Küdür Yanardağı

Bilim adamları Marmaris'te Küdür Burnu’nun kuzeyine doğru, metre açıkta ve denizin yaklaşık metre dibinde bir yanardağ buldu.

Yanardağın iki bacasının yüzeye çıkmasının ne kadar zaman alacağı bilinmiyor.

Marmaris'te son bir ayda binden fazla depremin meydana gelmesinin ardından 12 kişiden oluşan bilim insanları, Bozburun beldesi ile Yunanistan'ın Sömbeki (Simi) Adası arasında sarsıntıların büyük bir depremin habercisi mi olduğunu yoksa bir yanardağdan mı kaynaklandığını tespit etmek için çalışma başlatmıştı.

Araştırma ekibinden İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Jeofizik Mühendisliği Bölümü ve Maltepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yüksek Mühendis Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, yanardağın bölgedeki deprem oğullaşmasının nedenini açıkladığını söyledi.

Bölgede meydana gelen bazı depremler sırasında yanardağda patlamalar oluştuğunu ve yaklaşık metre su ve gaz püskürmesi yaşandığının tespit edildiğini söyleyen Ercan, büyük bir yanardağ patlamasının daha çok Sömbeki (Simi) Adası'nı etkileyeceğini dile getirdi.

Ercan, insanların Marmaris'te oturdukları yerden yanardağdan korkmalarına gerek olmadığını söyledi.

Ercan, 'Küdür Yanardağ' adı verilen yanardağın bacalarında lav yığılmalarının sürdüğünü, yaklaşık 2, kilometre uzunluğundaki kırığın kuzey ve güney doğrultularında uzandığını söyledi.

Marmaris'teki yanardağın lavlarının daha akışkan olduğunu belirten Ercan, bu tür, lavları daha cıvık olan yanardağlara, 'Hawaii türü yanardağlar' dendiğini söyledi.

Yanardağ bacasının yüzeye çıkmasının ne kadar zaman alacağının bilinmediğini belirten Ercan, “Bir veya üç yıl sonra da olabilir, 20 yıl sonra da olabilir. Yerin 85 kilometre derinliğindeki hareketlilikten kaynaklanan bir oluşum bu'' dedi.

Deprem bilimci Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, Türkiye’deki riskli bölgelere ilişkin yaptığı açıklamada "Gerek oluşum sayısı, gerekse de gerginlik olarak şu anda Batı Anadolu en riskli yer. Ayrıca deniz içi yanardağları da aktif halde" dedi.

Çok sayıda depremi öncesinde tahmin eden deprem bilimci Yüksek Jeofizik Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, son zamanlarda Batı Anadolu ve Ege Denizi'nde çok sayıda deprem ve depremciklerin meydana gelmesinin ardından açıklamalarda bulundu. Sözcü’ye konuşan Ercan, daha önce çok kez dile getirdiği "Türkiye'deki depremlerin yüzde 52 olasılıkla Kuzey Anadolu kırığında olur" sözünü değiştirerek, "Batı Anadolu için deprem olasılığı yüzde 33 diyorduk. Ama sanki son zamanlarda Batı Anadolu ve Ege Denizi'nde süregelen depremler olasılık olarak Kuzey Anadolu'yu geçti. Gerek oluşum sayısı olarak ve gerekse gerginlik olarak şu anda Türkiye'nin en gergin yeri ne yazık ki Batı Anadolu" diye konuştu.

‘DENİZ İÇİ YANARDAĞLAR DA HAREKETE GEÇTİ’

Prof. Dr. Ercan, deniz içi yanardağların da harekete geçtiğini söyledi. Daha önce güney batıda Teke Yarımadası'nın önlerinde olan depremciklerin yine benzer şekilde sürdüğünü belirten Ercan, "Daha önce yaptığım açıklamalarda söylediğim gibi güneyden dalma batma kuşağı boyunca toslayan Afrika Anakarası'nın Ege Denizi ve Batı Anadolu'yu germesi sonucunda olan boşalımlar sürüyor. Son olarak Kos'ta 4 büyüklüğünde depremi gördük. Daha önce yine aynı yerde büyüklüğünde Bodrum depremi olmuştu. Türkiye'de ise Batı Anadolu ve Ege Denizi'ndeki depremler Kuzey Anadolu'yu geçti" dedi.

‘MARMARİS’TE ’ÜN ÜZERİNDE DEPREM OLDU, TURİZM ETKİLENİR DEYİP YANARDAĞDAN SÖZ ETMEMEK GERÇEĞİ YOK ETMİYOR’

Prof. Dr. Ercan, yılı ortalarında Muğla'nın Marmaris İlçesi Bozburun Mahallesi ve çevresinde bir ayda 2 bin 'ün üzerinde deprem meydana gelmesinden sonra, bölgede yaptıkları araştırmada ‘Küdür' adı verilen deniz dibindeki yanardağı bulduklarını hatırlatarak, "Bu kırık yıllardan bu yana orada öylece duruyor. Turizmden etkilenir, yanardağdan kırıktan söz etmeyin demek bu kırığın varlığını orada silmiyor" diye konuştu.

‘HER DEPREMİN MALİYETİ 5 MİLYAR DOLARI BULUYOR, ÖNLEM İSE 5 BİN DOLAR’

Türkiye ekonomisinin büyük bir depremin zararlarını çekebilecek durumda olmadığını, zaten ülkede yeterince gerek toplumsal ve gerekse ekonomik yönden deprem yaşandığını da söyleyen Ercan, "Her depremin maliyeti Türkiye için 5 milyar dolardır. Oysa depremden bir kişinin ölmemesi için deprem öncesi yapılması gereken yatırım kişi başı sadece 5 bin dolardır" dedi.

‘DEPREMDEN EN ÇOK KAÇAK YAPILAR ETKİLENECEK’

İmar aflarından sonra Türkiye'nin her yerinden, özellikle Batı Anadolu'nun kıyı kesimlerine ‘hücum olduğu’ ifadelerini kullanan Ercan, sözlerini şöyle tamamladı: "Sisam depreminden sonra deniz kıyısında evleri olan büyük kentlilerin evlerine dönmemesi ve kıyı kesimlerinde kalmalarını önermiştim. Bu kıyı kesimlerine göçü kamçıladı. Oralarda ev sahibi olanlar ise yaz kış oturabilecekleri ev durumuna dönüştürmek için evlerine kaçak katlar çıkardılar. Bunlar imar affından yararlandı. Deprem etkisini en fazla bu kaçak katlar görecektir" dedi.

Muğla’nın Marmaris İlçesi’nde meydana gelen depremleri inceleyen 12 bilim adamı, ’Yanardağ olabilir’ tezlerini doğruladı

Sismik ölçer aletlerle inceleme yapan bilim adamları, Bozburun Beldesi Küdür Mevkii Oğlan Boğuldu Koyu'nun metre açığında denizde 25 metre derinlikte yanardağ ağzı tespit etti.

Marmaris'te bir ayda meydana gelen toplam 2 bin depremi araştırmak için aralarında Maltepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi yüksek mühendis Prof. Dr. Ahmet Ercan'ın da bulunduğu 12 bilim adamı incelemelerine devam ediyor. Bilim adamları bugün tekne ile Bozburun beldesinden açıldı ve Bozburun, Söğüt ve Sömbeki (Simi) Adası çevresine yerleştirdikleri sismik ölçer cihazları incelemeye aldı. Yapılan incelemeler sonucunda Bozburun Beldesi Küdür Mevkii Oğlan Boğuldu Koyu'nun metre açığında denizde yüksek sıcaklıklar tespit edildi. Araştırmalarını bu bölgede yoğunlaştıran bilim adamları su seviyesinin 25 metre altında yanardağ ağzı tespit etti.

Yapılan incelemeler hakkında  bilgi veren Prof. Dr. Ahmet Ercan, şunları söyledi:

“Marmaris çevresinde bir ayda meydana gelen 2 bin depremin nedeni tespit ettiğimiz yanardağ püskürmelerinden dolayıdır. Bu yanardağın, Bozburun Beldesi Küdür Mevkii'nde halk arasındaki ismiyle Oğlan Boğuldu Koyu'nun Simi Adası'na doğru metre açığında ve denizin 25 metre altında olduğu belirlendi. Yanardağ olan bir yerde bu tür depremler olması doğal. Bu depremlerin büyüklüğü 4'ü geçmez. Bir ayda Marmaris'te meydana gelen depremleri incelediğinizde büyüklüklerinin 1 ile arasında olduğu da bunun ispatıdır. İnceleme yaptığımız esnada bir balıkçı teknesi yanaşarak, 'Önceki gün buralarda fışkırmalar oldu. Su da çok sıcak' dedi. Ayrıca Sahil Güvenlik Marmaris Grup Komutanlığı'na bağlı bot komutanı da geçen hafta burada 8 metre yarı çapında bir girdap olduğunu son anda fark ederek çark ettiklerini bildirdi. Araştırmalarımızı bir ay süreyle devam ettireceğiz. Marmaris halkı yaşanan depremlerden korkmasın büyük çaplı bir sarsıntı beklemiyoruz. Yanardağ patlamalarını birçok kez yapmış artık püskürmeleri bitmek üzere.”

Bilimbilim adamıMaltepe ÜniversitesiMarmaris

İstanbul Teknik Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü ve Maltepe Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ercan, deprem oğullaşmasının büyük bir depremin öncüleri mi yoksa bir yanardağ etkinliği mi olduğunu anlamak için Marmaris'e geldiklerini söyledi. 24 Kasım 'de başlayan depremlerin derinden yukarı doğru artış gösterdiğini, bunun ana sebebi hakkındaki en büyük şüphelerinin yanardağ olduğunu belirtti.

Yanardağ bulunma ihtimalini belirlemek için sıcaklık ölçümleri yapmak gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Ercan, deniz tabanı sıcaklık ölçülerini bitirdiklerini belirterek, "Ölçümler sonunda yanardağın yerini belirledik. Adını da Küdür Yarımadası'nın devamı ve yerel bir ad olması sebebiyle Küdür Yanardağı koyduk. Yerin altında yukarı doğru püskürmüş ancak yeterli lav çıkaramadığı ve su basıncını yenemediğinden adacık oluşturamamış. Bu yanardağın, bir Vezüv ya da Etna gibi olacağı kanısında değilim ama püskürmeyeceğini de söyleyemem. Geçmişteki davranışına baktığımız zaman aşağı yukarı her 1 ile 3 yıl arasında bekleyip tekrar etkinliğe geçiyor. Bu bence çok hızlı.

Sömbeki Adası ile Küdür Yarımadası'nın bulunduğu kesime, jeofizik dinleme ağlarını bir an önce kurmamız gerekiyor. Bunun için valilik, proje çalışmalarını yapmalı. Bizden yardım isterlerse vereceğiz. Bundan sonrasın devletin işi." dedi. Ercan, istenirse bu volkanik oluşumun turizme kazandırılabileceğini, Küdür Yarımadası'nda bir kaplıca oluşturabileceğini ifade etti.

İstanbul Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Hüseyin Tur ise Türkiye'de ilk kez böyle bir çalışma yapıldığını belirterek şunları söyledi:

"Şu anda bizim endişemiz, burada bir yanardağ oluşumu başlamış olması ama yüzde oluşmuştur diyemiyoruz. Bizim çalışmamız bilimsel amaçlıdır. Vatandaşlarımız yarın volkan patlayacak endişesi taşımamalı, çünkü henüz bu tip bulgular yok. Önemli belirteçler var ve biz bunları inceliyoruz. Bir yanardağ varsa ve bir gün patlayacaksa korunmaya çalışmalıyız. Biz bu çalışmayı genişletmek de istiyoruz. Ege adalarındaki Yunan komşularımızla irtibata geçtik, ortak çalışmaya davet ettik."