Çoğunlukla insanlar çıyanları ve kırkayakları karıştırıyor ya da birbirinden ayırmakta zorluk çekiyor.Her ne kadar eklembacaklılar (Artropoda) şubesinde sınıflandırılmış olsalar da böcek ve örümceklerden farklı olan bu gruplar arasındaki farkları basit bir düzeyde gelin beraber inceleyelim.
Taksonomik farklar
Çıyanlar (Chilopoda) ve kırkayaklar (Diplopoda), Arthropoda (eklem bacaklılar) şubesinin Myriapoda (çok bacaklılar) alt şubesinde sınıflandırılırlar.
Anatomik farklar
Çıyanlar: Her segmentte sadece bir çift bacak vardır.
Kırkayak: Her segmentte sadece iki çift bacak vardır (ilk üç bacak çifti hariç).
Çıyanlar ve kırkayaklar, beslenme ve koku gibi görevleri bulunan antenlere sahiptirler. Çıyanların antenleri kırkayaklardan daha uzundur.
Çıyanlarda savunma sırasında kullandıkları, zehir bezlerine sahip bir çift bacak bulunur, ancak kırkayaklarda zehir bezleri bulunmaz.
Çıyanlarda bacak sayıları türlere göre 20-350 arasında değişebilir, kırkayaklarda ise bacak sayısı 750'ye kadar çıkabilmektedir.
Üstten bakıldığında çıyanların bacaklarını kolayca görebiliriz çünkü gövdeden yan tarafa doğru uzanırlar ancak kırkayaklarda bacaklar gövdenin altında doğru uzanır.
Çıyanlar oldukça hızlı hareket ederken kırkayaklar yavaştır.
Çıyanlar ısırabilirler ancak kırkayaklar ısırmazlar.
Beslenme
Çıyanlar etçil (karnivor) ve zehirliyken, kırkayaklar çürüyen organik maddelerle/bitkilerin kök ve yapraklarıyla (detritivor) beslenirler ve zehirsizlerdir.
Savunma stratejileri
Çıyanlar: Predatörlerden kaçmak için hızlı hareket edereler, avlarını zehirlerini kullanarak felç ederler ve avını arka ayakları ile sıkıştırabilir. Tehlike anında insanları da ısırabilirler çocuklarda ve atopik bireylerde tehlikeli alerjik reaksiyonlar oluşabilir. Isırmaya bağlı endişeler olması durumunda, derhal bir hekime başvurulmalıdır.
Kırkayak: Gövdelerinin ventrali yumuşak yapıda olup, baş ve bacaklarını korumak için vücudu spiral şeklinde kıvırırlar ve kolayca yuvarlanırlar. Birçok tür tehlike anında avcıyı uzaklaştıran kötü kokulu bir sıvı salgılarlar.
Habitat
Çıyanlar ve kırkayaklar genellikle çürümüş ağaç kütüklerinin ve yapraklarının altında, ağaç kabuğu ve taşların alt kısımları gibi nemli ve izole alanları tercih ederler.
Not: Çıyan ve kırkayak İngilizcede sırasıyla ''centipede'' ve ''millipede'' olarak adlandırılmaktadır.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Türev İçerik Kaynağı: DoMyOwn Arşiv Bağlantısı
Difference Between. Difference Between Centipede And Millipede. (2 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 2 Aralık 2019. Alındığı Yer: Difference Between kaynağı değiştir]
temel cins: Eileticus (fosil)
alt sınıf: Penicillata Latreille, 1831
alt sınıf: Arthropleuridea (fosil)
alt sınıf: ZosterogrammidaWilson, 2005 (fosil)
alt sınıf: PentazoniaBrandt, 1833
alt sınıf: ArchipolypodaScudder, 1882
alt sınıf: HelminthomorphaPocock, 1887
üst takım: PleurojulidaSchneider & Werneburg, 1998 (fosil)
üst takım: Colobognatha
üst takım: "Merocheta"
üst takım: Nematophora
üst takım: Diplocheta
Kaynakça[değiştir Arşiv Bağlantısı
Orkin. Centipedes Vs. Millipedes?. (1 Aralık 2019). Alındığı Tarih: 1 Aralık 2019. Alındığı Yer: Orkin
nest...