KOMPOZ&#;SYON ÖRNEKLER&#;
KONU: "ACINDIRIRSIN ARSIZ OLUR, ACIKTIRIRSIN HIRSIZ OLUR.'
Kompozisyon örnekleri
Ana fikir: Ana ve babalar, çocuklar&#;n&#;n maddi ve manevi ihtiyaçlar&#; kar&#;&#;s&#;nda anlay&#;&#;l&#; ve olgun davranmazlarsa onlar&#;n ahlak&#;n&#; bozarlar.
(Bu konuda kompozisyon yazmaya giri&#;ilmeden önce, çocuk e&#;itiminde ailenin ne kadar büyük rol oynad&#;&#;&#; üzerinde dü&#;ünülmelidir).
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Çocuk yeti&#;tirmek, onu ki&#;ilik sahibi bir insan olarak topluma kazand&#;rmak, hiç &#;üphesiz dünyan&#;n en zor i&#;lerinden biridir. Sa&#;lam karakterli insanlardan meydana gelen huzurlu bir toplumun gerçekle&#;mesi için e&#;itime son derece ihtiyac&#;m&#;z vard&#;r. Büyük Frans&#;z romanc&#;s&#; Victor Hugo, Sefiller adl&#; eserinde, insanlar&#; ayd&#;nl&#;kta ve karanl&#;kta olmak üzere iki k&#;sma ay&#;r&#;r. Karanl&#;kta olanlar, cahillerdir; onlar&#;n ayd&#;nl&#;&#;a kavu&#;mas&#; için büyük yazar; "&#;nsanlara biraz &#;&#;&#;k gerek" diye hayk&#;r&#;r. Bu &#;&#;&#;k, e&#;itimdir.
E&#;itim deyince, akl&#;m&#;za hemen okul, ö&#;retmen, kitap kavramlar&#; gelir. Oysa, e&#;itimin temeli ailede at&#;l&#;r. Çocuk her &#;eyden önce ailesinin; en yak&#;nlar&#;n&#;n etkisi alt&#;ndad&#;r. Cahil, kaba, görgüsüz bir anne baba taraf&#;ndan yeti&#;tirilen çocukta dü&#;ünü&#; ve davran&#;&#; bozukluklar&#; görülür. Anne baban&#;n yersiz ve yanl&#;&#; davran&#;&#;lar&#;, çocuk karakterinin geli&#;mesinde olumsuz bir etken olur.
Çocuklar&#;n&#; dengeli ve ruhen sa&#;l&#;kl&#; olarak yeti&#;tirmek isteyen anne babalar, kendi davran&#;&#;lar&#;na son derece dikkat etmelidir. Çocu&#;u ba&#;&#; bo&#; b&#;rakmak, çok s&#;kmak gibi a&#;&#;r&#; ve yersiz davran&#;&#;lar üzücü sonuçlar verip karakterin çarp&#;k geli&#;mesine sebep olabilir. öyle ki, dengesizlikleri okul e&#;itimi bile kolay kolay gideremez. Sonuçta, topluma dengesiz bir &#;ahsiyet kat&#;lm&#;&#; olur.
KONU: "ADAMIN &#;Y&#;S&#; &#;&#; BA&#;INDA BELL&#; OLUR."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol: Yapt&#;&#;&#; i&#;, o insan&#;n karakterini gösterir. Çevrenizdeki çal&#;&#;an insanlar&#; gözleyiniz. Türlü karakterde olan insanlar&#;n i&#;leri kar&#;&#;s&#;nda tutumlar&#;n&#; izleyip dü&#;ününüz. Herkesin ayn&#; istek ve iyi niyetle çal&#;&#;mad&#;&#;&#;n&#; göreceksiniz.
Dü&#;ünce Düzeni:
1 - &#;yi adam (özellikleri, davran&#;&#;lar&#;, tutumu).
2 - &#;yi adam (karakter) - &#;&#; ili&#;kisi (iyi adam&#;n i&#;ine kar&#;&#; tutu
mu).
3 - Genel yarg&#;, ders veya sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;yi adam, sa&#;lam karakterde olan, iyi dü&#;ünen, iyi duygulara sahip olan, iyi hareket eden, iyi niyetli insand&#;r. Ruhunu e&#;itti&#;i içindir ki birtak&#;m zararl&#; davran&#;&#;lardan ve zaaflardan uzakt&#;r. Çevresindekilerin ç&#;karlar&#;n&#; en az kendi ç&#;karlar&#; kadar dü&#;ünür, kay&#;r&#;r. Yard&#;mseverdir; hak yemez, yalandan kaç&#;n&#;r.
"&#;&#; insan&#;n aynas&#;d&#;r" derler. Bu söz bize karakterle i&#; aras&#;ndaki ba&#;lant&#;y&#; özlü bir &#;ekilde anlat&#;r. &#;yi adam, yapt&#;&#;&#; i&#;e kendini bütünüyle verdi&#;i, çal&#;&#;may&#; en büyük görev sayd&#;&#;&#; ve yapt&#;&#;&#;n&#;n mükemmel olmas&#;n&#; istedi&#;i içindir ki canla ba&#;la çal&#;&#;&#;r. Kaytarma, i&#;i ba&#;&#;ndan atma yollar&#;n&#; ara&#;t&#;rmaz; bunun, insan&#;n hem kendi ki&#;ili&#;ine hem de çevreye kar&#;&#; bir küçülme oldu&#;unu bilir. Böyle, i&#;lerine kar&#;&#; iyi niyetli bir çal&#;&#;ma e&#;ilimi içinde bulunan kimseler, ilk bak&#;&#;ta belli olur. Kendilerini i&#;lerine kapt&#;rm&#;&#;lard&#;r. Bir dakikalar&#;n&#; bile bo&#; geçirmek istemezler. Bütün dikkatleri i&#;leri üzerinde yo&#;unla&#;m&#;&#;t&#;r. Sa&#;dan soldan gelen etkilere uymazlar, zararl&#; e&#;ilimlere kap&#;lmazlar. Derin bir sorumluluk duygusuyla yapt&#;klar&#;n&#;n daima en iyi, en ba&#;ar&#;l&#; olmas&#;n&#; isterler. Bu amaçlar&#;na ula&#;&#;rlar da
Toplumun kalk&#;nmas&#; için böyle sa&#;lam karakterli, güvenilir, çal&#;&#;kan bireylere ihtiyaç vard&#;r. Bir insan kendisine verilen i&#;leri canla ba&#;la, gerçek bir sorumluluk duygusuyla, en iyi &#;ekilde yapma&#;a çabalad&#;&#;&#; an, sa&#;lam ve sayg&#;de&#;er bir ki&#;ili&#;in temellerini atm&#;&#; demektir.
KONU: "ADAM ADAMA YÜK DE&#;&#;L, CAN GÖVDEYE MÜLK DE&#;&#;L."
Ana fikir: ölümü dü&#;ünerek insanlara katlanmak gerekir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsano&#;lu, ba&#;&#; sonu s&#;rlarla dolu, göz kama&#;t&#;r&#;c&#; bir evrenin aldan&#;&#;lar içinde bulunan varl&#;&#;&#;d&#;r. Dünya zevklerine kap&#;lmaya, kendi öz ç&#;karlar&#; u&#;runa türlü ç&#;lg&#;nl&#;klar yapmaya niyetlidir; dünya mal&#;n&#;n heveslisidir. Daima rahat ve huzur pe&#;inde ko&#;ar. Kendi huzurunu ararken ba&#;kalar&#;n&#;n varl&#;&#;&#; birer engel olarak ortaya ç&#;kar. Sosyal hayat&#;n oldu&#;u yerde kar&#;&#;l&#;kl&#; yard&#;mla&#;malar&#;n, fedakarl&#;klar&#;n, eziyetlerin olmas&#; do&#;ald&#;r. Ama ç&#;kar&#;na dü&#;kün insan, bunu bir türlü kabul etmek istemez. Çevrenize &#;öyle bir kulak kabart&#;rsan&#;z, herkesin birbirinden yak&#;nd&#;&#;&#;n&#; i&#;itirsiniz. Gün geçtikçe maddeye do&#;ru yönelen insan, dünyaya geli&#;imizin gerçek gayesinin insanlar&#; sevme, iyilik ve yard&#;m etme oldu&#;unu bilmezlikten gelir. Hatta, dünya nimetleri onun gözünü öyle kama&#;t&#;r&#;r ki, bunun d&#;&#;&#;nda kalan &#;eyler üzerinde dü&#;ünmeye bile yana&#;maz. Zevklerin ortas&#;nda insan, kendisini ölümsüz bir varl&#;k olarak görür veya böyle bir aldan&#;&#;a kap&#;lmay&#; hissiyat&#;na daha uygun bulur. Kendini, kendi dünyas&#;n&#;n biricik hakimi san&#;r. Oysa, insanlara biraz dü&#;ünce ve alçak gönüllülük gerekir. &#;u p&#;r&#;l p&#;r&#;l parlayan evren ruhumuzun fazilet &#;&#;&#;klar&#;n&#; söndürmemeli, hatta daha da nurland&#;rmal&#;. Ya&#;ay&#;&#;&#;m&#;z&#;n tanr&#;sal s&#;rr&#; unutulmamal&#;. Bize bir nimet olarak verilen hayat&#;n temel amac&#; gözden kaç&#;r&#;lmamal&#;. Bir gün ölece&#;imizi dü&#;ünerek maddi h&#;rs ve zevklere ba&#;kalar&#;n&#; feda edercesine kap&#;lmaktan kendimizi al&#;koymal&#;; ard&#;m&#;zda iyi bir isim b&#;rakmak için insanlar&#; sevmeli; onlara yard&#;m eli uzatmal&#;, onlarla birlik olunmal&#;d&#;r. &#;nsanl&#;&#;&#;n maddi ve manevi kurtulu&#;u için hepimize dü&#;en bir görev vard&#;r. Bunu unutmayal&#;m."
KONU: "AL&#;M UNUTMU&#;, KALEM UNUTMAMI&#;."
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Uygarl&#;k ate&#;in bulunmas&#;yla ba&#;lar denir ama, benim uygarl&#;k ve kültür anlay&#;&#;&#;ma göre; gerçek ba&#;lang&#;ç, yaz&#;n&#;n bulunmas&#;d&#;r. Ömrün geçicili&#;ini kavrayan insanl&#;&#;&#;n, kendi yarat&#;c&#; gücünü ispatlamaya kalk&#;&#;mas&#;, geçen zamana hakim olmak istemesi ve bedenen ölse de manen ya&#;ama dü&#;üncesiyle yaz&#;y&#; icat etmesi, san&#;ld&#;&#;&#;ndan da önemli bir olayd&#;r.
&#;nsan akl&#; ve hayal gücü tükenmez bir hazinedir. Bilginler, dahi sanatç&#;lar, tanr&#;sal bir ilham ve &#;ahsi çal&#;&#;malar&#;yla bu hazineyi gere&#;ince kullanmas&#;n&#; bilirler. Bugünkü uygarl&#;k ve kültürün parlak bir seviyeye ula&#;mas&#; hep onlar&#;n çal&#;&#;mas&#; sayesindedir. Ama nas&#;l bir çal&#;&#;ma? Acaba bir bulu&#;u, bir gerçe&#;i, bir parlak dü&#;ünceyi yaz&#;yla ifade etme olana&#;&#; olmasayd&#;, insanl&#;k böylesine ileri gidebilir miydi? &#;üphesiz, hay&#;r &#;fade ve ifadeyi kay&#;t, yani; yazma veya bir eser meydana getirme, sürekli bir ilerleme ve manen ölümsüzlük demektir. Ne kadar kuvvetli ve dahiyane olursa olsun, yaln&#;z haf&#;zaya hapsedilen dü&#;ünce veya fikir sonunda sönmeye, unutulmaya mahkumdur. Ama bir yaz&#;l&#; anlat&#;m, bir eser, do&#;usundaki tazelik, güzellik, canl&#;l&#;k ve p&#;r&#;lt&#;yla daima kar&#;&#;m&#;zdad&#;r. &#;nsanlar ölür, dü&#;ünceler zamanla haf&#;zadan silinir ama, eser ölmez."
KONU: "AKILSIZ BA&#;IN CEZASINI AYAKLAR ÇEKER."
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;&#;lerini dü&#;ünerek, bir plana göre düzenlemeyen insanlar, bir türlü olumlu bir sonuca ula&#;amaz, daima eksiklikler pe&#;inde ko&#;arlar. Bu yüzden çok yorulur ve bunal&#;rlar. Pek tabii, neticede hep üzüntü çekerler.
Böyle gereksiz zorluklara ve bunal&#;mlara dü&#;memek için ak&#;l ve dü&#;ünceyle i&#; birli&#;i etmek, onlar&#;n ayd&#;nlatt&#;&#;&#; yoldan ilerlemek kendi lehimizedir. Her &#;eyin bir anda olup bitmesini isteyen, aceleci insanlar, bir &#;eye karar verdikleri anda, etrafl&#;ca dü&#;ünmeden apar topar harekete geçerler. Birçok engelle kar&#;&#;la&#;t&#;klar&#; zaman, bunlar&#; zaman&#;nda hesap edememenin pi&#;manl&#;&#;&#; içinde tekrar hareket ettikleri noktaya dönerler. Böyle insanlar&#;n hayat&#;, gereksiz çaba ve zorluklarla tükenir gider.
Pek tabiidir ki, her &#;eyin ba&#;ar&#;lmas&#; için izlenmesi gereken do&#;ru ve ideal yollar vard&#;r. Harekete geçmeden önce, bu yolu bulabilmek çok önemlidir. Bu da akl&#;n kutsal &#;&#;&#;&#;&#; sayesinde mümkündür.
Birçoklar&#;, olaylar ve gerçekler kar&#;&#;s&#;nda mant&#;ktan çok his ve heyecanlar&#;yla hareket ederler. Ac&#; kay&#;plara u&#;ray&#;p, sonunda pi&#;man olanlar, hep bu &#;ekilde davranan, akl&#;n k&#;lavuzlu&#;una ba&#;vurmayan kimselerdir.
&#;u halde; birtak&#;m k&#;rg&#;nl&#;klara, bunal&#;mlara, kötü durumlara dü&#;memek, bizi ruhen ve bedenen yoracak kay&#;plara u&#;ramamak için, yapmaya karar verdi&#;imiz i&#;ler üzerinde ilk önce dü&#;ünme yoluna girmemiz gerekir. Bu da, basit bir dü&#;ünmeden çok, sistemli ve ara&#;t&#;r&#;c&#; dü&#;ünme olmal&#;d&#;r. &#;&#;lerinin hatal&#;, eksik taraflar&#;n&#; dü&#;ünmeyen, zorluklar&#;, ihtimalleri önceden hesap etmeyen insanlar, daima amaçlar&#;na ula&#;amadan dü&#;er."
KONU: "ANAMIN EKME&#;&#;NE KURU, AYRANINA DURU DEMEM."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Bu atasözündeki amaç, anam&#;z&#;n verdiklerini küçümsemememiz; ona sadakat ve sayg&#;yla ba&#;lanmam&#;z gerekti&#;ini belirtmektir. Annelerinizin sizin için ne büyük önem ta&#;&#;d&#;&#;&#;n&#; bilirsiniz. Buna göre sizin de en büyük göreviniz; onu daima saymak ve sevmek, fedakarl&#;klar&#;n&#;n de&#;erini bilmektir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Analar&#;m&#;z bizim en de&#;erli varl&#;klar&#;m&#;zd&#;r. &#;üphesiz onlar, hayattaki en fedakar sad&#;k dostlar&#;m&#;zd&#;r. Bizim varl&#;&#;&#;m&#;z, sa&#;l&#;&#;&#;m&#;z için canlar&#;n&#; seve seve verme&#;e haz&#;rd&#;rlar. Yemezler; yedirirler, giymezler; giydirirler. En büyük istekleri bizim ba&#;ar&#;l&#;, sa&#;l&#;kl&#; ve mutlu olmam&#;zd&#;r. Buna kar&#;&#;l&#;k biz de analar&#;m&#;za ölmez sevgi ba&#;lar&#;yla ba&#;l&#;y&#;z. Varl&#;&#;&#;m&#;z ancak onlarla bir bütün meydana getirir.
Bizi hayata getiren, ya&#;amay&#;, gülmeyi, erdemi, sevgiyi ve bütün insanca &#;eyleri ö&#;reten analar&#;m&#;zd&#;r. Sevginin ilk ve içten &#;eklini onlardan ö&#;reniriz. Hayata ba&#;lanmam&#;z, insanl&#;&#;&#; sevmemiz hep onlar&#;n sayesindedir. Ana ile çocuk aras&#;ndaki bu ba&#; ve sevgi, &#;üphesiz kutsal bir anlama sahiptir. Fedakarl&#;&#;&#; ödenemeyecek kadar büyük olan bu kutsal varl&#;klara kar&#;&#; bizim de birçok görevlerimiz vard&#;r; onlar&#; sevgilerin-en derin ve en ölmezi ile sevmek, saymak bu görevlerin ba&#;&#;nda gelir. Analar&#;m&#;z bizim içten inanç kayna&#;&#;m&#;zd&#;r. Onlar&#;n yapt&#;&#;&#; her &#;ey bizim iyili&#;imiz içindir. Onlara kar&#;&#; ç&#;kmak, isteklerini yerine getirmemek, kalplerini k&#;rmak günahlar&#;n en büyü&#;üdür; affedilmez bir nankörlüktür. Verdiklerini küçümsemek, kusurlu bulmak asl&#;nda kendimizi küçümsemek demektir.
&#;unu unutmamal&#;y&#;z ki, onlar&#;n kendi &#;artlar&#; içinde verdikleri, yapt&#;klar&#; her &#;ey kendi iyili&#;imiz ve mutlulu&#;umuz içindir."
KONU: "AT BULUNUR, MEYDAN BULUNMAZ. MEYDAN BULUNUR AT BULUNMAZ."
Ana fikir: Birbirini tamamlayan &#;eyleri bir araya getirmek her zaman mümkün de&#;ildir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Do&#;umdan ölüme kadar ömrümüz, daima bir çaba ve ç&#;rp&#;nma içinde geçer. Genel zaaf&#;m&#;z, sürekli olarak bir &#;ey istemek, ihtiyaç duymak ve arzulad&#;&#;&#;m&#;z &#;eylerin tümüne kavu&#;amamakt&#;r. Bütün ç&#;rp&#;nmalar&#;m&#;za ra&#;men, ihtiyaçlar&#;m&#;z hiçbir zaman bitmez. Bir iste&#;imizi yerine getirdi&#;imiz anda bir ba&#;kas&#;n&#;n tela&#;&#;na kap&#;l&#;r&#;z; sonra yine bir ko&#;u&#;mad&#;r ba&#;lar.
Galiba insan&#;n kaderi hep çabalamak ve bir &#;eylerin pe&#;inde ko&#;mak. Bu, ona bir bak&#;ma zevk de verir, eziyet de Geçenlerde, her zaman al&#;&#;veri&#; etti&#;im bir k&#;rtasiyeciye, ihtiyaçlar&#;m&#;n hiç bitmedi&#;inden &#;ikayet etmi&#;tim. Oda bana &#;u sözü söylemi&#;ti: "&#;htiyaçlar ancak ölümle biter:" Bu söz bana çok anlaml&#; geldi, üzerinde uzun uzun dü&#;ündüm. Belki de ya&#;amak denen &#;ey, hep bir &#;eylere ihtiyaç duymak Bir düzen kuramad&#;&#;&#;m&#;zdan, eksikliklerden, iki yakam&#;z&#;n bir araya gelmeyi&#;inden yak&#;nmadan önce, Pollyana gibi kendi kendimize bir felsefe yarat&#;rsak, s&#;zlanmalar&#;m&#;z&#;n yerini belki de tükenmez bir mücadele gücü al&#;r. Ya&#;amak mademki hep de&#;i&#;ik &#;eylere ihtiyaç duymakt&#;r, o halde ihtiyaç duydu&#;umuz nispette ya&#;&#;yoruz demektir. Ne dersiniz?"
KONU: "ATILAN OK GER&#; DÖNMEZ."
Ana fikir: &#;lk ad&#;m&#; atarken ihtiyatl&#; olmak gerekir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Konu&#;urken veya bir davran&#;&#;ta bulunurken &#;htiyat&#; elden b&#;rakmamak gerekir. Dü&#;ünmeden söyledi&#;imiz bir söz, yapt&#;&#;&#;m&#;z bir hareket bizi giderilmesi imkans&#;z hatalara dü&#;ürebilir. O zaman pi&#;manl&#;k da fayda vermez. Olan olmu&#;, söylenen söylenmi&#;tir bir kere Her i&#;te ba&#;ar&#;l&#; olman&#;n ön ko&#;ulu, do&#;ru olan&#; yapmay&#; bilmektir. Bizi tan&#;yan veya tan&#;mayan bir çevrede herhangi bir davran&#;&#;ta bulunmadan veya söze giri&#;meden önce, çok dü&#;ünmek ve isabetli davranmak gerekir. Davran&#;&#;lar veya sözler ki&#;ili&#;in aynas&#; olarak kabul edilirse, bir hususta dü&#;üncesizce yap&#;lan kontrolsüz at&#;l&#;&#;lar&#;n bizi ne kadar olumsuz tan&#;taca&#;&#; unutulmamal&#;d&#;r. Olgun insan, harekete geçmeden önce iyice dü&#;ünen, davran&#;&#;lar&#;n&#; kontrol etmesini, sözünü ölçüp tartmas&#;n&#; bilen, yerine, zaman&#;na göre konu&#;abilen, yeteneklerine göre ad&#;m atan kimsedir."
KONU: "AYA&#;INI YORGANINA GÖRE UZAT."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;; masraflar&#;m&#;z&#;n ve yat&#;r&#;mlar&#;m&#;z&#;n gücümüz ölçüsünde olmas&#; gerekti&#;idir. Buna göre &#;öyle bir dü&#;ünce düzeni kurabilirsiniz:
1 - Paras&#;n&#; idare etmeyi bilmeyen insanlar&#;n u&#;rayaca&#;&#; güç
durumlar aç&#;klanabilir.
2 - Yeti&#;kin insanlar, para harcama e&#;ilimleri yönünden ele
al&#;n&#;p incelenebilir.
3 - Konuyla ilgili örnekler verilebilir.
4 - Para harcama konusunda bilinçli ki&#;ilerin durumu anlat&#;la-
bilir.
5 - Fikir ve görü&#;lerin derlenmesi, sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Baz&#; insanlar vard&#;r; kendi güçlerini ve maddi durumlar&#;n&#; gerekti&#;i &#;ekilde de&#;erlendiremezler. Yani, kendi kendilerine kar&#;&#; bir çe&#;it vurdumduymazl&#;k içindedirler. Nerden geldi&#;ini dü&#;ünmeden ölçüsüz yat&#;r&#;mlarda bulunur, har vurup harman savururlar. Tabii ki, böyle dü&#;üncesiz hareketler yüzünden sonunda yine kendileri zarar görürler. "Aya&#;&#;n&#; yorgan&#;na göre uzat" sözü böyle ölçüsüzlüklerde bulunan insanlara uyar&#; niteli&#;inde söylenir.
Hayat&#; anlam&#;&#;, olgun bk insan, böyle pi&#;manl&#;k verici durumlara dü&#;memek için önce kendini tan&#;r, maddi durumunu de&#;erlendirir, s&#;n&#;rlar. Varl&#;&#;&#;n&#;n bilincine varmak insan&#; gereksiz hareketlerden ve ölçüsüzlüklerden al&#;koyar.
Anla&#;&#;l&#;yor ki, herkesin maddi s&#;k&#;nt&#;lardan korunmas&#; kendi elindedir. Herkes gönlünce birçok &#;eye sahip olmak ister. Ama ak&#;ll&#; bir insan gereksiz ve a&#;&#;r&#; isteklerden sak&#;n&#;r. Yap&#;lmas&#;, kendi kudreti ve &#;artlar&#; içinde mümkün olan &#;eylere yönelir. Kudretiyle - isteklerini, geliriyle - giderini ayarlayabilen bir kimse ölçüsüzlüklerin kurban&#; olmaktan uzakt&#;r.
KONU: "AZICIK A&#;IM,KAYGISIZ BA&#;IM."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;, insan&#;n elindeki az &#;eyle mutlu olabilece&#;idir. Elindekilerle yetinmeyen, hep büyük &#;eyler isteyen, birçok &#;eye sahip olmak için çabalayan insanlar&#; dü&#;ününüz. Gerek zorluk ve engellerden, gerekse hayat&#;n kendisinden yak&#;n&#;r dururlar; hep s&#;k&#;nt&#; içindedirler.
Buna göre yaz&#;da, a&#;a&#;&#;daki hususlar vurgulanabilir:
1 - &#;htiras yönünden insan karakteri;
2 - Çok &#;eye sahip olmak için gerekli çabalar, zorluklar ve s&#;k&#;nt&#;lar;
3 - Elindekiyle yetinmenin faydas&#;;
4 - Sonuç veya ders.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsano&#;lunun büyüktedir gözü hep. Elinde bulunanlarla yetinmeyi bilmez; gönlünce birçok &#;eye sahip olmak ister. &#;stekler, ba&#;ka istekleri do&#;urur ve insan ihtiyaç denizi içinde ç&#;rp&#;n&#;r durur. Oturdu&#;u yerde sadece birçok &#;ey isteyip k&#;vranan insanlar yan&#;nda, bu yolda çaba gösterenler de vard&#;r. Bu çaba, ilham&#;n&#; gereksiz tutkulardan almad&#;&#;&#; zaman insan&#; mutlulu&#;a götürme yönünde faydal&#; olabilir. Ama insan&#;n gözünü karartan bir tutku söz konusu oldu&#;u zaman, ki&#;i sonsuz mutsuzlu&#;a sürükleniyor demektir.
Türlü nedenler dolay&#;s&#;yla içinde bulundu&#;umuz &#;artlan a&#;amad&#;&#;&#;m&#;z zaman gereksiz bir açgözlülükle kudretimiz d&#;&#;&#;nda olan &#;eylerin hayaline kap&#;l&#;p huzurumuzu bozmamal&#;y&#;z. Çabalar&#;m&#;z&#;n sonunda elde etti&#;imiz &#;eylerle mutlu olabiliyorsak daha büyük &#;eylere de lay&#;&#;&#;z demektir.
Büyük &#;eylerin s&#;k&#;nt&#;s&#; büyük olur derler. Bu s&#;k&#;nt&#;lara katlanacak durumda de&#;ilsek, niçin gözümüz yükseklerde olsun? Mücadele gerektirmeyen basit ve gösteri&#;siz bir ya&#;ant&#; en büyük parçay&#; elde etme yolunda yap&#;lan didi&#;melerden daha rahatt&#;r."
KONU: "BAKARSAN BA&#;, BAKMAZSAN DA&#; OLUR"
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;, her &#;eyin be&#;enilir niteliklere sahip olmas&#; için bak&#;m&#;n gerekli oldu&#;udur. özel e&#;yalar&#;n&#;za bile dikkat ve bak&#;m göstermedi&#;iniz sürece onlar&#;n harap olmas&#; pek do&#;ald&#;r. Buna göre &#;öyle bir dü&#;ünce düzeni kurabilirsiniz:
1 - Bak&#;lmayan &#;eylerin harap olmaya mahkum olu&#;lar&#;;
2 - Be&#;enilir ve göz al&#;c&#; durumda olmak için bak&#;m&#;n gereklili&#;i;
3 - Tutumlu insanlar&#;n karakteri;
4 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Ço&#;u zaman elimizdekilerin k&#;ymetini bilmeyiz. &#;lgisizlik ve kay&#;ts&#;zl&#;kla onlar&#; harap olmaya terk ederiz. Sonra, darmada&#;&#;n, peri&#;an bir görünüm kar&#;&#;s&#;nda kald&#;&#;&#;m&#;z zaman da üzülür ve pi&#;manl&#;k duyar&#;z.
"Sahip olma" duygusu kuvvetli olan insanlar, ellerindekilerin k&#;ymetini daima bilirler. Mal&#;n&#; koruyabilmesi, insan&#; insan yapan özelliklerden biridir. Babadan kalma eski bir ev dü&#;ünelim; kay&#;ts&#;zl&#;&#;&#;m&#;za kurban oldu&#;u takdirde sonu viran olup y&#;k&#;lmakt&#;r. Böyle bir evi devaml&#; olarak onar&#;r ve korursak, sonunda emeklerimizin kar&#;&#;l&#;&#;&#; olan &#;irin ve güzel bir evle kar&#;&#;la&#;&#;r&#;z. &#;nsan ilgisi, irade ve çabas&#;, isterse çirkini güzel yapar. &#;lgisizlik ve ihmalinse, en üstün güzellikleri dahi yok edece&#;i unutulmamal&#;d&#;r.
Elimizdekilerin k&#;ymetini bilmeyi, onlar&#; korumay&#;, de&#;erlendirmeyi, çocuklu&#;umuzda ö&#;renmemiz gerekir. Bu ö&#;renim bizde kökle&#;ti&#;i, karakterimizin bir parças&#; oldu&#;u zaman elimizin alt&#;nda olan her &#;ey iyiye, güzele, mükemmele ula&#;acakt&#;r."
KONU:BA&#; BA&#;A VERMEY&#;NCE TA&#; YER&#;NDEN KALKMAZ.
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;; büyük i&#;lerin ba&#;ar&#;lmas&#;, zorluklar&#;n yenilmesi için insanlar aras&#;nda birli&#;in gerekli oldu&#;udur. özel ve sosyal hayatta birli&#;in sa&#;lad&#;&#;&#; faydalar&#; dü&#;ünerek &#;u &#;ekilde bir dü&#;ünce düzeni kurabilirsiniz:
1 - Hayatta yaln&#;z olan insanlar&#;n ba&#;ar&#; dereceleri;
2 - &#;nsanlar&#;n her i&#;te birlik olmalar&#;n&#;n ve birbirlerine fikir dan&#;&#;malar&#;n&#;n faydalan;
3 - Konu ile ilgili örnekler verilebilir;
4 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsanlar aras&#;nda birli&#;in ve dayan&#;&#;man&#;n i&#; ba&#;arma ve mutlu olma yolunda gerekli oldu&#;una inanan atalar&#;m&#;z "Bir elin nesi; iki elin sesi" demi&#;ler. Hayat&#;n zorluklar&#; ve do&#;al olaylar kar&#;&#;s&#;nda tek insan aciz ve kudretsizdir; silinmeye mahkumdur. Ba&#;kalar&#;ndan uzakla&#;an, yaln&#;z kendilerine inanan insanlar&#;n daima yenilgiye u&#;ray&#;&#;lar&#; bu gerçe&#;i ispatlamak için yeterlidir.
Ya&#;amak, zorluklar&#; yenmek, ba&#;ar&#; yolunda mesafe kazanabilmek için insanlar&#;n birbirlerinin güçlerine, fikir ve dü&#;üncelerine ihtiyaçlar&#; vard&#;r. Birinin dü&#;ünce ve görü&#;lerinin tükendi&#;i yerde, di&#;erinin zekas&#; ve bulu&#;lar&#; sonuca ula&#;mada yararl&#; olabilir. Birlik olunan yerde ele al&#;nan i&#;lerin ba&#;ar&#; yollar&#; daha do&#;ru ve sa&#;lam olarak bulunabilir; çal&#;&#;ma düzeni daha sa&#;lam bir &#;ekilde kurulabilir. Fikir ve görü&#; çat&#;&#;malar&#; dahi, gerçe&#;in ortaya ç&#;kmas&#;na yard&#;m eder.
Bütün giri&#;im ve at&#;l&#;mlar&#;m&#;zda, daima bizden daha tecrübeli olanlar&#;n fikir ve görü&#;lerine, yard&#;mlar&#;na ba&#;vural&#;m. Birli&#;in güçlü ahenginden ayr&#;lmayal&#;m."
KONU: &#;DA&#; NE KADAR YÜCE OLSA, YOL ONUN ÜSTÜNDEN A&#;AR&#;
Ana fikir: A&#;&#;lamayacak engel yoktur. Yolunu bilen her güçlü&#;ü yener.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Bize ilk bak&#;&#;ta çok zor görünen i&#;lere ba&#;lad&#;&#;&#;m&#;z zaman kar&#;&#;m&#;za ç&#;kan engeller, hemen y&#;lg&#;nl&#;&#;a kap&#;lmam&#;za sebep olur; azmimiz yava&#; yava&#; kuvvetini kaybeder, dizlerimizin derman&#; kesilir. Bir sonuç alamaman&#;n verdi&#;i manevi bo&#;lukla çöker kal&#;r&#;z.
Azmin elinden kurtulu&#; olmaz derler. Pek do&#;ru olan bu söz, hayat mücadelemizde asla vazgeçmeyece&#;imiz bir k&#;lavuz olmal&#;d&#;r.
&#;nsan, davas&#;na inanmal&#;, azmi hiçbir zaman elden b&#;rakmamal&#;d&#;r. Plans&#;z bir mücadele, insana hayal k&#;r&#;kl&#;klar&#;ndan ba&#;ka bir &#;ey vermez. Her &#;eyde oldu&#;u gibi hedefe ula&#;mak için yap&#;lan yol tayinlerinde de akl&#; ve mant&#;&#;&#; kullanmak gerekir.
Engeller, azimli insanlar&#; ba&#;ar&#; yolunda kamç&#;layan manevi güçlerdir. Bunlar ilk bak&#;&#;ta ne kadar korkunç görünürlerse görünsünler, sa&#;lam bir mant&#;&#;&#;n, kuvvetli ve inan&#;lm&#;&#; bir davan&#;n, çelik gibi bir irade ve bükülmez azmin hedefe ula&#;mas&#;n&#; kös tekleyemezler. O halde, önce ne istedi&#;imizi, ne yapmam&#;z gerekti&#;ini bilelim. Sonra, bilgi, irade, azim ve cesaretimize güvenelim. Ba&#;ar&#; er geç bizim olacakt&#;r."
KONU: "DAMLAYA DAMLAYA GÖL OLUR, DAMLACIKTAN SEL OLUR."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;, tasarrufun insana büyük faydalar sa&#;layaca&#;&#;d&#;r. Buna göre, &#;öyle bir dü&#;ünce düzeni kurabilirsiniz:
1 - Tasarrufun tan&#;m&#;;
2 - Tasarrufun insana sa&#;layaca&#;&#; faydalar;
3 - Konuyla ilgili örnekler;
4 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Tasarruf, maddenin de&#;erini bilme; onu yerinde ve zaman&#;na göre kullanabilme, bir tedbir vas&#;tas&#; olarak de&#;erlendirebilme demektir. Hayatta maddi bunal&#;mlara dü&#;memek için tasarrufa ihtiyaç vard&#;r. Herkes gelirinin bir k&#;sm&#;n&#; zorunlu yerlere harcad&#;ktan sonra, geri kalan bölümünü, gelecekte dü&#;ebilece&#;i kötü durumlar veya birtak&#;m ideallerinin gerçekle&#;mesi için biriktirmelidir.
Tasarruf, meyvesini zamanla verir. Bugünden azar azar, kar&#;nca karar&#;nca biriktirdi&#;imiz paralar bir gün bizi &#;a&#;&#;rtan, baz&#; maddi arzular&#;m&#;z&#; gerçekle&#;tirecek kadar büyük bir yekun olu&#;turur. Tasarruf yapan herkes, sonunda böyle mutluluk verici bir sonuca kavu&#;ur. Böylece, insan&#;n isteklerine kavu&#;abilmesinin bir bak&#;ma elinde oldu&#;u anla&#;&#;l&#;r. Tasarruf yapan kimseler tedbirli kimselerdir; önceden haz&#;rl&#;kl&#; olduklar&#; için güç duruma dü&#;mezler. Bir kö&#;ede birikmi&#; paralar&#;, her zaman onlar&#;n yard&#;mc&#;s&#;, deste&#;i ve huzur kayna&#;&#;d&#;r.
&#;nsano&#;lu tasarrufa çocuklukta al&#;&#;mal&#;d&#;r. Kendi ihtiyaçlar&#;n&#; tasarruflar&#;yla almaya çal&#;&#;an çocuklar, en güzel al&#;&#;kanl&#;klardan birini elde etmi&#; olurlar. Tasarruf varl&#;&#;&#;n garantisidir."
KONU: "DEVE BOYNUZ UMARKEN KULAKTAN OLMU&#;."
Ana fikir: Hakk&#;ndan fazlas&#;na tamah edenler ellerindekini de kaybederler.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsanda yükselmek, büyük ba&#;ar&#;lara ula&#;mak için azim ve ihtiras olmal&#;; her yerde, her zaman hak için mücadele etmesini bilmeli. Ancak insan, ihtiraslar&#;na hakim olmas&#;n&#; da ö&#;renmeli. Haktan ötesini istememeli. Lay&#;k oldu&#;u hakka raz&#; olmak, iyi yeti&#;mi&#;, olgun ve erdemli insanlar&#;n meziyetidir. Baz&#; insanlar&#;n türlü felaketlere, kay&#;plara u&#;ramalar&#;n&#;n sebebi; aç gözlü olmalar&#;, eldekiyle yetinmeyi bilmemeleridir. Bu insanlara hadlerini bilmeyenler de diyebiliriz. Çünkü, tok gözlü olmaman&#;n kötü bir huy oldu&#;unun fark&#;nda bile de&#;illerdir. Bunlarda maddeye kar&#;&#; tükenmez bir i&#;tah vard&#;r; doymak bilmeyen bir açgözlülükle gözleri daima yukar&#;da ve çoktad&#;r. Hayat&#; bir çe&#;it kumar masas&#; olarak kabul ederler. Daima daha fazla kazanmak için ak&#;l ve mant&#;k d&#;&#;&#;nda hareket etmeyi bir al&#;&#;kanl&#;k haline getirirler. Tabii, &#;anslar&#; her zaman umduklar&#; gibi yaver gitmez; ço&#;u kez, kazanacaklar&#; yerde ellerindekini kaybederler. Çok zaman fark&#;na varmadan ihtiraslar&#;n&#; doyurmak için her &#;eye boyun e&#;erler. Sonunda zavall&#; ve yoksul bir duruma dü&#;erler. Yanl&#;&#; tutumlar&#; yüzünden kimse taraf&#;ndan sevilip say&#;lmad&#;klar&#; için yapayaln&#;z kal&#;rlar. Dostsuz ve sevgisiz kalmak kay&#;plar&#;n en büyü&#;üdür.
O halde, hayat&#;m&#;z boyunca birtak&#;m zararlara, zor ve gülünç durumlara dü&#;memek için kanaatkar olmas&#;n&#; bilmeliyiz. Akla ve mant&#;&#;a ald&#;rmay&#;p, sadece ihtiraslar&#;m&#;z&#; doyurmak için kumar oynarcas&#;na, gücümüz d&#;&#;&#;nda yat&#;r&#;mlar yapmaya kalk&#;&#;mak bize hayal k&#;r&#;kl&#;&#;&#;ndan ba&#;ka bir &#;ey kazand&#;rmaz."
KONU: "D&#;L&#;M, G&#;YD&#;R&#;R BANA K&#;L&#;M."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klaman&#;z&#;n amac&#;; gereksiz konu&#;malar&#;n, gevezeliklerin insan&#; daima güç duruma soktu&#;u olmal&#;d&#;r. Çevrenizde, gevezelikleriyle size b&#;kk&#;nl&#;k veren insanlar üzerinde dü&#;ünün. Buna göre dü&#;ünce düzeninizi &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - Olaylar kar&#;&#;s&#;nda gereksiz konu&#;malar&#;n, heyecansal
tepkilere dayanan ç&#;k&#;&#;lar&#;n zararlar&#;;
2 - S&#;ras&#;nda, sükutun alt&#;n de&#;erinde olmas&#;;
3 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsano&#;lunun çekti&#;i dili belas&#;d&#;r derler. Susmay&#; gerektiren yerlerde susmamak, olumlu olumsuz heyecan gösterileri yapmak, yerli yersiz müdahalelerde bulunmak birçok kay&#;plara sebep olur. "Söz gümü&#;se sükut alt&#;nd&#;r" derler. Her ne kadar insan altta kalmamak çabas&#;nda ise de, baz&#; durumlarda dilini tutabilmek, konu&#;maktan çok daha de&#;erli ve yerindedir. Bilhassa heyecan ve öfke anlar&#;nda zapt edilmesi gereken bir organd&#;r dil. Küçük bir gev&#;eklik an&#;, onar&#;lmaz hatalar&#;n yap&#;lmas&#;na yol açar. Bir kere söylenilen söz geri al&#;nmaz ve yapt&#;&#;&#; hasar kolay kolay onar&#;lamaz. &#;nsan&#;n dilini tutabilmesi, bir bak&#;ma iradesine hakim olabilmesi demektir. özel hayat&#;m&#;zda birtak&#;m nedenler yüzünden haks&#;zl&#;klara u&#;rayabilir, umulmad&#;k durumlarla kar&#;&#; kar&#;&#;ya kalabiliriz. Böyle durumlarda hemen pani&#;e kap&#;l&#;p itibar&#;m&#;z&#; sarsmaktan, çevremizde olumsuz bir etki b&#;rakmaktan sak&#;nmal&#;y&#;z. Gücümüzü heyecan tepkilerimizin ifadesi olan konu&#;malara ba&#;lad&#;&#;&#;m&#;z sürece hatalara ve yan&#;lg&#;lara u&#;ramaktan, güç durumlara dü&#;mekten kendimizi kurtaramay&#;z.
Böyle, sonradan pi&#;manl&#;k verecek güç durumlara dü&#;memek için, olaylara hakim olabilecek bir olgunlu&#;a ve irade kuvvetine sahip bulunmak gerekir. Heyecanlar&#;m&#;z&#;, tatminsizliklerimizi d&#;&#;a vurmamak her zaman bizim lehimizedir. Çevrede itibar ve sayg&#; gören insanlar, az, öz ve yerinde konu&#;an kimselerdir."
KONU: "DEVEY&#; YARDAN UÇURAN B&#;R TUTAM OTTUR."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klaman&#;z&#;n amac&#;, kaprislerimizin ve küçük ç&#;karlar&#;m&#;z&#;n bizi felakete sürükleyebilece&#;i olmal&#;d&#;r. Buna göre dü&#;ünce düzeninizi &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - &#;nsan karakterinin zay&#;f yönleri;
2 - Birçok y&#;k&#;mlara sebep olan kapris ve zaaflar;
3 - &#;radeli ve erdemli kimselerin kazanc&#;;
4 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"&#;nsano&#;lu bütün gücüne, kudretine ve iradesine ra&#;men zaman zaman yersiz isteklere ve zaaflara dü&#;mekten kendini al&#;-koyamayan bir varl&#;kt&#;r. Ruhumuzun derinliklerinde, doldurulamayan nice bo&#;luklar, karanl&#;k taraflar vard&#;r. &#;nsan, bunlar&#;n pençesine dü&#;meye görsün; bir anda yanl&#;&#; e&#;ilimlerinin ve zaaflar&#;n&#;n kurban&#; olur. Küçük ç&#;karlar&#;n&#; tatmin etmek isterken çok büyük kay&#;plara u&#;rar. Toplum içindeki sayg&#;nl&#;&#;&#;n&#; ve seçkin yerini kaybediverir. Basit ç&#;karlar&#; ve kaprisleri u&#;runa hayatlar&#; mahvolmu&#; nice insanlar vard&#;r.
Hayat&#;m&#;z&#;n her an&#;nda hislerimizin ve kaprislerimizin esiri olmaktan kurtulmak için akl&#;n bilinçli k&#;lavuzlu&#;u alt&#;nda e&#;itimin, iradenin ve vicdan&#;n kurtar&#;c&#; &#;&#;&#;&#;&#;na s&#;&#;&#;nmal&#;, basit ç&#;karlara kap&#;larak hem kendimize hem de topluma zararl&#; olmaktan sak&#;nmal&#;y&#;z.
Sa&#;lam karakterli, güçlü ki&#;iler, olgun davranmaktan vazgeçmeyen, zay&#;f anlar&#;n&#;n esiri olmayan insanlard&#;r."
KONU: "DEVLET, ADAMA AYA&#;I &#;LE GELMEZ."
Ana fikir: Saadeti elde etmek için onu aramak ve elde etmek için çaba harcamak gerekir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Ne kötü bir huyumuz vard&#;r; elimizi &#;aka&#;&#;m&#;za dayay&#;p ba&#;&#;m&#;z&#; havaya kald&#;rarak mutluluklar&#;n hep gökten bir zembille inmesini bekleriz. A&#;z&#;m&#;zda hep tekdüze ve al&#;&#;&#;lagelmi&#; yakar&#;&#;lar: "Ah bir piyango ç&#;ksa da zengin olsam!", "Ah, bir arabam olsa!", "Ah, bir evim olsa!", "Ne olur sanki, müdürlük görevini bana verseler!", veya "Nerde o s&#;nav&#; kazanacak &#;ans bende?" v.s. Tabii, zaman&#;m&#;z çaba harcamaktan çok hayal kurmak ve yakar&#;&#;la geçti&#;inden, özel ya&#;ay&#;&#;&#;m&#;zda pek az bir ilerleme kaydeder veya oldu&#;umuz yerde duraklar&#;z. Sonra, talihsizliklere ve kadere bir yüklenmedir ba&#;lar. Hani, da çal&#;&#;mayan, gerekli mücadeleyi yapmayan kulu kay&#;rmaz. &#;nsan, bir mevki, bir mutluluk hayal ediyorsa, oturmaktan veya olur olmaz, ak&#;ls&#;zca bir mücadeleye giri&#;meden önce, planl&#; bir &#;ekilde dü&#;ünmeli. Acaba kavu&#;mak istedi&#;i &#;ey nas&#;l bir mücadeleyi gerektiriyor? Amaca ula&#;mak için izlenecek yolu belirledikten sonra, ne kadar yorucu olursa olsun, hedefi bulmak ve eri&#;mek mümkündür. "Azmin elinden bir &#;ey kurtulmaz" sözü, bunu özlü bir &#;ekilde ifade eder. Dü&#;ün, çal&#;&#;, y&#;k&#;lma, sonunda er geç iste&#;ine ula&#;&#;rs&#;n. Yeter ki, iste Ama bütün gücünü harcama pahas&#;na da olsa istemesini ve azmetmesini bil."
KONU: "D&#;LS&#;Z DE OLSA KAM&#;L BELL&#; OLUR."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;, olgun insanlar&#;n d&#;&#; görünü&#;lerinden belli oldu&#;unu yans&#;tabilmektir. Dü&#;ünce düzenini &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - Kamil insanlar&#;n ki&#;ilik ve özellikleri;
2 - Kamil insanlar&#;n çevredeki etkileri;
3 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Kültürlü, iyi e&#;itilmi&#;, olgun ve faziletli insanlar&#;n kendilerine özgü bir havalar&#; vard&#;r. Görünü&#;lerinde sanki ya&#;ad&#;klar&#; y&#;llar&#;n ve tecrübelerinin izlerini ta&#;&#;rlar. Ak&#;ll&#;, onurlu, sayg&#;de&#;er, ciddi ve anlay&#;&#;l&#; davran&#;&#;lar&#;yla toplumdaki yerlerini sessiz sedas&#;z buluverirler. Varl&#;klar&#;nda, ruhen e&#;itilmi&#; olman&#;n davran&#;&#;lara, bak&#;&#;lara kazand&#;rd&#;&#;&#; bir incelik ve ba&#;kal&#;k vard&#;r. Böyle insanlar&#; nerede olsa ay&#;rabilmek mümkündür. Gereksiz ve kaba davran&#;&#;lardan, asabilikten, dengesizlikten, heyecanlardan uzakt&#;rlar. Ruhi asaletleri onlara a&#;&#;rba&#;l&#; bir görünüm kazand&#;r&#;r. Konu&#;malar&#; ve davran&#;&#;lar&#;yla ki&#;iliklerini kabul ettirirler.
Demek oluyor ki, kamil insan olma yolunda gösterdi&#;imiz çabalar, sonunda bizi.üstün ki&#;ilikli, sayg&#;de&#;er bir varl&#;k haline getirir. Bu da en büyük kazançt&#;r."
KONU: "DOSTUN ATTI&#;I TA&#;, BA&#; YARMAZ."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;; dostlar&#;m&#;z&#;n, bizim iyili&#;imizi isteyen ve bunun için çal&#;&#;an yak&#;nlar&#;m&#;z olduklar&#;d&#;r. Buna göre dü&#;ünce düzenini &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - Dostlu&#;un anlam&#; ve insan hayat&#;ndaki önemi;
2 - Dostlar&#;m&#;z&#;n bizim iyili&#;imiz yolunda gösterdikleri çabalar;
3 - Dostlar&#;m&#;za kar&#;&#; inanc&#;m&#;z;
4 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Dost, kötü günlerimizde teselli ve &#;efkatine s&#;&#;&#;nd&#;&#;&#;m&#;z, mutluluklar&#;m&#;z&#; payla&#;t&#;&#;&#;m&#;z, ruhumuzun bütün s&#;rlar&#;n&#; rahatl&#;kla aç&#;klayabildi&#;imiz insand&#;r. O, en fazla ihtiyaç duydu&#;umuz vazgeçilmez, kutsal bir varl&#;kt&#;r. Ba&#;&#;m&#;z darda kald&#;&#;&#; zaman ko&#;tu&#;umuz ilk yer onun kap&#;s&#;d&#;r. O, bizi tamamlayan parçam&#;z, devam&#;m&#;z demektir; onu kendimizden ay&#;ramay&#;z. Dostumuz bizi en az kendimiz kadar kay&#;r&#;r. Vefakar ve fedakard&#;r.
Gönlümüzde ve dü&#;üncelerimizde büyük bir yer kaplayan dostumuz, daima bizim iyili&#;imizi ister. Ba&#;ar&#;lar&#;m&#;z&#; alk&#;&#;lar, kötü bir davran&#;&#;ta bulundu&#;umuz zaman bizi uyar&#;r, do&#;ru olan&#; gösterir. &#;yiliklerimizi över, kusurlar&#;m&#;z&#; gidermeye çal&#;&#;&#;r. Ona olan inanc&#;m&#;z sonsuzdur. Bu yüzden yüzümüze vurdu&#;u gerçekler ne kadar ac&#; olsa, bizi incitmez. Hatalar&#;m&#;z&#; onarmaya, yanl&#;&#;lar&#;m&#;z&#; düzeltmeye yöneltir. Onun &#;&#;&#;k tutan, teselli eden varl&#;&#;&#;; bizi mükemmelli&#;e eri&#;tirmek için tenkit eden k&#;lavuzlu&#;u sayesinde kötülükleri yenmeye çal&#;&#;&#;r&#;z. Ona kar&#;&#; duydu&#;umuz sayg&#;, derin ve samimi inanç bizi moral çöküntüsünden kurtar&#;r. Dolay&#;s&#;yla, onun gösterdi&#;i yol bizi ba&#;ar&#;s&#;zl&#;&#;a de&#;il, ba&#;ar&#;ya, mutsuzlu&#;a de&#;il, mutlulu&#;a götürür.
&#;yi niyeti, sevgiyi ve inanc&#; hissetmek bizi güçlü k&#;lar. Temenni edelim ki, bunun kayna&#;&#; olan dostlar&#;m&#;z eksik olmas&#;n:"
KONU: "DUVARI NEM, &#;NSANI GAM YIKAR."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z&#;n amac&#;; gereksiz üzüntülerin, tasalar&#;n insan&#; bir gün mahvedece&#;ini yans&#;tmak olmal&#;d&#;r. Dü&#;ünce düzenini &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - Duvar ve nem, zarar ili&#;kisi yönünden incelenir;
2 - Gam&#;n ne oldu&#;u aç&#;klan&#;r;
3 - &#;nsan ve gam, zarar ili&#;kisi yönünden incelenir.
4 - Mutlu olmak için umutlu olman&#;n gereklili&#;i üzerinde durulur.
5 - Fikir ve görü&#;ler derlenerek sonuca var&#;l&#;r.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
Kolay kolay y&#;k&#;lmaz etkisi b&#;rakan kal&#;n, güçlü duvarlar vard&#;r; devaml&#; rutubet ve nem sinsi sinsi içine i&#;ledi mi art&#;k o duvar y&#;k&#;lmaya ve çökmeye mahkumdur. Gam denilen gereksiz tasa ve üzüntüyü de, sinsi sinsi insan vücudunu mahvetme niteli&#;iyle neme benzetebiliriz. Gerçekten, karamsarl&#;klar&#;n tümü demek olan gam, insan ruhuna bir kere yerle&#;ti mi, yava&#; yava&#; kök salmaya ve bedeni hakimiyeti alt&#;na almaya ba&#;lar. Devaml&#; üzüntü ve ruhi mutsuzluk insan sa&#;l&#;&#;&#;n&#; mahveder; onar&#;lmaz moral çöküntüleri yarat&#;r. Böyle bir ruh, birçok bedensel hastal&#;&#;&#;n temelini olu&#;turur. Bu durumda insan ya&#;ama gücünü kaybeder, hayattan yava&#; yava&#; uzakla&#;&#;r. Ve sonunda, sinsi sinsi, içten içten y&#;pranan, çürüyen bir vücut halinde hayatiyetini kaybeder.
Bu dünyada her &#;ey geçicidir. Bütün karamsarl&#;klar yersizdir. Kara günlerin ve s&#;k&#;nt&#;lar&#;n sonu ayd&#;nl&#;kt&#;r. Olaylar kar&#;&#;s&#;nda hiçbir zaman ümitsizli&#;e, karamsarl&#;&#;a, bunal&#;ma dü&#;memeli; ruhumuzu bir karamsarl&#;k ve üzüntü çölü haline getirmemeliyiz. Ümidini kaybetmeyen insanlar mutlulu&#;a hak kazan&#;rlar."
KONU: "DÜ&#;MAN KARINCA OLSA, KEND&#;N&#; MERDANE TUT.
Ana fikir: Dü&#;man ne kadar zay&#;f olursa olsun küçümsenmemelidir.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Ne kadar güçlü ve mükemmel bir insan olursak olal&#;m, tedbiri hiçbir zaman elden b&#;rakmamak gerekir. Çünkü, yak&#;n&#;m&#;zda veya uza&#;&#;m&#;zda bizi çekemeyenler, kuyumuzu kazmak isteyenler olacakt&#;r. &#;yilerin ard&#;nda u&#;ursuz bir gölge gibi sinsi kötülerin var olu&#;u, dünyan&#;n ola&#;an hallerinden ve insanl&#;&#;&#;n kaderindendir. Çabalar&#;m&#;z, ideallerimiz ve dü&#;üncelerimizle bunu de&#;i&#;tiremeyiz.
Hayatta ba&#;ar&#;l&#; insan olabilmek için her tür &#;anss&#;zl&#;&#;&#;, aksili&#;i hesaplamal&#;, her &#;eyi ak&#;l terazimizde ölçüp tartmal&#;, çevreye kar&#;&#; daima uyan&#;k durmal&#;y&#;z. Ne kadar iyi olursa olsun hiç kimse, "benim dü&#;man&#;m yoktur" diye övünemez. Sinsi emellerin, kara niyetlerin bar&#;na&#;&#; çok zaman kesinlikle saptanamaz. Ayr&#;ca, kendi seviye ve kuvvetimizin a&#;a&#;&#;s&#;nda olan dü&#;manlar&#;m&#;z&#; küçümsememek gerekir. Dü&#;man&#;n ve iftiran&#;n büyü&#;ü küçü&#;ü olmaz; insan&#; olmad&#;k yerlerde, olmad&#;k zamanlarda güç durumda b&#;rakabilir. O halde, ba&#;ar&#; ve mutluluk yolunda sa&#;lam ve azimli ad&#;mlarla ilerlerken, gözlerimizi ideallerin &#;&#;&#;&#;&#; kama&#;t&#;rmamal&#;; ilerledi&#;imiz yola ve yoldakilere dikkat etmek, ba&#;kalar&#;n&#;n bizi ezmelerine hiçbir &#;ekilde f&#;rsat vermemek ba&#;l&#;ca prensibimiz olmal&#;d&#;r. Ku&#;kuland&#;&#;&#;m&#;z ufak bir hareket, söz veya ki&#;i kar&#;&#;s&#;nda dü&#;ünmeli, tedbirli olman&#;n yollar&#;n&#; aramal&#;y&#;z."
Dil, bir milletin özüdür. Ba&#;lang&#;çtan bugüne kadar oldu&#;u gibi, bugünden sonsuz gelece&#;e do&#;ru da her milli toplulu&#;un en mühim ve de&#;i&#;mez bir temeli olarak devam edecektir. Bir dile sahip bulun-mayan bir millet yoktur. E&#;er bir millet, &#;u veya bu sebeple kendi dilini kaybetmi&#;se, o millet, topluluk olarak ortadan kalkm&#;&#;t&#;r. &#;nsanl&#;k tarihinde, dilini kaybetti&#;i halde ortada duran bir millet yoktur. Fakat milletler ortadan kalkm&#;&#; oldu&#;u halde, henüz ortada duran birçok eski dil vard&#;r.
"
Dil, bir milletin tarihidir. Dil, bir milli toplulu&#;un içinde ve onunla birlikte geli&#;mi&#; oldu&#;u için" kendili&#;inden, o milletin binlerce y&#;ll&#;k tarihi seyrini muhafaza eder. Bir milletin, tarihin muhtelif devirlerinde benimsemi&#; oldu&#;u görü&#;, duygu, ve fikirleri muhafaza eden canl&#; abide, o milletin dilidir. Herhangi bir sanat eserinin veya herhangi bir sanatkar&#;n, &#;u veya bu millete mensup bulundu&#;u hakk&#;nda' tereddüt ve &#;üphe edilebilir. Fakat Türk dilinde yaz&#;lm&#;&#; bir eser, hiç &#;üphesiz, Türk milletinin eseridir. Türkçe ifade edilmi&#; en ufak bir tabir dahi, Türk milletinin k&#;ymetli bir mal&#;d&#;r. Dil, kendi içinde, bir milletin bütün geçmi&#;ini saklad&#;&#;&#; gibi, onu sonsuzlu&#;a götürecek en büyük kudreti de, kendinde ta&#;&#;yan tek varl&#;kt&#;r.
Ord. Prof. Dr. Re&#;id Rahmeti Arat
KARARAN DÜNYAMI YE&#;ERT
Bir zamanlar; ku&#;lar&#;n c&#;v&#;lt&#;lar&#;yla &#;enlenen, insanlar&#;n piknik yapmak için dolu&#;tu&#;u, çocuklar&#;n ko&#;u&#;turup oyunlar oynad&#;&#;&#;, rengârenk çiçekler toplad&#;&#;&#;, yemye&#;il, güzel mi güzel bir ormand&#;m. Ye&#;ilin her tonu, a&#;ac&#;n her çe&#;idi vard&#; bende. A&#;açlar&#;n yapraklar&#;na güne&#; &#;&#;&#;&#;&#; vurdu&#;unda insanlar&#;n gözleri kama&#;&#;rd&#;.
Umutlar&#;m vard&#; benim; okulda, kalem, defter, kitap olacakt&#;m çocuklara; gelece&#;e yol çizen bilgilerle donanmalar&#; için. Mutlu evlerde mobilya olacakt&#;m, çerçeve olacakt&#;m pencerelerine. Sonsuza dek yuva olacakt&#; kovuklar&#;m hayvanlara. Gelinlik k&#;zlara sand&#;k, bebelere be&#;ik olacakt&#;m. Daha neler vard&#; insanlara sunaca&#;&#;m
Ahhh bu istediklerimi yapmama engel olan bu lanet olay! O cehennem yang&#;n&#;! Yan&#;yordum, ci&#;erlerim kavrulmu&#;tu. &#;nsanlara verecek oksijenim kalmam&#;&#;t&#;. Eriyordum çabucak. Umutlar&#;m da benimle beraber yok oluyordu. Yanmamla beraber k&#;yamet koptu sand&#;m bu dünyada. Sanki hiç bir &#;ey kalmam&#;&#;t&#; geride. Ya&#;am sona m&#; ermi&#;ti ne. Çocuklar&#; dü&#;ündüm bir an, ne yaparlar bensiz Hele hayvanlar, yuva olamay&#;p sözümü yerine getiremeyecektim. Yand&#;kça kahroluyordum. O yemye&#;il a&#;aç ve çimenlerin yerinde yeller esiyordu. Dallar kül olmu&#;tu, verimli topraklar&#;n yeri çöl olacakt&#;. Her &#;eye ucu ate&#;li o sigara denilen &#;ey neden olmu&#;tu. At&#;vermi&#;ti dü&#;üncesiz bir el bana do&#;ru. &#;imdi kapkara, küller içinde, kimsenin u&#;ramad&#;&#;&#; &#;ss&#;z bir çöl gibiyim.
Bir zamanlar insanlar&#;n umudu olan ben, &#;imdi insanlardan umut bekliyorum. Özellikle de çocuklardan.
Ne zaman fidan dikip benim bu kararan dünyam&#; ye&#;erteceksiniz!
KONU: "NE EKERSEN ONU B&#;ÇERS&#;N."
Aç&#;klama Yapmak &#;çin &#;zlenecek Yol:
Aç&#;klamam&#;z, kar&#;&#;la&#;t&#;&#;&#;m&#;z iyiliklerin veya kötülüklerin kendi niyet ve hareketlerimizin birer sonucu oldu&#;unu yans&#;tmal&#;d&#;r. Bu nedenle, dü&#;ünce düzenini &#;öyle kurabilirsiniz:
1 - &#;nsan&#;n yapt&#;&#;&#; iyi ve kötü davran&#;&#;lar;
2 - &#;yili&#;in iyilik, kötülü&#;ün kötülükle kar&#;&#;la&#;aca&#;&#;n&#; bilerek
amaçlar&#;m&#;z&#; kontrol etme zorunlulu&#;u;
3- örnekler;
4 - Fikir ve görü&#;lerin derlenmesi,
5 - Sonuç.
ÖRNEK ÇALI&#;MA:
"Bu dünyada herkes yapt&#;&#;&#;n&#;n kar&#;&#;l&#;&#;&#;n&#; bulur. Kötüler er geç cezalar&#;n&#; çekerler. &#;yiler ise, türlü &#;ekil ve yollarla mükafat görürler. &#;yi niyetle att&#;&#;&#;m&#;z her ad&#;m, yapt&#;&#;&#;m&#;z her i&#;, er geç yüzümüzü güldürecektir.
Birçoklar&#;, kar&#;&#;la&#;t&#;klar&#; zorluklardan, kötü ve s&#;k&#;nt&#;l&#; durumlardan yak&#;n&#;r dururlar. Oysa tüm kötülüklerin ve ac&#; gerçeklerin ilk tohumu insan ruhuna at&#;l&#;r. Yaln&#;z kendini dü&#;ünmenin ve bencilli&#;inin ihtiras&#;na kap&#;lan insano&#;lu, dünyay&#; kendi arzular&#;n&#; fazlas&#;yla doyurabilece&#;i bir ganimet alan&#; san&#;r. Vicdan, irade ve e&#;itim, o büyük güçlerini göstermedi&#;i sürece kötülükler kara bir bulut gibi sarar dünyam&#;z&#;.
Bazen i&#;lerimizin gönlümüzce olmad&#;&#;&#;na, çabalar&#;m&#;z&#;n meyvelerini alamad&#;&#;&#;m&#;za üzülürüz. Bunlar&#;n gerçek nedenleri üzerinde duraca&#;&#;m&#;za koyu bir karamsarl&#;&#;a kap&#;l&#;r&#;z. Hayatta at&#;lan ilk ad&#;mlar, sonuçlar&#; bak&#;m&#;ndan çok önemlidir. Bu nedenle hayatta, her türlü alanda ilk ad&#;mlar&#; atarken çok dikkatli olmal&#;y&#;z. Yersiz dü&#;üncelerle, yanl&#;&#; davran&#;&#;larla çevremize, dolay&#;s&#;yla da kendimize zarar vermekten kaç&#;nmal&#;y&#;z. Ba&#;kalar&#;n&#;n bize kar&#;&#; iyi niyetli olmalar&#;n&#; istiyorsak önce kendimiz iyi
olmal&#;y&#;z. önemli olan da budur.
Her birey kendi içindeki kötülük tohumlar&#;n&#; yok etmeyi ba&#;ard&#;&#;&#; takdirde, bu dünyada kötülük denen &#;ey de ortadan kalkacakt&#;r."
Ben 23 nisanda bir kompozisyon yazmıştım öğretmenim çok beğenmişseafoodplus.info herkese okumuştum sınıfta .Arkadaşlarım da beğendi
1-“İnsan hayatı sınırlıdır, sınırsız olan bilgidir.”Sözünü açıklayan bir yazılı anlatım hazırlayınız.
2-“Başkasının zararını isteme, kendin de zarar verme; hep iyilik yap, kibirlenme, kötülük yapmaktan sakın!” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız?
3-“Çok yaşamak elimizde değil, ama adımızı çok yaşatmak elimizdedir.” Sözünü açıklayan kompozisyon yazınız.
4- “Büyüklerimize nasıl davranmalıyız? Sizin büyüklerinizden beklediğiniz davranışlar nelerdir?” konulu bir kompozisyon yazınız.
5- “Zor, imkânsızdan kolaydır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
6- Kış mevsiminin, sizi nasıl etkilediğini anlatan bir kompozisyon yazınız.
7- Aşağıdaki plana dikkat ederek okumanın yararlarını anlatan bir kompozisyon yazınız.
a) Giriş bölümünde, insanların niçin okumaya ihtiyaç duyduğunu belirtiniz.
b) Gelişme bölümünde, kitap okuyanlarla okumayanlar arasındaki farklılıkları örneklerle açıklayınız.
c) Sonuç bölümünde ise kitap okumanın yararları konusunda değerlendirme yapınız.
d) Yazınıza uygun bir başlık koyunuz.
8-“Tatlı dil, her kapıyı açan sihirli bir anahtardır.”sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
9- Okuduğunuz bir kitabı tanıtınız.(Eserin adı, yazarı, sayfa sayısı, kahramanları, ana düşüncesi hakkında bilgi veriniz.)
“Damlaya damlaya göl olur.” atasözünü açıklayan bir yazı yazınız.
“Son pişmanlık fayda vermez.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Verilen bir işi zamanında yapmanın önemini açıklayan bir yazı yazınız.
“Atına bakan ardına bakmaz.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Çok zengin olsanız paralarınızı nasıl değerlendirirsiniz?” konulu bir kompozisyon yazınız.
Bir günlük yaşantınızı (duygularınızı da katarak) anlatınız.
Bu vatan bize nasıl bırakıldı? Tarihi bilgilerinizle bunu kısaca anlatınız.
Bayrağımızı ve yurdumuzu niçin sevdiğinizi kompozisyon kurallarına uygun olarak açıklayınız.
Erken kalkmanın insan ve toplum açısından yararlarını anlatan bir kompozisyon yazınız.
Yaşadığınız ya da tanık olduğunuz ilginç bir olayı kompozisyon kurallarına göre anlatınız.
Siz İstiklâl Savaşı”nda şehit olan bir Nene Hatun veya Sütçü İmam olsanız ve tekrar dirilseniz bugünkü manzara karşısında günümüzün gençliğine neler söylerdiniz? Düşüncelerinizi bir kompozisyon şeklinde anlatınız.
Bugünden İstiklâl Savaşı yıllarına bakınca neler hissediyor, neler düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi bir kompozisyon şeklinde anlatınız.
Gelecekle ilgili hedefleriniz ve bu hedeflerinize ulaşmak için neler yaptığınızı ya da yapmayı düşündüğünüzü anlatan bir yazı yazınız.
Nasıl bir doğada ve sosyal çevrede yaşamak istediğinizi anlatan bir kompozisyon yazınız.
yüzyılda (gelecekte) hayalinizdeki Türkiye’yi anlatan bir kompozisyon yazınız.
“Küçük insanlar kişileri, normal insanlar olayları, büyük insanlar fikirleri tartışırlar.” Düşüncelerinizi bir kompozisyon şeklinde anlatınız.
Çalışmanın kişiye ve milletimize kazandıracaklarını kompozisyon bütünlüğü içinde anlatınız.
Çok sevdiğiniz âdeta hayran olduğunuz birisini anlatan bir kompozisyon yazınız.
Oynadığınız bir oyunu anlatınız.
Çok iyi bildiğiniz bir fıkrayı anlatınız.
Yeni yıldan beklentilerinizi ve isteklerinizi anlatan bir fikir yazısı yazınız.
“Başarılarında gururlu olma; bil ki gurur, gelecekteki başarılarının en büyük düşmanıdır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız?
Gördüğünüz bir rüyayı düzgün bir şekilde, oynadığınız oyunu anlatır gibi anlatınız.
İstediğinizi alma gücünüz olsaydı ne almak isterdiniz. Düşüncelerinizi bir kompozisyon şeklinde anlatınız.
“Yalan söylemek” konusunda, aşağıdaki plâna göre bir kompozisyon yazınız.
Giriş bölümü: Yalan nedir?
Gelişme bölümü: İnsanlar niçin yalan söylerler?
Yalan söylemek kötü bir davranıştır.
Hiçbir zaman, yalan söylememeliyiz.
Sonuç bölümü: Yalancının mumu yatsıya kadar yanar.
“Ölen insan mıdır, ondan kalacak şey: eseri;
Bir eşek göçtü mü, ondan da nihayet semeri.”
&#; Dizelerinden anladıklarınızı açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Temizlik hakkında bir kompozisyon yazınız?
“Babasına hayır etmeyenin kimseye hayrı olmaz.” Sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Umudunu kaybeden insanın başka kaybedecek bir şeyi yoktur.” Sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
&#; Kitap en iyi dosttur.&#; Sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Çok sevdiğiniz âdeta hayran olduğunuz birisini anlatan bir kompozisyon yazınız.
Otobiyografinizi (yaşam öykünüzü) düzgün cümleler kurarak yazınız.
Yeni yıldan beklentilerinizi ve isteklerinizi anlatan bir fikir yazısı yazınız.
Konusu “anne” olan bir kompozisyon yazınız?
“İnsanların gönlünü fethetmek için en kestirme yol, sevgi yoludur.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız?
”Ağaç yaş iken eğilir.” Atasözünü aşağıdaki plana göre açıklayınız?
a) Çocuklar küçük yaşta eğitilir.
b) Büyüklerin eğitimi zordur.
c) Öğrenim çağına gelmiş çocukların, bu çağda eğitilmemesi ne gibi sonuçlar doğurur?
Gördüğünüz bir rüyayı düzgün bir şekilde, oynadığınız oyunu anlatır gibi anlatınız?
Sağlıklı yaşamak için spor yapmalıyız.”sözünü açıklayan bir yazı yazınız?
“Hayatta en hakiki (gerçek ) mürşit( yol gösterici, kılavuz) ilimdir.(bilimdir.)” Mustafa Kemal ATATÜRK, vecizeyi açıklayan bir yazı yazın.
Dürüst bir insan olmanın faydaları hakkında bir kompozisyon yazınız.
Çevre kirliliği ile ilgili bir kompozisyon yazınız.
Trafikte uyulması gereken kurallar hakkında kısa bir kompozisyon yazınız.
Aşağıda belirtilen dört konudan biri hakkında, imlâ ve noktalamaya dikkat ederek bir kompozisyon yazınız.
a-Eğitimde öğretmenin yeri ve önemi
b-Gelecekle ilgili planlarınız
c-Alışkanlıklar
d- Okumanın insana sağladığı faydalar
Doğayı korumak için neler yapılması gerektiği konusundaki düşüncelerinizi kompozisyon bütünlüğü içinde yazınız.
“Fakirlik ayıp değil; tembellik ayıp” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“ Bir kütüphane, bin hapishane kapatır.” sözünü kompozisyon kurallarına uyarak açıklayınız.
“Erken kalkan yol alır.” sözünü kompozisyon kurallarına uyarak açıklayınız.
Okuduğunuz romanlardan bir tanesini kısaca özetleyiniz. (Kitabın yazarını ve adını belirtiniz.)
“Bir insanın gerçek zenginliği; bu dünyada yaptığı iyiliklerdir” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Anne ve babasına hayrı olmayanın kimseye hayrı olmaz.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Bir dilekçe örneği yazınız.
“Sevgi, acının en önemli ilacıdır.” Sözünü açıklayan bir yazı yazınız.
Bir sınıf arkadaşınızın fiziksel ve ruhsal portresini iki paragraf halinde yazınız.
“Sende bir elma var onda bir elma var. O sana bir elma verse sen ona bir elma versen. Sende bir elma onda bir elma olur. Ama sende bir bilgi, onda bir bilgi olsa o sana bir bilgi öğretse sen ona bir bilgi öğretsen sonuçta ikinizde de iki bilgi olur.”cümlesini açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Ağlarsa anam ağlar, gayrisi yalan ağlar.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“El yarası geçer, dil yarası geçmez.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Bugünün işini yarına bırakma.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Kör ile yatan şaşı kalkar.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Üzüm üzüme baka baka kararır.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Yazın başı pişenin, kışın aşı pişer.” atasözünü açıklayan bir yazı yazınız.
&#;Tatlı dil her kapıyı açan bir anahtardır.&#; sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Zahmetsiz rahmet olmaz.”atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Öfkeyle kalkan zararla oturur.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Aşağıdaki atasözlerinden birini seçerek kompozisyon kuralları çerçevesinde açıklayınız.
“İki dinle, bir söyle.”
“Biliyorsan konuş ibret alsınlar, bilmiyorsan sus da adam sansınlar.”
“Duvarı nem, insanı gam yıkar.” Atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Bayrak” konulu bir kompozisyon yazınız.
Yaşadığınız veya tanık olduğunuz bir olayı öykü türünde yazarak anlatınız.
Baharı ve baharın güzelliklerini anlatan bir kompozisyon yazınız.
İstediğiniz bir kişiye kurallara uygun olarak özel bir mektup yazınız.
“Kibirlik ederseniz, eldeki de gider; Hiçbir şeyi küçük görmeyin sakın.” dizelerini açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“İnsanın gözünü bir avuç toprak doyurur.” atasözümüzü ülkemizdeki soygunculuk ve vurgunculukları da göz önüne alarak aşağıdaki plana göre açıklamaya çalışınız.
Ana Fikir: İnsanoğlu hep daha fazlasını ister.
Açıklama yapmak için izlenecek yol:
a- İnsanlar alın teriyle kazanç elde etmelidir.
b- İnsanın gözü doymak bilmez.
c- Daha fazlasını isterken yanlış yollara başvurulmaktadır.
d- Ülkemizin paraları açgözlü insanlar tarafından çalınmaktadır.
e- Bu insanlar er geç yaptıklarının cezasını çekerler.
f- Bu nedenlerle açgözlü olmamak gerekir.
g- Sonuç
“Başkasından üstün olmamız önemli değildir. Asıl önemli olan şey, dünkü halimizden üstün olmamızdır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Hayatınızda en değerli şey nedir? Değerli kabul ettiğiniz varlık ile para ya da şan-şöhret arasında seçim yapmanız gerekseydi hangisini seçerdiniz. Düşüncelerinizi gerekçelerinizle birlikte planlı bir yazı halinde yazınız.
“Zaman en iyi öğretmendir; ancak ücreti çok yüksektir.” atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Öğretmen-Öğrenci İlişkileri” konusunda düşündüklerinizi anlatan bir kompozisyon yazınız.
“Dün, dün ile gitti cancağızım
Bugün yeni bir gün
Yeni şeyler söylemek lâzım”
Mevlâna
Yukarıdaki üçlüğü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Gözünü yükseklere dikmiş olanlar ellerindekileri de kaybedebilirler.” sözünden hareket ederek bir kompozisyon yazınız.
“Cesurun ayakları dayanmak, korkağın ayakları kaçmak için yaratılmıştır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“İnsanın en büyük dostu zorluklardır; çünkü insanı onlar güçlendirir.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
Okuduğunuz romanlardan bir tanesini kısaca özetleyiniz. (Kitabın yazarını ve adını belirtiniz.)
“Yağmur, dostluk ve kitap” konularından birini seçerek bir kompozisyon yazınız.
“Savaş” konulu bir kompozisyon yazınız.
“İnsanı ölümsüzleştiren geride bıraktığı yapıtlardır.” Sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Derdini söylemeyen derman bulamaz.” Atasözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Dağ başı dumansız olmaz.” atasözümüzü bugün ülkemizde yaşanan sorunları da dikkate alarak aşağıdaki plana göre açıklamaya çalışınız?
Açıklama yapmak için izlenecek yol:
Ülkemiz çeşitli yönlerden önemli bir coğrafyadadır.
Ülkemizde bir sorun sona ererken bir diğer sorun ortaya çıkmaktadır.
Bu sorunlar ülkemizi bölmek isteyenlerce çıkarılmaktadır.
Ülkemizi bölmek isteyenler var oldukça başımızdan sorun eksik olmayacaktır.
Bu nedenlerle bize düşen görevler vardır.
“Tatlı dil her kapıyı açan sihirli bir anahtardır.” sözünü açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Kitapsız yetişen çocuk susuz büyüyen ağaca benzer.” cümlesini açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Uğrunda hayatınızı feda edebileceğiniz bir idealliniz yoksa hayatınızın da bir anlamı yok demektir.” sözünü açıklayan bir yazı yazınız
“Hayalinizde nasıl bir yerde yaşamak isterdiniz?” konusuyla ilgili bir kompozisyon yazınız.
“Her yaştaki insanların daha çok kitap ve gazete okumalarını sağlamak ve okumayı alışkanlığa dönüştürmek için neler yapılmalıdır?” konusunu açıklayan bir kompozisyon yazınız.
“Kitaplar da dostlar gibi az fakat iyi seçilmiş olmalıdır.” özdeyişini açıklayan bir kompozisyon yazınız.