Kulak Ağrısı Ilaç Isimleri
Kulak Ağrısı ve Orta Kulak İltihabı
Hekime muayeneye giden çocuklarda en sık teşhis edilen hastalık, orta kulak iltihabıdır. İlk üç yaşlarına kadar bütün çocukların yaklaşık üçte birinde, orta kulak iltihabı oluşmaktadır. Orta kulak iltihabı, aynı zamanda, çocuklardaki işitme kaybının en sık sebebidir.
Orta Kulak İltihabı Nedir?
Kulak zarı ve kemikçiklerinden oluşan orta kulak bölümünün mikrobik iltihabına verilen isimdir. Bir veya iki kulakta birden olabilir.
Çocuklarda sık görülmesine rağmen, yetişkinlerde de görülebilir. Sıklıkla, kış ve ilkbahar başlangıcında görülür.
Önemli midir?
Evet, oluşturduğu işitme kaybı, bunun sonucu olarak çocukta öğrenme kapasitesinin azalmasına ve konuşmasının gecikmesine yol açtığı için önemlidir. Şiddetli kulak ağrısına yol açabildiği, özellikle kulak kemiği ve baştaki diğer bölgelere yayılabileceği için de önem arz eder.
Mamafih, gerekli ve düzenli bir tedavi uygulanırsa, önemli değildir ve işitme hemen hemen her zaman düzelir. Bundan dolayı, orta kulak iltihabının teşhis edilmesi ve tedavinin hemen başlaması çok önemlidir.
Orta Kulak Nasıl Çalışır?
Orta kulak, dış kulak yolundan kağıt inceliğindeki kulak zarı ile ayrılan ve bezelye büyüklüğünde içi hava dolu olan bir boşluktur. Orta kulakta, kulak zarı ile iç kulak arasındaki üç kemikçik, bir nev'i köprü oluşturmuştur. Ses dalgaları kulak zarına çarptığı zaman, zarla birlikte bu üç kemikçik de titreşir ve iç kulağa yansıyan dalgalar, burada, beyine gönderilen sinir uyarılarına dönüşür.
Sağlıklı orta kulakta, kulak dışındaki (atmosferik) basınç kadar basınca sahip hava bulunur, böylece zar ve kemikçikler serbestçe titreşebilir. Burun arkası boşluktan (geniz), orta kulağa uzanan ve "östaki borusu" diye isimlendirilen bir boru vasıtası ile orta kulak havalanır. Esnediğiniz veya yutkunduğunuz zaman kulağınızda "çıt" şeklinde bir hava sesi duyarsınız, bu demektir ki, hava basınçlarını eşitlemek için bu borudan orta kulağa bir hava geçişi olmuştur. Bu olay, her gün binden fazla kez kendiliğinden tekrarlanır.
Orta Kulak İltihabına Ne Yol Açar?
En sık olarak, ağız veya burundan giren, östaki borusu vasıtasıyla orta kulağa ulaşan mikroplar yol açar. Grip, nezle, alerji, sinüzit veya soğuk algınlığı gibi durumlarda östaki borusu da şişer ve tıkanır, böylece orta kulağa hava geçemez ve orta kulak temizlenemez. İltihap sırasında kulak ağrısı, kızarık kulak zarı, zarın arkasında iltihap toplanması görülür.
Bazen kulak zarı delinir ve iltihap kulak dışına akar. Fakat çoğunlukla östaki borusu açılamadığı için kulak akıntısı orta kulakta birikir. Buna, "orta kulakta sıvı birikimi", denir ve sıklıkla sürekli bir hâl alır. Ağrılı, ateşli orta kulak iltihabı geçtikten sonra bu sıvı, burada haftalar, aylar hatta yıllar boyu kalabilir. Daha da kötüsü, sıvının varlığı mikropların burada rahatça çoğalmalarına yol açarak, sık orta kulak iltihabına da sebep olur.
Orta Kulak İltihabının Şikayetleri Nelerdir?
En sık, şiddetli kulak ağrısı olur. Kişi, kulakta basınç, tıkanıklık hisseder. Kulak ağrısını tarif edemeyen çocuklar, etkilenen kulaklarını çeker veya kaşırlar. Özellikle çocuklarda ağrı ile birlikte ateş de olur.
İşitme çoğunlukla azalmıştır. Bu olay, orta kulaktaki sıvının, kemikçiklerin titreşimlerini azaltmasından kaynaklanır. Uygun tedavi ile bu sıvı kaybolur ve işitme eski hâline döner. Uygun tedavi edilmezse, maalesef sürekli bir işitme kaybı gelişebilir.
Kulak, Burun, Boğaz Muayenesinden Ne Beklemeli?
Muayene esnasında kulak, burun, boğaz hekimi, kulak zarını, rengini, akıntı varsa bunun karakterini değerlendirir.
Aynı zamanda, muayene ile tespit edilemeyen bulguların ortaya konması için iki test yapılabilir. Bunlardan biri işitme testidir (odyogram). Bu testte kulağa değişik şiddette ve tonda sesler verilerek ne kadar işittiği tespit edilir. Diğer test ise orta kulak basıncını ölçen bir testtir (timpanogram). Bu testle, östaki borusunun ne kadar çalıştığı anlaşılmaya çalışılır. Bu iki test, hekime hastalığın boyutu ve uygun tedavinin seçimi hakkında yardımcı olur.
Siz hekime, çocuğunuzun muayene ve testler sırasında uslu durmasını sağlayarak yardımcı olabilirsiniz. Çocukları "İlaçlarını içmezsen doktor sana iğne yapacak" gibi sözlerle korkutmazsanız, çocuklar, genelde, "açıklandığı" zaman, muayeneden korkmazlar. Aynı zamanda, tedavinin düzgün yapılması ve takip randevularına zamanında gelmeniz gerekir.
İlaçların Önemi: Hekim, çocuğunuz için bir veya birden fazla ilaç reçete edebilir. Biri, mikroplara karşı savaşan antibiyotik olabilir. Antibiyotik, iltihabın azalmasını sağlayarak kulak ağrısına iyi gelse de, iltihabın tam olarak geçmesi uzun zaman alabilir. Uygun tedavi, 10 ile 14 gün olabilir, bu yüzden çocuğunuzun tam olarak tedavi aldığından emin olunuz. İlacın kullanma tarifini tam olarak anlayınız.
Hekim, yardımcı ilaçlar da yazabilir, bunlar birbirini destekleyerek daha çabuk iyileşmeye yardımcı olabilirler.
İlaçlar hakkında en ufak bir şüphe duyarsanız veya şikayetler yeterli zamanda geçmezse lütfen hemen doktorunuzu arayınız.
Diğer Hangi Tedaviler Gerekli Olabilir?
Çoğu orta kulak iltihabı, uygun ilaç tedavisi ile düzelir. Bazı durumlarda hekim, diğer tedavileri de öngörebilir. Meselâ, kulak zarı çizilerek iltihap dışarı akıtılabilir. Bu, hem ağrının hemen azalmasına, hem de iyileşmenin çabuk olmasına yardımcı olur. Delik, birkaç gün içerisinde kendiliğinden kapanır. Mamafih, iltihap tam geçmeden kulak zarı kapanacağı için, sıvı, tekrar birikebilir. Bunun üstesinden gelmek için kulak, burun, boğaz hekimi, kulak zarına çok ufak bir havalandırma tüpü takabilir. Bu tüp, orta kulak basıncı ile hava basıncını eşitleyerek kişinin işitmesine yardımcı olur.
Kulak, burun, boğaz hekimi, orta kulak iltihabı ve östaki borusu iyileşinceye kadar zarda kalacak bir havalandırma tüpü seçer. Bu süre haftalar, hatta aylar olabilir. Tüp, hiçbir şikayete sebep olmaz, çocuğun işitmesinde belirgin bir artış olur ve orta kulak iltihabının sıklığı oldukça azalır.
Orta kulak iltihabı, sürekli olarak mikrop barındıran geniz eti ve bademcik sebebi ile tekrarlayabilir. Şayet böyle olursa, hekim, geniz eti ve bademcik operasyonu da önerebilir ve bu operasyonu havalandırma tüpü takarken de yapabilir.
Alerjiler de tedaviye ihtiyaç gösterebilir.
Unutmayın... Orta kulak iltihabı, uygun şekilde tedavi edildiği zaman endişe verici değildir. Hekiminizin yardımı ile çocuğunuzun daha iyi duymasını ve iyileşmesini sağlayabilirsiniz.
Hekiminiz, çocuğunuzun tamamen iyileştiğini söyleyinceye kadar tedavi planını iyi takip ettiğinizden emin olunuz.
Kulak Ağrısına Ne İyi Gelir? Kulak Ağrısı Neden Olur, Nasıl Geçer?
Kulak ağrısı ile beraber kaşıntı, akıntı, çınlama gibi belirtiler kendini gösterir. Ağrıların sebebi enfeksiyon, iltihaplanma, bakteri, travmalar, yabancı cisimler gibi nedenler olabileceği için tam teşhis koymak kolay olmayabilir. Bu nedenle rahatsızlığın tedavisi için önce hastalığın neden kaynaklandığı bulunması gerekir. Enfeksiyona bağlı nedenlerde antibiyotik tedavisi, travmalara bağlı durumlarda kulak damlaları ve ağrı kesiciler önerilmektedir. Ayrıca kulak ağrısı için evde çözüm önerilerini uygulayarak hafif ağrıların önüne geçebilirsiniz.
KULAK AĞRISINI NE GEÇİRİR?
Kulak ağrılarında tedavi yöntemleri ağrıya sebep olan etkene göre yapılır. En belirgin kulak ağrısı nedeni orta kulak iltihabıdır. Oluşma nedeni orta kulakta medyana gelen enfeksiyonlardır. Yaş grubu olarak en fazla 6 ay – 36 ay yaş grubu çocuklarda görülür. Tedavileri için antibiyotik, dekonjestan ilaç tünleri, aşı ve kulak tüpü uygulanır.
Dış kulak yolu enfeksiyonu kulak ağrılarına neden olan ikinci en belirgin sebeptir. Kulaktaki derinin ince olması, kulak çöpü kullanılması, nemli ortamların etkisi gibi nedenler bu hastalığa neden olabiliyor. Böyle durumlarda tedavi olarak kulak damlaları, kulak tamponu, antibiyotik kullanımı önerilmektedir.
Kulak ağrılarının diğer belirgin etkeni sinüzittir. Sinüzit hastalığında meydana gelen tıkanmalar kulak ağrılarına neden olabiliyor. Ayrıca iltihaplanmalar enfeksiyona kadar etki edebilir. Enfeksiyona bağlı durumlarda antibiyotik, alerjiye bağlı durumlarda alerjik ilaçlar kullanılmaktadır.
Kulak ağrısına çözüm olarak evde uygulayabileceğiniz bitkisel yöntemlerde vardır. Kulak işitme organı olduğu için verebileceğimiz hasarların geri dönüşü olmayabilir. Evde çözüm önerilerinden önce KKB uzmanı olan doktora başvurmanızda fayda vardır.
KULAK AĞRISI İÇİN EVDE NE YAPILABİLİR?
Kulak ağrısı için evde tedavi uygulamak mümkündür. Doktora gidemeyeceğimiz durumlarda, aniden başlayan ve yerinden kalkamayacak durumlarda, gece uyurken birden bastıran kulak ağrısı için bitkisel çözüm yöntemleri mevcuttur. Evinizde bulunan malzemeler dâhilinde şu yöntemleri deneyebilirsiniz:
KULAK AĞRISINA HANGİ BİTKİ İYİ GELİR?
Kulak sancısına ne iyi gelir? Diyorsanız işte öneriler:
Sarımsak ve susam yağı
Kulak ağrısını veya enfeksiyona bağlı şikâyetlerde sarımsak doğal ağrı kesici ve antibiyotik görevi görmektedir. İki diş sarımsağı soyun ve ezin. Susam yağını sarımsağın üstüne döküp karıştırın. Daha sonra ocağın üzerine koyarak kaynatıp soğumasını bekleyin. Son olarak en fazla 2-3 damla olmak üzere kulağınıza damlatın.
Soğan
Soğan birçok rahatsızlıklarda anti bakteriyel özelliği ile ilaç niteliğindedir. Kulak ağrılarında da soğanın etkisi görülmüştür. Bir soğanı soyun, ortadan ikiye bölün. Soğanın içini ayırt ederek suyunu çıkartın. Soğan gözyaşı yapacağı için bulunduğunuz ortamı havalandırın. En son olarak soğan suyundan en fazla 2 damla olmak üzere kulağınıza damlatın.
Zencefil Tozu
Zencefilin faydaları saymakla bitmez. Kulak ağrısı tedavilerinde de zencefil etkili çözüm olarak bilinir. Zencefili yarım bardak ılık su ile karıştırın. Su ile özdeşleştikten sonra kulağınıza 3 damlayı geçmeyecek şekilde damlatın. Ağrınızın hafiflediğini hissedeceksiniz.
Meyan Kökü
Evet, yanlış duymadınız. Meyan kökü kulak ağrısı tedavilerinde de kullanılmaktadır. Bir yemek kaşığı tereyağı ile meyan kökünü karıştırın. Ocağın üstüne koyup ısıtarak koyu bir kıvama getirin. Kulağınızın içine değil dışına sürerek uygulayın.
Turp ve hardal yağı
Kulak ağrısı için turp tedavisi biraz garip gelebilir. Bir adet turpu ince şekilde doğrayın. Hardal yağı ile karıştırın. Bu karışımı ısıtarak uygun bir alanda soğumaya bırakın. Daha sonra yağı süzün. 2 damla kulağınıza damlatın. Ağrı kesici olarak ağrılara iyi gelecektir.
Nane
Nane birçok hastalık için rahatlatıcı özelliğe sahiptir. Anestetik formülü sayesinde insan vücudunda rahatlama sağlar. Kulak ağrısı tedavilerinde de önerilmektedir. Taze nane yaprakları alın. Suda kaynatarak iyice suyunu çıkartın. Soğumuş nane suyunu kulağınıza damlatın. Unutmayın en fazla 2 damla olmalı.
ZEYTİNYAĞI KULAK AĞRISINA İYİ GELİR Mİ?
Halk arasında en bilinen yöntemlerden biri zeytinyağıdır. Yumuşatıcı özelliği ile rahatsızlıkların çoğunda etkili bir bitkisel üründür. Kulak ağrısı için 3 damla zeytinyağını kulağınıza damlatın. Çınlama, zonklama ve uğultu gibi şikâyetlerin azaldığını göreceksiniz.
ÇOCUKLARDA KULAK AĞRISINA NE İYİ GELİR?
Çocuklarda kulak ağrısına iyi gelen şeyler özellikle anne adayları tarafından çok araştırılmakta. Geleneksek halk arasında evde uygulanan bazı yöntemler var. Fakat anneler çocuklarını bu yöntemleri uygulama konusunda kararsız kalırlar. Uzmanlar bu konuda en yakın sağlık kuruluşuna giderek kulak ağrısına neden olan sebebi öğrenmeleri gerektiğini söylüyorlar. Çünkü çocuklara uygulanan yanlış bir tedavi işitme kaybına kadar yol açabilir. 0-3 yaş grubu çocuklar için muhakkak doktor kontrolü önerilir. Doktorların önereceği ağrı kesiciler, antibiyotikler ve kulak damlaları kulak ağrılarına iyi gelecektir.
Bebeklerde kulak ağrısına ne iyi gelir?
KULLANICILARIN MERAK ETTİĞİ DİĞER SORULAR
Kulak ağrısı için evde ne yapılmalı?
Sıcak Su Şişesi: ağrıyan kulağa sıcak su dolu şişeyi koymak faydalı olacaktır. Sıcak su şişesi kulakta birkaç dakika boyunca tutulabilir. Zencefil: Son derece güçlü bir anti-inflamatuar özelliğe sahiptir. Taze zencefil suyu ayıklanarak ağrıyan kulağa 1-2 damla olarak damlatılabilir.Sol kulak ağrısına ne iyi gelir?
Kulak ağrıları genellikle acil tıbbi bakıma ihtiyaç duyar ve doğal ev ilaçları, örneğin sıcak kompresler ile tedavi edilebilir. Bu yöntemler ve ilaçlar; İbuprofen (Advil, Motrin), naproksen (Aleve) ve asetaminofen (Tylenol ve diğerleri) gibi OTC ağrı kesiciler; etkilenen kulakta zeytinyağı ve uçucu yağlar kullanımıdır.Soğan suyu kulak ağrısına iyi gelir mi?
SOĞAN: Güçlü bir antiseptik ve antibakteriyel olan soğan kulak ağrısına birebirdir. Soğanı rendeleyip suyunu çıkarın. Bu soğan suyundan bir kaşık alıp kısık ateşte ısıtın. 2-3 damla soğan suyunu ağrıyan kulağınıza günde 2-3 kere damlatın.Şiddetli kulak ağrısı neden olur?
Primer kulak ağrısı nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: Kulak kepçesinde; Travma, kan toplanması (hematom), kıkırdak iltihaplanması (perikondrit), yanık ve donma, tümörler. Dış kulak yolunda; İltihaplanma, yabancı cisim, kulak kiri, zona, travma, tümörler.Sağlık Rehberi
Çocuklarda Kulak Ağrısı ve Orta Kulak İltihabı
Kulak ağrısı çocuklarda sık rastlanan bir rahatsızlık olup, hem kulağı ağrıyan çocuk, hem de anne baba için sıkıntılı bir durumdur. Özellikle çocuk şikayetlerini ifade edemeyecek bir yaştaysa tüm ailenin huzuru kaçar ve ne yapacaklarını bilemez hale gelebilirler.
Kulak ağrıları kulak hastalıklarından veya kulağa komşu bölgelerden kaynaklanan hastalıkların ağrılarının kulağa yansıması nedeniyle ortaya çıkabilir. Kulak ağrısının birçok sebebi vardır ve bunun da nedeni kulağın duysal uyarısının zenginliğidir.
Büyük çocuklar ağrıyan kulağını, hatta kulağında neresinin ağrıdığını ve ağrının karakterini anlatabilirken kendini konuşarak ifade edemeyen sıklıkla iki yaş öncesi çocuklar kulağını çekiştiriyor, huzursuzlanıyor ve ağlıyorsa kulak ağrısından şüphelenmek gerekir.
Kulağa komşu bölgelerden kaynaklanan hastalıkların ağrılarının kulağa yansıması çocuklarda görülebilir, bu nedenle detaylı bir öykü almak ve muayene yapmak çok önemlidir. Aşağıda yansıyan ağrı yapan hastalıkların bazıları sıralanmıştır.
- Süt dişleri ve kalıcı dişlerin çıkması sırasında; diş çürüklerine bağlı kulak ağrısı hissedilebilir.
- Kabakulak gibi tükrük bezi iltihapları sırasında
-Kulak arkası lenf bezlerinin iltihabı
-Geniz eti ve bademciklerinin iltihaplanması
- Farenjit
-Gırtlakta enfeksiyon (Larenjit)
-Bademcik ve geniz eti ameliyatı sonrası
Özellikle küçük çocuklarda kulak ağrılarının çoğu kulağın kendisinden kaynaklanan ağrılardır. Kulak kepçesi, dış kulak yolu ve orta kulak hastalıklarında ortaya çıkar.
Dış kulak kaynaklı ağrılar:
-Kıl kökünün iltihaplanması
-Dış kulak yolu iltihabı
-Dış kulak yolunda mantar enfeksiyonu
-Dış kulak yolunda yabancı cisim (böcek, silgi, çekirdek, boncuk vb.)
-Kir (buşon).
-Kulak zonası (Herpes Zoster Oticus).
-Kulak kepçesinin donması
-Kulak zarının en dıştaki tabakasının iltihabı (akut mirinjit)
-Zar ve dış kulak yolu travmaları (çarpma, darbe, kulak kaşıma v.b.)
- Dış kulak yolu tümörleri
Bunlar arasında sıklıkla görülenler yabancı cisimler, kulak kiri ve akut dış kulak yolu iltihabıdır.
Yabancı cisim: Dış kulak yolundaki yabancı cisimler erken dönemde travmaya ve sonrasında enfeksiyona bağlı kulak ağrısına neden olurlar. Bezelye, nohut, mercimek, boncuk, düğme, küçük piller, mum boya parçaları ve küçük oyuncak parçaları dış kulak yoluna kaçabilir. Büyük çocuklarda kulak ağrısı, kulakta rahatsızlık hissi, küçük çocuklarda kulak akıntısı, kulak ağrısı ve öksürük ortaya çıkarabilir. Canlı böcek, bitkisel yabancı cisim, değişik şekilli yabancı cisimlerin KBB hekimi tarafından farklı, cerrahiye varabilen çıkarma metotları olup evde çıkarmaya çalışmak kulak zarı delinmesi, yabancı cismin su ile şişmesi, kulak yolu travması gibi zararlı sonuçlara yol açabilmektedir.
Kulak kiri (buşon): Kulak kiri, dış kulak yolu kıkırdak kısmındaki bezlerin salgısı ve epitel artıklarından oluşmaktadır. Buşon tıkacı yaklaşık her 10 çocuktan birinde rastlanmaktadır. Kulak kiri kulakta doluluk hissi ve işitme azlığı ile sıklıkla görülmesine karşın kulak ağrısı, banyo veya havuz sonrası kirin su alıp şişmesi ya da çıkarma girişimlerinde kirin zara doğru itilmesine bağlı görülebilmektedir. Kulak çöpü kullanımı önerilmemektedir. Çocukta şikayete neden olan kulak kirleri hekim tarafından kıvamına göre küret ya da aspiratör kullanılarak çıkartılır; sert kıvamlı kirlerde temizleme öncesi gliserin ve oksijenli su denenebilir.
Akut dış kulak yolu iltihabı (yüzücü kulağı): Dış kulak yolunun en yaygın enfeksiyonudur. Sıcak ve nemli iklimlerde oluşur. Dalmanın artırdığı cilt maserasyonu, kulak çöpü gibi lokal travma, dar veya uzun dış kulak yolu, alkali pH, işitme cihazı kullanımı nedenleridir. Genelde havuzda yüzme sonrası bir veya iki kulakta kaşıntı, kulakta belirgin hassasiyet ve kulak ağrısı başlar. Kulak önüne (tragus) ve kulak kepçesine dokunmak ile ağrı artar. Dış kulak yolu cildi ödemli ve kızarıktır, akıntı eşlik edebilir. Havuz ya da denizden sonra kulak ağrısı olduğunda mutlaka enfeksiyondan şüphelenilmeli, çocuğunuzu tedavi için bir çocuk sağlığı ya da KBB uzmanına götürmelisiniz. Dış kulak yolu iltihaplarında iltihap kulak yolunu tıkayacak kadar fazla ise aspiratör ile çekilmesi gerekebilir. Diğer durumlarda antibiyotikli ve steroidli kulak damlalarıyla tedavi edilmektedir. Bu süreçte havuza girmek kesilmeli banyoda kulağa su kaçırılmamalıdır.
Orta kulak kaynaklı ağrılar:
- Akut orta kulak iltihabı (akut otitis media).
- Orta kulakta sıvı birikimi (efüzyonlu otitis media).
- Orta kulaktaki hava dolu hücrelerin devamını içeren mastoit kemiğin iltihabı (mastoidit).
- Orta kulak iltihabının istenmeyen olumsuz sonuçları (komplikasyonlar). Örn. beyin apseleri, yüz felci v.b.
- Barotravma
- Travmatik kulak zarı perforasyonu
-Geniz (nazofarinks) yan duvarından kulağa uzanan ve orta kulağın havalanmasını sağlayan yapının tıkanması (Akut Östaki tüpü obstrüksiyonu).
-Orta kulaktaki iyi ve kötü huylu tümörler.
Bunlar arasında en sık sebep akut orta kulak iltihabıdır.
Orta Kulak İltihabı
Orta kulak iltihabı çocukluk çağı hastalıkları arasında üst solunum yolu enfeksiyonlarından sonra en sık görülen ikinci hastalıktır. Yaşamın ilk iki yılında daha sık görülmektedir.
Tüm çocukların % 90’nı 2 yaşına kadar en az bir kez orta kulak iltihabı geçirmektedir. Orta kulak iltihabı tekrarlayıcı özelliktedir ve 7 yasına kadar tüm çocukların üçte biri en az 6 kez akut orta kulak iltihabı geçirmiş olur.
Orta kulak, kulak zarının arkasında bulunan ve hava içeren bir boşluktur. Hava, geniz bölgesinden östaki tüpü adı verilen dar bir kanal ile orta kulağa taşınır. Östaki tüpünün görevi, orta kulak boşluğundaki havanın basıncını dış ortamdaki atmosfer basıncı ile eşitlemektir. Ses dalgalarının kulak zarında oluşturduğu titreşimler orta kulak boşluğundaki küçük kemikçiklerden (çekiç, örs, üzengi) iç kulağa iletilir ve sesi beyine ileten sinirler uyarılır. Östaki tüpü bebeklerde erişkinlerden daha kısa ve daha yatay pozisyondadır ve yoğun salgı yapan hücre içermektedir. Yedi yaşından sonra bu fark ortadan kalkmaktadır.
Akut orta kulak iltihabı, orta kulak mukozasının irinli enfeksiyonudur. Sıklıkla bakteri
nedenlidir ve etken orta kulağa genizden ulaşır. Akut orta kulak iltihabının tanısı tıbbi öykü, fizik inceleme ve özellikle kulak incelemesiyle konulur. Tıbbi öykü alınırken aşağıdaki noktalar detaylı bir şekilde sorgulanmalıdır.
-Şiddetli kulak ağrısı
- Kulak akıntısı
- Ateş
- Geçirilmiş üst solunum yolu enfeksiyonu öyküsü
- Bebeklerde ağlama, huzursuzluk
- Kulak kepçesini çekiştirme
- İştahsızlık
- Bulantı, kusma
- İshal
- İşitme azlığı
- Kulaklarda çınlama ve dolgunluk
- Baş dönmesi
Aileler de yukarıda belirtilen noktalara dikkat etmeli, bunlar var ise mutlaka doktora başvurmalıdır.
Fizik muayenede ateş ölçülmelidir. Kulak incelemesinde bastırmakla kulakta duyarlılık tespit edilir. Kulak zarının otoskopik incelemesinde kulak zarında kızarıklık, bombeleşme, kalınlaşma, zar hareketlerinde azalma görülebilir. Hatta daha ileri vakalarda kulak zarının iltihap ile delinmesine bağlı dış kulak yolunda akıntı tespit edilebilir. Akut orta kulak iltihabı şüphesi varken buşon nedeniyle kulak zarı görülemiyorsa kulak lavajı yapılmamalıdır. Kulak muayenesi aynı zamanda kulak ağrısının ayırıcı tanısının yapılabilmesi için de gereklidir.
Tıbbi öykü ve kulak muayenesi ile akut orta kulak iltihabı tanısı konulduktan sonra tedaviyi planlamak gerekir. Tedavide amaç ağrının ve iltihabın giderilmesi, orta kulak havalanmasının sağlanması ve komplikasyonların önlenmesidir. Akut orta kulak iltihabı, 10 gün süreyle kullanılan antibiyotikler, ağrı kesici ve ateş düşürücüler ve östaki tüpünün fonksiyonunu düzeltecek ilaçlarla tedavi edilir. Çocuklarda buruna serum fizyolojik sıkılması burnun açılmasına ve orta kulak havalanmasına yardımcı olabilir. Ateşi olan çocukta bol sıvı alımı ile hidrasyon sağlanmalıdır. Antihistaminik içeren alerji ilaçları salgıları koyulaştırdığı ve siliyer aktiviteyi bozduğu için, alerjik rinitle birlikte olan orta kulak iltihabı dışında, kullanılmamalıdır. Tedavi sonrası ilk 72 saat içinde klinik düzelme beklenir.
İşitme kaybı, kulak zarı delinmesi, kulak zarı çökmesi, kolesteatom, mastoidit (orta kulak arkasındaki kemiğin iltihabı), kulak arkası apse, yüz felci, iltihabın iç kulağa ilerlemesi, menenjit, beyin apsesi gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilen, tekrarlama riski olan bir hastalık olduğundan tedavi yarıda kesilmemeli, doktorunuzun belirttiği sürelerde takipler yapılmalıdır.
Orta kulak iltihabının görülme sıklığını arttıran faktörlerin bazıları aşağıda sunulmuştur.
- Pasif sigara içiciliği
- Biberon ile yatarak beslenme
- Anne sütü almama
- Kreşe gitmek
- Kalabalık aile ortamı
- Sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmek
- Alerji
- Bağışıklık sistemindeki yetersizlikler
- Genetik rahatsızlıklar (Down sendromu vb.)
- Damak anomalileri (yarık damak)
Anne babaların akut orta kulak iltihaplarından çocuklarını korumak için dikkat etmeleri gereken hususlar vardır. Anne sütüyle beslenme sonucu çocuğa geçen antibakteriyel ve antiviral faktörler iltihaplara karşı direnç oluşturmaktadır. Anne sütü akut orta kulak iltihabı riskini azaltmakta ve ilk atağı geciktirmektedir. Bu nedenle çocuğun anne sütü almasına mümkün olan en fazla önem verilmelidir Biberonla beslenen çocuklarda daha fazla orta kulak iltihabı görülür. Bir diğer önemli nokta da beslenme pozisyonudur. Yatar pozisyonda beslenen çocuklar 45° eğik pozisyonda beslenenlere göre daha sık orta kulak iltihabı geçirirler. Bu nedenle süt çocuklarının yatarak beslenmemesi, beslenirken yaklaşık 45 derecelik açıyla tutulması önerilir, bir diğer önemli nokta da evde ve taşıtlarda sigara içilmemesinin sağlanmasıdır.
Akut orta kulak iltihabı sonrasında orta kulakta sıvı varlığı(efüzyon) 6-8 haftaya kadar sürebilir. Otoskopi ve odyolojik testlerle özellikle de timpanometri ile takip edilebilir. Efüzyonlu otitis media ilitihabın eşlik etmediği, kulak zarı arkasında yani orta kulakta sıvı birikmesi olarak tanımlanabilir. Sıklıkla akut orta kulak iltihabı sonrasında gelişmektedir. Burun enfeksiyonları ve alerjiye ikincil östaki tüp fonksiyon bozukluğu sonucu gelişen negatif basınç da orta kulakta sıvının oluşmasında rol almaktadır. Orta kulaktaki bu sıvı kulağa dışarıdan gelen bir sıvı değildir. Sağlam kulak zarı suyun dış kulak yolundan orta kulağa kaçmasını önler. Effüzyonlu otitis mediası olan çocukların çoğunda iltihap belirti ve bulguları (ateş, kulak ağrısı, huzursuzluk vb) eşlik etmeyebilir. Aile işitme azlığı, kulakta doluluk hissi, dikkat eksikliği, dil gelişim geriliği, düşük okul başarısından şikayetçi olabilir.
Akut orta kulak iltihabı ile efüzyonlu otitis media ayırıcı tanısında otoskopik muayene ve çocuğun enfeksiyona işaret eden semptom ve bulguları faydalıdır. Efüzyonlu otitis mediada enfeksiyon bulguları olmaz. Timpanometri, orta kulaktaki negatif basıncı, sıvı varlığını gösterir ve zar hareketliliği hakkında bilgi verir. Kulaktaki sıvının ve negatif basıncın takibinde kullanılır. Medikal tedaviye yanıt vermeyen ciddi östaki tüp fonksiyon bozukluğu bulunan hastalarda kulak zarına ventilasyon tüpü (timpanostomi tüpü) uygulaması yapılabilir. Ventilasyon tüpü takılması sadece orta kulak basıncını normale çevirmekle kalmayıp aynı zamanda inatçı sıvı birikimiyle beraber olan iletim tipi işitme kaybını da düzeltmektedir.
Sonuç olarak çocuklarda kulak ağrısı aile tarafından dikkate alınması gereken bir şikayettir. Kulak ağrısının birçok nedeni olabilir, detaylı bir öykü, kulak muayenesi ve fizik muayene ile doğru tanı konulup, düzgün tedavi ve takip gerektiren bir durumdur.
Prof . Dr. Erdinç Aydın