İster davet sofrası olsun ister ailenizle vakit geçireceğiniz bir yemek zamanı olsun peçete masada olmazsa olmaz öğelerdendir. Kumaş peçete katlama çok basit bir işlemler ile yapılabilmesinin yanı sıra zahmetli modellere de sahiptir. Peçeteler sofralarınızın şıklığına şıklık katacak bir detaydır. Ufak dokunuşlar yaparak peçetelerinize şekiller verebilir, hatta bunu kumaş peçete katlama sanatı uğraşı haline getirebilirsiniz. Bu yazımızda kumaş ve bez peçetenin katlanma şekilleri ve tekniklerinden bahsederken farklı kumaş peçete katlama metotları öğrenebileceksiniz.
Kumaş peçete katlama çok detaylı katlama aşamaları olabildiği gibi birkaç küçük hareketle de yapılabilir. İlk kez kumaş peçete katlamak ile ilgileniyorsanız öncelikle küçük hareketlerle katlama yapılabilen şekilleri denemeniz hem hevesiniz hem zamanınız açısından faydalı olacaktır. Küçük aşamalarla başlayıp sonrasında çok daha karmaşık modellere geçebilirsiniz.
Kumaş peçete katlama modelleri arasında en kolayı klasik peçete katlama modelidir. Başlangıç olarak bu modeli öğrenip daha sonra diğerlerini denemeniz işinizi kolaylaştırabilir.
1. Klasik Peçete Katlama
Bu teknik yüzüklü kumaş peçete katlama yapmak istediğinizde de işinize yarar. Tek yapmanız gereken peçete halkası yerine yüzük kullanmanızdır, fakat halkaları da yüzük şeklinde kullanabilirsiniz.
2. Büfe Stili Peçete Katlama
Basit ve birçok işlevi bir arada bulunduran, kullanışlı kumaş peçete katlama şekilleri arasındadır. Birçok çatal, kaşık ya da bıçağı aynı peçete içerisinde servis yapmanıza imkan tanır. Hem kullanışlı hem de şık bir peçete katlama tekniğidir. Bu tekniğe aynı zamanda Fransız stili de denilir. Daha çok samimi ortamlarda kullanıma uygundur. Şık davet sofralarında yüzüklü ya da klasik modelleri tercih etmeniz daha hoş bir görüntü sağlar.
3. Yelpaze Şekilli Peçete Katlama
Klasik peçete katlamada olduğu gibi bu teknik de bez peçete katlama teknikleri arasında kendisine kolaylık açısından yer bulur.
Bu kısımda bahsedeceğimiz kumaş peçete katlama metotları biraz daha el marifeti isteyebilir. Ağaç ve çiçek gibi bez peçete katlama çeşitleri klasik, büfe ve yelpaze şekillerinden daha zorludur. El marifetinize güveniyorsanız gelin adım adım eğlenceli kumaş peçete katlama metotlarına göz atalım.
1. Fırıldak Şeklinde Peçete Katlama
Bu modelde daha çok görsellik ön plandadır. Kullanışlılıktan çok masanızın daha güzel ve eğlenceli görünmesini isterseniz bu modeli rahatlıkla kullanabilirsiniz. Aynı zamanda yalnızca kumaş peçete ile değil, uyumlu bir boyutta ve kumaşta olduğu sürece bandana ya da fular ile de yapabilirsiniz. Fırıldak şeklinde peçete elde etmek için;
2. Şık ve Klasik Peçete Katlama
Bu model daha çok restaurant bez peçete katlama teknikleri arasında sayılabilir. Çünkü oldukça şık ve klasik bir katlama tekniği kullanılır. Göz alıcı renkte peçeteler kullanmanız daha şık durmasını sağlar.
3. Çiçek Şeklinde Peçete Katlama
Daha çok samimi ve sıcak ortamlarda kullanıma uygun bir kumaş peçete katlama yöntemidir. Dilerseniz elbette davet sofralarında da kullanabilirsiniz.
4. Ağaç Şekilli Peçete Katlama
Pikniklerde kullanabileceğiniz gibi eğlenceli masalar için de kullanıma uygun bir katlama şeklidir. Daha çok çam ağacına benzer. Yılbaşı yemeklerinde kullanılması da çok güzel olacaktır.
MEGEP
(MESLEKÎ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN
GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)
ANKARA
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının tarih ve sayılı Kararı ile
onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak
yaygınlaştırılan 42 alan ve dala ait çerçeve öğretim programlarında
amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim
materyalleridir (Ders Notlarıdır).
• Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye
rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve
geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında
uygulanmaya başlanmıştır.
• Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği
kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması
önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.
• Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik
kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.
• Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.
• Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında
satılamaz.
İÇİNDEKİLER
AÇIKLAMALAR ii
GİRİŞ 1
ÖĞRENME FAALİYETİ - 1 3
1. MASA ÖRTÜLERİ 3
Masa Örtülerinin Şekilleri ve Ölçüleri: 3
Alt Örtü (Molton-Miflon) 4
Masa Örtüleri 4
Kapak (Napperon) 5
Skirt (Skört) 6
Köpük 6
Örtülerin Katlanması 7
Örtülerin Serilmesi 8
Uzun Masa Örtülerinin Serilmesi
Servis Sırasında Kirli Masa Örtülerinin Değiştirilmesi
Skört Takılması ( Masa Eteği)
Köpük Yapma
Masa Örtülerinin Toplanması
UYGULAMA FAALİYETİ
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
2. PEÇETELER
Peçete Çeşitleri
Yapıldıkları Malzemeye Göre Peçete Çeşitleri
Kumaş Peçeteler
Kağıt Peçeteler
Kullanıldıkları Yere Göre Peçete Çeşitleri
Yemek Peçeteleri
Kahvaltı ve Çay Peçeteleri
Servis (Garson) Peçeteleri
Tepsi (Manşet) Peçeteleri
Peçete Katlama Şekilleri
Basit Katlama Şekilleri
Külah Şeklinde Katlanan Peçeteler
Akordeon Katlamalı Peçeteler
Fantezi Katlama Peçeteler
Peçetelerin Doğru ve Simetrik Olarak Kuvere Yerleştirilmesi
UYGULAMA FAALİYETİ
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
CEVAP ANAHTARI
MODÜL DEĞERLENDİRME
KAYNAKLAR
i
AÇIKLAMALAR
AÇIKLAMALAR
KOD ORK
ALAN Yiyecek İçecek Hizmetleri
MESLEK/DAL Garsonluk
MODÜLÜN ADI Masa Örtüleri Ve Peçeteler
Yiyecek ve içecek hizmetleri alanında masa örtülerini serme
MODÜLÜN TANIMI ve peçeteleri katlama kurallarının yer aldığı öğretim
materyalidir.
SÜRE 40/16
“Servis için ön hazırlık” ve “Masa üstü takımları”
ÖN KOŞUL
modüllerini başarmış olmak.
ii
GİRİŞ
GİRİŞ
Sevgili Öğrenci,
İnsanlar evlerinde yemek yeme imkanlarına sahip oldukları halde değişik ortamlarda,
değişik kişilerle tanışmak, birlikte olmak istemektedirler. Yiyecek içecek işletmeleri de
insanların bu talepleri doğrultusunda daha güzel, daha gösterişli ve rahat yemek yeme
ortamları hazırlamaya çalışmıştır. Bunun için yemeklerin lezzetleri kadar yemek masasının
düzeni ve sunumunda değişik araç gereç kullanımına da yer verilmeye başlanmıştır. Bu araç
gereçlerden masa örtüleri ve peçeteler ayrı bir öneme sahiptir. Masa örtüleri ve peçetelerinin
kullanımındaki en önemli unsur konukların gözlerine ve zevklerine hitap etmektir. Öğün ve
mönü çeşidi ne olursa olsun masa örtüsü ve peçete olmayan bir yemek masası düşünülemez.
1
2
ÖĞRENME FAALİYETİ-1
ÖĞRENME FAALİYETİ - 1
AMAÇ
Yiyecek ve İçecek Hizmetleri alanında restoranlarda kullanılan masa örtülerini
düzgün ve simetrik olarak serebileceksiniz.
ARAŞTIRMA
Evinizde veya çevrenizdeki yiyecek içecek işletmelerinde kullanılan masa örtülerinin
ne tür kumaşlardan yapıldıklarını, ölçülerini ve masalara seriliş biçimlerini araştırıp elde
ettiğiniz bilgileri yazılı olarak sınıfa getiriniz.
1. MASA ÖRTÜLERİ
Masa Örtülerinin Şekilleri ve Ölçüleri:
Masa örtüleri, masaları örten çeşitli renk ve boyutlardaki kumaş malzemelerdir.
Misafirlerin gözlerine ve zevklerine hitap etmelerinin yanı sıra masaları korumaları ve
emicilik özellikleri gibi kullanım yararları da vardır.
Masa örtüleri değişik kalitedeki kumaşlardan yapılır. Bunların en yaygın ve uygun
olanları:
Sentetik Örtüler: Sentetik oldukları için, nispeten ucuz, yırtılmaya dayanıklı ve kolay
temizlenen kumaşlardır. Görünüşleri güzeldir. Ancak çok kaygan olurlar, kızgın ütü ve
sigara temasından, çabucak yanar. Bu yüzden uzun ömürlü olmaz. Daha çok orta sınıf
lokantalarda kullanılır. En yaygın türleri ise terilen ve polyester cinsi kumaşlardan
yapılanlarıdır.
Karışık Kumaş Örtüler : Yukarıda sayılan kumaşların dışında bunların karışımından
yapılmış kumaşlar da vardır. Bu tür kumaşlardan yapılan örtüler, daha elverişli olduklarından
birçok restoran tarafından tercih edilir.
Konaklama tesislerinde beyaz renk temizliğin simgesidir. Bu nedenle lokantacılığın
başlangıcından beri yemek yenen yerlerde beyaz masa örtüleri kullanılmıştır.
3
Günümüzde ise restoranların özelliği gereği ya da restoranı daha çekici yapmak
amacıyla masa örtüleri, iç açıcı renk ve desenlerde seçilebilmektedir. Örneğin, bir gece
kulübünde, bir kahvaltı salonunda ya da açık hava restoranda, pastel, açık, canlı tonlarda
mavi, yeşil, sarı, turuncu, pembe renkli hatta desenli bir örtü, buraların atmosferine daha
uygun olur. Ancak, seçilen kumaşların renk ve desenleri restoranın tefrişinde hakim olan
renklerle bağdaşmalı, kolay temizlenebilmeli, iyi ütü tutabilmeli ve emicilik özelliği yüksek
olmalıdır.
Resim 1:Molton
Genel anlamda masaların kenarından aşağıya doğru sarkacak şekilde alt örtü (Molton)
üzerine serilen örtüdür. Sarkacak kısmı en az cm olmalıdır. Bu uzunluk sandalyenin
oturak kısmı ile masanın üstü arasındaki mesafeye eşittir. Örtü boyu masanın boyundan 60
cm daha uzun olmalıdır
4
Resim 2: Örtüsü serilmiş masa
Kapaklar baklava dilim gibi serilebildikleri gibi masanın kenarlarına paralel olarak da
serilebilir. Bu durumda kapakların boyutları masa kenarlarından 10 cm kadar sarkacak
şekilde olmalıdır. Ayrıca masalarda “Milyö” ( Amerikan Servis ) olarak adlandırılan, biraz
daha dar ebatta kapaklar da kullanılmaktadır. Bunların örtüleri korumanın yanı sıra dekoratif
yanı daha ağır basmaktadır (Resim 4).
5
Resim 3: Kapakların masalara yerleştirilmes) Resim 4: Masaya
serilmiş
Milyö
( Amerikan Servis )
İngilizcede “etek” anlamına gelmektedir. Servis dilinde aynı şekilde “skört” ifadesiyle
kullanılmaktadır. Büfe ve kokteyllerde masaların ayaklarını yere kadar örten pileli, dökümlü
örtülerdir. Sentetik veya ipeksi dökümle kumaşlardan yapılır. Yerden uzunlukları banket
masalarının yerden yüksekliği kadar olup 3 veya 5 metrelik boyutlarda yapılır. Panellerde
konuşmacıların oturdukları masaların ön kısımlarını örtmede de kullanılırlar.
Köpük
Açık büfelerin veya display (displey)lerin
üzerine dekor amacıyla kabartılarak serilen
örtüdür. Yapılan kabartmalar köpüğü andırdığı
için bu kavram ile ifade edilmektedir. Skörtler gibi
parlak ve ipeksi kumaşlardan yapılırlar. Açık
büfelerde yiyecekleri sergilemek veya yükseltmek
amacıyla masanın üstüne konan tabak, kasa ve
benzerini örtmek için de kullanılır. Büfede düz bir
örtünün verdiğinden daha hoş bir görüntü verir.
Resim 5: Köpük
6
Örtülerin Katlanması
Masa örtülerinin kolayca serilmesi ve toplanması için, belli bir kural dahilinde
katlanmaları gerekir. Masa örtüleri, yıkanıp ütülendikten sonra çamaşırhanede, bu şekle
uygun katlanmalıdır. Doğru şekilde katlanmış masa örtüleri, servis personeline
çalışmalarında zaman kazandıracak ve örtü serme işini daha pratik yapmasını sağlayacaktır.
Masa örtülerinin şekli ve boyutu ne olursa olsun, aşağıdaki şekillerde gösterildiği gibi
katlanır.
2. Uzunlamasına ikiye katlı örtüyü, bir kere daha uzunlamasına ikiye katlayınız.
3. Uzunlamasına dörde katlanmış durumdaki örtüyü, bu defa kat yeri içte, kenarlar
dışta kalacak şekilde, enine ikiye katlayınız.
4. Enine ikiye katlanan örtüyü, bir kere daha, yine kat yeri içte açık kenarlar dışta
olacak şekilde ikiye katlayınız.
7
Şekil 4: Örtü katlama
Katlanmış masa örtüleri, raflara yerleştirilirken kat yerleri dışta, açık kenarlara arkada
kalacak şekilde istif edilmelidir. Birkaç cins örtü üst üste konacaksa büyükler alta gelecek
şekilde yerleştirilmelidir. Böylece hem düzgün durmaları, hem de kolayca sayılmaları
sağlanmış olur.
Kirli örtüler toplandıktan sonra, boş kalan masalara uygun boylarda örtüler yalın katlar
altta, kat yeri masanın orta yerinde kalacak şekilde tek tek konularak serilmeye hazır hale
getirilir.
8
Resim 7:Örtü serme Şekil 6 :Örtü serme
(En alt katına küçük parmağınızı, alttan ikinci katına yüzük ve ortaparmaklarınız
bitişik, diğer katına da işaret parmağınızı, en üste de baş parmağınız gelecek şekilde
yerleştiriniz.)
Ø Temiz örtüyü iki elinizle yukarı kaldırarak en alt katı, masanın karşı kenarından
sarkıtınız.
(Bu işlemi yaparken örtünün gergin, parmaklarınızın uygun kat aralarında olmasına
dikkat ediniz.)
9
Resim 9:Örtünün açılması Şekil 8:Örtünün açılması
(Örtü katlarının birbirine yapışmasını önlemek için çekme işlemi sırasında ellerinizi
hafif silkeleyiniz.)
10
Uzun Masa Örtülerinin Serilmesi
Uzun masa örtüleri, ziyafetler,
balolar, konferanslar vb. kalabalık
misafir topluluklarını katılacağı
toplantılar için hazırlanan masalara
serilir. Boyları uzun olduğu için bir kişi
tarafından serilemez.
Örtü dörde katlı olarak masanın üzerine konur. Tek katlı kenarların altta kalmasına
dikkat edilir. Karşılıklı olarak masa uçlarına geçilir.
Örtü havaya kaldırıp açtıktan sonra masa üzerine, kenarlar eşit sarkacak şekilde serilir.
Ortadaki yüksek çizginin yukarıya gelmesine dikkat edilir.
Bir masaya birden fazla örtü serilecekse diğer örtülerde aynı şekilde masalara serilir.
Örtülerin birbirine 10 cm binmesi ve çizgilerin aynı doğrultuda olması gerekir.
11
Ø Sağa ve sola sarkan kısımların eşitliğini sağlayınız.
(Örtünün yalınkat kenarların altta ve kendinize bakan tarafta olmasına dikkat ediniz.)
Ø Temiz örtüyü iki elinizle yukarı kaldırarak en alt katı, masanın karşı kenarından
sarkıtınız.
Ø
(Bu işlemi yaparken örtünün gergin, parmaklarınızın uygun kat aralarında olmasına
dikkat ediniz..)
12
Ø Kirli örtünün kıvrılmış olan kısmını, yüzük ve küçük parmaklarınızla tutunuz.
Her iki örtüyü de kendinize doğru çekiniz. (Bu esnada, temiz örtünün üstteki orta katını
serbest bırakınız.)
Ø Temiz örtüyü masanın üzerine bırakırken kirli örtüyü altından çekip alınız.
13
Kısa skörtleri bir kişi takabilir. Fakat uzun skörtler takılırken bir kişi skörtü tutarken
diğeri takmalıdır. Skört takılırken şu şekilde hareket edilir:
(Skörtün üst kenarının yarım ile bir santim kadar yukarıda kalmasına dikkat ediniz.)
Ø Skört takma işleminin tamamlanmasına rağmen artan skört var ise bu kısım
görünmeyecek şekilde düzgünce masa altına gizleyiniz.
Ø Örtüsü serilip skörtü çekilmiş masanın üzerine köpük yapılacak örtüyü seriniz.
Ø Masanın sol tarafından başlanarak örtüyü topaklar halinde tutarak bükme işlemi
yapınız.
14
(Örtü yeterli gelmez ise ikinci bir örtü sererek kaldığı yerden devam ediniz. Oluşan
dalgaların birbirine orantılı ve masanın kenarlarından sarkmamamsına dikkat ediniz.)
(Örtüdeki çukur çizgi örtünün masaya ne taraftan serildiğini gösterir. Çukur ütü izinin
bulunduğu tarafa geçiniz. )
15
(Bu aşamada örtü dörde katlanmış durumdadır. Örtü kenarlarının bir birlerine denk
geldiğinden emin olunuz.)
Ø İkiye katlanmış olan örtünün ortasındaki sağ-sol yönündeki kabarık çizgiye aynı
işlemi bir kez daha yaparak masaya bırakınız.
Ø Sol eliniz ileride olacak şekilde, örtünün ortadaki ileriye doğru olan kabarık
çizgiden tutularak havaya kaldırınız.
Ø Örtünün serbest uçlarını ileriye atınız.
16
Resim Masa örtüsünün toplanması
17
UYGULAMA
UYGULAMA FAALİYETİ
FAALİYETİ
Ø Masa örtülerini seriniz. Ø Her masanın üstüne bir örtü ve bir kapak
bırakınız.
Ø Sırasıyla örtüleri seriniz.
Ø Bütün örtüleri aynı standartta seriniz.
18
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Çoktan Seçmeli Sorular
A) Aşağıdaki çoktan seçmeli soruların doğru seçeneğini yuvarlak içine alarak
işaretleyiniz.
1) Aşağıdakilerden hangisi restoranda konuklar yokken örtünün masanın hangi tarafından
açılacağını belirten doğru terimdir?
2) Aşağıdakilerden hangisi örtü açma işlemi bittikten sonra yapılacak işlemlerden biri
değildir?
4) Masaya birden fazla örtü örtülecekse birleşme yerlerinin birbirleri üzerine bindirmeleri, en
az kaç cm olmalıdır?
A) 5 cm
B) 10 cm
C) 15 cm
D) 20 cm
A) Ucuzluğu
B) Sağlıklı olması
C) Sıvı emiciliği
D) Dayanıklılığı
19
6) Aşağıdakilerden hangisi, masa alt örtüsünün faydalarından biri değildir?
A) cm
B) cm
C) cm
D) 40 cm
B) Aşağıdaki sorularda yer alan parantez içlerine doğru olanına “D” yanlış olanına
“Y” harfini yazınız.
10) ( ) Servis sırasında kirli örtü değiştirme, masanın üzeri misafire gösterilmeden
yapılmalıdır.
11) ( ) Peçeteler misafirin kıyafetini korurken kendileri kirlenir.
12) ( ) Uzun masa örtülerini de diğer masa örtülerinde olduğu gibi sereriz.
13) ( ) Köpük yapılmış masalar daha çok lüks hizmet veren Ala carte restoranlarda
kullanılır.
14) ( ) Masa örtülerinde ütü katlaması önce aynı yönde dörde, sonra aksi yöne dörde
katlanır.
20
PERFORMANS
PERFORMANSDEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME
Aşağıda verilen uygulama konusunu öğretmeniniz ya da bir arkadaşınızın gözetiminde
yapınız.
21
ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
ÖĞRENME FAALİYETİ - 2
AMAÇ
ARAŞTIRMA
2. PEÇETELER
Peçeteler misafirlerin yemek esnasında kullandıkları kumaş veya kağıttan yapılmış
servis araçlarıdır. En çok ağız silmek için kullanılır. Özellikle yemek esnasında, içki içmeden
önce, bardağın yağlanmaması ya da ruj lekesiyle kirlenmemesi için dudakların yağının ve
boyasının alınması amacıyla kullanılır.
Aynı hareket, konuşmak icap ettiğinde de yapılır. İnsanın parlayan yağlı bir ağızla,
karşısındaki ile konuşması, pek hoş değildir.
Peçeteler ayrıca dize serilerek elbiseye yemek ve içki dökülmesini de önler. Peçeteler
çeşitli şekiller verilerek masanın daha güzel ve estetik görünmesine de katkıda bulunur.
Kumaş peçeteler, masa örtülerinde olduğu gibi pamuklu, keten , pamuk – keten
karışımı veya pamuk terilen karışımı kumaşlardan yapılır. Peçete yapımında kullanacağımız
kumaşta, sıvıları emicilik özelliğinin yanı sıra, kolay temizlenebilir ve kalıcı şekil alabilir
özelliklerinin de olmasına dikkat edilmelidir.
Kumaş peçetelerde, temizliğin de simgesi olan beyaz renk kullanılır. Örtülerin renkli
olması durumunda peçetelerin de aynı renkte olması, masa dekorasyonu açısından önemlidir.
22
Kağıt Peçeteler
Kağıttan yapılan tek veya çok katlı peçetelerdir. Yemek masalarına nazaran daha çok
kokteyllerde ve orta sınıf yiyecek içecek işletmelerinde kullanılır. Kağıt peçeteler, el ve ağız
silmek için kumaş peçete yerine veya birlikte kullanılır. Renk olarak beyaz yaygındır, renkli
ve desenli olabilir. Bazı işletmeler peçete üzerine kendi armalarını bastırır.
Kumaş peçeteler, kullanıldıkları yere, zamana ve kullanılan kişilere göre farklı isim
alır. Bunlar:
Ø Yemek peçeteleri
Ø Kahvaltı ve çay peçeteleri
Ø Servis (Garson) peçeteleri
Ø Tepsi (Manşet) peçeteleri
Peçetelerin rengi masa örtüleri ve salonun diğer tefrişi ile uyumlu olmalıdır.
İşletmelerde ağırlıklı olarak beyaz renk seçilirken açık tonlarda renkli olanlar da
kullanılmaktadır.
23
Servis (Garson) Peçeteleri
Garsonların servis sırasında işlerini daha kolay yapabilmeleri için kullandıkları, beyaz
renkli pamuklu ya da keten kumaştan yapılmış, 60 X 60 cm boyutlarında olan peçetelerdir
Garson peçeteleri kullanış amacına uygun olarak değişik şekillerde katlanır. Peçete,
sol kol üzerinde taşınacak ise şu şekilde katlanır:
Peçete düz açıldıktan sonra üçe katlanır. Bu işlem peçete üç eşit parçaya bölünmüş
şekilde önce birinci kat, daha sonra aynı şekilde ikinci defa katlanarak yapılır. Peçete elde
servis amaçlı kullanılacaksa enlemesine bir kere daha katlanır (şekil 4).
24
Tepsi (Manşet) Peçeteleri
Peçete katlama alışkanlığı zaman zaman önemini kaybetse de ’li yıllarda tekrar
benimsenmeye başlanmıştır.
25
Basit Katlama Şekilleri
a) Tek Basamak
Şekil 7: Alt kenarı bir kere daha Şekil 8: Basamak oluşturacak şekilde
yukarıya doğru katlayınız. kuverdeki yerine yerleştiriniz.
26
b) Merdiven
Resim 5
Resim 7
Peçetenin orta kısmını, yukarı Resim 8
kaldırınız.
Orta parmağınız altta, işaret
parmağınız üstte olacak şekilde (Kuverdeki yerine koyarken katların düzgün
peçeteyi tutarak yukarı kaldırınız. görünmesine özen gösteriniz.)
27
c) Zarf Katlama Şekli
Resim 10
Resim 9
Peçeteyi tek kat açarak tepe açısı Peçetenin sağ ve sol alt köşelerini ortada
yukarı gelecek şekilde üçgen haline birleştiriniz.
getiriniz.
Resim 11 Resim 12
Sağ ve sol kenarları bir kez daha ortada Peçetenin alt kısmını yukarıya doğru
birleşecek şekilde katlayınız. katlayınız.
(Katlama işlemini yukarıda bir üçgen, altta
dikdörtgen oluşacak şekilde yapınız)
Resim 13 Resim 14
Resim 15 Resim 16
Peçeteyi taban kenarından, iki parmak
Peçeteyi tek kat açıp tepe açısı yukarı eni kadar yukarı katlayınız.
gelecek şekilde üçgen haline getiriniz.
Resim 18
Resim 20
Smokinin aşağıya sarkan uçlarını alttan
Resim 19
arkaya doğru katlayınız.
Yeni oluşan sağ ve sol köşeleri smokinin
(Kuver tabağına, varsa amblemi
yakasına paralel olacak şekilde arkaya kapatmayacak şekilde yerleştiriniz)
kıvırınız.
29
e) Gömlekli Smokin Katlama
Resim 21 Resim 22
Tek kat açılmış peçeteyi, açık kenarlar Smokin içindeki üst köşeyi aşağıya
yukarı gelecek şeklinde ikiye katlayınız doğru çekerek gömleğin yakalarını
oluşturacak şekilde yanlara açınız.
Resim 23
Resim 25
30
Resim 26
Resim 27
Resim 28
İnce kenarlarını oluşturan köşe aşağıya
gelecek şekilde peçeteyi dörde En üstteki katı ortaya kadar, bir parmak
katlayınız kalınlığında, rulo yapınız.
Resim 29
Resim 30
Rulonun sağ ve sol uçlarını altta kalacak (Peçetenin kirlenmemesine ve şeklinin
şekilde arkaya kıvırınız. bozulmamasına dikkat ederek tabağa
yerleştiriniz)
31
Külah Şeklinde Katlanan
Peçeteler
a) Koni Katlama Şekli
Resim 32
Resim 31 Peçeteyi ek yerleri aşağıya gelecek
Peçeteyi tek kat olarak açınız. şekilde ikiye katlayınız.
Resim 33 Resim 34
Üçgeni sola yatırarak tek bir kare elde
Sağ üst köşeyi aşağıdaki kenarın ediniz (Katlama esnasında kenarların
ortasına getirerek bir üçgen oluşturunuz. birbirine paralel olmasına dikkat ediniz.)
Resim 35
Üçgenin sağındaki katlama izi ortaya Resim 36
gelecek şekilde peçeteyi yuvarlayınız. (Şeklini bozmadan dik olarak kuverdeki
(Yuvarlama işlemini sağ elinizi yerine yerleştiriniz.)
peçetenin içine sokarak yapınız.)
32
b) Basit Külah
Resim 37 Resim 38
Resim 39 Resim 40
Peçetenin alt köşelerini arkaya kıvırınız. (Dik olarak kuverdeki yerine yerleştiriniz,)
Birbirinin içerisine sokarak sabitleyiniz
33
c) Sivri Külah
Resim 41 Resim 42
Peçeteyi, yalın kat köşeleri aşağıya Peçetenin alt köşesini yukarıya doğru
gelecek şekilde dörde katlayınız. üçgen olacak şekilde katlayınız.
(Tek katlı köşeleri, üst köşeye iki parmak
kalacak şekilde katlayınız.)
Resim 43
34
d) Taç Katlama Şekli
Resim 45
Resim 46
Yalın kenarlar aşağıya gelecek şekilde
Sağ üst köşeyi, alt kenarın ortasına
peçeteyi ikiye katlayınız.
gelecek şekilde katlayınız.
Resim 47 Resim 48
Sol alt köşeyi ise üst kenar ortasına Peçeteyi üst kısımlarından tutarak ters
gelecek şekilde katlayınız çeviriniz, peçeteyi bırakmadan tam
ortasından ikiye katlayınız.
(Bu işlemi yaparken, daha önce katlanan
yerlerin bozulmamasına dikkat ediniz.)
Resim 50
Resim 49 Soldaki üçgeni ortadan ikiye katlayarak
Her iki yandaki küçük üçgenlerin üst kenarını sağdaki üçgenin altına
aşağıya bakmasını sağlayınız. yerleştiriniz.
35
Resim 51
Resim 52
Peçeteyi sağdan sola doğru ters
Taban kısmını açarak katlama işlemini
çevirerek aynı işlemi diğer üçgene de
tamamlayınız.
uygulayınız. (Dik olarak kuverdeki yerine yerleştiriniz,)
36
e) İngiliz Peçetesi
Resim 54
Resim 53
Önce sağ alt, sonra da sol alt köşeler üst
Yalın kat açılmış peçeteyi uç kısımları köşe üzerinde birleştirilir.
yukarı gelecek şekilde üçgen katlayınız.
Resim 55
Resim 56
Aşağıdaki köşeyi önce yukarıya, sonra
yarısı kadar da aşağıya katlayınız. Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak
birbirine tutturunuz.
(İlk katlama işlemini tepe noktasından
yaklaşık iki parmak aşağıda olacak
şekilde yapınız.)
Resim 57
37
f) Burç Katlama Şekli
Resim 58
Resim 61
Resim 60
Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak
Alt köşeyi geriye doğru kıvırınız birbirine tutturunuz.
Resim 62
38
g) Frak Kuyruğu
Resim 63
Resim 64
Peçeteyi, tepe noktası aşağı gelecek
Sağ ve sol köşeleri alt köşede birleşecek
şekilde üçgen katlayınız.
şekilde katlayınız
Resim 65 Resim 66
Resim 67 Resim 68
Sağ ve sol alt köşeleri arkaya kıvırarak (Peçeteyi kuvere yerleştirirken yandaki
birbirine tutturunuz . uzantılara hafifçe aşağıya eğiniz.)
39
h) Viking Başlığı
Resim 69 Resim 70
Peçeteyi, tepe noktası aşağı gelecek Sağ ve sol köşeleri alt köşede
şekilde üçgen katlayınız. birleşecek şekilde katlayınız
Resim 72
Resim 71
Aynı köşeleri yarılarına kadar, sağa
Alt köşeleri tekrar üst köşede birleşecek ve sola açarak katlayınız.
şekilde ortadan yukarıya katlayınız.
Resim 74
Resim 73 Sağ ve sol alt köşeleri arkaya
kıvırarak birbirine tutturunuz.
Aşağıdaki üçgeni yukarıya doğru
katlayınız.
Resim 75
(Kuverdeki yerine dik olarak
yerleştiriniz.)
40
Akordeon Katlamalı
Peçeteler
Resim 76
Resim 78
Resim 79
41
b) Yelpaze Katlama
Resim 81 Resim 82
Yalınkat açılmış peçeteyi ortadan ikiye Aynı işlem bir kere daha yapınız.
katlayınız
Resim 83 Resim 84
Peçeteyi uzunlamasına önünüze alarak Peçeteyi sağ ve sol kenarlarından tutarak
tamamını akordeon şeklinde katlayınız yelpaze şeklinde açınız.
(Akordeon katlama yaparken katların (Yelpaze şeklinde açarken akordeon
eşit aralıklarda olmasına özen katların bozulmamasına dikkat ediniz).
gösteriniz)
42
c) İki Katlı Yelpaze
Resim 85
Resim 86
Peçeteyi, açık tarafı aşağıya gelecek
şekilde ikiye katlayınız. Alttaki açık kenarları, bir kere daha
yukarıya katlayınız.
Resim 87
Resim 89
43
d) Üç Katlı Yelpaze
Resim 90 Resim 91
Peçeteyi açık tarafı aşağıya gelecek Önce üsteki katı, sonra da alttaki katı
şekilde ikiye katlayınız. ikişer parmak eninde aralıklarla üst üste
katlayınız.
Resim 92 Resim 93
Resim 94
Peçeteyi katları misafir tarafından
görülecek şekilde kuverdeki yerine
yerleştiriniz.
44
e) Simetrik Yelpaze
Resim 95 Resim 96
Tek kat açılmış peçetenin tamamını Peçetenin önce sağ tarafını ortaya doğru
akordeon şeklinde katlayınız. katlayınız.
(Katların eşit aralıklarla olmasına
dikkat ediniz.)
Resim 97 Resim 98
Resim 99
45
Fantezi Katlama Peçeteler
a) Gül Katlama
Resim
Resim
Resim
Aynı katlamayı bir kere daha
peçeteyi ters çevirerek yapınız.
Peçetenin ortasındaki birleşme yerini
(Peçeteyi ters çevirirken yapılan
parmağınızla sabitleyip köşelerin
katlamaların bozulmamasına dikkat
altındaki kısımlarını yukarı çekiniz.
ediniz)
Resim
Resim
Alttaki bütün köşeleri yukarı
Peçetenin şeklini bozmadan kullanılacak
çekerek gülün yapraklarını
olan tabağın içerisine yerleştiriniz.
oluşturunuz.
46
b) Lotus Çiçeği Katlama
Yalın kat açılan peçetenin her bir Peçeteyi aynı şekilde bir kere daha
köşesini ortada birleşecek şekilde katlayınız.
katlayınız.
Resim
Resim
Alttaki bütün köşeleri yukarı çekerek
Aynı katlamayı bir kere daha gülün yapraklarını oluşturunuz.
peçeteyi ters çevirerek yapınız.
(Peçeteyi ters çevirirken yapılan
katlamaların bozulmamasına dikkat ediniz)
47
c) Çam Ağacı Katlama
Resim
Resim
Peçeteyi tek kat açınız. Sağ ve sol
köşeleri ortada birleşecek şekilde Ortada birleşen köşeleri dışarıya doğru
katlayınız. yarısına kadar açınız.
(Bu açma işlemini sağa ve sola doğru
üçgenler oluşacak şekilde yapınız.)
Resim
Resim
Peçetenin alt kenarını iki kez yukarı
katlayınız. Peçeteyi yan çevirerek akordeon
şeklinde katlayınız.
Resim
48
d) Çift Mum Katlama
Resim
Resim
Resim
Peçete taban kısmında tutularak uygun Sağ ve Sağ ve sol dış kenarları
bir bardağın içerisine yerleştiriniz. bardaktan sarkacak şekilde yanlara
açınız.
49
e) Yelkenli Katlama Şekli
Resim
Resim
Resim
Resim
Peçetenin taban kenarından sarkan
Üçgenin sağ ve sol kenarlarını, ortada
kısımlarını, alta doğru kıvırınız.
birleşecek şekilde katlayınız.
Resim
Resim
Peçete avuç içerisine yerleştirilerek iç Yelkenli görünümü kazandırılmış
kısımdaki yalın katlar birer birer yukarı peçeteyi kuverdeki yerine yerleştiriniz.
kaldırınız.
50
f) Kuğu Katlama Şekli
İçerisine alüminyum folyo yerleştirerek Sağ ve sol üst köşeleri, alt köşe üzerinde
peçeteyi, tepe kısmı aşağıya gelecek birleşecek şekilde aşağıya doğru
şekilde üçgen olarak katlayınız. katlayınız.
Sağ ve sol köşelerden tutarak peçeteyi Aynı işlemi bir kere daha yapınız.
içeriye doğru katlayanız.
51
Peçetelerin Doğru ve Simetrik Olarak Kuvere Yerleştirilmesi
İster dekorasyon amaçlı olsun, isterse misafirin temizliği için kullanılıyor olsun,
peçeteler kuvere en son yerleştirilmelidir. Öğününe, peçetenin katlanış şekline ve kuverde
kullanılan malzemelerin durumuna göre peçeteler, farklı yerlere konabilir. Masadan
kaldırılmaları ise servisin bitiminde konukların masadan kalkmasından sonradır. Peçeteler,
kuverde şu şekillerde yerleştirilir.
Resim
Ø Tek basamak
Ø Merdiven
Ø Koni,
Ø Yelpaze ve
Ø Külah cinsleri
Resim
Resim
Kahvaltı kuverinde kağıt peçeteler ağırlıklı
olarak kullanılmasına rağmen kumaş peçete
kullanılıyor ise peçeteyi kuverdeki çatalın sol
tarafına yerleştiriniz.
Resim
Resim
53
UYGULAMA
UYGULAMA FAALİYETİ
FAALİYETİ
Ø Peçeteleri katlayınız.
Ø Peçeteleri usulüne uygun katlayınız.
Ø Bütün peçeteleri aynı şekilde katlayınız.
Hızlı ve seri olunuz.
54
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Aşağıdaki soruları, doğru bulduğunuz seçenekleri işaretleyerek cevaplayınız.
55
7. Peçetelerin kuvere yerleştiriliş şekillerine göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Kuver tabağı yok ise kuver tabağının konulacağı yere
B) Kuver tabağı veya ekmek tabağının içerisine
C) Kuverde kullanılan su bardağının içerisine
D) Dessert takımlarının dört parmak ilerisine
56
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
PERFORMANS DEĞERLENDİRME
57
CEVAP ANAHTARI
CEVAP ANAHTARI
ÖĞRENME FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI
1. A
2. D
3. A
4. B
5. A
6. C
7. D
8 C
9 B
10 (D)
11 (D)
12 (Y)
13 (Y)
14 (Y)
1. A
2. C
3. C
4. B
5. D
6. A
7. D
8. B
DEĞERLENDİRME
Faaliyet sonundaki sorulara doğru cevap verdiyseniz bir sonraki öğrenme faaliyetine
geçiniz. Eğer yanlış cevaplarınız varsa başa dönerek tekrar ediniz.
58
MODÜL DEĞERLENDİRME
MODÜL DEĞERLENDİRME
Masa Örtüleri ve Peçeteler” modülünde yer alan öğrenme faaliyetlerini bitirdiniz.
Öğretmeninize baş vurarak onun belirleyeceği bir sınav yöntemiyle bütün modülün genel
değerlendirmesini yapmasını isteyiniz. Bu modül ile verilen yeterliği kazandınız ise bir
sonraki modüle geçebilirsiniz.
59
KAYNAKLAR
KAYNAKLAR
Ø AKTAŞ Ahmet, Orhan KUTLUCA, Servis ve Bar, Anadolu Üniversitesi Web
Ofset, Eskişehir
Ø METZ Reinhold, GRÜNER Hermann , KESSLER Thomas, Hotel & Gast, Haan –
Gruiten, Pfannenberg /
60
k bir masa için masa örtüsü seçtiniz, en güzel yemek takmlarn çkardnz ve hatta masaya zarif bir çiçek yerletirdiniz. Ancak hala bir eyler mi eksik? Öyleyse güzelliin detaylarda gizli olduunu hatrlatalm. Gelin, bir de farkl ekillerde peçete katlama ile sofranzn dekorasyonunda fark yaratalm.
Önce yemek davetinizin amacna uygun bir masa örtüsü ve bununla uyumlu peçete seçin. Örnein ylba için krmz ya da yeil peçete, doum günü için pastel renklerde peçete ve kahvalt için turuncu, sar gibi itah açc tonlar tercih edin. Her renkten kuma peçete bulamazsanz da dert etmeyin. Ne de olsa önerilerimiz arasnda kat peçete katlama teknikleri de var. Salonunuza uygun bir kuma masa örtüsü ve peçete seçimi için de Koçta mutfak tekstili sayfasna göz atmay unutmayn!
imdi, anlatmlaryla pratik yemek masas peçete katlama modellerine geçelim:
Kuma peçete modelleri nelerdir bakmadan önce bir püf noktasn paylaalm: Kuma peçetelere istediiniz ekli verebilmek için önce onlar ütülemelisiniz. Hatta daha dolgun görünmesi için niastayla peçetelerinizi kolalayabilir yani sertletirebilirsiniz. Hazrsanz kolay peçete katlama ekilleri ile sofranza zarafet katmaya balayalm:
Ylbann olmazsa olmaz çam aacn masanza da konuk etmek için bu yöntemi uygulayabilirsiniz:
Göz kamatrc bir ylba sofras hazrlamak için ¨Fark Yaratn! Ylba Sofras Dekorasyon Önerileri ve Örnek Ylba Menüleri¨ yazmza göz atabilirsiniz. Evinizin geri kalannda da ylba ruhunu yaatmak için ise Koçta ylba aksesuarlar kategorisine göz atarak ev dekorasyonunuza renk katabilirsiniz.
Scak ve retro bir görünüm için masanz fiyonk peçeteyle süsleyebilirsiniz. Kolay peçete katlama ekilleri arasnda yer alan fiyonk peçeteyi yapmak için u admlar takip edebilirsiniz:
Masayla snrl kalmayp retro dekorasyonu tüm evinize uygulamak için ¨Nostaljik Bir Atmosfer: Retro Dekorasyon Trendi¨ yazmzda yer alan ipuçlarna göz atabilirsiniz.
Yapl pratik olsa da sofrada oldukça k duran bu model için u admlar takip edebilirsiniz:
Yüzük, kuma peçeteleri daha da zarif gösteren aksesuarlardan biri. Yemek masas peçete katlama modelleri arasnda özel bir yeri olan yüzüklü peçete katlama için sadece unlar yapmanz yeterli:
Kuma peçeteler daha hacimli olduklar için genellikle tabak üstünde, kat peçeteler ise tabak yannda kullanlyor. Yani masanzda yeterince yer varsa kat peçeteyi de tercih edebilirsiniz. Ayrca kat daha kolay katland için kolay peçete katlama modelleri aryorsanz bu seçenekler size göre:
Çatal ve kan düzenli durmas için cepli peçete modelini tercih edebilirsiniz. Tek cepli peçete katlama için u admlar uygulayabilirsiniz:
Bu modeli yukardaki resimdeki gibi kumala da yapabilirsiniz. Ancak kumalarn her iki taraf da genellikle ayn renkte olduu için cep ksm farkl renkte olmayacaktr. Artk daha düzenli bir görünüme kavuan masanza farkl dokunular yapmak için ¨k Sofralar: Yemek Masas Dekorasyon Önerileri¨ yazmz da okumay unutmayn!
Masanz taçlandracak bu peçete katlama modeli için u admlar uygulayabilirsiniz:
Admlar biraz uzun gibi görünse de origami gibi katladkça pratiklik kazanacak ve kolaylkla yapabileceksiniz.
imdi, sra en kolay peçete katlama tekniklerinden birinde. Krmz peçeteniz hazrsa romantik akam yemeklerine özel krmz kalp eklinde peçete katlama önerisine göz atalm:
Peçete katlama ekilleri arasndan birini yaparak sofranza size özgü bir hava kattnz. Kendin yap fikirlerini uygulayarak daha da ilgi çekici bir masa hazrlamak için de ¨k Sofralar çin: Kendin Yap Örgü Supla Yapm¨ yazmz okumanz öneririz. Kendin yap dekorasyon projelerinizde ihtiyaç duyacanz malzemelere ise Koçta dekorasyon ve ev gereçleri kategorisinden ulaabilirsiniz.