Konuşma Adabı Ile Ilgili Hadisler

Dinimizin kadına verdiği önemi apaçık gösteren ayet ve hadisler bulunmaktadır. İslam'da kadının yeri ve önemini anlatan Peygamberimizin kadınlar ile ilgili sözleri zaman zaman paylaşılıyor.

KADINLARLA İLGİLİ HADİSLER VE SÖZLER

"Ey insanlar! Kadınların haklarına riayet ediniz! Onlara şefkat ve sevgi ile muâmele ediniz! Onlar hakkında Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları, Allah emâneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini Allah adına söz vererek helâl edindiniz!" (Müslüm, Hac,)

"Kadınların haklarını yerine getirme husûsunda Allâh'tan korkunuz! Zira siz onları Allâh'ın bir emaneti olarak aldınız." (Sahih-i Müslim)

"Sizin hayırlınız, kadınlarına hayırlı olan (iyi davranan)dır."

"Eşlerinize yediğinizden yedirin, giydiğinizden giydirin, sakın onları dövmeyin ve onları incitecek çirkin sözler söylemeyin." (Ebu Davud, Nikak, )

"Sizin hayırlınız, kadınlarına hayırlı olan (iyi davranan)dır. (Müslim, Birr )

"Kadınlara ancak kerîm olanlar ikrâm ederler (değerli olanlar değer verirler); onlara kötülük edenler ise leîm (kötü) kişilerdir." (İbn Mace, Edeb 3; Ebû Davud, Edeb 6, Rikak 22, İ'tisam 3; Müslim, Akdiye 11)

"Kadınların haklarını yerine getirme hususunda Allâh'tan korkunuz! Zîrâ siz onları Allâh'ın bir emaneti olarak aldınız."

"Sizin en hayırlınız, ehline (eşine ve çocuklarına) en hayırlı olanınızdır. Ve ben de ehline karşı en hayırlı olanınızım.

"En güzel dünya nimeti, insanın sahip olabileceği nimetlerin en hayırlısı: Zikreden dil, şükreden kalp ve insanın iman doğrultusunda (Müslümanca) yaşamasına yardımcı olan kadındır." (Tirmizî, Birr 13)

"Cennet annelerin ayakları altındadır." (Nesâî, Cihâd, 6)

"Ey insanlar! Kadınlar hakkında Allâh'dan korkunuz! Sizin kadınlarınız üzerinde hakkınız vardır."

Bir mü'min, erkek bir mü'mine kadına buğzetmesin. Çünkü onun bir huyunu beğenmezse başka bir huyunu beğenir. (Müslim, Radâ' 61, hadis no: )

"Kadınlar erkeklerin, diğer yarısıdır." (Ebu Davud, Tahanet,94; Tirmizi Tahanet )
“Kadınlarınızla iyi geçinin; eğer onlardan hoşlanmadı iseniz bile!seafoodplus.infoir ki bir şey, sizin hoşunuza gitmez de, Allâh onda bir çok hayır takdîr etmiş bulunur."

“Kadınlar hakkında birbirinize hayır tavsiye ediniz!”

“Allah sizden; kadınlara karşı iyi ve hayırlı olmanızı ister; çünkü onlar, sizin analarınız, kızlarınız veya teyzelerinizdir."

"Kadınlara ancak asalet ve şeref sahibi kimse değer verir. Onları ancak kötü ve aşağılık kimseler hor görür."

"Hanımını döven, Allah’a ve Resûlüne asi olur. Kıyamette onun hasmı ben olurum."

"Kadınlar erkeklerin, diğer yarısıdır."

"Mü'min bir erkek, mü'min bir kadına kızıp darılmasın! Eğer onun bir huyundan hoşlanmazsa, öbüründen memnûn olabilir."
"Ey insanlar! Kadınların haklarına riayet ediniz! Onlara şefkat ve sevgi ile muâmele ediniz! Onlar hakkında Allah'tan korkmanızı tavsiye ederim. Siz kadınları, Allah emâneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini Allah adına söz vererek helâl edindiniz!"

"Kadınların haklarını yerine getirme husûsunda Allâh'tan korkunuz! Zira siz onları Allâh'ın bir emaneti olarak aldınız."

"Sizin hayırlınız, kadınlarına hayırlı olandır."

"Eşlerinize yediğinizden yedirin, giydiğinizden giydirin, sakın onları dövmeyin ve onları incitecek çirkin sözler söylemeyin."

“Mü’minlerin îmân bakımından en olgunu ve en hayırlısı, hanımına karşı en hayırlı olanıdır.”
"Kadınlar hakkında birbirinize hayır tavsiye ediniz!"

"Mü'min bir erkek, mü'min bir kadına kızıp darılmasın! Eğer onun bir huyundan hoşlanmazsa, öbüründen memnûn olabilir."

"Allah sizden; kadınlara karşı iyi ve hayırlı olmanızı ister; çünkü onlar, sizin analarınız, kızlarınız veya teyzelerinizdir."

"Sizin hayırlınız, eşine hayırlı olandır. Ben de eşime karşı sizin en hayırlınızın. Kadınlara ancak iyi insanlar iyi davranır; onlara karşı ancak kötü kişiler, ihanet eder."

"Kadınlara ancak asalet ve şeref sahibi kimse değer verir. Onları ancak kötü ve aşağılık kimseler hor görür."

"Hanımını döven, Allah'a ve Resûlüne asi olur. Kıyamette onun hasmı ben olurum."

Hilkati itibarıyla üstün meziyetlerle donatılan Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)e Mevlâ Te‘âlâ tarafından mükemmel bir hitabet ve kusursuz bir konuşma yeteneği bahşedilmiştir. Bu özellikleri vesilesiyle fesahât ve belâgatin şiarı olarak temayüz etmiştir. Zira o, müşerref olduğu Kur’ân-ı Kerîm ile tüm şair ve edipleri hayrete düşürüp âciz bırakmıştır.

Bu sıfatları hâiz olan Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in konuşma âdâbı ile ilgili birçok rivayet bulunmaktadır. Fakat Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in konuşma âdâbı anlatan hadîs-i şerîfleri, Şemâil-i Muhammediyye nâm eserinde derç etmiştir.

Konuyla İlgili Rivâyetler

Hazreti Âişe  (Radıyallâhu Anhâ) annemiz anlatıyor: “Zât-ı Risâlet Efendimiz, bir cümle kelâm ettiğinde, şu sizin hızlıca konuştuğunuz gibi konuşmaz; meclisinde bulunan kimselerin ezberleyeceği şekilde, tane tane ve her kelimenin arasını ayırarak (noktasına virgülüne dikkat ederek) konuşurdu.”[1]

Enes ibni Mâlik (Radıyallâhu Anh) anlatıyor: “Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) bir meseleyi anlatırken meramının iyice anlaşılması için kelamını üç kere tekrar ederdi.”[2]

Hind ibni Ebî Hâle (Radıyallâhu Anh)ın Detaylı Anlatımı

Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in reyhanesi Hazreti Hasan (Radıyallâhu Anh) anlatıyor: Dayım Hind ibni Ebî Hâle, Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in bütün vasıflarını iyi tarif eden ve özelliklerini de çok iyi bilen kimselerdendi.  Bir gün kendisinden, biricik dedemin [Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in] konuşma şeklini anlatmasını istedim. Bu ricam üzerine sevgili peygamberimizin konuşma şeklini şöylece anlattılar:

“Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem)in, &#; Rabbi’sinin Celal sıfatını ve hadiselerin akıbetini müşahede ettikleri için- mübarek çehreleri hüzünlü ve her daim tefekkür halindeydi. Ayrıca istirahat edecek vakti de yoktu. Suskun bir meşrebe sahip olup gerekmedikçe konuşmazdı. Kelâmına Allah (Celle Celâluhû)nun adını anarak başlar ve yine O’nun ism-i şerifi ile noktalardı. Cevâmi‘u’l-kelim (az söz ile çok mânâ ifade etme) özelliğine sahipti.

Onun mübarek sözleri -hak ile batıl arasını ayıran- bir gerçektir. Kelâmını ne uzun ne de kısa tutardı. Konuşurken muhatabına kaba davranmaz ve asla aşağılamazdı. Az bile olsa her nimete ta‘zîm ederdi. Bununla birlikte, yiyecek ve içecek gibi nimetlere kusur bulmadığı gibi övmezdi de!

Dünya ve dünyalık menfaatler, onu ne öfkeli duygulara sevk etmiş, ne de sinirlendirmiştir. Ancak bir haksızlık karşısında ise, hak yerini buluncaya kadar, ne öfkesi diner ne de herhangi bir kimse gazabına engel olabilirdi. Bununla beraber, kendi nefsi için öfkelenmez ve intikam alma derdine düşmezdi. Bir şeye işaret etmek istediğinde, parmakları ile değil, bütün eli ile işaret ederdi. Hayret ettiği bir durum karşısında, mübarek ellerini havaya açardı.

Hitâbı esnasında ellerini de hareket ettirerek- beden dili ile- konuşur ve sağ elin avuç içini sol elin başparmağına dokundururdu. Gazaplandığı vakit öfkesine engel olur ve muhatabını bağışlardı. Mutlu olduğu vakit mübarek gözlerini yumardı. En aşırı olarak tarif edilebilecek gülmesi dahi tebessüm olup, mübarek dişleri berrak inciler gibi görünürdü.”[3]

Dipnotlar

[1] Tirmizî, Şemail, Bab, No.
[2] Tirmizî, Şemail, Bab, No.
[3] Tirmizî, Şemail, Bab, No.