Kuran Kaç Ayet
kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: İslam mitolojisi ve Cin Suresi
Temel örüntüleri birbirine yakın olan hikâyeler toplumsal hareketlerle göç eder, olaylar zamana ve işlendiği bölgeye göre değişir, kahramanlar, karakterler ve anlatımlar yeni özellikler kazanır, yeni anlayışlara uymayan karakter özellikleri silinir. Olağan hikâyeler zamanla olağanüstü nitelikler kazanır. İnsanlar tarihte yaşayan kişilerin gerçek hikâyelerine ilgi duymamakta, kahramanlar gerçek kişiliğinden uzaklaştırılarak, insanüstü bir konuma getirilmektedir. Halkın belleği olayları kategoriler, şahısları arketipler hâlinde saklar, gerçek şahısları veya gerçek olayları saklamakta zorlanır. Bu nedenle herhangi bir olay ve tarihsel bir kişilik sözlü olarak aktarıldığı her dönemde arkaik zihniyetin oluşturduğu kahramana dönüştürülür.[]
Yazılı kaynaklar yanında bir kısmı sadece Arap söylence kültüründe yer alan[] çok sayıda konu ve kahraman Kur'an diliyle kısaca işlenir, küçük atıflarda bulunulur. Yusuf ile Züleyha, İsa, Musa, İskender/Zülkarneyn hikâyeleri ise daha ayrıntılı uzun hikâyelerdir. Yaratılış ve tufan hikâyeleri, İbrahim kültü ve Kurban, İbrani peygamber hikâyeleri, İsrailoğullarının Mısırdan çıkışı gibi Yahudi inanç ve tarihiyle ilgili anlatımlar Kur'an'da geniş yer kaplar. Ayrıca fil hikâyesi, deve hikâyesi, zenginliğiyle efsane olan Karun, ölüme çare bulan Lokman, Yecüc mecüc'e karşı kıyamete kadar kalacak bir set inşa eden isimsiz kahraman, çift boynuzlu kişi ("Zülkarneyn" iki boynuzu olan anlamına gelmektedir), yıl uyuyup uyanan 7 kişi, insanlara ek olarak ifritler, cinler ve doğaya hükmeden kral-peygamber Süleyman hikâyesi, Akdeniz'de gemiden atılan ve balık tarafından yutularak günler sonra Ninova'da Dicle kenarına fırlatılan ve bu mucizeye şahitlik eden bin kişinin hidayete kavuştuğu ve kurtulduğu Yunus hikâyesi, Musa'nın denizi yarması vb. doğaüstü örüntülere değişik Kur'an bölümlerinde sıkça rastlanır. Ancak Müslümanlar, Kur’ân'ın "Allah" tarafından aslen bir ümmi olduğuna inandıkları Muhammed'e gönderildiğine inanır, O'nun diğer kaynaklardan alıntılar yapılarak yazılma olasılığını reddederler.[]
Halk efsanelerine göre Lokman ölümsüzlük iksirini bulan kişidir. Lokman suresinde ise O, oğluna olan öğütleri ile yer alır. Lokman’ın kimliği ile ilgili tefsir kitaplarında birbirlerinden farklı kimlik ve soy bilgilerine yer verilir. İslami düşünür Muhammed Esed'e göre Lokman tıpkı Hızır gibi kurgusal bir kişiliktir ve prototip bir derlemedir.[] Lokman'ın oğluna verdiği öğütler ile Süryani edebiyatından, Ninova'da başvezir olan Ahikar'ın oğlu'(yeğen)na olan öğütleri arasında paralellikler olduğu üzerinde durulmaktadır.[]
Paganizm dönemi tanrı ve tanrıçaları kendi aralarında evlenirler, çocuk yaparlar ancak bu tanrıçaların bakirelikleri devam ederdi. İsa'dan öncesine ait onlarca bakire tanrıca ve bunlardan doğan tanrıların hikâyeleri apokrifçocukluk incilleri ile Meryem üzerinden Hristiyanlığa aktarıldı.[] Bakire Meryem'in hikâyesi Meryem Suresi'nde kendisine yer bulmuştur.