Lale Devri Neler Oldu

İstanbul ve Lale

Osmanlı İmparatorluğu zamanında yılları arasındaki dönem Lale Devri olarak anılır. Bu isim, dönemi tarif etmek için Cumhuriyet yıllarında konulmuştur. Bu yıllar arasında İstanbul 'da yaygın olarak lale yetiştirilmesi, dönemin lale çiçeğiyle anılmasına neden olmuştur. O yıllarda İstanbul da kadar lale soğanı çeşidi bulunduğu söylenir. Mahbud isimli soğan dönemin en pahalı lalesidir. Berri lale, kara lale, lale-i dağdar, eşek lalesi, lale-i hamra, beyaz lale, dülbent lalesi, lale-i deşti de tanınmış lale çeşitleridir. Lale Devri padişahı seafoodplus.info' tir. Lale Devri, Osmanlı İmparatorluğu' nun Prut ve Pasarofça Antlaşmalarını imzalaması sonrası başlamıştır. O dönemde Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşanın öncülüğünde, başta İstanbul olmak üzere pek çok noktada yeni köşk ve saraylar, sebil ve çeşmeler, camiler, parklar inşaa edilmiştir. Haliç'in ıslahı da bu döneme rastlar. İmparatorluk matbaa ile de Lale Devri yıllarında tanışmıştır. İbrahim Müteferrika tarafından kurulan matbaanın ihtiyacı üzerine Yalova Kağıt Fabrikası faaliyete geçirilmiş, ayrıca kumaş ve çini fabrikaları yapılmıştır. İstanbul 'un ilk itfaiye teşkilatının kurulması da bu dönemdedir. Sadrazam Damad İbrahim Paşa'nın da kontrolünde pek çok tarih kitabı yine bu dönemde yazdırılmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu ilk konsolosunu da Viyana'ya Lale Devri'nde göndermiştir.

Dönem, ayrıca Sa'dâbâd, Vezirbahçesi, Serefâbâd Bag-i Ferah, Emnâbâd, Tersane Bahçesi, Çırağan Bahçesi, Bebek, Besiktaş'taki köşk ve kasırlarda düzenlenen eğlencelerle tarihe damgasını vurmuştur. Bu dönemde pek çok ünlü şair ve ressam da eserler vermiştir. Lale Devri şair Nedim'in dizelerinde sıklıkla tarif edilir.

Lale Devri, Patrona Halil İsyanı ile son bulmuş ve o yıllarda inşaa edilen pek çok köşk ve kasır ile lale bahçeleri de tahrip edilmiştir.

İstanbul Lalesi

Lale, İstanbul'un simgesi olarak kabul edilir. İstanbul Lalesi özellikle yüzyılın ikinci yarısı ile yüzyıl arası en parlak dönemini yaşamıştı. İstanbul Lalesi, Avrupa lalelerinden çok farklıydı. Ancak ne yazık ki bu lale türü yüzyılda yok olmuştu. İstanbul Lalesi; badem şekli çiçekli, hançeri yapraklı ve sivridir.

Lale Devri nedir?

Lâle Devri, (Osmanlı Türkçesi: لاله دورى) Osmanlı Devleti'nde, yılında Avusturya ile imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayıp, yılındaki Patrona Halil İsyanı ile sona eren dönemdir. Bu dönemin padişahı III. Ahmet, sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'dır.

Lale Devri’nin adı nereden gelmektedir?

’de Avusturya ve müttefiki Venedik’le imzalanan Pasarofça Antlaşması’nın ardından başlayan uzun barış döneminde başta Haliç ve Boğaziçi olmak üzere iptilâ derecesine varan bir yaygınlıkta lâle yetiştirildiğinden ilk defa Yahya Kemal Beyatlı bu devir için Lâle Devri tabirini kullanmıştır. Tarihçi Ahmed Refik Altınay tarafından yılında İkdam gazetesinde tefrika edilen makalenin ve iki yıl sonra basılan kitabın başlığında kullanılan bu ad Osmanlı tarih literatüründe yaygınlık kazanmış, Osmanlı tarihinin bir zevk, eğlence, barış, yenileşme ve sivil reform döneminin başlangıcı olarak anlaşılmıştır.

Lale Devri eserleri

Sultan III. Ahmet, sadrazam Damat İbrahim Paşa ile uyum içerisinde çalışmış, bu sırada yaşanan Lâle Devri'nde sanat ve toplumsal hayata özgün bir anlayış getirilmişti. Sultan III. Ahmet, Topkapı Sarayı ile Yeni Câmii'de birer kütüphane, Ayasofya'da Bâb-ı Humâyun'un karşısında Türk sanat şaheserlerinden sayılan Sultan Üçüncü Ahmet Çeşmesi ve İstanbul'un su ihtiyacını karşılamak amacıyla da "Deryayi Sim" adlı bir su bendi inşa ettirmiştir. Bunlardan başka Üsküdar Yeni Vâlide Câmii, Çorlulu Ali Paşa Medresesi, Damat İbrahim Paşa Camii ve Külliyesi, İstanbul'da Yeni Postane arkasında Daarül Hadis ve Sebil, Ortaköy Camii önündeki çeşme, Üsküdar Şemsi Paşa'da Hüsrev Ağa Camii önündeki çeşme ve Çubuklu Camii yanındaki Mesire Çeşmesi gibi eserler de yine bu dönemde yapılmıştır.

Dönemin belki de en gözde eseri olan Sâdâbâd Kasrı, maalesef günümüze kadar gelememiş, bize yıkıntıdan fazla bir şey kalmamıştır.

Lale Devri ıslahatları

• Paris, Londra ve Viyana gibi Avrupa başkentlerine geçici elçilik heyetleri yollanmış, böylelikle Avrupa'yı daha yakından tanıma imkânı sağlanmıştır.
• Said Efendi ve İbrahim Müteferrika Avrupa'dan matbaayı getirmişlerdir.
• İlk kez çiçek hastalığına karşı aşı uygulanmıştır.
• İstanbul'daki yangınları önlemek için yeniçerilerden Tulumbacılar adı verilen bir itfaiye ocağı kurulmuştur.
• Çini atölyeleri açılmıştır.
• Kağıt fabrikası açılmıştır.
• Lale Devri’nde sanat alanında görülen en önemli kişi Levnî’dir. Asıl adı Abdülcelil Çelebi olan Levnî döneminin en büyük nakkaşıdır.
• Lale Devri'nde, Türk tarihinde bir ilk olarak İbrahim Müteferrika önderliğinde Çeviri Konseyi açılmıştır. Türk tarihinde çeviri çalışmalarındaki ilk enstitüleşme olarak bu konsey görülür.