Kalın bağırsak ve rektum incelemesi için başvurulan kolonoskopi yönteminde, bağırsak hastalıklarının tespit edilmesi amaçlanır. Makat tarafından giriş yapılarak bağırsaktaki problemlerin teşhis edilmesini hedefleyen kolonoskopi yönteminde, öncelikle bağırsak temizliğinin yapılması çok önemlidir. Bu yüzden de kolonoskopi öncesi ve sonrası beslenme bu noktada dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. Peki, kolonoskopi öncesi beslenme nasıl olmalı? Kolonoskopi öncesi beslenme listesi nedir? Hepsi ve daha fazlası için Avicenna Hastanesi olarak ele aldığımız bu yazımızı inceleyebilirsiniz.
Kolonoskopi öncesi nasıl beslenmeli sorusu, pek çok kullanıcı tarafından merak edilir ve araştırılır. Öncelikle kolonoskopi diyetinin temel amacının, posa bırakan bitkisel besinlerden kaçınmak olduğunu söylemeliyiz. Posa bırakmayan gıdalar ise rahatlıkla tüketilebilir. Bol lif içeren gıdalar posa bırakır ve kolonun temizlenmesini zorlaştırır. Bu nedenle kolonoskopi öncesi beslenme noktasında düşük lifli gıdalar ve posa bırakmayan gıdalar tüketilmelidir.
Kırmızı et, beyaz et, süt ürünleri ve yumurta gibi protein bazlı gıdalar poza bırakmaz. Bunların dışında sakatat, deri ve balık pulu gibi besinler ise poza bırakarak kolonoskopi işlemini zorlaştırır. Kısaca bahsetmek gerekirse, kolonoskopi öncesi beslenmediyeti için posa bırakmayan ve protein ağırlıklı gıdalar tercih edilmelidir. Yani kırmızı et, tavuk eti, yoğurt, peynir ve yumurta gibi ürünler bu gıdalara örnektir. Öte yandan bu ürünlerin yağlarını tüketmekte de herhangi bir sorun yoktur. Aynı zamanda kolonoskopi diyetinden bol posa bırakan sebzeleri, meyveleri ve kuruyemişleri çıkarmak gerekmektedir. Kolonoskopiye 1 hafta önceden hazırlanmaya başlamak gerekmektedir. Bu aşamada ihtiyacınız olacak besinler ve kaçılması gereken yiyecekler aşağıda yer almaktadır:
Bu ve benzeri ürünler kolonoskopi işleminden önceki gün öğle yemeğinde yenebilir. Kolonoskopi işleminden önceki akşam ise yalnızca yoğurt tüketilmelidir. İşlem öncesi akşam ’da yenen yoğurttan 1 saat sonra doktorun verdiği ilacı içebilirsiniz.
Listedeki besinler kolonoskopiden önce gibi kabızlık ve gaz sıkışmasına sebep olan gıdalara örnektir.
Kolonoskopi işlemi öncesinde doktor tarafından önerilen beslenme programına eksiksiz ve dikkatli bir şekilde uymak çok önemlidir. Önerilen beslenme programına uyulmadığı taktirde kolonoskopi işleminin gerçekleşmesi oldukça zor bir hal alacaktır. Kolonoskopi öncesi beslenme noktasında örnek alabileceğiniz 3 günlük bir diyet listesi şu şekildedir:
1. Gün
2. Gün
3. Gün
Örnek alabileceğiniz diyet listesinin yanında kolonosopi öncesi beslenme için mutlaka doktorunuza danışmalı ve tüketeceğiniz besinler için onay almalısınız.
Kolonoskopi işlemi öncesi ve sonrası bazı şeylere dikkat edilmesi gerekmektedir. Özellikle bu işlemin ardından hastalar dengeli ve düzenli bir şekilde beslenmelerine devam etmelidir. Kolonoskopi öncesi diyet verilmesinin yanı sıra işlem sonrasında da bir takım beslenme programları uygulanır. İşlemden sonraki ilk iki gün çok önemli olduğu için, bu zamanlarda kişilere özel bir sağlıklı beslenme uygun olacaktır. Genel olarak balık buğulama, beyaz ekmek, peynir, patates, fındık, meyve, kırmızı et, pirinç ve sebze gibi gıdalar faydalı besinlere örnek olurken süt, lifli gıdalar, renkli ve asitli içecekler gibi gıdalar kolonoskopi işlemi için zararlı olan besinlerdir.
Sıkça Sorulan Sorular
Kolonoskopiden 2 gün önce ne yenir?
İşlemden yaklaşık 2 gün önce yumuşak gıda diyetine geçilir. Yumuşak yiyeceklere örnek olarak da omlet, smoothieler, sebze püreleri ve çorbalar verilebilir.
Kolonoskopi öncesi beslenme için hangi çorbalar içilebilir?
Daha çok tarhana ve mercimek çorbası gibi çorbalar uygundur.
Kolonoskopiden bir gün önce kahvaltı yapılır mı?
İşlemden bir gün önce genel olarak hafif bir kahvaltıya yapılmalı kahvaltının ardından ise herhangi partiküllü bir katı veya sıvı gıdalardan uzak durulur.
Genel Cerrahi bölümü doktor listesi aşağıda yer almaktadır:
Kolonoskopi Diyeti Nasıl Yapılır Kolonoskopi Diyetinde Neler Yenmelidir
“Kolonoskopi diyeti, kolonoskopi işlemi yaptırmadan önce neler yemeli ve neler yememeli, içmemeli, beslenme düzeni nasıl olmalı, bu konuda bilgi veren diyettir. Makalemizde bu konu hakkında bilgi alabilirsiniz. Kolonoskopi sırasında bağırsağın net görülebilmesi için, bağırsağın tamamen boş olması gerekmektedir. Bu yüzden de kolonoskopi işlemi yapılmadan önce bağırsağın tamamen boşalmasını sağlayacak, doktor tarafından verilen 24 saatlik diyet listesine uyulması ve gerekli ilaçların alınması oldukça önemlidir. Konu hakkındaki gerekli bilgiler hemşireler tarafından verilmektedir.
İnsan vücudunda bulunan bir organ olan ve latincedeki adı “kolon” olan bağırsakların çeşitli sebeplerden dolayı incelemek ve belirli noktalarını görüntülemek için yapılan işleme kolonoskopi adı verilir. Ucunda aydınlatıcı bir nokta bulunan bir aletle kalın bağırsakların içine girilerek bağırsakların iç yüzeylerinin durumunu ve tümor ya da herhangi bir anormal durum olup olmadığını teşhis etmek için uygulanan bir işlemdir.
Kolonoskopi Öncesi Yasak Olan Besinler Nelerdir?
Kolonoskopi Öncesi Neler Yenebilir?
Kolonoskopi öncesi izinli olan bu gıdalar, kolonoskopi işleminden 1 gün önce saat 'ye kadar yenilebilir.
Kolonoskopi Diyeti Nasıl Yapılır?
Kolonoskopi işlemi yapılmadan önceki 8 saat boyunca herhangi bir şey yenilmemeli ya da içilmemelidir.
Kolonoskopi işlemi uygulanmadan önceki yenilecek şeylerin bağırsakları yormadan boşaltması gerektiği için kepekli, posalı, taneli ve renkli gıdalar kesinlikle tüketilmemelidir.
Kolonoskopiden önceki 3 gün boyunca tanesiz besinlerden oluşan bir beslenme programı uygulanır. ilk iki gün; sabahları açık çay, bitki çayları, tanesiz reçel bal peynir ve yumurta, öğlen ve akşam yemeklerinde renksiz, sebzesiz un/şehriye veya pirinç çorbası, söğüş tavuk, tanesiz komposto, sade pirinç pilavı veya sade makarna tüketilebilir.
Ara öğün olarak bitki çayları, tanesiz komposto, kepeksiz galeta veya bisküvi tüketilebilir.
Sık sık su içilmesi bu dönemde oldukça önemlidir.,
Son gün yani kolonoskopiden 1 gün önce tanesiz komposto,bitki çayları, tanesiz, sebzesiz ve renksiz çorba, bal, tanesiz reçel, kepeksiz galeta, kepeksiz bisküvi ve bol su tüketilmelidir.
Kolonoskopiden önceki 24 saat içinde katı gıda tüketimi kesilmeli ve mercimek çorbası,tarhana çorbası, kayısı ve şeftali suyu, un ve posa içeren sıvıların tüketiminden de kaçınılmalıdır.
Doktor tarafından verilen müsil ilacı kullanıldıktan sonra su dışında herhangi bir şey tüketilmemelidir.
Doktorun tavsiyelerine öncelik verilerek, kolonoskopi işleminden 2 saat öncesinde kadar su tüketilmesinde bir sakınca görülmemektedir.
Kolonoskopi Kimlere Ve Hangi Durumda Olanlara Yapılır?
Kolonoskopi İşleminin Komplikasyonları Nelerdir?
Kolonoskopi işlemi için kullanılan ilaçlara karşı alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Çok nadir olarak ( %0,,7 oranında) biyopsi yapılan veya polip çıkartılan bölgelerde kanama veya delinme oluşabilir. Bu gibi durumlarda kanama olduğu saptandığında enjeksiyon tedavisi, koter veya lazer ile yakma işlemi uygulanarak kanamanın durdurulması sağlanır. Bir kişinin kolonoskopi işlemi sırasında ölme riski yaklaşık olarak %0,03 tür.
Kolonoskopi, kolon (bağırsak) ve rektum kanserini erken tespit edebilen ve hayat kurtardığı kanıtlanan doğru bir testtir. Esnek, ışıklı bir tüp kullanılarak polipler tespit edilebilir ve çıkarabilir. Kolonoskopi güvenli bir işlem olmasına rağmen bazen ağır kanamalara, kolonda yırtılmalara, divertikülit olarak bilinen kolondaki keselerin iltihaplanmasına veya enfeksiyonuna, şiddetli karın ağrısına ve kalp veya kan damarı hastalığı olan kişilerde sorunlara neden olabilir. Daha nadir komplikasyonlar kan nakline, ameliyata, hastanede yatışa veya nadiren ölüme neden olabilir. Test öncesi muhakkak diyet kısıtlanmalı ve önceden müshiller alınmalıdır.
Çoğu birey için kolon kanseri taraması 50 yaşında başlamalıdır. Kolonoskopide adenom veya kanser bulunmazsa ve risk faktörleriniz yoksa, bir sonraki test 10 yıl sonra yapılmalıdır. Bir veya iki küçük, düşük riskli adenom çıkarılırsa, muayene 5 ila 10 yıl içinde tekrarlanmalıdır. Nedeni kolonoskopinin çok az adenomu gözden kaçırması ve kolorektal kanserin yavaş büyümesidir. Dolayısıyla bir veya iki küçük, düşük riskli adenom çıkarılsa bile, en az beş yıl boyunca kanser geliştirme olasılığınız yoktur ve testi daha erken tekrarlamak çok az fayda sağlar.
İnflamatuar bağırsak hastalığınız (İBS) varsa, çoklu, büyük veya yüksek riskli adenom öyküsü; veya kolorektal kanser veya adenomu olan bir ebeveyn, kardeş veya çocuk mevcutsa sağlık uzmanınıza ne zaman ve ne sıklıkla kolonoskopi yaptırmanız gerektiğini sorun. Rutin kontroller genellikle 75 yaşından sonra gerekli değildir. Dışkı testleri kanser belirtileri bulabilir ve bağırsak hazırlığı gerektirmez. Bunun gibi alternatif bir testte bulunan anormallikler rektumu ve alt kolonu incelemek için, esnek sigmoidoskopi veya BT kolonografi gibi diğer testler ya da kolonoskopi ile takip edilmelidir.
Kolon kanserine karşı korunmak için yaşam tarzı değişiklikler yapın. Daha fazla meyve, sebze ve tam tahıllar ve daha az yağlı yiyecekler, kırmızı veya işlenmiş et yiyin. Fazla kilolardan kurtulun, egzersiz yapın, alkolü sınırlayın ve sigara içmeyin.
Salça ve salça ilaveli besinler, baharatlar ve çeşni vericiler, taze ve konserve sebzeler ve sebze suları (tüm etli ve zeytinyağlı sebze yemekleri ve salatalar) , taze ve konserve meyve ve meyve suları (Hazır ve taze sıkılmış meyve suları), kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya, soya fasulyesi, kuru bakla, kepek ekmeği, çavdar ekmeği, tam tahıl unundan yapılmış besinler, kepekli bisküviler, form bisküvileri, bulgur, patates, mısır, süt, yoğurt, ayran, kefir, kaymak, krema, tereyağı, margarin, sütlü tatlılar, şerbetli tatlılar, kuruyemişler (fındık, fıstık, ceviz, leblebi…), kuru meyveler(kuru kayısı, kuru üzüm, kuru erik, incir, yaban mersini…), kurutulmuş sebzeler, sucuk, salam, sosis, sakatatlar, et suyu ve tavuk suyu, zeytin.
Not: İşlemden bir gün önce önerilecek müshil olacak ve ondan sonra bir şey yenmeyecek. İşleme 2 saat kala su içiminin de kesilmesi gerekmektedir.
Şunlara da göz atın;