Küçük Yunus Metni Cevapları

7. sınıf Türkçe ders kitabı Küçük Yunus metni cevapları ve soruları, Özgün Yayınları sayfa
(5. Tema Doğa ve Evren Teması)

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI

1. Çevre kirliliğinin sebepleri ile ilgili araştırmalarınızdan elde ettiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.

Çevre Kirliliğinin Sebepleri

Bilim adamlarının araştırmalarına göre dünya milyarlarca yıl önce yaratılmıştır. Sonrasında zaman içerisinde doğa oluşmuş, dünya fiziki olarak uygun hale geldiğinde ise insanların yaşam alanı olmuştur. İnsanoğlu dünyaya ayak basmasından itibaren hızla çevresini ve doğayı kirletmeye başlamıştır. İnsanoğlunun sebep olduğu çevre kirliliğinin ülkemizde ve dünyada yarattığı sorunlar hızla artmaktadır.

Özellikle son yüz yılda, insanın çevreye ve doğaya verdiği zarar hat safhaya ulaşmıştır. Öyle ki ila yılları arasında geçen yüz yıllık zaman dilimindeki insanoğlunun neden olduğu çevre kirliliği, dünyanın yaradılışından yılına gelinene kadar ki zaman diliminde oluşan çevre kirliliğinden fazladır. Yine bilim adamlarının hesaplamalarına göre; yılından bu yıla kadar geçen 17 yıllık süreçte neredeyse 1 asırda oluşacak çevre kirliliği meydana gelmiştir. Maalesef ülkemiz de bu kirlilikten payını almıştır ve almaya devam etmektedir.

Çevre Kirliliği Ne Demektir?

Çevre kirliliği, doğada kendiliğinden bulunmayan, dış etkenler ile oluşmuş atıkların doğa üzerindeki etkisini ifade eden tabirdir. Buradaki “dış etkenler” ifadesinden kasıt tabii ki insanoğludur. Yani çevre kirliliğinin baş sorumlusu insandır.

Çevre Kirliliğini Oluşturan Sebepler Nelerdir?

Çevre kirliliğini oluşturan onlarca sebep vardır. Bu sebeplerin hepsi de temelde insana dayanmaktadır. Çevre kirliliğini oluşturan etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz.

– Zehirli ve kimyasal atıklarla toprak ve yeraltı suları kirletilmektedir.

– Plastik ve türevleri doğaya sorumsuzca atılarak toprak kirletilmektedir. Bu türde pek çok madde doğada on binlerce yıl çürümeden kalmaktadır.

– Fabrikalardan doğaya bilinçsizce bırakılan atıklar suyu ve toprağı kirletmektedir.

– Yine fabrikalardan çıkan zehirli gazlar havayı kirletmektedir.

– Arabaların egzozlarından çıkan gazlar soluduğumuz havayı kirletmektedir.

– Bilinçsiz kullanılan yakıtlar dünyayı nefes alınmaz hale getirmektedir.

– Düşüncesizce etrafa yayılan her türlü ses, ses kirliliği meydana getirmektedir. Pek dikkat edilmese de ses kirliliği de çevre kirliliğine dahildir.

Çevre kirliliğini oluşturan yüzlerce madde sayılabilir. Bu maddelerin tamamının kökeninde insan vurdumduymazlığı, umursamazlığı, kazanma hırsı ve cahilliği yatmaktadır.

Yaşanılan Çevre Kirliliğini Nasıl Sınıflandırabiliriz?

Yaşanılan çevre kirliliğini iki farklı şekilde sınıflandırmamız mümkündür. Bu sınıflandırma çeşitlerinden ilki kirlenme çeşidine göre sınıflandırmadır. Kirlenme türüne göre çevre kirliliği sınıflandırmasını:

1. Fiziksel kirlenme

2. Biyolojik kirlenme

3. Kimyasal kirlenme

olarak ifade etmek mümkündür. Diğer sınıflandırma türü ise çevreyi oluşturan unsurlara göre çevre kirliliğini ifade etmektir. Çevre unsurlarına göre çevre kirliliğini 4 grupta sıralamak doğru olacaktır:

1. Hava kirliliği

2. Toprak kirliliği

3. Su kirliliği

4. Ses kirliliği

Ülkemizde Çevre Kirliliğine Sebep Olan Etkenler Nelerdir?

Ülkemizde çevre kirliliğine sebep olan etkenlerin başlıcaları şunlardır:

– Bilinçsiz yakıt kullanımı

– Bilinçsiz çöp birikimi

– Kalitesiz kömür kullanımı

– Bacalardan çevreye kontrolsüz yayılan gazlar

– Yetersiz çöp kutusu sayısı

– Yetersiz geri dönüşüm imkanları

– Fabrika atıkları ve bu atıkların kirlettiği alanlar

– Fabrika bacalarından çıkan ağır ve kirli gazlar

– Çevreye zarar verenlerin yeterli denetlenmemesi ve gerekli şekilde cezalandırılmaması

– Bilinçsiz tarım ilaçları kullanarak toprağın ve suyun kirletilmesi

– Araba egzozlarından çıkan gazlar

– Yemek yağlarının bilinçsizce lavabolara dökülerek yer altı sularının kirletilmesi

– Orman yangınları

– Trafikte gereksiz korna kullanımı ile gürültü kirliliği yaratılması

– Açık alanda yapılan düğünlerde etrafın müzik sesi ile rahatsız edilmesi

Ülkemizde çevre kirliliğine sebep olan etkenler, dünyada çevre kirliliğine sebep olan etkenlerden farklı değildir. Dünyada çevre kirliliğine sebep olan etkenlere ek olarak ülkemizde maalesef çevre bilinci daha az gelişmiştir. Bu nedenle insanların çevreye verdikleri önem yeterli değildir.

Dünyada Çevre Kirliliğine Sebep Olan Etkenler Nelerdir?

Ülkemizde çevre kirliliğine neden olan etkenlere ek olarak dünyada çevre kirliliğine neden olan etkenler şunlardır:

– Bilinçsiz ve aşırı petrol tüketimi

– Petrol çıkarımı esnasında meydana gelen sızıntılar

– Aşırı ve bilinçsiz kömür kullanımı

– Devasa fabrikalardan yayılan her türlü atıklar

– Kimyasal silahlardan çıkan radyasyonlar

– Nükleer santrallerden yayılan radyasyon ve bu santrallerde meydana gelen sızıntılar

– Savaşlarda meydana gelen doğa ve çevre katliamları

– Gemi batıkları ve denizlere gemilerin bıraktığı atıklar

Ülkemizde ve Dünyada Çevre Kirliliğini Engellemek İçin Yapılan Çalışmalar Nelerdir?

Dünyada çevre kirliliğini önlemek adına bir araya gelen devletler Japonya’nın Kyoto şehrinde çevre kirliliğini önlemek adına anlaşmaya varmışlardır.

Kyoto Protokolü olarak adlandırılan bu metin, büyük devletlerin petrol ve petrole bağlı ham maddeler kullanarak yaptıkları üretimleri yavaşlatarak çevre kirliliğini önlemeyi amaçlamıştır. Bununla birlikte Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere pek çok büyük devlet bu anlaşmayı imzalamaktan vazgeçmiştir.

Greenpeace isimli sosyal sorumluluk örgütü tüm dünya üzerinde faaliyet gösteren çevre dostu bir topluluktur. Bu topluluk dünya çapında eylemler yaparak çevre kirliliğine dikkat çekmektedir.

Ülkemizde de pek çok farklı kuruluş çevre kirliliğine dikkat çekmek ve çevre kirliliğini önlemek adına çalışmalarda bulunmaktadır. Ayrıca belediyeler atık geri dönüşüm merkezleri kurarak çevre kirliliğini önlemeye çalışmaktadır. Ülkemiz Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da çevre kirliliğinin önlenebilmesi adına pek çok sosyal sorumluluk projesini desteklemektedir.

2. Çevreyi korumak için çalışan sivil toplum kuruluşları hakkında arkadaşlarınıza bilgi veriniz.

Çevreyi Korumak İçin Çalışan Sivil Toplum Kuruluşları

Dünyada ve Türkiye’de çevreyi korumaya yönelik özel veya devlete ait bazı sivil toplum kuruluşları, dernek ve vakıflar mevcuttur. Hepsinin uzmanlaştığı alanlar, dikkat çekmek istediği alanlar farklıdır. Bazıları yeşil alanların korunması için uğraşırken bazıları da doğaya zarar veren kuruluşlarla mücadele ederler.

Çevreyi korumaya yönelik dernek ve vakıflar şunlardır:

Greenpeace (Grinpis): yılında Kanada’da kurulmuştur. Çevreye zarar verecek faaliyetlerde bulunan kuruluşlarla mücadele ederler.

WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı): ’de Amerika’da kurulmuştur. Doğal yaşamı, nesli tükenmekte olan canlıları korumak için mücadele ederler.

TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı): yılında İstanbul’da kurulmuştur. Ağaçlandırma, orman kurma, fidan dikme projesiyle Türkiye’de kuraklık tehlikesine karşı mücadele ederler.

ÇEKÜL (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı): ’da İstanbul’da kurulmuştur. Doğanın ve kültürümüzün korunmasına yönelik çalışmalar yaparlar.

DOĞA:  yılında Ankara’da kurulan bir dernektir. Modern insanla doğal yaşam arasında bir denge kurmayı amaçlar.

ÇEVKOR Vakfı (Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı): yılında Ege ve Dokuz Eylül Üniversiteleri öğretim üyeleri tarafından kurulmuştur. Toplumun her kesiminde çevre bilincinin aşılanması ve bu konuda eğitim çalışmalarının yapılması için çalışırlar.

ÇEKUD (Çevre Kurul

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

1. ETKİNLİK

Metinden aşağıdaki sözcüklerin kullanıldığı cümleleri bulunuz. Önce cümlelerin bağlamından hareketle bu sözcüklerin anlamını tahmin ediniz. Sonra bu sözcüklerin anlamını sözlükten bulup yazınız. Daha sonra tahminleriniz ile sözlük anlamlarını karşılaştırınız.

Cevap:

akrobatik: Cambazlık ile ilgili

güverte: Gemide ambar ve kamaraların üstü

sendelemek: Dengesi bozularak düşecek gibi olmak, adımlarını şaşırmak

çakıntı: Şimşek çakması, parlaması

kimyevi: Kimyasal

onulmaz: Daha iyi bir duruma gelememek, hastalıktan, dertten kurtulamamak

2. ETKİNLİK

Metinde geçen aşağıdaki deyimleri, anlamlarının başına yazınız. Boşta kalan deyimin anlamını metinden hareketle tahmin ediniz. Tahmininizi sözlük anlamıyla karşılaştırınız.

düğün bayram olmak – aklından geçirmek – dümen kırmak – seyirci kalmak
çaba harcamak – gücü kesilmek – altüst olmak – içi daralmak

Cevap: 

seyirci kalmak: Bir olay karşısında hiçbir tepki göstermeyerek işe karışmamak.

aklından geçirmek: Bir şeyi yapmayı düşünmek, tasarlamak.

altüst olmak: Üzülmek, tedirgin olmak, yıkılmak.

dümen kırmak: Yön değiştirmek.

gücü kesilmek: Kuvveti, takati azalmak.

içi daralmak: Sıkılmak, bunalmak.

düğün bayram olmak: Çok sevinmek, çok sevinç duymak.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

3. ETKİNLİK

Aşağıdaki soruları metne göre yanıtlayınız.

1. Yunus ailesi yaşantısını nasıl sürdürüyormuş?

Cevap: Yunus ailesi yaşantısını gruplar hâlinde dolaşıp avlanarak ya da gelip geçen gemilerin dümen suyuna takılıp onlarla yarışarak sürdürüyormuş.

2. Yunusların görünümleri nasılmış?

Cevap: İki buçuk ile dört metre arasında değişen boyları, bir füzeyi andıran iri vücutlarına oranla küçük kalan kafaları, bir kaz gagasına benzeyen çeneleri ve yürek şeklindeki gözleri varmış.

3. Küçük Yunus’un özellikleri nelermiş?

Cevap: Küçük Yunus obur ve meraklıymış.

4. Küçük Yunus, başını varillere vurduktan sonra neler yaşamış?

Cevap: Sendelemiş. Sanki gözlerine dolan yıldızlardan kurtulmak için başını sağa sola silkelemiş. Hızla derin sulara inmeye başlamış. Görmede zorluk yaşamış. Panikle hızla suyun üzerine fırlamış.

5. Küçük Yunus’u sahilde gören çocuk ne yapmış?

Cevap: Küçük Yunus’un yanı başında dizlerinin üzerine çökmüş, “Ne olur ölme güzel Yunus!..” diye hıçkırıyormuş.

6. Metne göre denizin katilleri nelermiş?

Cevap: Denizlere karışan lağımlar, zehirli fabrika atıkları, aldırmadan dökülen çöpler ve bırakılan kimyevi madde yüklü varillermiş.

4. ETKİNLİK

a. Aşağıya “Küçük Yunus” metninin hikâye unsurlarını yazınız.

Cevap: 

Olay: Küçük bir yunusun denize atılan zehirli variller nedeniyle ölmesi.

Şahıs ve Varlık Kadrosu: Küçük Yunus, Küçük Yunus’un ailesi, küçük çocuk, bir kadın ve bir erkek.

Zaman: Belirsiz

b. Metnin konusunu, ana fikrini ve yardımcı fikirlerini aşağıya yazınız.

Cevap: 

Metnin konusu: Deniz kirliliğinin denizde yaşayan canlılara olan etkisi

Metnin ana fikri: Denizlere karışan lağımlar, zehirli fabrika atıkları, aldırmadan dökülen çöpler ve bırakılan kimyevi madde yüklü variller denizlerde yaşayan canlıların ölümüne sebep olur.

Metnin yardımcı fikirleri: Bilmediğimiz, yabancı maddelerle oynamak tehlikeli olabilir.

5. ETKİNLİK

Aşağıya, metinde geçen benzetme cümlelerini örnekteki gibi yazınız.

İki buçukla dört metre arasında değişen boyları, bir füzeyi andıran iri vücutlarına oranla küçük kalın kafaları, bir kaz gagasına benzeyen çeneleri ve yürek şeklindeki gözleriyle öyle sevimli bir görünümleri vardı ki…

Cevap: 

• Kıvrak vücutlarında iki yana kanat gibi açılmış yüzgeçleri, bir dümen gibi kullandıkları yatay kuyrukları ile dalgalar arasından…

• Buz gibi sulara dalarken “Alacağın olsun. Ben de senin rahatını bozayım da gör.” diye geçirdi aklından.

• … küçük dokunuşlarıyla varili kendi çevresinde tıpkı bir topaç gibi döndürmeyi başardı.

• … yüreklerinde doğanın öldürülüşüne seyirci kalmanın onulmaz acısıyla, bir suçlu gibi Karadeniz’in hırçın dalgalarına dikmişlerdi gözlerini.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

6. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili fiillere, verilen eklerden uygun birini getirerek cümleleri tamamlayınız.

Cevap: 

• Yaptıkları akrobatik hareketler bazen dakikalarca sürermiş .

• Büyük bir ringa balığı sürüsüne rastlamak düğün bayram oluyormuş .

• Buz gibi sulara dalıp dalıp çıkardı .

• Yine de ailesine kavuşabilmek için çaba harcıyordu .

• Çöpler denize atılırsa bütün canlılar zarar görür.

b. Ekleri getirdikten sonra cümlelerdeki fiillerin zaman ve anlamında nasıl bir değişiklik oldu? Aşağıya yazınız.

Cevap: 

Ekler getirildikten sonra fiillerin belirttiği zamanlarda değişiklik oldu. Birinci cümle geniş zamandan ek fiilin rivayet birleşik zamanına, ikinci cümle şimdiki zamandan ek fiilin rivayet birleşik zamanına, üçüncü cümle geniş zamandan ek fiilin hikaye birleşik zamanına, dördüncü cümle şimdiki zamandan ek fiilin hikaye birleşik zamanına, beşinci cümle geniş zamandan geniş zamanın şart birleşik zamanına dönüştü.

Ek fiiller, basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiillere çevirir.

c. Aşağıdaki cümlelerde geçen birleşik zamanlı fiillerin altını çiziniz. Bu fiillerin zamanını noktalı yerlere yazınız.

Cevap: 

• Gemilerin dümen suyuna takılıp yaşamını sürdürüyordu. (Ek fiilin hikaye birleşik zamanı)

• Sonra birdenbire kayboluveriyorlarmış ortadan. (Ek fiilin rivayet birleşik zamanı)

• Yüzlerce balığı zahmetsizce yutuvermişlerdi. (Ek fiilin hikaye birleşik zamanı)

• Kardeşleriyle yüzme yarışı yaparmış keyifle. (Ek fiilin rivayet birleşik zamanı)

• Kirliliğe seyirci kalırsak doğamız yok olur. (Ek fiilin şart birleşik zamanı)

• Bir şeyler yapacaksak hemen yapmalıyız. (Ek fiilin şart birleşik zamanı)

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

7. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki cümlelerde geçen ek fiil almış sözcüklerin altını çiziniz.

Cevap: 

• Karnı acıkınca ailesinden uzaklaştığının ayrımına varabilmişti.

• Küçük Yunus da oburun biriydi.

• Oyun oynamak için ailesinden geri kaldığı oluyordu.

• Yıldızların terk ettiği gözlerini karanlıklar perdelemişti.

• Parlak beyaz karnı gün ışığında ıslak mermer çakıntıları içindeydi.

• Eğer açık denizlerde yol alan bir geminin güvertesindeyseniz her şeye tanık olursunuz.

• Her canlının temiz bir doğada yaşamaya hakkı vardır.

b. Altını çizdiğiniz sözcüklerden hangilerinin birleşik zamanlı fiiller olduğunu söyleyiniz.

Cevap: “varabilmişti, oluyordu, perdelemişti” sözcükleri birleşik zamanlı fiillerdir.

8. ETKİNLİK

Aşağıdaki haber metnini okuyunuz. Haberde anlatılanlar üzerine arkadaşlarınızla tartışınız.

ÖĞRENCİLERDEN YENİ BİR SOSYAL SORUMLULUK PROJESİ

Samsun İl Millî Eğitim Müdürlüğünce önemli bir sosyal sorumluluk projesi başlatılıyor. Proje, öğrencilerin doğal çevrenin korunmasına yönelik tesisleri tanımalarını amaçlıyor.

Samsun İl Millî Eğitim Müdürlüğü, öğrencilerin çevre duyarlılığını artırmak için “Gezelim, Görelim, Çevreyi Koruyalım” adı verilen sosyal sorumluluk projesini hayata geçirmek için hazırlıklarını tamamladı. Projenin tanıtımı, bu projenin gerçekleştirilmesi için talepte bulunan öğrencilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Öğrenci grubunun sözcüsü, projenin amacını şu sözlerle açıkladı:

“Çevre denildiğinde çoğu insanın aklına temiz deniz, kirlenmemiş yeşil alanlar ve çöplerin çevreye gelişigüzel atılmadığı yaşam alanları geliyor. Çevrenin bu güzelliği kazanmasında şehrin arka planında olan ancak çok da bilinmeyen tesislerin etkisi ise oldukça büyük. Şehrin gizli kahramanı olan çevreyle ilgili tesisleri görmenin çevre bilincimizi geliştireceğini düşünüyoruz.”

Proje, Büyükşehir Belediyesinin katkılarıyla gerçekleştirilecek. Proje kapsamında, başlangıçta il merkezindeki 11 ortaokulun öğrencileri, Sosyal Etkinlikler Yönetmeliği kapsamında Kent Müzesi, atık su arıtma, içme suyu ve katı atık tesislerinde ağırlanacak.

Basından

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

9. ETKİNLİK

a. Aşağıdaki bilgileri okuyunuz.

b. Yukarıdaki bilgilerden en fazla ilginizi çekenler hangileri oldu? Bu bilgilerden hareketle geri dönüşümün faydaları hakkında arkadaşlarınızla konuşunuz.

Cevap:

(örnek)

En çok ilgimi çeken “Yeni üretime kıyasla metal ve plastik geri kazanımı ile %95 enerji tasarrufu sağlanabileceği” bilgisi oldu.

Yani yeni üretim yapmak yerine metal ve plastikleri geri dönüştürürsek %95 enerji tasarrufu sağlanacak. Bu bilgi, geri dönüşümün ne kadar yararlı bir şey olduğunu açıkça anlamamızı sağlıyor bence.

7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları

ETKİNLİK

a. “Küçük Yunus” metnindeki koyu yazılmış cümlede anlatılmak istenen nedir? Düşüncelerinizi aşağıya yazınız. Yazınızda uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanınız.

Cevap:

(örnek)

KATİLLER

İnsanlar daha rahat yaşamak için bir şeyler üretiyorlar. Ürettikleri şeylerden arta kalanları ise denize atıyorlar. Peki niçin? Çünkü daha ucuz ve daha kolay. Tamam daha ucuz ve kolay da bu yaptıklarının aslında cinayet olduğunu biliyorlar mı?

Denize dökülen atıklar, denize karışan lağım suları, fabrika atıkları, çöpler… Bunlar bir insan için ne kadar zararlıdır biliyoruz. Eğer bu atıkları sokağa döksek, atıkların insanları ölüme götürebileceğini de biliyoruz. Böyle bir şey yapsak ceza alınacağını, hatta cinayetten yargılanabileceğini de biliyoruz. Peki ya deniz canlıları… Onlar canlı değil mi? Katil damgası vurmak için illa ki insan mı öldürmek gerekiyor? Bile bile sırf ucuz ve kolay diye denizdeki canlılara zarar vermek cinayet değil midir?

Bence kim olursa olsun, denizlere zehirli atık, çöp atan herkes bence katildir ve cinayetle yargılanmalı, ömür boyu ceza çekmelidir.

SONRAKİ METNE HAZIRLIK

Çevrenizde hayvan barınakları var mı? Bu barınakların kurulma amacı nedir? Araştırınız.

Cevap:

Hayvan barınaklarının kurulma amacı sokakta başıboş dolanan sokak hayvanlarının yaşamlarını sürdürmesini sağlamak, insanlara zarar verebilecek hayvanları kontrol altında tutmaktır.

&#;7. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa Cevapları Özgün Yayınları&#; beğendiyseniz sosyal medyada paylaşabilir ve  aşağıda bulunan emojilerle duygularınızı ifade edebilirsiniz 🙂