Son Güncellenme:
Konvülsiyon, köken olarak İngilizce diline dayansa da Türkçe anlamları da bulunmaktadır.
Konvülsiyon Nedir?
Konvülsiyon, istemsiz olan, klonik ya da tonik şekilde meydana gelen çizgili kasların kasılma durumu olarak açıklanabilir. Tıp dilinde kısacası kasların şiddetli bir şekilde kasılma anlamını taşımaktadır. Havale anlamı da bulunan bu kelime, günlük hayatta sık sık kullanılmaktadır.
Konvüsiyon TDK Sözlük Anlamı Nedir?
Konvülsiyon kelimesi, TDK sözlük anlamına bakıldığı zaman da ani, şiddetli bir şekilde gelen kas kasılması olarak açıklanmıştır. İskelet kaslarının kişinin elinde olmadan yani istemsiz bir şekilde seri biçimde kasılması olarak bilinmektedir. Halk dilinde daha çok Türkçe karşılığı kullanılırken tıp dilinde bu durum zaman zaman tam tersi olabilir.
Trkiye'den ve Dnya’dan son dakika haberler, kşe yazıları, magazinden siyasete, spordan seyahate btn konuların tek adresi seafoodplus.info; seafoodplus.info haber ierikleri izin alınmadan, kaynak gsterilerek dahi iktibas edilemez, kanuna aykırı ve izinsiz olarak kopyalanamaz, başka yerde yayınlanamaz.
Doktorlar, 30’dan fazla farklı nöbet türü ve ’den fazla da farklı epilepsi sendromu tanımlamışlardır 9
Epilepsi hastalarının yaklaşık %30’unda nöbetler kontrol edilememektedir; bu oran, yeni antiepileptik ilaçlara duyulan ihtiyacın önemini göstermektedir 9
Spesifik sınıflandırma tedaviye rehberlik ettiği ve prognozu belirlediği için önemlidir.9
Epilepsi, beynin normal aktivitesinin, sinir hücrelerinde aşırı yük boşalması ile bozulduğu yaygın bir nörolojik hastalıktır.1,2,3
Nöbet, beyinde gerçekleşen ani elektrik aktivitesi patlamasının bir sonucudur. Bu durum, beyindeki mesajların geçici olarak durmasına ya da karışmasına neden olmaktadır .4
Semptomlar her bir nöbet türü ile değişkenlik göstermekte olup kas seğirmesini, konvülsiyonları, bellek kaybını, göz seğirmesini, kas sertleşmesini veya gevşemesini, boş bakışları ve bilinç kaybını içermektedir.5,6
Kişinin tek bir nöbet geçirmesi, epilepsi hastası olduğunu anlamına gelmez. Epilepsi, herhangi bir tanımlanabilir tetikleyici ani sebep olmadan ortaya çıkan tekrarlayan (iki ya da daha fazla) nöbetlerle karakterize bir durumdur.3
Kişi, bir nöbetin başlayacağının sinyalini veren, aura olarak bilinen “garip bir his” ya da bir duygu yaşayabilir. Bu durum, kokular gibi duyusal illüzyonları, sersemliği ya da huzursuzluğu içerebilir.7
Nöbet iktus olarak bilinmektedir ve nöbet sonrasında kişi, beynin kendine gelme sürecinde uyuşukluk ve zihin karışıklığı ile ilişkilendirilen bir durum içerisine girebilir.8
Doktorlar, çok kısa süreli dikkat kaymasından uzun süreli konvülsiyonlara kadar çeşitlilik gösteren 30’dan fazla farklı nöbet türü tanımlamıştır.9 Nöbetlerin sıklığı da değişken olup bazı hastalarda senede birden az nöbet görülürken bazıları günde çok sayıda nöbet yaşayabilmektedir.10
Nöbetler genellikle, beyindeki anormal elektrik aktivitesi alanına bağlı olarak iki ana gruba (parsiyel ya da jeneralize nöbetler) ayrılmaktadır.6,9
Parsiyel nöbetler, beynin yalnızca bir kısmında başlar ve yalnızca bir kısmını etkiler. Ayrıca ‘fokal’ olarak da bilinen bu nöbetler aşağıdaki şekillerde görülebilir:
Nöbet aktivitesine rağmen kişinin bilinci yerindedir ve kişi etrafındakilerin farkında olmaya devam eder. Anormal bir seğirme, uyuşukluk, terleme, sersemlik, bulantı, algı ve hafıza bozuklukları ve ‘deja vu’ hissi görülebilir.
Kişide bilinçte değişiklik ve bilinç kaybı görülür ve bu da zihin karışıklığına neden olur. Kişi rüyadaymış gibi bir durum yaşayabilir ya da duygusal patlamalar ya da göz kırpmaları ve tikler gibi garip ve tekrar eden davranışlar sergileyebilir.6,9
Sekonder Jeneralize: Parsiyel bir nöbet olarak başlayan ve beynin geri kalan kısmına yayılarak jeneralize bir nöbet haline gelen nöbettir (genellikle tonik-klonik bir nöbet, bkz. aşağıdaki bölümler).5,6
Jeneralize nöbetler, beynin her iki yarısında aynı anda görülen anormal aktivitenin sonucunda meydana gelir.5 Nöbetler, aşağıda belirtilen farklı şekillerde görülebilir:
Kişinin boşluğa dalıp gitmiş gibi göründüğü bir bilinç kayması haliyle ilişkilendirilmektedir. Bu durum genellikle çocuklukta başlar ve dikkat eksikliği ile karıştırılır.5,6
Aniden başlayan ve aniden sona eren, hızla iyileşen ve bir zihin karışıklığının eşlik etmediği kısa nöbetler.6,11
Tanımlanmalarını güçleştirecek şekilde kademeli biçimde başlayan ve sona eren, 5 ila 20 saniye süren nöbetler. Genellikle, zihinsel fonksiyonları değişen çocukları etkiler.6,11
Bilinci etkilemez ve kısa fakat belirgin kas seğirmesi ve tikleridir. Kümeler halinde art arda, hızlı şekilde görülür.
Kas kasılmaları ve gevşemelerinden kaynaklanan vücudunun her iki tarafında da tekrarlayan kas seğirmelerinin görülmesine neden olur.
Kişinin kaskatı kesilmesine neden olan ve genellikle sırtta, ayaklarda ve kollarda görülen tüm kasaların kısa süreliğine sertleşmesi ile karakterizedir. Kişi böyle bir durumda ayakta ise düşecektir. Kısa sürelidir ve herhangi bir uyarı işareti olmadan oluşur.
Genellikle bir çığlıkla başlayan en yaygın olarak bilinen nöbetlerdir. Kişi böyle bir durumda ayaktaysa düşecek ve kaskatı kesilecektir (tonik aşama), ardından kas seğirmeleri, nefes darlığı ve nefes almanın geçici olarak durması ve cilt renginde bir değişiklik görülür (klonik aşama).
Kişinin böyle bir durumda ayaktaysa yere düşeceği, bütün vücutta kas tonusunun ani ve kısa süreli kaybıdır. Ayrıca düşme atağı olarak da bilinir.6,9
Yalnızca nöbet türünün sınıflandırılması, hasta ve epizodları ile ilgili önemli bilgilerin göz ardı edilmesine neden olmaktadır Bir sendromda, belirli bir tıbbi durumu belirtmek amacıyla bir arada görülen bir dizi belirti ya da semptom dikkate alınmaktadır.3
Epilepsi için bu belirtiler şunlardır: nöbetlerin başladığı yaş, nöbetlerin türü, tipik EEG paternleri, genetik faktörler, nöbetler sırasındaki davranışlar gibi klinik özellikler, tetikleyici faktörler, beklenen hastalık seyri ve tedaviye verilen yanıttır.12
Yüzü aşkın farklı epilepsi sendromu tanımlanmıştır. Tedaviye rehberlik ettiği ve prognozu belirlediğinden spesifik sınıflandırma önemlidir.2,9
Epilepsi sendromları, sebebi ya da etyolojisine bağlı olarak üç ana türe ayrılmaktadır:
Hastalığın belirgin bir nedeni olmayıp, genetik bir bağlantı olabilir.
Baş yaralanması, doğum sırasında beyin hasarı, inme, beyin enfeksiyonu ve nadiren beyin tümörü şeklinde nöbetin nedeni bilinmektedir.
Doktorların hastalığın bir nedene bağlı olduğuna inandığı, ancak hastalık nedenini teşhis edemediği vakalardır.13,14
Bir bebeğin ileri doğru sarsılmasına ve tanısal testlerde ayırt edici bir EEG paterni göstermesine sebep olan ard arda seğirme hareketleri.
Kişinin karışık nöbetler geçirdiği, tedavi edilmesi güç bir epilepsi sendromu. Bu sendromun görüldüğü çocuklar genellikle gelişim geriliği ve mental anomali yaşamaktadır.
Nöbetler, kısa boş bakma anlarıyla karakterize olup daha sık görülmeye meyillidir. Çocukların %40’ı sendromu daha çabuk şekilde atlatmakta ya da gençlik yıllarında remisyona girmektedir.
Genellikle ergenlik döneminde başlar ve ilk semptom sıklıkla jeneralize bir konvülsiyondur. Bu sendrom, genel olarak ilaçla kontrol edilebilmekle birlikte hızlı bir şekilde geçmeyebilir.
Geceleri görülen parsiyel nöbetlerle karakterize olan, genellikle yüz ve dili de etkileyerek tonik-klonik nöbetlere ilerleyebilen bir çocukluk dönemi sendromudur.
Yüzü etkileyen ve ağızda sulanma ve konuşma güçlüğüne neden olan, ardından bir konvülsiyon görülen basit parsiyel nöbetler içerir. Nöbetler, tipik olarak geceleri görülür.
Basit ve kompleks parsiyel nöbetlerle karakterize olan en yayın epilepsi türüdür.
Bitkinliğe neden olur ve konuşmaya yardımcı olan kaslar dahil belirli kasları kullanma becerisini etkiler. Uyku sırasında kavga ediyormuş gibi hareketler de görülebilir.
Nöbetler hastanın çevresindeki bir şeyler tarafından tetiklenir. Işığa karşı duyarlılık, parıldayan ışıklara ya da yanıp sönen ışık paternlerine karşı bir tepki olarak oluşan nöbetler en yaygın türüdür.
Epilepsi hastaları, semptomların tam olarak türünü, olası tedavileri ve prognozu belirlemek amacıyla, doktorlarıyla sahip oldukları epilepsi türünün belirtilerini tartışmalıdır.9
Konvülsiyon, bebek vücut ısılarının anormal seviyeleri ulaşma durumudur.
Konvülsiyon Nedir? Tedavisi Nelerdir?
Bebeklerin yaşadığı çok net sağlık sorunları bulunuyor. Özellikle bebekler genellikle ateşlenerek rahatsızlanabiliyor. Bebeklerde görülen ateşin yüksek seviyelere ulaşması, konvülsiyon olarak adlandırılıyor. Tıp alanında kullanılan bu terim, bebeklerde görülen ateşin yüksek seviyelere çıkması durumudur. Beyin içerisinde oluşan anormal elektrik akımları bazı fiziksel hareketlere neden oluyor. Oluşan geçici hareketler konvülsiyon olarak adlandırılıyor.
Konvülsiyon genellikle nöbet şeklinde gerçekleşiyor. Konvülsiyon havale durumunun tehlikeli bir çeşididir. Bilinç kaybı ve hızlı hareketlere neden olan bir durumdur. Bazen bölgesel olarak başlayan ateşli havaleler, belirli bir süre sonra vücudun tamamına yayılabiliyor. 5 ile 6 yaş arasında olan çocuklarda enfeksiyona bağlı olarak görülebiliyor. Nöbet oluşmasını tetikleyen durumlar arasında bulunuyor. Ateşli havale, yaklaşık olarak 1 dakikadan daha az sürüyor. Yaşanan bu süreç tıp alanında basit ateşli havale olarak adlandırılıyor.
Ateşli havaleler nadir olarak bebeklerde 15 dakikaya kadar sürebiliyor. Oluşan yüksek ateşe neden olan durumlar tespit edilerek tedavi süreci ele alınabiliyor. Enfeksiyondan kaynaklı olarak bebeklerin veya çocukların yüksek ateş yaşaması mümkündür. Doktorlar yapacakları kontrollerde, ateş düşürücü ilaçları kullanarak ateş seviyesini düşürmeye çalışır. Genellikle ateş seviyesinin normale indirilmesi gerekir. Doktorlar kullanacakları iğneler veya ilaçlarla vücut ısısını dengeler.
Bebeklerde Ateşli Havale Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde görülen yüksek ateş, bazı belirtilerle kendini gösterir. Vücut içerisinde bazı nedenlerden dolayı ateş yükselmesi görülebilir. Bebeklerin ateşi yükseldiğinde, bebekler bazı belirtileri göstermeye başlar. Anne ve babalar bebeklerinin havale geçirip geçirmediğini anlamak için daha fazla bilgiye ulaşmak istiyor.
Bebeklerde görülen ateşli havaleler, genellikle çok uzun sürmüyor. Anne ve babalar yaşanan havale sürecinde çok tedirgin olabiliyor. Bebeklerde genellikle görülen havale durumunun, uzun sürüp sürmediği kontrol edilmelidir. Çok uzun sürmesiyle birlikte direkt olarak hastaneye götürülmesi gerekir. Ateşli havale ölüme neden olabilen ciddi bir sağlık sorunudur. Bebeklerde görülen yüksek ateşin belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
Gözlerin sabit noktaya bakması
Ağızdan köpük gelmesi
Bilinç kayıpları
Morarmalar
İdrar kaçırmaları
Vücut kasılmaları
Çocuklarda görülecek olan belirtiler, farklı şekillerde görülebilir. Her bebekte aynı belirtiler gözlemlenmez. Yaşanan ateşli havalelerde, bazı belirtiler belirgin bazı belirtiler seyrek olabilir. Görülen belirtilerin ne kadar uzun sürdüğü çok önemlidir. Anne ve babalar yaşanan belirtilerin süresini ve seviyesini sürekli olarak takip etmelidir. 1 dakikadan fazla sürmesi durumunda mutlaka sağlık kuruluşlarına gidilmelidir.
Belirtilerin erken bir süreçte fark edilmesi, bebeklerin daha büyük sağlık sorunları yaşamasını engelleyecektir. Bebeklerin ateşlenmesiyle birlikte ebeveynler bebeklerinin ateşini ölçebilir. Vücut ısısının kaç derece olduğu havaleyi belirleyen faktörlerden biridir. Yapılacak olan ısı ölçümünde, 37,5 derecenin üstü ateşli havaleyi işaret edebilir. Yapılacak olan ateş ölçümleriyle, havale netleştirilebilir. 1 dakika arayla ateş ölçümü yapılarak, sürecin kontrolü ele alınmalıdır.
Ateşin düşmemesi ve uzun süre sabit ilerlemesi büyük sorunlara yol açabilir. Mutlaka anne ve babaların ateş düşmemesi durumunda acil bölümüne bebeklerini götürmesi gerekir. Bebeklerde bulunan başka sağlık sorunları bulunuyorsa, ateşli havaleyi ortaya çıkarabilir. Bebeğin herhangi başka rahatsızlığı olup olmadığı tespit edilmelidir. Kesin sonuca gitmek ve hızlıca tedavi edilebilmek için doktorlara başvurmak gerekir.