Bugün gecekondular sadece İstanbul hatta şuan büyükşehir dediğimizde aklımıza gelen 5 büyükşehirde de değil hemen hemen tüm il ve büyük ilçelerde ortaya çıktı. Bu kadar kaçak yapının devlet tarafından -özellikle de oy kaybına sebep olacağını da tahmin ederek- yıkılması beklenmediği gibi Türkiye gibi bir deprem ülkesinde bu evleri neredeyse hiç incelemeden tapu vermek de beklenmemelidir. Ancak sadece bir defa da değil defalarca ve defalarca bu evlere tapular verildi.

Sorun gecekonduların yapılması ile başlasa bile asıl sorun hükümetlerin vatandaşların  isteklerine nasıl davranacağı üzerinedir. Günün sonunda kontrolsüz bir şekilde gecekondulara tapu vererek devlet tarafından onaylamak devletin o binayı deprem ve doğal afetlere karşı sağlam gördüğü anlamına gelir. Devletin gecekondulara karşı tavrı hoş bulmasa da makbul görmesi ve keza bu binalara her seçim döneminin sonunda veya başında imar aflarına gidilmesi bu kararın insan sağlığından daha çok politika için yapıldığını göstermektedir.

İmar afları genel olarak merkez sağ hükümetlerin seçim öncesi veyahut sonrasında verdikleri aflar olduğunu sıkça görmüş olsak bile ilk imar affı CHP’den gelmiştir. Genel Seçimleri ilk kez birden fazla partinin katıldığı gerek vekil dağılımı gerekse sandık güvenliği açısından çok fazla dedikodu ve şüphe içerse bile seçimlerini CHP kazanmıştır. CHP bu süreçte Demokrat Parti’nin vaadettiği birçok vaadi gerçekleştirmiştir. DP’nin vaat ettiği CHP’nin yaptığı bu vaatlerin büyük bir kısmını popülist vaatler olarak nitelendirebiliriz. İmar affı da tıpkı bu vaatler gibi popülist ve halkın bir bölümünün oyunu kazanmak için çok kıymetli bir yoldur. Siyaset bize şunu gösterir ki seçimi kazanacağından emin olmayan bir siyasi parti vatandaşa elindeki her şeyi vaat etmekten hiç ama hiç çekinmez.

Böyle bir ortamda CHP seçimlerine giderken oyunu artırma amacıyla köyden kente göçün yeni yeni ivmelendiği bu ortamda yılında şuan ismine imar affı veya imar barışı dediğimiz uygulamayı gerçekleştirdi. Bu af aslında ruhsatsız yapıların gerektiğinde yıkılması gerektiğine dair olan ibarenin değiştirilmesiyle yapılmıştır.

CHP’nin oy kazanma noktasında gerçekleştirdiği bu değişiklik sonrasında CHP ile beraber iktidardan inmemiş aksine iktidarın yeni sahibi olan Demokrat Parti ile birlikte Türkiye’nin yeni bir gerçeği olmuştur. Demokrat Parti de tıpkı Cumhuriyet Halk Partisi gibi yılında gerçekleşecek seçimler öncesinde bir imar affında bulunmuştur.

Devletin, para kazanmak için şehirlere gelen maddi durumu düşük vatandaşlarına imar konusunda rahatlık sağlaması bir iyilik gibi gözükebilir ancak her imar affında devlet düzensiz göçü, düzensiz şehirleşmeyi ve tabii ki en ama en önemlisi depreme dayanıklılığı meçhul binaları onaylıyordu. Bu sadece bir onaylama ile sınırlı kalmadığı gibi bir teşvikti aslında. Devlet kendi elleriyle her seçimden önce vatandaşlarına şehirlere gelin evlerinizin dayanıklılığına bakmadan sizlere tapu vereceğiz diyordu.

Demokrat Parti imar affını CHP’den öğrendikten sonra bir sonraki seçimden hemen önce bir imar affı gerçekleştirmiş sonrasında da tıpkı CHP gibi onlar da bu silahı kullanmaya devam etmişti. 27 Mayıs Darbesinden önce bir kez daha imar affı gerçekleştiren Demokrat Parti aslında bunu yaklaşan seçimler için bir oy devşirme aracı olarak görüyordu.
60’lara kadar imar affı bir vaat olarak resmi seçim tebligatnamelerinde verilmediğini görmekteyiz. Ancak özellikle 50’ler siyasi partilerin vaatlerinin çok ciddi olanları haricinde seçim tebligatnamelerinde yer vermedikleri bir dönemdi. Bu etki 90’lara kadar sürerken özellikle Özal ve sonrasında 90’lı yıllardaki siyasi parti enflasyonu ile birlikte bitmiştir.

’lar

60’lı yıllara girmemizin hemen sonrasında Türkiye yaşadığı darbe ile demokratik hayatını bir süreliğine dondururken tıpkı demokrasi gibi imar affı da dondurulmuştu. İmar affı kendisini yeniden kullanacak bir partiyi beklerken belki de yıllar sonra depreme dayanıklılık açısından çok fazla gündeme gelecek bir vaat ile karşıya çıkmıştır. 60 darbesinden yaklaşık bir sene sonra yapılan ilk seçimde Demokrat Parti’nin devamı Adalet Partisi şu vaatte bulunmuştur;

Bataklık halinde olup kurutulabilir toprakların ıslah ve imariyle tevzi olunması;
Adalet Partisi Seçim Beyannamesi

Bu vaat toprağı olmayan köylünün toprak edinmesini sağlamak için verilmiş bir vaat olmakla beraber üstünden geçen 60 yıldan beridir vatandaşın deprem ve sel gibi afetlerle daha fazla yüzleşmesine sebep olmuştur.

Türkiye deprem gerçekliğine önceki yazılarımızda bahsettiğimiz gibi hiç hazır olmamakla beraber hep birlikte depreme karşı önlem almak yerine depreme dair önlemsizlikler artmıştır.

Bunun sonrasında Türkiye’nin ilk koalisyon hükümetinin kurulmasıyla birlikte imar affı pek gündeme gelmediği gibi yılında tekrar bir imar affı gerçekleşmiştir.

80’ler ve Özal

Türkiye’de gariptir ki bu zamana kadar siyasi bir oy devşirme aracı olan imar affını sadece ve sadece tek parti iktidarlarında yapılmıştır. Siyasi partilerin koalisyon hükümetlerinde birbirlerini önleyici pozisyonlar alabilmeleri veya siyasi olarak bu oy devşirme aracını ortak olarak paylaşmak istememelerinden ötürü de olabilir ’lerde hiç imar affı gerçekleşmemiştir.

Özal da tıpkı eski dostu Demirel, Demirel’in öncülü Menderes ve Menderes’in imar affını öğrendiği İnönü gibi tek başına iktidar olduktan sonra yaklaşan seçimlerde tek başına iktidar kalabilmek için imar affını gerçekleştirmiştir. Özal bu noktada diğer liderlerin aksine imar affını değiştirip yeniden işler hale getireceğini belirtmiştir;

Dahası da var; Konut meselesinde vatandaşa haksızlık edilmiştir. Vatandaşa ev yapması için arsa göstermek yerine, zar zor arsa bulana ruhsat verilmemiştir. Vatanda kaçak konut yapmaya zorlanmıştır. Ne yüzden? Saçma sapan, çağı geçmiş bir mevzuat yüzünden. Hatta imar affı bu hatalar yüzünden çıkarılmıştır. Ama gene bürokrasi, kırtasiyecilik bu affı da çalışamaz hale getirmiştir. İlk iş olarak, bu mevzuatı değiştireceğiz ve imar affını işler hale getireceğiz. (2)
 TRT Seçim Konuşması

Bu konuşma seçimlerine giderken TRT’ye verilen seçim konuşmasıdır. Bu noktada Özal’ın imar affını değiştirmesiyle beraber devlet imar affı kapsamına alınan her ev için ruhsat ücreti alıyordu bu da imar affının aynı zamanda iktidar için bir oy devşirme aracı değil aynı zamanda bir gelir kapısı haline getiriyordu.

- arasında gerçekleşen imar affının ardından tıpkı önceki imar afları gibi iktidarda tek parti varken gerçekleşirken artık imar afları sadece oy devşirmek için değil devlete kaynak yaratmak için de kullanılmaya başlandı. 

Özal iktidarı kaybederken tıpkı daha öncesinde 70’ler hakkında bahsettiğimiz gibi Türkiye koalisyon hükümetlerinin yaygın olduğu dönemlerde imar affı uygulanmama kültürü devam ederken 90’lı yıllara doğru yargıtayın verdiği karar ile Anavatan Partisi’nin iktidardayken verdiği tapu tahsis belgelerinin tapu almak için yeterli olmadığı yönünde karar vermesiyle beraber imar afları ve ödenen bedeller boşa gitmiştir. 90’lar boyunca bu olayı çözme vaati siyasi partiler tarafından defalarca verilmiştir.

’ler ve İmar Barışı

Türkiye 90’lı yıllardan çıkar Türkiye siyasi tarihinde ilk kez imar affı bir koalisyon hükümetinde gerçekleşmiştir. DSP, MHP ve ANAP koalisyonunda gerçekleşen bu imar affı sonrasında birçok imar affını yapacak hatta imar affını daha da meşhur edip imar barışını beraber getirmiştir.

Tüm bu süreçte AK Parti tek başına ilk kez iktidara geldiği yılında imara dair şu vaatte bulunmuştur;

Belediye yöneticileri, modern belediyecilik, kentleşme, imar gibi konularda eğitime tabi tutulacaktır.(3)
AK Parti Seçim Beyannamesi

yılında iktidara gelirken imar affına dair hiçbir vaatte bulunmasa bile iktidara geldikten hemen sonra yılında bir imar affında bulunmuştur. Genellikle seçimlere yakın zamanlarda yapılan imar affı seçimden hemen sonra yapılmıştır. Bununla beraber genel seçimlerinden önce yılında AK Parti imar affında daha bulunmuştur.

İktidara geldikten sonraki 4 yıl içerisinde iki imar affında bulunmasına rağmen AK Parti iktidarı yılında yayınlanan AK Parti yayınladığı Kalkınma ve Demokratikleşme Programında aksini söylemiştir;

Kurulu şehir bölgesinde imar tadilatı yapıp yoğunluğu artırmak yerine, gecekondu bölgelerinde imar ıslah planları gerçekleştirilecek, mücavir alanlardaki planlamanın sürat kazanması sağlanacaktır.

AK Parti Kalkınma ve Demokratikleşme Programı

Üzerinden bir sene geçmiş olmasına rağmen AK Parti yılındaki genel seçimlerde bir sene önceki programının aksine imar affını destekleyen vaatte bulunmuştur;

Bir taraftan planlar süratle tamamlan›rken,diğer taraftan da imar ve yapılaşma konusundaki izin, ruhsat, denetim gibi işlemlerde bürokrasinin azaltılması esas olacak, ilgili merkezi ve yerel kurumların ortak organizasyonu ve işbirliği ile bu tür hizmetlerin öncelikle yerinden ve tek muhatap aracılığıyla verilmesi için gerekli altyapı oluşturulacaktır. 

AK Parti Seçim Beyannamesi

AK Parti yılında imar affı yerine imar islah programı gerçekleştireceğini söylerken bir sene sonraki seçimlerde imar affının kolaylaştırılmasını vaat etmiştir. Bunu belki de bir yanlışlık olduğunu düşünmenin ötesinde AK Parti sonrasında imar affını kolaylaştırmayı ve artırmayı amaçlayan vaatlerde bulunmuştur. Bunun yanında yılında AK Parti seçime giderken imar barışını gerçekleştireceğini vaat etmiştir;

Yapı Kayıt Belgesi ile imar barışını sağlayacağız. İmar barışıyla, mevcut yapısında herhangi bir değişiklik yapılmaksızın, imarsız ya da imara uygun yapılmamış binalara yapı kayıt belgesi vereceğiz 

AK Parti Seçim Beyannamesi

İmar barışı beraberinde bu evlerin depreme dayanaklılığından bina sahiplerini sorumlu tutarken depreme dayanaklılığı meçhul olan binlerce evi resmi statü altına almıştır.

İmar afları ve imar barışları bugüne kadar siyasetimizde bir oy devşirme ve vaat aracı olduğu gibi inşaat sektörünün kaçak yapılaşmasını indirekt yoldan onaylamış ve desteklemiştir. Bu da depreme karşı önlemi olmayan binlerce binaların göz göre göre tapu verilmesi demektir.

İmar affı kapsamında, imar mevzuatına aykırı yapılara yapı kayıt belgesi alınabiliyor. Yapı Kayıt Belgesi alınan yapılara cins değişikliği ve kat mülkiyeti tesisi yapılabiliyor.

Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılara, talep halinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabiliyor.

Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal ediliyor.

Peki, köylerde imar affı var mı? Köydeki imara aykırı yapılar için de imar affı kapsamında yapı kayıt belgesi alınabilir mi?

Köylerde imar affına başvurulabiliyor. Yapı kayıt belgesi düzenlenemeyecek yapılar şu şekilde sıralanıyor:

Yapı Kayıt Belgesi;

a) 18/11/ tarihli ve sayılı Boğaziçi Kanununda tanımlanan Boğaziçi sahil şeridi ve öngörünüm bölgesi içinde, sayılı Kanunun geçici 16 ncı maddesi

seafoodplus.info ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.

Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak seafoodplus.info yorum sayfalarında yer almayacaktır.

Ayrıca seafoodplus.info yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.

Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler seafoodplus.info yorum sayfalarında paylaşılamaz.

seafoodplus.info yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve seafoodplus.info bunlardan sorumlu tutulamaz.

seafoodplus.info yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.

Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.

İktidarın birbiri ardına her seçim öncesinde çıkardığı imar affı yasasıyla Diyarbakır’da kayıt dışı, ruhsatsız, imara aykırı 34 bin yapının imar affından yararlandırıldığı ortaya çıktı.

Özgür CEBE

Yayınlanma: - 21 Şubat Güncellenme:

Hükümetin imar affı kanunuyla gecekondulaşmanın had safhada yaşandığı Diyarbakır'da son çıkarılan imar affı yasasıyla 34 bin konut ve bağımsız bölümden oluşan işyerlerinin kayıt altına alındığı ve ‘kaçak yapı’ statüsünden çıkarıldığı öğrenildi.

İmar affı için 8 Haziran Ekim tarihleri arasında başvurular Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerince alındı. Ancak yoğun talep gelmesi üzerine bu süre 31 Aralık tarihine kadar uzatıldı. Son çıkarılan imar kanunuyla bakanlık 20 milyar lira gelir elde etti.

DEVLET-VATANDAŞ HELALLEŞMESİ

Kaçak, imara aykırı biçimde inşa edilmiş, taşkın inşaat ve imar kirliliğine yol açabilecek düzeydeki yapılara, af kapsamında, yapı kayıt belgesi verilerek yasal statüye kavuşturuldu. Diyarbakır Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü de İmar affıyla ilgili başvurular için il binasında bir ekip oluşturup başvuruları aldı ve adına “Devlet ile vatandaşın helalleşmesi” denildi. Görevli personel tarafından yapılan bilgilendirmede ve hazırlanan broşürlerde şöyle denildi:

“DEPREM  SORUMLULUĞUNU ALMAZSANIZ SÜREÇ UZAR”

“Kaçak nitelikte olduğu için altyapı hizmetinden yararlanamayan yapılar yapı kayıt belgesi aldıktan sonra tüm alt yapı hizmetlerinden yararlandırılacaktır. İmar barışı kapsamında yapı kayıt belgesi verilen ruhsatsız yapıların depreme dayanıklı olup olmadığı konusunda herhangi bir inceleme yapılmayacaktır.

Deprem riskine karşı güvencenin yapı sahibinin beyanı esas alınarak işleme konulacaktır. Yasadan yararlanmak isteyen o yapı sahibi bu sorumluluğu yükleniyor. Eğer burada pratikliği sağlayamazsak, yani bu sorumluluğu sizler üstlenmezseniz bu işlemeler çok uzun yıllar alır.

Başvurular alındıktan sonra o yapının olduğu alanlar kentsel dönüşüm alanı, riskli alan olarak ilan edildiği zaman mülkiyet sorunları artık çözüldüğü için çok büyük bir pratiklik sağlayacak. Bu nedenle yapının depremsellikle ilgili hususlarındaki sorumluluğu başvuru sahibine yüklenmiştir. Bunu kabul ettiğiniz taktirde işlemleri başlatabiliriz.”

10 MASALIK OFİS KURUP CAZİP HALE GETİRDİLER

Başvuru yapan vatandaşlara imar affını cazip kılabilmek için il müdürlüklerinde verilen bilgilendirmelerde, ayrıca yapı kayıt belgesi alanların evlerini ipotek ettirebilecekleri, bankalara teminat gösterebilecekleri, elektrik, su, doğalgaz gibi her türlü abonelik ve alt yapı hizmetlerinden kat mülkiyetli yapılarla eşdeğer yararlanabilecekleri anlatıldı.

Online başvuru yapamayanlar, dijital sistemi kullanamayan veya internet bağlantısı olmayan vatandaşlara bu iş için ayrılmış özel ofislerde 10 ayrı masa oluşturuldu ve her türlü bilgilendirme ve brifing faaliyeti yürütüldü.

depremDiyarbakırdoğalgazinternetseçim