Kumaş Peçete Katlama Teknikleri

İster davet sofrası olsun ister ailenizle vakit geçireceğiniz bir yemek zamanı olsun peçete masada olmazsa olmaz öğelerdendir. Kumaş peçete katlama çok basit bir işlemler ile yapılabilmesinin yanı sıra zahmetli modellere de sahiptir. Peçeteler sofralarınızın şıklığına şıklık katacak bir detaydır. Ufak dokunuşlar yaparak peçetelerinize şekiller verebilir, hatta bunu kumaş peçete katlama sanatı uğraşı haline getirebilirsiniz. Bu yazımızda kumaş ve bez peçetenin katlanma şekilleri ve tekniklerinden bahsederken farklı kumaş peçete katlama metotları öğrenebileceksiniz. 

Kumaş Peçete Nasıl Katlanır?

Kumaş peçete katlama çok detaylı katlama aşamaları olabildiği gibi birkaç küçük hareketle de yapılabilir. İlk kez kumaş peçete katlamak ile ilgileniyorsanız öncelikle küçük hareketlerle katlama yapılabilen şekilleri denemeniz hem hevesiniz hem zamanınız açısından faydalı olacaktır. Küçük aşamalarla başlayıp sonrasında çok daha karmaşık modellere geçebilirsiniz.

• Kumaş peçete nasıl katlanır merakınızla birlikte hangi malzemelere ihtiyacınız olduğunu belirlemelisiniz. Örneğin yemek takımlarınızla ya da yemek masanızın bulunduğu odayla uyumlu peçete renkleri seçmeniz akıllıca olacaktır. Diğer yandan masanızdaki renklerle kontrast oluşturacak renkleri de tercih edebilirsiniz.

• Peçete renklerinizi seçtikten sonra nasıl bir katlama yapmak istediğinizi belirlemelisiniz. Peçete katlama şekilleri çok çeşitli olmakla birlikte zorluk derecesine göre de değişebilir. Önceliğiniz basit modeller olursa eliniz alışır ve zorlu modellerle daha iyi başa çıkabilirsiniz.

• Peçete renklerinizi seçtiniz, şekillere göz attınız, sıra geldi peçetenizde ek bir öğe kullanıp kullanmayacağınıza karar vermenize. Bu karar aşamasında yine peçetenizin ve şekillerin etkisi vardır. Örneğin yüzüklü peçeteler sade ve şık bir görünüme sahiptir. Bu peçetelerde çok fazla renkli peçete kullanıldığı görülmez. Bu sebeple yüzüklü bir peçete kombini yapmak istiyorsanız peçeteniz klasik desenlerde ve renklerde olmalıdır. Çok karmaşık renklere sahip bez peçete katlama çeşitleri yüzüklü modellerle birleştiğinde çok hoş bir görüntü sergilemez.

• Göz attığınız şekillere ulaşmanız için bazı teknikleri bilmeniz gerekir. Katlama teknikleri de diyebileceğiniz bu kısımda zorlanmamak için aşamaları iyi takip etmeniz gerekir. Gelin kumaş peçete katlama tekniklerine bir göz atalım.

Kumaş Peçete Katlama Teknikleri

Kumaş peçete katlama modelleri arasında en kolayı klasik peçete katlama modelidir. Başlangıç olarak bu modeli öğrenip daha sonra diğerlerini denemeniz işinizi kolaylaştırabilir.

1. Klasik Peçete Katlama

Bu teknik yüzüklü kumaş peçete katlama yapmak istediğinizde de işinize yarar. Tek yapmanız gereken peçete halkası yerine yüzük kullanmanızdır, fakat halkaları da yüzük şeklinde kullanabilirsiniz.

• Bez peçeteyi düz bir zemine serin. 
• Tam ortasından havaya kaldırın ve tuttuğunuz uçtan peçete halkası geçirin. 
• Klasik peçete katlama tekniği bu kadar basittir. 

2. Büfe Stili Peçete Katlama

Basit ve birçok işlevi bir arada bulunduran, kullanışlı kumaş peçete katlama şekilleri arasındadır. Birçok çatal, kaşık ya da bıçağı aynı peçete içerisinde servis yapmanıza imkan tanır. Hem kullanışlı hem de şık bir peçete katlama tekniğidir. Bu tekniğe aynı zamanda Fransız stili de denilir. Daha çok samimi ortamlarda kullanıma uygundur. Şık davet sofralarında yüzüklü ya da klasik modelleri tercih etmeniz daha hoş bir görüntü sağlar.

• Peçeteyi düz bir zemine yayın. Önce yarısından ikiye katlayın. Aynı işlemi dörde katlamak olmak için tekrarlayın. 
• Açılabilecek olan uçların yukarı bakmasına dikkat edin. 
• Öndeki ucu açın, genişliği fazla olmayacak şekilde iki defa katlayın ve rulo şeklini verin. Bu işlemin aynısını ikinci sıradaki açık uca da uygulayın. 
• Peçeteyi ters çevirin ve ön taraftan dikdörtgen görüntüsü oluşmasına dikkat ederek, şekil verdiğiniz uçlardan sol tarafa katlayın. 
• Peçetenin sağ arka kısmını da katlayın ve sabitlemek için ütü ile bastırın. 
• En son aşamada ise çatal bıçak ve kaşık takımlarını peçetenize dizin.

3. Yelpaze Şekilli Peçete Katlama

Klasik peçete katlamada olduğu gibi bu teknik de bez peçete katlama teknikleri arasında kendisine kolaylık açısından yer bulur. 

• Peçeteyi düz olan bir zemine serin. 
• Ardından peçetenizi bir ileri bir geri şeklinde katlayın.
• Katlama işlemi tamamen bitince sabitlemek için kısa bir süre ütü bastırın. 
• Hazırladığınız peçeteye peçete halkası takarak katları açın ve yelpaze şeklini almasını sağlayın. 
• Peçetelerinizi masanıza yerleştirmeye hazırsınız.

Ustalık İsteyen Kumaş Peçete Katlama Metotları

Bu kısımda bahsedeceğimiz kumaş peçete katlama metotları biraz daha el marifeti isteyebilir. Ağaç ve çiçek gibi bez peçete katlama çeşitleri klasik, büfe ve yelpaze şekillerinden daha zorludur. El marifetinize güveniyorsanız gelin adım adım eğlenceli kumaş peçete katlama metotlarına göz atalım.

1. Fırıldak Şeklinde Peçete Katlama

Bu modelde daha çok görsellik ön plandadır. Kullanışlılıktan çok masanızın daha güzel ve eğlenceli görünmesini isterseniz bu modeli rahatlıkla kullanabilirsiniz. Aynı zamanda yalnızca kumaş peçete ile değil, uyumlu bir boyutta ve kumaşta olduğu sürece bandana ya da fular ile de yapabilirsiniz. Fırıldak şeklinde peçete elde etmek için;

• Kumaş peçetenizi ya da bandananızı düz bir zemine serin ve ütüleyin.
• Peçetenizi önce ortadan ikiye, sonra yine aynı şekilde dörde katlayın.
• ⅓ olacak şekilde bir kenarı merkeze doğru katlayıp ütüleyin.
• Katlama yapmadığınız kenarı tutun ve kendinize doğru çekin.
• Merkezdeki katı sabitleyip önce sağ, sonra sol üst köşeden çekerek kıvrım haline getirin.

2. Şık ve Klasik Peçete Katlama

Bu model daha çok restaurant bez peçete katlama teknikleri arasında sayılabilir. Çünkü oldukça şık ve klasik bir katlama tekniği kullanılır. Göz alıcı renkte peçeteler kullanmanız daha şık durmasını sağlar. 

• Peçetenizi düz bir zemine serin. Üst ve alt kenarları tam merkezde birleştirin.
• Merkezde birleştirdikten sonra bir dikdörtgen elde etmeniz gerekir. Bu dikdörtgen şeklin üç köşesini kullanarak dik üçgenler oluşturun.
• Sonrasında katlayarak kare şeklini oluşturun.
• Peçetenizin tüm köşelerini katlayıp merkezde toplayın.
• Peçetenizi ters çevirin. Katlar aynı hizada olmayacağından hafif açılmalar olabilir. Bu durumda hafifçe yukarı kaldırırsanız peçeteniz kullanıma hazır olur.

3. Çiçek Şeklinde Peçete Katlama

Daha çok samimi ve sıcak ortamlarda kullanıma uygun bir kumaş peçete katlama yöntemidir. Dilerseniz elbette davet sofralarında da kullanabilirsiniz.

• Kare şekilli bir kumaş peçeteyi dörde katlayıp, ardından açın ve dört parça elde edin.
• Açık haldeki peçetenin bir kenarını merkeze doğru katlayın. Her köşeye aynı işlemi uygulayın ve ufak bir kare peçete elde edin.
• Peçeteyi ters çevirirken açılmaması için her bir ucu tutun.
• Büyük halinde olduğu gibi küçük halinde de dört kenarı da içe doğru katlayın.
• Son işlem olarak köşelerden hafif çekin ve çiçek şeklindeki peçeteniz hazır.

4. Ağaç Şekilli Peçete Katlama

Pikniklerde kullanabileceğiniz gibi eğlenceli masalar için de kullanıma uygun bir katlama şeklidir. Daha çok çam ağacına benzer. Yılbaşı yemeklerinde kullanılması da çok güzel olacaktır.

• Dikdörtgen bir peçete alıp ikiye katlayın. Sonrasında sağdan sola olacak şekilde yine katlayın ve kare bir peçete elde edin.
• Elde ettiğiniz kare peçetenizin sivri uçlarını size bakacak şekilde ayarlayın.
• En üstteki sivri ucu katlayın ve her birine aynı işlemi uygulayın. Burada dikkat etmeniz gereken nokta sivri uçların birbirinin üzerine gelmesi, fakat altta kalan katın görünmeye devam etmesidir. 
• Peçetenizi açılmayacak şekilde tutup ters çevirin.
• Döndürdüğünüz zaman göreceğiniz şekil bir düz üçgen olmalıdır. Her iki ucu katlayıp, arkası ön tarafa gelecek şekilde yeniden döndürün.
• Üçgen parçaları yukarı yukarı kıvırıp çam ağacı görüntüsü elde edin.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ

MASA ÖRTÜLERİ VE PEÇETELER

ANKARA
 Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının tarih ve sayılı Kararı ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak
yaygınlaştırılan 42 alan ve dala ait çerçeve öğretim programlarında
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim
materyalleridir (Ders Notlarıdır).
• Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve
geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
uygulanmaya başlanmıştır.
• Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması
önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
• Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.
• Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.
• Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.
 İÇİNDEKİLER
AÇIKLAMALAR ii
GİRİŞ 1
ÖĞRENME FAALİYETİ - 1 3
1. MASA ÖRTÜLERİ 3
Masa Örtülerinin Şekilleri ve Ölçüleri: 3
Alt Örtü (Molton-Miflon) 4
Masa Örtüleri 4
Kapak (Napperon) 5
Skirt (Skört) 6
Köpük 6
Örtülerin Katlanması 7
Örtülerin Serilmesi 8
Uzun Masa Örtülerinin Serilmesi
Servis Sırasında Kirli Masa Örtülerinin Değiştirilmesi
Skört Takılması ( Masa Eteği)
Köpük Yapma
Masa Örtülerinin Toplanması
UYGULAMA FAALİYETİ
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
2. PEÇETELER
Peçete Çeşitleri
Yapıldıkları Malzemeye Göre Peçete Çeşitleri
Kumaş Peçeteler
Kağıt Peçeteler
Kullanıldıkları Yere Göre Peçete Çeşitleri
Yemek Peçeteleri
Kahvaltı ve Çay Peçeteleri
Servis (Garson) Peçeteleri
Tepsi (Manşet) Peçeteleri
Peçete Katlama Şekilleri
Basit Katlama Şekilleri
Külah Şeklinde Katlanan Peçeteler
Akordeon Katlamalı Peçeteler
Fantezi Katlama Peçeteler
Peçetelerin Doğru ve Simetrik Olarak Kuvere Yerleştirilmesi
UYGULAMA FAALİYETİ
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
CEVAP ANAHTARI
MODÜL DEĞERLENDİRME
KAYNAKLAR

i
 AÇIKLAMALAR

AÇIKLAMALAR
KOD ORK
ALAN Yiyecek İçecek Hizmetleri
MESLEK/DAL Garsonluk
MODÜLÜN ADI Masa Örtüleri Ve Peçeteler
Yiyecek ve içecek hizmetleri alanında masa örtülerini serme
MODÜLÜN TANIMI ve peçeteleri katlama kurallarının yer aldığı öğretim
materyalidir.
SÜRE 40/16
“Servis için ön hazırlık” ve “Masa üstü takımları”
ÖN KOŞUL
modüllerini başarmış olmak.

Masa ebatlarına uygun masa örtüsünü serebilmek ve kuver

ii
 GİRİŞ

GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,

Beslenme ihtiyaçları hayat standartlarına göre değişiklik göstermektedir. Önceleri

İnsanlar evlerinde yemek yeme imkanlarına sahip oldukları halde değişik ortamlarda,
değişik kişilerle tanışmak, birlikte olmak istemektedirler. Yiyecek içecek işletmeleri de
insanların bu talepleri doğrultusunda daha güzel, daha gösterişli ve rahat yemek yeme
ortamları hazırlamaya çalışmıştır. Bunun için yemeklerin lezzetleri kadar yemek masasının
düzeni ve sunumunda değişik araç gereç kullanımına da yer verilmeye başlanmıştır. Bu araç
gereçlerden masa örtüleri ve peçeteler ayrı bir öneme sahiptir. Masa örtüleri ve peçetelerinin
kullanımındaki en önemli unsur konukların gözlerine ve zevklerine hitap etmektir. Öğün ve
mönü çeşidi ne olursa olsun masa örtüsü ve peçete olmayan bir yemek masası düşünülemez.

Usulüne uygun masa örtüsü serme ve peçete kullanımını öğrendiğiniz takdirde

1
2
 ÖĞRENME FAALİYETİ-1

ÖĞRENME FAALİYETİ - 1
AMAÇ
Yiyecek ve İçecek Hizmetleri alanında restoranlarda kullanılan masa örtülerini
düzgün ve simetrik olarak serebileceksiniz.

ARAŞTIRMA
Evinizde veya çevrenizdeki yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan masa örtülerinin
ne tür kumaşlardan yapıldıklarını, ölçülerini ve masalara seriliş biçimlerini araştırıp elde
ettiğiniz bilgileri yazılı olarak sınıfa getiriniz.

1. MASA ÖRTÜLERİ
Masa Örtülerinin Şekilleri ve Ölçüleri:
Masa örtüleri, masaları örten çeşitli renk ve boyutlardaki kumaş malzemelerdir.
Misafirlerin gözlerine ve zevklerine hitap etmelerinin yanı sıra masaları korumaları ve
emicilik özellikleri gibi kullanım yararları da vardır.
Masa örtüleri değişik kalitedeki kumaşlardan yapılır. Bunların en yaygın ve uygun
olanları:

Ø Pamuklu kumaştan yapılan pamuklu örtüler

Pamuklu Örtüler: Suyu kolay emerler. Ayrıca ütülenmeye kolalanmaya uygun

Keten Örtüler: Oldukça pahalı, dayanıklı ve kaliteli örtülerdir. İyi yıkanıp

Sentetik Örtüler: Sentetik oldukları için, nispeten ucuz, yırtılmaya dayanıklı ve kolay
temizlenen kumaşlardır. Görünüşleri güzeldir. Ancak çok kaygan olurlar, kızgın ütü ve
sigara temasından, çabucak yanar. Bu yüzden uzun ömürlü olmaz. Daha çok orta sınıf
lokantalarda kullanılır. En yaygın türleri ise terilen ve polyester cinsi kumaşlardan
yapılanlarıdır.
Karışık Kumaş Örtüler : Yukarıda sayılan kumaşların dışında bunların karışımından
yapılmış kumaşlar da vardır. Bu tür kumaşlardan yapılan örtüler, daha elverişli olduklarından
birçok restoran tarafından tercih edilir.
Konaklama tesislerinde beyaz renk temizliğin simgesidir. Bu nedenle lokantacılığın
başlangıcından beri yemek yenen yerlerde beyaz masa örtüleri kullanılmıştır.

3
 Günümüzde ise restoranların özelliği gereği ya da restoranı daha çekici yapmak
amacıyla masa örtüleri, iç açıcı renk ve desenlerde seçilebilmektedir. Örneğin, bir gece
kulübünde, bir kahvaltı salonunda ya da açık hava restoranda, pastel, açık, canlı tonlarda
mavi, yeşil, sarı, turuncu, pembe renkli hatta desenli bir örtü, buraların atmosferine daha
uygun olur. Ancak, seçilen kumaşların renk ve desenleri restoranın tefrişinde hakim olan
renklerle bağdaşmalı, kolay temizlenebilmeli, iyi ütü tutabilmeli ve emicilik özelliği yüksek
olmalıdır.

Alt Örtü (Molton-Miflon)

Resim 1:Molton

Molton Kullanmanın Yararları

Masa Örtüleri

Genel anlamda masaların kenarından aşağıya doğru sarkacak şekilde alt örtü (Molton)
üzerine serilen örtüdür. Sarkacak kısmı en az cm olmalıdır. Bu uzunluk sandalyenin
oturak kısmı ile masanın üstü arasındaki mesafeye eşittir. Örtü boyu masanın boyundan 60
cm daha uzun olmalıdır

4
 Resim 2: Örtüsü serilmiş masa

Masa şekillerine göre örtü boyutları

Masa Şekli Kaç Kişilik Olduğu Örtü Şekli Örtü Boyutları

Kapak (Napperon)

Kapak, masa örtülerinin çabucak kirlenmelerini önlemek ve hafif kirlenen örtüyü

Kapaklar baklava dilim gibi serilebildikleri gibi masanın kenarlarına paralel olarak da
serilebilir. Bu durumda kapakların boyutları masa kenarlarından 10 cm kadar sarkacak
şekilde olmalıdır. Ayrıca masalarda “Milyö” ( Amerikan Servis ) olarak adlandırılan, biraz
daha dar ebatta kapaklar da kullanılmaktadır. Bunların örtüleri korumanın yanı sıra dekoratif
yanı daha ağır basmaktadır (Resim 4).

5
 Resim 3: Kapakların masalara yerleştirilmes) Resim 4: Masaya
serilmiş
Milyö
( Amerikan Servis )

Kapak Kullanmanın Yararları

Ø Esas masa örtülerini, leke ve yanmalara karşı korur.

Skirt (Skört)

İngilizcede “etek” anlamına gelmektedir. Servis dilinde aynı şekilde “skört” ifadesiyle
kullanılmaktadır. Büfe ve kokteyllerde masaların ayaklarını yere kadar örten pileli, dökümlü
örtülerdir. Sentetik veya ipeksi dökümle kumaşlardan yapılır. Yerden uzunlukları banket
masalarının yerden yüksekliği kadar olup 3 veya 5 metrelik boyutlarda yapılır. Panellerde
konuşmacıların oturdukları masaların ön kısımlarını örtmede de kullanılırlar.

Köpük
Açık büfelerin veya display (displey)lerin
üzerine dekor amacıyla kabartılarak serilen
örtüdür. Yapılan kabartmalar köpüğü andırdığı
için bu kavram ile ifade edilmektedir. Skörtler gibi
parlak ve ipeksi kumaşlardan yapılırlar. Açık
büfelerde yiyecekleri sergilemek veya yükseltmek
amacıyla masanın üstüne konan tabak, kasa ve
benzerini örtmek için de kullanılır. Büfede düz bir
örtünün verdiğinden daha hoş bir görüntü verir.

Resim 5: Köpük

6
 Örtülerin Katlanması
Masa örtülerinin kolayca serilmesi ve toplanması için, belli bir kural dahilinde
katlanmaları gerekir. Masa örtüleri, yıkanıp ütülendikten sonra çamaşırhanede, bu şekle
uygun katlanmalıdır. Doğru şekilde katlanmış masa örtüleri, servis personeline
çalışmalarında zaman kazandıracak ve örtü serme işini daha pratik yapmasını sağlayacaktır.
Masa örtülerinin şekli ve boyutu ne olursa olsun, aşağıdaki şekillerde gösterildiği gibi
katlanır.

1. Örtüyü uzunlamasına ikiye katlayınız.

Şekil 1:Örtü katlama

2. Uzunlamasına ikiye katlı örtüyü, bir kere daha uzunlamasına ikiye katlayınız.

Şekil 2: Örtü katlama

3. Uzunlamasına dörde katlanmış durumdaki örtüyü, bu defa kat yeri içte, kenarlar
dışta kalacak şekilde, enine ikiye katlayınız.

4. Enine ikiye katlanan örtüyü, bir kere daha, yine kat yeri içte açık kenarlar dışta
olacak şekilde ikiye katlayınız.

Şekil 3: Örtü katlama

7
 Şekil 4: Örtü katlama

Katlanmış masa örtüleri, raflara yerleştirilirken kat yerleri dışta, açık kenarlara arkada
kalacak şekilde istif edilmelidir. Birkaç cins örtü üst üste konacaksa büyükler alta gelecek
şekilde yerleştirilmelidir. Böylece hem düzgün durmaları, hem de kolayca sayılmaları
sağlanmış olur.

Örtülerin Serilmesi

Kirli örtüler toplandıktan sonra, boş kalan masalara uygun boylarda örtüler yalın katlar
altta, kat yeri masanın orta yerinde kalacak şekilde tek tek konularak serilmeye hazır hale
getirilir.

Bir masaya örtü serilirken sırasıyla şu işlemler yapılır:

Resim 6 : Örtü serme Şekil 5:Örtü serme

Ø Yüzünüzü salon girişine dönünüz.

8
 Resim 7:Örtü serme Şekil 6 :Örtü serme

Ø Kollarınızı iki yana açarak parmaklarınızı örtünün kat aralıklarına yerleştiriniz.

(En alt katına küçük parmağınızı, alttan ikinci katına yüzük ve ortaparmaklarınız
bitişik, diğer katına da işaret parmağınızı, en üste de baş parmağınız gelecek şekilde
yerleştiriniz.)

Resim 8: Örtü serme Şekil 7 :Örtü serme

Ø Temiz örtüyü iki elinizle yukarı kaldırarak en alt katı, masanın karşı kenarından
sarkıtınız.

(Bu işlemi yaparken örtünün gergin, parmaklarınızın uygun kat aralarında olmasına
dikkat ediniz.)

9
 Resim 9:Örtünün açılması Şekil 8:Örtünün açılması

Ø Her iki elinizin baş parmaklarınızı serbest bırakınız .

(Örtü katlarının birbirine yapışmasını önlemek için çekme işlemi sırasında ellerinizi
hafif silkeleyiniz.)

Resim Örtünün serilmesi Şekil 9:Örtünün serilmesi

Ø Örtüyü iyice kendinize çekerek eldeki son kenarı da serbest bırakınız.

Ø Örtüyü serdikten sonra, masadaki

(Örtüye ellerinizle mümkün olduğunca az

Resim Örtünün kontrolü

10
 Uzun Masa Örtülerinin Serilmesi
Uzun masa örtüleri, ziyafetler,
balolar, konferanslar vb. kalabalık
misafir topluluklarını katılacağı
toplantılar için hazırlanan masalara
serilir. Boyları uzun olduğu için bir kişi
tarafından serilemez.

Şekil 10 :Uzun masa örtüsü

Örtü dörde katlı olarak masanın üzerine konur. Tek katlı kenarların altta kalmasına
dikkat edilir. Karşılıklı olarak masa uçlarına geçilir.

Örtü havaya kaldırıp açtıktan sonra masa üzerine, kenarlar eşit sarkacak şekilde serilir.
Ortadaki yüksek çizginin yukarıya gelmesine dikkat edilir.

Bir masaya birden fazla örtü serilecekse diğer örtülerde aynı şekilde masalara serilir.
Örtülerin birbirine 10 cm binmesi ve çizgilerin aynı doğrultuda olması gerekir.

Servis Sırasında Kirli Masa Örtülerinin Değiştirilmesi

Resim Kirli masa örtüsü değiştirme

Ø Masanın üstünü boşaltınız.

Ø Temiz örtüyü, masa üzerine uzunlamasına dörde katlı şekilde koyunuz.

11
 Ø Sağa ve sola sarkan kısımların eşitliğini sağlayınız.
(Örtünün yalınkat kenarların altta ve kendinize bakan tarafta olmasına dikkat ediniz.)

Resim Kirli masa örtüsü değiştirme

Ø Kirli örtünün karşıdan sarkan kısmını kıvırarak masanın üzerine toplayınız

Resim Kirli masa örtüsü değiştirme

Ø Temiz örtüyü iki elinizle yukarı kaldırarak en alt katı, masanın karşı kenarından
sarkıtınız.
Ø
(Bu işlemi yaparken örtünün gergin, parmaklarınızın uygun kat aralarında olmasına
dikkat ediniz..)

Resim Kirli masa örtüsü değiştirmesi

12
 Ø Kirli örtünün kıvrılmış olan kısmını, yüzük ve küçük parmaklarınızla tutunuz.
Her iki örtüyü de kendinize doğru çekiniz. (Bu esnada, temiz örtünün üstteki orta katını
serbest bırakınız.)

Resim Kirli örtünün alttan çekilmesi

Ø Temiz örtüyü masanın üzerine bırakırken kirli örtüyü altından çekip alınız.

(Çekme sırasında, örtülerin birbirine yapışmaması için elinizdeki örtüyü hafifçe

Resim Örtünün kontrol edilmesi

Ø Örtüyü serdikten sonra, masadaki duruşunu ve kenarlardan sarkan kısımları

Ø Örtünün toplanan kısımları varsa parmak uçları ile düzeltiniz.

Skört Takılması ( Masa Eteği)

13
 Kısa skörtleri bir kişi takabilir. Fakat uzun skörtler takılırken bir kişi skörtü tutarken
diğeri takmalıdır. Skört takılırken şu şekilde hareket edilir:

Resim Skört takma

Ø Skört takılacak masaların üzerine normal örtüleri seriniz

(Skörtün üst kenarının yarım ile bir santim kadar yukarıda kalmasına dikkat ediniz.)

Ø Skört takma işleminin tamamlanmasına rağmen artan skört var ise bu kısım
görünmeyecek şekilde düzgünce masa altına gizleyiniz.

Köpük Yapma

Resim Köpük yapma

Ø Örtüsü serilip skörtü çekilmiş masanın üzerine köpük yapılacak örtüyü seriniz.
Ø Masanın sol tarafından başlanarak örtüyü topaklar halinde tutarak bükme işlemi
yapınız.

14
 (Örtü yeterli gelmez ise ikinci bir örtü sererek kaldığı yerden devam ediniz. Oluşan
dalgaların birbirine orantılı ve masanın kenarlarından sarkmamamsına dikkat ediniz.)

Masa Örtülerinin Toplanması

Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø Örtü masaya ne taraftan örtülmüşse o tarafa geçiniz.

(Örtüdeki çukur çizgi örtünün masaya ne taraftan serildiğini gösterir. Çukur ütü izinin
bulunduğu tarafa geçiniz. )

Ø Sol elinizle örtünün ortasındaki yüksek çizgiden tutunuz.

Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø Örtüyü yukarı kaldırarak hafifçe silkeleyiniz.

15
 (Bu aşamada örtü dörde katlanmış durumdadır. Örtü kenarlarının bir birlerine denk
geldiğinden emin olunuz.)

Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø İkiye katlanmış olan örtünün ortasındaki sağ-sol yönündeki kabarık çizgiye aynı
işlemi bir kez daha yaparak masaya bırakınız.

Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø Sol eliniz ileride olacak şekilde, örtünün ortadaki ileriye doğru olan kabarık
çizgiden tutularak havaya kaldırınız.
Ø Örtünün serbest uçlarını ileriye atınız.

16
 Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø Bu işlemi bir kez daha tekrarlayınız.

Resim Masa örtüsünün toplanması

Ø Örtü toplama işlemini tamamlayarak örtüyü kaldırınız.

17
 UYGULAMA
UYGULAMA FAALİYETİ
FAALİYETİ

İŞLEM BASAMAKLARI ÖNERİLER

Ø Masa örtülerini temin ediniz. Ø Çamaşırhaneden temiz masa örtüleri

Ø Masa örtülerini seriniz. Ø Her masanın üstüne bir örtü ve bir kapak
bırakınız.
Ø Sırasıyla örtüleri seriniz.
Ø Bütün örtüleri aynı standartta seriniz.

Ø Servis esnasında masa örtülerini Ø Örtüleri misafirlerden izin alarak

Ø Masalara skört (masa eteği) takınız. Ø Arkadaşınızdan yardım alarak hızlı

Ø Masa örtülerini toplayınız. Ø Örtüleri usulüne uygun toplayınız.

18
 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Çoktan Seçmeli Sorular
A) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini yuvarlak içine alarak
işaretleyiniz.
1) Aşağıdakilerden hangisi restoranda konuklar yokken örtünün masanın hangi tarafından
açılacağını belirten doğru terimdir?

A)Yüzünüzü restoran girişine bakacak şekilde dönünüz.

2) Aşağıdakilerden hangisi örtü açma işlemi bittikten sonra yapılacak işlemlerden biri
değildir?

A) Kat izlerinin kenarlara uzaklığı kontrol edilir.

3) Temiz örtüler toplanırken masanın hangi tarafından toplanır?

A) Çukur çizgi tarafından

4) Masaya birden fazla örtü örtülecekse birleşme yerlerinin birbirleri üzerine bindirmeleri, en
az kaç cm olmalıdır?

A) 5 cm
B) 10 cm
C) 15 cm
D) 20 cm

5) Aşağıdakilerden hangisi sentetik kumaştan yapılan peçetelerin tercih edilmeme

A) Ucuzluğu
B) Sağlıklı olması
C) Sıvı emiciliği
D) Dayanıklılığı

19
6) Aşağıdakilerden hangisi, masa alt örtüsünün faydalarından biri değildir?

A) Masanın kusurlarını örter.

7) Aşağıdakilerden hangisi masa alt örtülerinin ebatlarını doğru olarak tanımlar?

A) Masadan 10 cm daha kısa olacak şekilde olmalıdır.

8) Masa örtüleri masadan aşağı kaç cm. sarkmalıdır?

A) cm
B) cm
C) cm
D) 40 cm

9) Aşağıdakilerden hangisi restoranda kapak kullanım nedenlerinden biridir?

A) Masa örtüsünün yıpranmasını önler.

B) Aşağıdaki sorularda yer alan parantez içlerine doğru olanına “D” yanlış olanına
“Y” harfini yazınız.

10) ( ) Servis sırasında kirli örtü değiştirme, masanın üzeri misafire gösterilmeden
yapılmalıdır.
11) ( ) Peçeteler misafirin kıyafetini korurken kendileri kirlenir.
12) ( ) Uzun masa örtülerini de diğer masa örtülerinde olduğu gibi sereriz.
13) ( ) Köpük yapılmış masalar daha çok lüks hizmet veren Ala carte restoranlarda
kullanılır.
14) ( ) Masa örtülerinde ütü katlaması önce aynı yönde dörde, sonra aksi yöne dörde
katlanır.

20
PERFORMANS
PERFORMANSDEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME
Aşağıda verilen uygulama konusunu öğretmeniniz ya da bir arkadaşınızın gözetiminde
yapınız.

DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ Evet Hayır

Yüzünüzü salon girişine döndünüz mü?

Örtünün sağa ve sola sarkan kısımlarının eşitliğini sağladınız mı?

İşlem basamaklarına uygun olarak kapakları serdiniz mi?

Masa kenarlarına belirtilen aşamaları takip ederek skörtü uygun

Uygun malzemeleri kullanarak belirtilen aşamalara uygun

Değerlendirme sonunda yeterlik düzeyine ulaşamadıysanız,

21
 ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
AMAÇ

Yiyecek ve İçecek Hizmetleri alanında restoranlarda kullanılan peçeteleri

ARAŞTIRMA

Çevrenizdeki yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan peçetelerin ne tür

2. PEÇETELER
Peçeteler misafirlerin yemek esnasında kullandıkları kumaş veya kağıttan yapılmış
servis araçlarıdır. En çok ağız silmek için kullanılır. Özellikle yemek esnasında, içki içmeden
önce, bardağın yağlanmaması ya da ruj lekesiyle kirlenmemesi için dudakların yağının ve
boyasının alınması amacıyla kullanılır.

Aynı hareket, konuşmak icap ettiğinde de yapılır. İnsanın parlayan yağlı bir ağızla,
karşısındaki ile konuşması, pek hoş değildir.

Peçeteler ayrıca dize serilerek elbiseye yemek ve içki dökülmesini de önler. Peçeteler
çeşitli şekiller verilerek masanın daha güzel ve estetik görünmesine de katkıda bulunur.

Peçete Çeşitleri

Kumaş Peçeteler

Kumaş peçeteler, masa örtülerinde olduğu gibi pamuklu, keten , pamuk – keten
karışımı veya pamuk terilen karışımı kumaşlardan yapılır. Peçete yapımında kullanacağımız
kumaşta, sıvıları emicilik özelliğinin yanı sıra, kolay temizlenebilir ve kalıcı şekil alabilir
özelliklerinin de olmasına dikkat edilmelidir.

Kumaş peçetelerde, temizliğin de simgesi olan beyaz renk kullanılır. Örtülerin renkli
olması durumunda peçetelerin de aynı renkte olması, masa dekorasyonu açısından önemlidir.

22
 Kağıt Peçeteler

Kağıttan yapılan tek veya çok katlı peçetelerdir. Yemek masalarına nazaran daha çok
kokteyllerde ve orta sınıf yiyecek içecek işletmelerinde kullanılır. Kağıt peçeteler, el ve ağız
silmek için kumaş peçete yerine veya birlikte kullanılır. Renk olarak beyaz yaygındır, renkli
ve desenli olabilir. Bazı işletmeler peçete üzerine kendi armalarını bastırır.

Kağıt peçeteler, boyut olarak kare biçimli 15 X 15 cm veya 20 X 20 cm olabilir.

Kullanıldıkları Yere Göre Peçete Çeşitleri

Kumaş peçeteler, kullanıldıkları yere, zamana ve kullanılan kişilere göre farklı isim
alır. Bunlar:

Ø Yemek peçeteleri
Ø Kahvaltı ve çay peçeteleri
Ø Servis (Garson) peçeteleri
Ø Tepsi (Manşet) peçeteleri

Yemek Peçeteleri

Misafirlerin öğle ve akşam yemeklerinde kullandıkları kumaş peçetelerdir. İşletmenin

Peçetelerin rengi masa örtüleri ve salonun diğer tefrişi ile uyumlu olmalıdır.
İşletmelerde ağırlıklı olarak beyaz renk seçilirken açık tonlarda renkli olanlar da
kullanılmaktadır.

Boyut olarak kare biçimli olup 45 X 45 cm ile 60 X 60 cm arasında değişebilmektedir.

Kahvaltı ve Çay Peçeteleri

Misafirlerin kahvaltı ve çay saatlerinde kullandıkları kumaş peçetelerdir. Yemek

23
 Servis (Garson) Peçeteleri

Garsonların servis sırasında işlerini daha kolay yapabilmeleri için kullandıkları, beyaz
renkli pamuklu ya da keten kumaştan yapılmış, 60 X 60 cm boyutlarında olan peçetelerdir

Garson peçeteleri kullanış amacına uygun olarak değişik şekillerde katlanır. Peçete,
sol kol üzerinde taşınacak ise şu şekilde katlanır:

Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 Şekil 4

Garson Peçetesinin Katlanması

Peçete düz açıldıktan sonra üçe katlanır. Bu işlem peçete üç eşit parçaya bölünmüş
şekilde önce birinci kat, daha sonra aynı şekilde ikinci defa katlanarak yapılır. Peçete elde
servis amaçlı kullanılacaksa enlemesine bir kere daha katlanır (şekil 4).

Servis (Garson) peçetesi bilek hizasında asılarak sol kolda,

Resim 1 Garson peçetesi

Servis Peçetelerinin Sağladığı Faydalar ve Kullanıldığı Yerler

Ø Boş tabakların toplanmasında, gömlek veya ceket kolunun kirlenmesini önler.

24
 Tepsi (Manşet) Peçeteleri

Tepsiye konulan malzemelerin kaymasını ve

Peçete Katlama Şekilleri

Peçete kullanımı ve katlanması çok uzun yıllar öncesine dayanmaktadır. Peçeteler,

Peçete katlama alışkanlığı zaman zaman önemini kaybetse de ’li yıllarda tekrar
benimsenmeye başlanmıştır.

Peçeteler çamaşırhanede yıkanıp ütülendikten sonra, boyuna ve enine olmak üzere

Restoran servise hazırlanırken peçeteler, masaların ve salonun güzel görünmesi

25
 Basit Katlama Şekilleri

a) Tek Basamak

Basit bir katlama şekli olup en az el dokunan katlama şekillerinden birisidir. Şu

Şekil 5: Peçeteyi ortadan ikiye Şekil 6: Alttan ve üstten kenarları

Şekil 7: Alt kenarı bir kere daha Şekil 8: Basamak oluşturacak şekilde
yukarıya doğru katlayınız. kuverdeki yerine yerleştiriniz.

26
b) Merdiven

Resim 4: Peçeteyi sola doğru ikiye

Resim 5

Peçetenin alt ve üst kenarlarını, dört Resim 6

Resim 7
Peçetenin orta kısmını, yukarı Resim 8
kaldırınız.
Orta parmağınız altta, işaret
parmağınız üstte olacak şekilde (Kuverdeki yerine koyarken katların düzgün
peçeteyi tutarak yukarı kaldırınız. görünmesine özen gösteriniz.)

27
c) Zarf Katlama Şekli

Resim 10
Resim 9
Peçeteyi tek kat açarak tepe açısı Peçetenin sağ ve sol alt köşelerini ortada
yukarı gelecek şekilde üçgen haline birleştiriniz.
getiriniz.

Resim 11 Resim 12
Sağ ve sol kenarları bir kez daha ortada Peçetenin alt kısmını yukarıya doğru
birleşecek şekilde katlayınız. katlayınız.
(Katlama işlemini yukarıda bir üçgen, altta
dikdörtgen oluşacak şekilde yapınız)

Resim 13 Resim 14

Üst taraftaki üçgeni aşağıya doğru

Resim 15 Resim 16
Peçeteyi taban kenarından, iki parmak
Peçeteyi tek kat açıp tepe açısı yukarı eni kadar yukarı katlayınız.
gelecek şekilde üçgen haline getiriniz.

Resim 18

Resim 17 Peçetenin sağ üst köşesini de aşağıya

Resim 20
Smokinin aşağıya sarkan uçlarını alttan
Resim 19
arkaya doğru katlayınız.
Yeni oluşan sağ ve sol köşeleri smokinin
(Kuver tabağına, varsa amblemi
yakasına paralel olacak şekilde arkaya kapatmayacak şekilde yerleştiriniz)
kıvırınız.

29
e) Gömlekli Smokin Katlama

Resim 21 Resim 22

Tek kat açılmış peçeteyi, açık kenarlar Smokin içindeki üst köşeyi aşağıya
yukarı gelecek şeklinde ikiye katlayınız doğru çekerek gömleğin yakalarını
oluşturacak şekilde yanlara açınız.

Peçetenin üst katını önce geriye doğru

Resim 23

Peçeteyi sırt kısmı üste gelecek şekilde

Resim 25

30
 Resim 26

(Kuver tabağına, varsa amblemi

f) Bantlı Şilt Katlama Şekli

Resim 27
Resim 28
İnce kenarlarını oluşturan köşe aşağıya
gelecek şekilde peçeteyi dörde En üstteki katı ortaya kadar, bir parmak
katlayınız kalınlığında, rulo yapınız.

Resim 29
Resim 30
Rulonun sağ ve sol uçlarını altta kalacak (Peçetenin kirlenmemesine ve şeklinin
şekilde arkaya kıvırınız. bozulmamasına dikkat ederek tabağa
yerleştiriniz)

31
 Külah Şeklinde Katlanan
Peçeteler
a) Koni Katlama Şekli

Resim 32
Resim 31 Peçeteyi ek yerleri aşağıya gelecek
Peçeteyi tek kat olarak açınız. şekilde ikiye katlayınız.

Resim 33 Resim 34
Üçgeni sola yatırarak tek bir kare elde
Sağ üst köşeyi aşağıdaki kenarın ediniz (Katlama esnasında kenarların
ortasına getirerek bir üçgen oluşturunuz. birbirine paralel olmasına dikkat ediniz.)

Resim 35
Üçgenin sağındaki katlama izi ortaya Resim 36
gelecek şekilde peçeteyi yuvarlayınız. (Şeklini bozmadan dik olarak kuverdeki
(Yuvarlama işlemini sağ elinizi yerine yerleştiriniz.)
peçetenin içine sokarak yapınız.)

32
b) Basit Külah

Resim 37 Resim 38

Peçeteyi, yalın kat köşeleri aşağıya Peçetenin alt köşesini yukarıya

Resim 39 Resim 40
Peçetenin alt köşelerini arkaya kıvırınız. (Dik olarak kuverdeki yerine yerleştiriniz,)
Birbirinin içerisine sokarak sabitleyiniz

33
c) Sivri Külah

Resim 41 Resim 42

Peçeteyi, yalın kat köşeleri aşağıya Peçetenin alt köşesini yukarıya doğru
gelecek şekilde dörde katlayınız. üçgen olacak şekilde katlayınız.
(Tek katlı köşeleri, üst köşeye iki parmak
kalacak şekilde katlayınız.)

Resim 43

Tek kat köşeleri önde kalacak şekilde, Resim 44

34
d) Taç Katlama Şekli

Resim 45
Resim 46
Yalın kenarlar aşağıya gelecek şekilde
Sağ üst köşeyi, alt kenarın ortasına
peçeteyi ikiye katlayınız.
gelecek şekilde katlayınız.

Resim 47 Resim 48
Sol alt köşeyi ise üst kenar ortasına Peçeteyi üst kısımlarından tutarak ters
gelecek şekilde katlayınız çeviriniz, peçeteyi bırakmadan tam
ortasından ikiye katlayınız.
(Bu işlemi yaparken, daha önce katlanan
yerlerin bozulmamasına dikkat ediniz.)

Resim 50
Resim 49 Soldaki üçgeni ortadan ikiye katlayarak
Her iki yandaki küçük üçgenlerin üst kenarını sağdaki üçgenin altına
aşağıya bakmasını sağlayınız. yerleştiriniz.

35
 Resim 51
Resim 52
Peçeteyi sağdan sola doğru ters
Taban kısmını açarak katlama işlemini
çevirerek aynı işlemi diğer üçgene de
tamamlayınız.
uygulayınız. (Dik olarak kuverdeki yerine yerleştiriniz,)

36
e) İngiliz Peçetesi

Resim 54
Resim 53
Önce sağ alt, sonra da sol alt köşeler üst
Yalın kat açılmış peçeteyi uç kısımları köşe üzerinde birleştirilir.
yukarı gelecek şekilde üçgen katlayınız.

Resim 55
Resim 56
Aşağıdaki köşeyi önce yukarıya, sonra
yarısı kadar da aşağıya katlayınız. Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak
birbirine tutturunuz.
(İlk katlama işlemini tepe noktasından
yaklaşık iki parmak aşağıda olacak
şekilde yapınız.)

Resim 57

(Kuvere yerleştirmeden önce, peçetenin

37
f) Burç Katlama Şekli

Resim 58

Yalın kat açılmış peçeteyi uç kısımları

Önce sağ alt, sonra da sol alt köşeler üst

Resim 61
Resim 60
Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak
Alt köşeyi geriye doğru kıvırınız birbirine tutturunuz.

Resim 62

(Kuverdeki yerine dik olarak

38
g) Frak Kuyruğu

Resim 63
Resim 64
Peçeteyi, tepe noktası aşağı gelecek
Sağ ve sol köşeleri alt köşede birleşecek
şekilde üçgen katlayınız.
şekilde katlayınız

Resim 65 Resim 66

Alt köşeleri tekrar üst köşede Alttaki üçgeni üstteki üçgenlerin

Resim 67 Resim 68

Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak (Peçeteyi kuvere yerleştirirken yandaki
birbirine tutturunuz . uzantılara hafifçe aşağıya eğiniz.)

39
h) Viking Başlığı

Resim 69 Resim 70

Peçeteyi, tepe noktası aşağı gelecek Sağ ve sol köşeleri alt köşede
şekilde üçgen katlayınız. birleşecek şekilde katlayınız

Resim 72
Resim 71
Aynı köşeleri yarılarına kadar, sağa
Alt köşeleri tekrar üst köşede birleşecek ve sola açarak katlayınız.
şekilde ortadan yukarıya katlayınız.

Resim 74
Resim 73 Sağ ve sol alt köşeleri arkaya
kıvırarak birbirine tutturunuz.
Aşağıdaki üçgeni yukarıya doğru
katlayınız.

(Katlama işlemini iki parmak aşağıda

Resim 75
(Kuverdeki yerine dik olarak
yerleştiriniz.)

40
 Akordeon Katlamalı
Peçeteler

a) Tavus Kuşu Kuyruğu

Resim 76

Peçeteyi sağa doğru ikiye katlayınız.

Peçetenin ¾’lük kısmını akordeon

(Katlanan kısımların eşit kalınlıklarda

Resim 78

Akordeon katlı kısım dışta kalacak

Resim 79

Sağda oluşan karenin üst köşesini

(Peçeteyi kuvere, kuyruk kısmının

41
b) Yelpaze Katlama

Resim 81 Resim 82

Yalınkat açılmış peçeteyi ortadan ikiye Aynı işlem bir kere daha yapınız.
katlayınız

Resim 83 Resim 84
Peçeteyi uzunlamasına önünüze alarak Peçeteyi sağ ve sol kenarlarından tutarak
tamamını akordeon şeklinde katlayınız yelpaze şeklinde açınız.
(Akordeon katlama yaparken katların (Yelpaze şeklinde açarken akordeon
eşit aralıklarda olmasına özen katların bozulmamasına dikkat ediniz).
gösteriniz)

42
c) İki Katlı Yelpaze

Resim 85
Resim 86
Peçeteyi, açık tarafı aşağıya gelecek
şekilde ikiye katlayınız. Alttaki açık kenarları, bir kere daha
yukarıya katlayınız.

(Katlama işlemini üst kenardan iki

Resim 87

Peçeteyi uzunlamasına önünüze alarak

Resim 89

Peçeteyi katları misafir tarafından

43
d) Üç Katlı Yelpaze

Resim 90 Resim 91

Peçeteyi açık tarafı aşağıya gelecek Önce üsteki katı, sonra da alttaki katı
şekilde ikiye katlayınız. ikişer parmak eninde aralıklarla üst üste
katlayınız.

Resim 92 Resim 93

Peçeteyi uzunlamasına önünüze alarak Peçeteyi iki kenarından tutularak

Resim 94
Peçeteyi katları misafir tarafından
görülecek şekilde kuverdeki yerine
yerleştiriniz.

44
e) Simetrik Yelpaze

Resim 95 Resim 96
Tek kat açılmış peçetenin tamamını Peçetenin önce sağ tarafını ortaya doğru
akordeon şeklinde katlayınız. katlayınız.
(Katların eşit aralıklarla olmasına
dikkat ediniz.)

Resim 97 Resim 98

Sol taraftaki kısımı da ortaya katlayınız. Akordeon katların kenarlarından tutarak

Resim 99

Açılan yelpazelerin birbirine simetrik

45
 Fantezi Katlama Peçeteler
a) Gül Katlama

Resim

Yalın kat açılan peçetenin her bir Resim

Resim
Resim
Aynı katlamayı bir kere daha
peçeteyi ters çevirerek yapınız.
Peçetenin ortasındaki birleşme yerini
(Peçeteyi ters çevirirken yapılan
parmağınızla sabitleyip köşelerin
katlamaların bozulmamasına dikkat
altındaki kısımlarını yukarı çekiniz.
ediniz)

Resim
Resim
Alttaki bütün köşeleri yukarı
Peçetenin şeklini bozmadan kullanılacak
çekerek gülün yapraklarını
olan tabağın içerisine yerleştiriniz.
oluşturunuz.

46
b) Lotus Çiçeği Katlama

Resim Resim

Yalın kat açılan peçetenin her bir Peçeteyi aynı şekilde bir kere daha
köşesini ortada birleşecek şekilde katlayınız.
katlayınız.

Resim
Resim
Alttaki bütün köşeleri yukarı çekerek
Aynı katlamayı bir kere daha gülün yapraklarını oluşturunuz.
peçeteyi ters çevirerek yapınız.
(Peçeteyi ters çevirirken yapılan
katlamaların bozulmamasına dikkat ediniz)

Resim Resim

En alttaki köşeler de yukarı çekilerek Peçetenin şeklini bozmadan kullanılacak

47
c) Çam Ağacı Katlama

Resim
Resim
Peçeteyi tek kat açınız. Sağ ve sol
köşeleri ortada birleşecek şekilde Ortada birleşen köşeleri dışarıya doğru
katlayınız. yarısına kadar açınız.
(Bu açma işlemini sağa ve sola doğru
üçgenler oluşacak şekilde yapınız.)

Resim
Resim
Peçetenin alt kenarını iki kez yukarı
katlayınız. Peçeteyi yan çevirerek akordeon
şeklinde katlayınız.

Resim

Peçeteyi alt kenarlarından bardak

48
d) Çift Mum Katlama

Resim

Resim Peçetenin üst kısmını ortaya doğru rulo

Resim Resim

Peçeteyi çevrilerek diğer kısım 2 cm Peçeteyi, rulo kısım içeride kalacak

Resim
Resim
Peçete taban kısmında tutularak uygun Sağ ve Sağ ve sol dış kenarları
bir bardağın içerisine yerleştiriniz. bardaktan sarkacak şekilde yanlara
açınız.

49
e) Yelkenli Katlama Şekli

Resim
Resim

Peçeteyi yalın köşeler aşağıya gelecek Alttaki köşeyi yukarıya katlayarak

Resim
Resim
Peçetenin taban kenarından sarkan
Üçgenin sağ ve sol kenarlarını, ortada
kısımlarını, alta doğru kıvırınız.
birleşecek şekilde katlayınız.

Resim
Resim
Peçete avuç içerisine yerleştirilerek iç Yelkenli görünümü kazandırılmış
kısımdaki yalın katlar birer birer yukarı peçeteyi kuverdeki yerine yerleştiriniz.
kaldırınız.

50
 f) Kuğu Katlama Şekli

Resim Resim

İçerisine alüminyum folyo yerleştirerek Sağ ve sol üst köşeleri, alt köşe üzerinde
peçeteyi, tepe kısmı aşağıya gelecek birleşecek şekilde aşağıya doğru
şekilde üçgen olarak katlayınız. katlayınız.

Resim Resim

Sağ ve sol köşelerden tutarak peçeteyi Aynı işlemi bir kere daha yapınız.
içeriye doğru katlayanız.

Resim Resim

Önceden yelkenli katlama yapılmış (Aynı işlem birinci katlamaya yelpaze

51
 Peçetelerin Doğru ve Simetrik Olarak Kuvere Yerleştirilmesi

İster dekorasyon amaçlı olsun, isterse misafirin temizliği için kullanılıyor olsun,
peçeteler kuvere en son yerleştirilmelidir. Öğününe, peçetenin katlanış şekline ve kuverde
kullanılan malzemelerin durumuna göre peçeteler, farklı yerlere konabilir. Masadan
kaldırılmaları ise servisin bitiminde konukların masadan kalkmasından sonradır. Peçeteler,
kuverde şu şekillerde yerleştirilir.

Masalara servis açılırken kuverde

Resim

Kuver tabağı kullanılıyorsa :

Ø Tek basamak
Ø Merdiven
Ø Koni,
Ø Yelpaze ve
Ø Külah cinsleri

Kuver tabağına veya ekmek tabağına

Resim

Fantezi şekillerden ayakta duramayan

Resim
 Kahvaltı kuverinde kağıt peçeteler ağırlıklı
olarak kullanılmasına rağmen kumaş peçete
kullanılıyor ise peçeteyi kuverdeki çatalın sol
tarafına yerleştiriniz.

Resim

Kağıt peçete kullanılacaksa veya teras

Resim

53
 UYGULAMA
UYGULAMA FAALİYETİ
FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

Ø Peçeteleri temin ediniz. Ø Çamaşırhaneden temiz ve ütülü peçeteleri

Ø Peçeteleri katlayınız.
Ø Peçeteleri usulüne uygun katlayınız.
Ø Bütün peçeteleri aynı şekilde katlayınız.
Hızlı ve seri olunuz.

Ø Peçeteleri kuverdeki yerlerine

54
 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Aşağıdaki soruları, doğru bulduğunuz seçenekleri işaretleyerek cevaplayınız.

1. Aşağıdakilerden hangisi sentetik kumaştan yapılan peçetelerin tercih edilme

2. Aşağıdakilerden hangisi peçete katlamanın amaçlarındandır?

3. Aşağıdakilerden hangisi peçetelerin masadan kaldırılma zamanını en doğru şekilde

4. Aşağıdakilerden hangisi garson peçetesinin kullanım yerlerinden biri değildir?

5. Aşağıda katlanmış peçetelerden hangisi kuverde bardağın içerisine konur?

6. Garson peçetesi elde servis amaçlı kullanılacaksa aşağıdaki aşamalardan hangisi

55
7. Peçetelerin kuvere yerleştiriliş şekillerine göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Kuver tabağı yok ise kuver tabağının konulacağı yere
B) Kuver tabağı veya ekmek tabağının içerisine
C) Kuverde kullanılan su bardağının içerisine
D) Dessert takımlarının dört parmak ilerisine

8. Aşağıdakilerden hangisi manşet peçetelerin faydalarından biridir?

56
 PERFORMANS DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME

DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ EVET HAYIR

57
 CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI
ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI

1. A
2. D
3. A
4. B
5. A
6. C
7. D
8 C
9 B
10 (D)
11 (D)
12 (Y)
13 (Y)
14 (Y)

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI

1. A
2. C
3. C
4. B
5. D
6. A
7. D
8. B

DEĞERLENDİRME

Faaliyet sonundaki sorulara doğru cevap verdiyseniz bir sonraki öğrenme faaliyetine
geçiniz. Eğer yanlış cevaplarınız varsa başa dönerek tekrar ediniz.

58
 MODÜL DEĞERLENDİRME
MODÜL DEĞERLENDİRME
Masa Örtüleri ve Peçeteler” modülünde yer alan öğrenme faaliyetlerini bitirdiniz.
Öğretmeninize baş vurarak onun belirleyeceği bir sınav yöntemiyle bütün modülün genel
değerlendirmesini yapmasını isteyiniz. Bu modül ile verilen yeterliği kazandınız ise bir
sonraki modüle geçebilirsiniz.

59
 KAYNAKLAR
KAYNAKLAR
Ø AKTAŞ Ahmet, Orhan KUTLUCA, Servis ve Bar, Anadolu Üniversitesi Web
Ofset, Eskişehir

Ø GÜREL Mehmet, Gülol GÜREL, Servis ve Bar, Milli Eğitim Basımevi,

Ø KURT Nazif, Yiyecek ve İçecek Servisi I-II, Ankara

Ø KIRMIZI Hasan, Servis Teknikleri ve Uygulaması I, Milli Eğitim Basımevi,

Ø PRİES Johannes, Yiyecek ve İçecek Servis Sanatı, Asım TEKİN, Akdeniz

Ø FÜRST Werner, SCHULER Konrad, Gastgewerbliche Berufe, Verlag Gehlen

Ø METZ Reinhold, GRÜNER Hermann , KESSLER Thomas, Hotel & Gast, Haan –
Gruiten, Pfannenberg /

60

&#;&#;k bir masa için masa örtüsü seçtiniz, en güzel yemek tak&#;mlar&#;n&#; ç&#;kard&#;n&#;z ve hatta masaya zarif bir çiçek yerle&#;tirdiniz. Ancak hala bir &#;eyler mi eksik? Öyleyse güzelli&#;in detaylarda gizli oldu&#;unu hat&#;rlatal&#;m. Gelin, bir de farkl&#; &#;ekillerde peçete katlama ile sofran&#;z&#;n dekorasyonunda fark yaratal&#;m.

Önce yemek davetinizin amac&#;na uygun bir masa örtüsü ve bununla uyumlu peçete seçin. Örne&#;in y&#;lba&#;&#; için k&#;rm&#;z&#; ya da ye&#;il peçete, do&#;um günü için pastel renklerde peçete ve kahvalt&#; için turuncu, sar&#; gibi i&#;tah aç&#;c&#; tonlar tercih edin. Her renkten kuma&#; peçete bulamazsan&#;z da dert etmeyin. Ne de olsa önerilerimiz aras&#;nda ka&#;&#;t peçete katlama teknikleri de var. Salonunuza uygun bir kuma&#; masa örtüsü ve peçete seçimi için de Koçta&#; mutfak tekstili sayfas&#;na göz atmay&#; unutmay&#;n!

&#;imdi, anlat&#;mlar&#;yla pratik yemek masas&#; peçete katlama modellerine geçelim:

Kuma&#; Peçete Katlama Teknikleri

Kuma&#; peçete modelleri nelerdir bakmadan önce bir püf noktas&#;n&#; payla&#;al&#;m: Kuma&#; peçetelere istedi&#;iniz &#;ekli verebilmek için önce onlar&#; ütülemelisiniz. Hatta daha dolgun görünmesi için ni&#;astayla peçetelerinizi kolalayabilir yani sertle&#;tirebilirsiniz. Haz&#;rsan&#;z kolay peçete katlama &#;ekilleri ile sofran&#;za zarafet katmaya ba&#;layal&#;m:

Çam A&#;ac&#; Peçete Katlama

Y&#;lba&#;&#;n&#;n olmazsa olmaz&#; çam a&#;ac&#;n&#; masan&#;za da konuk etmek için bu yöntemi uygulayabilirsiniz:

• Peçeteyi ikiye katlay&#;n. Böylece dikdörtgen bir &#;ekil elde edeceksiniz.
• Sonra da peçeteyi sa&#;dan sola do&#;ru ikiye katlayarak kare olu&#;turun.
• Karenin aç&#;k taraf&#;ndan yani katlar&#; görünen ucundan yaln&#;zca bir kat&#; tutun ve geriye do&#;ru katlay&#;n.
• Alttaki kat&#; da ayn&#; tarafa do&#;ru katlay&#;n; ancak önceki kat&#;n üzerine de&#;il, daha a&#;a&#;&#;s&#;na kadar katlay&#;n. Bu i&#;lemi peçetenin katlar&#; bitene kadar tekrarlay&#;n. Peçete bir yelpazeyi and&#;r&#;r &#;ekilde kat kat olacak.
• Peçeteyi ters çevirin ve sa&#;&#;n&#; ve solunu birbirine do&#;ru katlay&#;n.
• Tekrar peçeteyi ters çevirin.
• Üçgen &#;eklindeki uçlar&#; içeriye do&#;ru katlad&#;&#;&#;n&#;z zaman bir çam a&#;ac&#; &#;eklini alacak.
• Peçetenin alt taraf&#;na kabuk tarç&#;n, en üstüne ise anason koyarak tam bir a&#;aç görünümüne kavu&#;turabilirsiniz.

Göz kama&#;t&#;r&#;c&#; bir y&#;lba&#;&#; sofras&#; haz&#;rlamak için ¨Fark Yarat&#;n! Y&#;lba&#;&#; Sofras&#; Dekorasyon Önerileri ve Örnek Y&#;lba&#;&#; Menüleri¨ yaz&#;m&#;za göz atabilirsiniz. Evinizin geri kalan&#;nda da y&#;lba&#;&#; ruhunu ya&#;atmak için ise Koçta&#; y&#;lba&#;&#; aksesuarlar&#; kategorisine göz atarak ev dekorasyonunuza renk katabilirsiniz.

Fiyonk Peçete Katlama

S&#;cak ve retro bir görünüm için masan&#;z&#; fiyonk peçeteyle süsleyebilirsiniz. Kolay peçete katlama &#;ekilleri aras&#;nda yer alan fiyonk peçeteyi yapmak için &#;u ad&#;mlar&#; takip edebilirsiniz:

• Peçetenin sivri ucundan tutarak di&#;er tarafa do&#;ru katlay&#;n yani bir üçgen &#;ekli verin.
• Üçgenin sivri ucunu ortaya kadar katlay&#;n. Üçgenin taban&#;n&#; da ayn&#; noktaya kadar katlay&#;n. Bu kat&#; bir kez daha katlayarak dar ve uzun bir peçete elde edin.
• Hem sa&#; hem de sol ucu peçetenin ortas&#;na kadar getirin. Bir fiyongun uçlar&#; gibi a&#;a&#;&#;ya do&#;ru çekin.
• Peçeteyi büzün ve ortas&#;na halka geçirin.
• Ön taraf&#;n&#; çevirerek peçeteyi düzenleyin. Hepsi bu kadar!

Masayla s&#;n&#;rl&#; kalmay&#;p retro dekorasyonu tüm evinize uygulamak için ¨Nostaljik Bir Atmosfer: Retro Dekorasyon Trendi¨ yaz&#;m&#;zda yer alan ipuçlar&#;na göz atabilirsiniz.

Bez Peçete Katlama Tekni&#;iyle: Basit Külah Peçete Katlama

Yap&#;l&#;&#;&#; pratik olsa da sofrada oldukça &#;&#;k duran bu model için &#;u ad&#;mlar&#; takip edebilirsiniz:

• Peçeteyi ortadan ikiye katlay&#;n.
• Sonra yana do&#;ru katlay&#;n. Böylece kare bir peçete elde edeceksiniz.
• Tekrar ikiye katlad&#;&#;&#;n&#;z peçete üçgen &#;eklini alacak.
• Peçetenin iki sivri ucunu birbirine do&#;ru katlay&#;n. Bir ucu di&#;erinin içine geçirin ve bir halka elde edin.
• Peçeteyi dik bir &#;ekilde taba&#;&#;n üzerine yerle&#;tirin. Elinize sa&#;l&#;k!

Yüzüklü Peçete Katlama

Yüzük, kuma&#; peçeteleri daha da zarif gösteren aksesuarlardan biri. Yemek masas&#; peçete katlama modelleri aras&#;nda özel bir yeri olan yüzüklü peçete katlama için sadece &#;unlar&#; yapman&#;z yeterli:

• Peçeteyi bir üçgen haline gelecek &#;ekilde ikiye katlay&#;n.
• Üçgenin sivri uçlar&#;n&#; ortaya do&#;ru getirerek bir kare olu&#;turun.
• Katlad&#;&#;&#;n&#;z sivri taraflar&#; tekrar aç&#;n. Olu&#;an kat izinin ucundan tutarak içeriye do&#;ru katlay&#;n. Bu i&#;lemi di&#;er taraf için de uygulay&#;n. Böylece bir büyük üçgen ve alt&#;nda küçük bir üçgen elde edeceksiniz.
• Büyük üçgenlerin sivri kenarlar&#;n&#; arkaya do&#;ru katlay&#;n.
• Peçetenin sivri ucundan halka geçirin. Bir buketi and&#;ran görüntü elde edeceksiniz.

Ka&#;&#;t Peçete Katlama Teknikleri

Kuma&#; peçeteler daha hacimli olduklar&#; için genellikle tabak üstünde, ka&#;&#;t peçeteler ise tabak yan&#;nda kullan&#;l&#;yor. Yani masan&#;zda yeterince yer varsa ka&#;&#;t peçeteyi de tercih edebilirsiniz. Ayr&#;ca ka&#;&#;t daha kolay katland&#;&#;&#; için kolay peçete katlama modelleri ar&#;yorsan&#;z bu seçenekler size göre:

Cepli Peçete Katlama

Çatal ve ka&#;&#;&#;&#;n düzenli durmas&#; için cepli peçete modelini tercih edebilirsiniz. Tek cepli peçete katlama için &#;u ad&#;mlar&#; uygulayabilirsiniz:

• Peçeteyi tamamen aç&#;n ve peçetenin beyaz yani arka taraf&#; size bakacak &#;ekilde masaya koyun.
• Peçetenin çeyre&#;ini katlay&#;p orta çizgiye do&#;ru tekrar katlay&#;n. &#;ki kat olan çeyrek bölümlük peçeteleri bir daha katlay&#;n. Yani peçeteyi bir dikdörtgen haline getirmi&#; olacaks&#;n&#;z. Sadece katlanmam&#;&#; yani beyaz kalm&#;&#; bir bölümü kalacak.
• Peçeteyi ters çevirin. Bu sefer de katlama i&#;lemine bu renkli taraftan ba&#;lay&#;n. Peçeteyi sonuna kadar katlay&#;n. Sonunda yar&#;s&#; beyaz, yar&#;s&#; da renkli halde cepli peçete elde edeceksiniz.

Bu modeli yukar&#;daki resimdeki gibi kuma&#;la da yapabilirsiniz. Ancak kuma&#;lar&#;n her iki taraf&#; da genellikle ayn&#; renkte oldu&#;u için cep k&#;sm&#; farkl&#; renkte olmayacakt&#;r. Art&#;k daha düzenli bir görünüme kavu&#;an masan&#;za farkl&#; dokunu&#;lar yapmak için ¨&#;&#;k Sofralar: Yemek Masas&#; Dekorasyon Önerileri¨ yaz&#;mz&#; da okumay&#; unutmay&#;n!

Taç Peçete Katlama

Masan&#;z&#; taçland&#;racak bu peçete katlama modeli için &#;u ad&#;mlar&#; uygulayabilirsiniz:

• Peçeteyi tamamen aç&#;n ve beyaz k&#;sm&#; içeride kalacak &#;ekilde peçeteyi ikiye katlay&#;n.
• Dikdörtgen haline gelen peçetenin sa&#; üst kö&#;esini peçetenin alt ortas&#;na do&#;ru yani bir üçgen olu&#;turacak &#;ekilde katlay&#;n.
• Sonra sol alt kö&#;eyi peçetenin yukar&#; ortas&#;na do&#;ru katlay&#;n. Böylece her iki üçgenin tabanlar&#; birbirine yap&#;&#;&#;k olacak ve bir dörtgen ortaya ç&#;kacak. Katlad&#;&#;&#;n&#;z her bölümü parmaklar&#;n&#;z ya da bir ka&#;&#;&#;&#;n yard&#;m&#;yla düzleyin. Böylece peçete kusursuz bir &#;ekil alacakt&#;r.
• Dörtgeni ters çevirin. Art&#;k peçetenin size bakan k&#;sm&#;nda kat izi görünmeyecek.
• Peçeteyi alttan yukar&#;ya do&#;ru ikiye katlay&#;n. Katlad&#;ktan sonra üstte kalan ve altta kalan peçete bölümlerinin uçlar&#;n&#; d&#;&#;ar&#;ya do&#;ru aç&#;n. Yani sa&#; ve sol tarafta birer küçük üçgen olu&#;acak.
• Üstte kalan kat&#; yukar&#;ya do&#;ru aç&#;n.
• Sol taraf&#; içeriye do&#;ru katlay&#;n.
• Yukar&#;daki üçgen k&#;sm&#; a&#;a&#;&#;ya do&#;ru katlay&#;n.
• Peçeteyi tersine çevirin. Böylece a&#;a&#;&#;da kalan üçgen k&#;s&#;mlar yukar&#;ya ç&#;kacak.
• Peçetenin sa&#; bölümünü sola do&#;ru katlay&#;n. Katlad&#;ktan sonra uç k&#;sm&#;n&#; sol taraf&#;n içine do&#;ru sokun.
• Peçeteyi elinize al&#;n ve alt&#;ndan yani yuvarlak görünen k&#;s&#;mdan yukar&#;ya do&#;ru itin. Taç peçeteniz haz&#;r oldu bile!

Ad&#;mlar biraz uzun gibi görünse de origami gibi katlad&#;kça pratiklik kazanacak ve kolayl&#;kla yapabileceksiniz.

Kalp Peçete Katlama

&#;imdi, s&#;ra en kolay peçete katlama tekniklerinden birinde. K&#;rm&#;z&#; peçeteniz haz&#;rsa romantik ak&#;am yemeklerine özel k&#;rm&#;z&#; kalp &#;eklinde peçete katlama önerisine göz atal&#;m:

• K&#;rm&#;z&#; taraf&#; yukar&#;ya gelecek &#;ekilde peçeteyi aç&#;n.
• Peçetenin bir kö&#;esini alarak di&#;er kö&#;eye do&#;ru katlay&#;n. Yani peçeteye üçgen &#;ekli verin.
• Taban&#; size, ucu kar&#;&#;ya bakacak &#;ekilde üçgen peçeteyi çevirin.
• Sa&#; alt kö&#;eyi al&#;p üçgenin sivri ucuna yani peçetenin ortas&#;na do&#;ru katlay&#;n. Ayn&#; i&#;lemi sol taraf için de yap&#;n. Böylece iki üçgenden olu&#;an bir kare elde edeceksiniz.
• Sa&#; taraftaki üçgeni aç&#;n. Ucundan tutarak küçük bir üçgen olu&#;acak &#;ekilde karenin kö&#;esine do&#;ru katlay&#;n. Bunu sol taraf için de uygulay&#;n.
• Peçeteyi ters çevirin. Ters çevirdi&#;inizde peçete üzerinde kat izi olmayan bir kare olarak görünecek.
• Karenin ucundan tutup kar&#;&#; kö&#;eye do&#;ru katlay&#;n.
• Kalp &#;eklini vermeye çok yakla&#;t&#;n&#;z. Tek yapman&#;z gereken, sivri kö&#;eleri geriye do&#;ru katlamak.

Peçete katlama &#;ekilleri aras&#;ndan birini yaparak sofran&#;za size özgü bir hava katt&#;n&#;z. Kendin yap fikirlerini uygulayarak daha da ilgi çekici bir masa haz&#;rlamak için de ¨&#;&#;k Sofralar &#;çin: Kendin Yap Örgü Supla Yap&#;m&#;¨ yaz&#;m&#;z&#; okuman&#;z&#; öneririz. Kendin yap dekorasyon projelerinizde ihtiyaç duyaca&#;&#;n&#;z malzemelere ise Koçta&#; dekorasyon ve ev gereçleri kategorisinden ula&#;abilirsiniz.