Asal Çarpanlara Ayırma konumuzda kpss sınavında çok sık soru gelmemektedir. Fakat değişen sistem ve yeni kpss düzenine göre soru gelebilme olasılığı yüksektir. Asal Çarpanlara Ayırma konusunun mantığını kavramak önemlidir. Önceki konumuzda Bölünebilme Kurallarını işlemiştik. Sıradaki konumuz ise Asal Çarpanlara Ayırma olacaktır.
Bir doğal sayının asal çarpanlarını bulabilmek için bu doğal sayıyı bölünebildiği en küçük doğal sayıdan başlayarak sırasıyla asal sayılara bölmemiz gerekir. Yani Asal Çarpanlara Ayırma işlemini uygulamamız gerekir. Bulduğumuz bölümler çarpımı sayının asal çarpanlara ayrılmış şeklidir.
Örneğin; 36 sayısı asal çarpanlara şu şekilde ayrılır.
$ \displaystyle 36={{2}^{2}}{{.3}^{2}}$
36nın içerisinde 2 tane 2 çarpanı, 2 tane 3 çarpanı vardır. yani 36nın asal çarpanları 2 ve 3 tür.
Asal Çarpanlara Ayırma ilgili 8 farklı soru tipi gelebilir.
1. Sayının Pozitif Bölenlerinin Sayısı (P.B.S)
Pozitif tam bölenlerinin sayısını bulmak için verilen sayının kaç tane tam sayı bölenin olduğuna bakmalıyız.
Örneğin 12 sayısını tam olarak bölen pozitif tam sayılar, 1,2,3,4,6 ve 12 olmak üzere 6 tanedir. Eğer biz bunu bağıntı yardımı ile bulmak istersek önce 12 sayısını asal çarpanlara ayırırız.
$\displaystyle 12={{2}^{2}}.3$ şimdi asal çarpanların kuvvetlerini 1 arttırıp çarpalım.
$\displaystyle 12={{2}^{2}}.3$
(2+1).(1+1)==6 tanedir.
$ \displaystyle A={{a}^{x}}.{{b}^{y}}.{{c}^{z}}$ ise
P.B.S=(x+1)(y+1)(z+1) dir.
Bir sayının kaç tane pozitif tam bölen sayısı varsa o kadar negatif bölen sayısı vardır. Örneğimizdeki gibi 12 sayısının 6 tane pozitif tam sayı böleni varsa 6 tane de negatif tam böleni vardır.
Pozitif tam böleni demek doğal tam sayı böleni doğal sayı böleni demektir.
2. Bir Sayının Tam Bölenlerinin Sayısı (T.B.S)
Bir sayının pozitif ve negatif bölenleri sayısı aynı olduğu için pozitif bölen sayısını 2 ile çarparsak tam bölen sayısını bulmuş oluruz.
T.B.S=2.(P.B.S)
$ \displaystyle ={{2}^{3}}{{.3}^{1}}{{.5}^{1}}$
P.B.S=(3+1)(1+1)(1+1)= = 16
T.B.S=2(P.B.S)= = 32 tanedir.
3. Bir Sayının Asal Bölen Sayısı
Asal bölen sayısını bulmak için sayıyı asal çarpanlarına ayırıp tabanları işaretlememiz yeterlidir.
$ \displaystyle ={{2}^{3}}{{.3}^{1}}{{.5}^{1}}$
60 ın asal çarpanları 2,3 ve 5 tir. (3 tane)
4. Bir Sayının Tam Bölenleri Toplamı
Bir sayının tam bölenlerinin toplamı daima sıfırdır.
1+2+5+10+(-1)+(-2)+(-5)+()=0
Kpss genel yetenekmatematik dersine ait Asal Çarpanlara Ayırma konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss genel yetenek matematik konumuz OBEB-OKEK olacaktır.
Matematik ayt konu anlatımı, Matematik tyt konu anlatımı , Matematik yks konu anlatımı Merhaba arkadaşlar sizlere bu yazımızda Çarpanlara Ayırma Konu Anlatımı hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz.
Bir cebirsel ifadenin her bir terimindeki ortak çarpanların, parantez dışına alınıp terimlerin çarpımı biçiminde yazılmasına bu cebirsel ifadeyi ortak çarpan parantezine almak denir.
a.x + b.x c.x=x(a+b-c)
Örnek:
3x 6y = 3(x-2y)
4ax a = a(4x-1)
Kesirli ifadelerde pay ve paydada ortak çarpanlar varsa bu çarpanların birbirlerini yok etmesi işlemine sadeleştirme denir.
Örnek:
işleminin sadeleştirilmiş biçimini bulalım.
Örnek:
işleminin sadeleştirilmiş biçimini bulalım.
Örnek:
Örnek:
olduğuna göre x.y çarpımının sonucu kaçtır?
Bu özdeşlikler düzenlenirse;
elde edilir.
Örnek:
a-b=3
a.b=4
olduğuna göre toplamı kaçtır?
Örnek:
a+b=13
a.b=40
olduğuna göre , a-b farkının pozitif değeri kaçtır?
Örnek:
x ve y gerçel sayılar olmak üzere,
olduğuna göre x+y toplamı kaçtır?
şeklinde iki durum söz konusudur.
1. Durum
bu ifadenin çarpanlarına ayrılması
c=m.n
b=m+n olmak üzere
Örnek:
ifadenin çarpanlarından birini bulalım.
Örnek:
2. Durum
ifadesinde a≠1 olursa bu ifadenin çarpanlarına ayrılması;
a=k.m
b=k.n+p.m
c=p.n
olmak üzere;
=(k.x+p).(m.x+p) şeklindedir.
Örnek:
ifadesinin çarpanlardan birini bulalım.
Çarpanlara Ayırma, Çarpanlara Ayırma Konu Anlatımı