Levent Yüksel Grupanya

Şirketler için online ödemeleri kabul etmek hiç bu kadar kolay olmamıştı. E-ticaretin hayatımıza girmesiyle birlikte, gerek büyük gerekse küçük ölçekli Türk şirketleri, bankalarla olan sözleşmeler ve online dolandırıcılık konuları da dahil olmak üzere online ödeme sistemlerini düzenlemek için büyük çaba  sarf etmekteler. İyzico, tam da bu noktada devreye girerek işletmelerin ödeme deneyimini, geliştirdiği bankalara entegre edilmiş dolandırıcılık korumalı ödeme platformuyla Türk pazarının ihtiyacına göre düzenleyebilmektedir. yılında kurulan iyzico, itibariyle ’den fazla üye iş yeri ve pazar yerine ürün satan ’den fazla alt satıcıya ulaşmayı başarmıştır.

Iyzico’nun iki kurucu ortağı Barbaros Özbugutu ve Tahsin Işın, ödeme işlemleri pazarıyla ilgili kapsamlı bilgi birikimi ve deneyimine sahiptir. Barbaros Özbugutu, ödeme ve telekomünikasyon sektörlerinin önde gelen küresel şirketlerinde on yıldan uzun bir iş deneyimine sahiptir. yılında, kredi kartı işlemlerinde küresel pazar lideri konumundaki FIRSTDATA’da çalışmaya başlayan Barbaros, burada telefonla satışa dayalı yeni bir doğrudan satış birimi kurarak yılında şirketin gelirinin %50&#;sini tek başına üseafoodplus.info deneyimin ardından, alternatif ödeme şirketleri arasında Avrupa’da lider konumda olan KLARNA&#;ya geçerek Alman pazarının P&L (kar ve zarar) sorumluluğunu üstlendi. Sadece iki yıl içerisinde, ona “KLARNA En İyi Ofis Kültürü Ödülü”nü kazandıran eşsiz ofis kültürünü yaratırken 3 yeni ofis kurdu.  Barbaros’un kurucu ortağı Tahsin Işın, mezun olduktan sonra internetteki lider ödeme sistemlerinden biri olan Click&Buy için çalıştı. Buradaki beş yıllık görev süresi boyunca, Skype, Yahoo, Microsoft ve Nintendo ile entegrasyon projeleri yürüttü. Daha sonra e-ticaret pazarı için ödeme çözümlerinin geliştirilmesi ve entegrasyonu alanında uzmanlaşmış Payintelligent şirketini  kuran  Tahsin, on yılı online ödeme sektöründe olmak üzere  toplam yirmi iki yıllık IT deneyimine sahiptir.

KLARNA’da tanışan iki kurucu ortak, yabancı kökenli online ödeme sistemlerinin Türkiye pazarına girmek istemeyebileceği konusunda ortak bir görüşe sahiplerdi. Bu durumun temelinde Türk pazarında bir ödeme platformunun kurulabilmesi için bir dizi hükümet lisansı ile birlikte her bankayla ayrı ayrı sözleşme imzalanması gerekliliği yatmaktaydı. Bunun yarattığı zorluk yabancı yatırımcıyı bu işi Türkiye pazarında yapmaktan alıkoymaktaydı. İki kurucu ortak bu boşluğu ve Türk pazarının potansiyelini iyi değerlendirerek Türk pazarı için bir online ödeme sistemi şirketi kurma konusunda fikir birliğine vardılar. Barbaros ve Tahsin, yılında İyzico&#;ya ilk aşamada yatırım yapan ve destekleyen melek yatırımcı Stefan Klestil ile bir araya geldiler ve  Nisan &#;te iyzico’yu resmen kurdular. Kurucular ilk Seri A yatırım turunu Ağustos &#;te ’nin katılımıyla 2,9 Milyon TL ile kapattı. İyzico, Seri B yatırım turunu ise Mayıs ’te International Finance Corporation (IFC) liderliğinde 16 milyon Türk Lirası ile kapattı. Bu yatırım turuna IFC’nin yanı sıra , Speedinvest Invest ve Endeavor Catalyst de katıldı. yılının başında Seri C yatırım turunu kapatan iyzico, Vostok Emerging Finance (VEF) önderliğinde IFC ve ile birlikte toplam 15 Milyon Dolarlık yatırım aldı.

İyzico yazılımı, API, iframe, pop-up ödeme formu, responsive formu, ortak ödeme sayfası ile entegre çalışmaktadır. Iyzico, Türkiye ve dünyadaki tüm bankaların “Visa”, “Master” ve “Amex” kartları ile işlem kabul etmekte ve 7 farklı kart markasına taksit yapabilmektedir. Platform, bu entegre sistemle satıcıların online ödemeleri en kolay ve en güvenli yoldan kabul etmesine olanak sağlamaktadır. İyzico’nun iş modeli işlem bazlıdır; şirket, Amerikan doları olan işlem masrafına ek olarak, işlem başına yaklaşık %2,5 oranında komisyon almaktadır. Şirketin müşterilerinin çoğu, e-ticaret (%90), oyun (%8) ve hizmet (%2) alanlarındaki işletmeler olmakla birlikte, özelleştirilmiş çözümler sunmak amacıyla  bu sektörlerin dışında yer alan -örneğin IBM ve BMW gibi- büyük uluslararası müşterilerle de başarılı ortaklıklar kurulmuştur.

Deneyimli ekibi ve yerel yönetimi sayesinde İyzico, Türkiye’deki rakipleriyle karşılaştırıldığında daha sofistike ve uyarlanabilir bir platform sunmaktadır. Online ödeme pazarının Stripe ve World Pay gibi küresel oyuncularının, yüksek giriş bariyerleri nedeniyle Türkiye pazarını tercih etmemesi iyzico&#;ya önemli bir fırsat penceresi açmıştır.

TÜSİAD’ın “Dijitalleşen Dünyada Ekonominin İtici Gücü: e-Ticaret Raporu”na göre küreselonline ticaret pazarı yılı itibariyle 1,6 trilyon Amerikan Doları seviyesine ulaşmıştır ve gelişmekte olan ülkeler bu hacmin %59’unu oluşturmaktadır.[1]Küresel online ödeme hacmindeki büyüme temel olarak gelişmekte olan ülkeler tarafından tetiklenmektedir.

Aynı rapora göre Türkiye&#;de e-ticaret hacmi, TÜBİSAD ve ETİD araştırmaları sonucuna göre, yılı itibariyle yaklaşık 18 Milyar Amerikan dolarına ulaşmış ve yılları arasında her yıl %30 oranında büyümüştür[1]. Bu büyük pazarda lider olmayı hedefleyen iyzico geniş bir pazar potansiyeline sahiptir. İyzico, önümüzdeki yıllarda yerel olarak yetersiz ve verimsiz olan ödeme süreci pazarındaki statükoyu değiştirmeyi ve ’den fazla şirkete ulaşmayı hedeflemektedir.

• Artan Bankamatik / Kredi Kartı Hacmi ve Kullanımı:Bankamatik ve kredi kartları dünyanın önde gelen nakit dışı enstrümanlarıdır. Gelişmekte olan bir pazar olarak Türkiye’de, gelişen orta sınıf nedeniyle kredi kartı ve bankamatik kartlarının kullanımının artması öngörülüyor. Bunun da Türkiye’de işlem sayısını ve e-ödemelerin hacmini artırması bekleniyor.

• Artan Mobil / Web Kullanımı:Türkiye’de akıllı telefon ve internet kullanımı hızla yaygınlaşıyor. Teknoloji ve inovasyondaki bu gelişmeler elektronik ve mobil ödemede büyümeye öncülük edecektir. verilerine göre Türkiye’de internet kullananların sayısı 48 milyon ile toplam nüfusun %60’ına ulaşmıştır. Aynı verilere göre yetişkin nüfusta akıllı telefon kullanım oranı %75’tir.

• Hükümet Düzenlemeleri:Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)’dan gelen yeni düzenlemeler online ödeme sistemlerine lisans alma şartı koymaktadır. Bu düzenlemelerin, yeni girişimcilere giriş engeli yaratırken, mevcut firmaları da maliyetli süreçlere katlanmaya zorlaması beklenmektedir.

• E-ticaretin Büyümesi:Büyüyen e-ticaret pazarı büyümeyi de kamçılayacaktır. TÜBİSAD E-ticaret Raporu verilerine göre yılında, Türkiye’de e-ticaret pazarı büyüklüğü bir önceki yıla göre %24 artış göstererek 30,8 Milyar TL büyüklüğe ulaşmıştır.

Küresel online ödeme endüstrisinde Stripe, Global Collect ve PAYMILL en büyük oyunculardır. Bu küresel şirketler uluslararası olarak genişlemelerine rağmen yüksek giriş bariyerlerinden dolayı Türk pazarına girmeyi tercih etmemektedir. Türkiye pazarı öncelikli olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK)’nın düzenlemelerinden kaynaklanan bir dizi karmaşık ve pahalı lisansların alınma zorunluluğu nedeniyle girişi zor bir pazar olarak görülmektedir. Türkiye pazarına girmek isteyen şirketlerin ayrıca Türkiye’de yasal bir tüzel kişilik olma ve ödeme platformu, işlemler ve müşteri verilerini Türkiye’de saklama zorunluluğu vardır.

İyzico, Türkiye’de yılında %, ’da % ve ’de % büyüme oranlarıyla, pazar lideri konumunda olan en büyük rakibi PayU’u geçerek online ödeme sistemlerinde lider konumuna yükselmiştir. İyzico’nun pazar lideri haline gelmesinde iyzico platformunun PayU’ya göre daha fazla bankayla entegre halde çalışması ve İyzico’nun Türk firmalarının yurt dışına satış yapmasına izin veren ek hizmetler sunmasının önemli rolü olduğu söylenebilir. Eylül ’de operasyonlarına başlayan PayU, Naspers ailesinin bir parçası olarak 16 ülkede operasyon yürütmektedir. İyzico’nun bir diğer diğer rakibi olan İpara (seafoodplus.info) ise seafoodplus.info kurucu ortakları tarafından hayata geçirilen ve kullanıcılarına taksitle ödeme olanağı sunan bir online ödeme hizmeti sağlamaktadır.

İyzico, kuruluşundan itibaren hem KOBİ hem de büyük ölçekli şirketlerin oluşturduğu bir müşteri tabanına ulaşmayı hedeflemiştir. İyzico’nun hizmetleri, Türkiye’ye satış yapmaya çalışan; ancak lisans almayı ve banka yetkilendirmelerini uğraştırıcı bulan uluslararası firmalardan da çok rağbet görmektedir.

• KOBİ’ler:KOBİ müşterileri bir bankadan Sanal POS alabilmek için dört ila on hafta arasında beklemektedir. Diğer yandan talep yapan KOBİ’lerin %80’i bankalar tarafından eksik bilanço veya diğer nedenlerden dolayı geri çseafoodplus.info önceden onaylanmış banka sözleşmeleri yoluyla KOBİ’lerin taleplerinin onaylanma süresini 48 saat gibi kısa bir süreye indirerek KOBİ’lere çok net bir değer önerisi sunmaktadır.

• Büyük Ölçekli Firmalar:Büyük ölçekli firmalar online ödemeleri kabul etmek için çok sayıda süreçle uğraşmak durumunda kalmaktadır. Her Sanal POS, satıcıları geri ödemeleri halletmek ve iptal sonrası ödemeleri yapmak için sekiz veya dokuz farklı banka hesabıyla çalışmaya zorlayan başka bir entegrasyon anlamına seafoodplus.info’nun ürünü, tüm ödemeleri bir araya getirmek için tüm Sanal POS hesaplarını tek bir API&#;ya veya API’ya entegre eden şemsiye bir platform olarak çalışarak bu zorluğa cevap verebilmektedir. BMW, IBM, AstroPay ve Grupanya, entegre edilmiş çözümü nedeniyle iyzico’yu tercih eden büyük ölçekli firmalara örnek olarak gösterilebilir.

• Türkiye’ye Satış Yapan Uluslararası Firmalar:Uluslararası satıcıların Türkiye’de banka hesabı açabilmeleri için Türk tüzel kişiliğine sahip olmaları gerekmektedir. Tüzel kişilik olmadan bu satıcılar banka transferi ya da çek hizmeti sunamamaktadır. iyzico bu firmalara paralarını daha kolay toplamalarını sağlayan bir platform sunmaktadır.

• İhracat Yapan Satıcılar:Yurt dışına satış yapan Türk firmaları, yurt dışından alışveriş yapan müşterilerden yalnızca kredi kartıyla ödeme alabilmektedir. Bu sınırlamalara ek olarak, Türk bankaları yabancı müşterilerin mali kaydı bulunmaması nedeniyle birçok geçerli işlemi de reddetmektedir. iyzico’nun platformu bu tür firmalara yerel ödeme sistemleri sunarak özellikle e-ticarette dönüşüm oranlarını artırmaları konusunda yardımcı olmaktadır.

iyzico farklı büyüklükteki işletmeler için en kolay ve en güvenli online ödeme yolunu yaratmayı hedeflemektedir. Abonelikler, dolandırıcılık önleme araçları ve tek tıklamayla entegrasyon gibi özellikleri sayesinde iyzico, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesini de içine alan bölgedeki en sofistike ve kullanıcı dostu ödeme platformlarından birisidir.

iyzico’nun temel ürünleri, iyziPos, iyziBazaar ve iyziLink, satıcıların kendi web siteleri aracılığıyla ödeme almasına, bunları toplamasına ve rakiplerinden ayırt eden birtakım özelliklere sahip olmasına izin veriyor. Birden fazla para birimini destekleyen ürünler, satıcıların dönüşüm oranını artırmak için tek tıklamayla ödeme yapılmasına izin veriyor. İyzico ayrıca hileli siparişleri tespit eden ve önleyen karmaşık dolandırıcılık filtreleri, şirkete kredi kartı verisini depolamaya izin veren ve sonuç olarak aboneliklere ve yinelenen ödemelere olanak sağlayan PCI-DSS sertifikası sunuyor. iyzico’nun iyziPos ürünü hakkında bilgi Tablo 1’den incelenebilir.

Tablo 1. İyziPos Ürün Bilgileri

iyzico’nun ürünleri farklı satıcıları hedeflemekte ve onların ihtiyaçlarına göre ek hizmetler sunmaktadır:

• İyziPos: İyziPos, girişimleri, orta büyüklükteki e-ticaret firmalarını ve Türkiye’ye ihracat yapan uluslararası satıcıları hedeflemektedir. Bu ürün, online ödemeleri kabul edecek herhangi bir altyapıya sahip olmayan müşterilerin ihtiyaçlarına özel olarak cevap vermektedir. Kullanıcılar, iyziPOS’ta tek entegrasyon sayesinde tüm bankaların kredi kartları ile çalışmaya başlayabilir ve yurt dışından da farklı para birimleriyle ödeme alabilirler. İyziPos ürünü, Zara, Samsung, Evidea, AtlasGlobal, Çiçeksepeti, Modanisa gibi müşteriler tarafından da kullanılmaktadır.

• iyziBazaar: Pazar yeri modeli için özel olarak geliştirilen iyziBazaar sayesinde online ödemeler ve satıcı hesaplar arasındaki para akışı otomatik olarak yönetilebilmektedir. iyziBazaar’ı Apsiyon, Bionluk, Sahibinden, Zebramo, Garajyeri gibi müşteriler tercih etmektedir.

• iyziLink: Sosyal medya üzerinden global pazarlarda satış yapmak isteyenler iyziLink’i tercih ederek web sitesine ya da herhangi bir geliştirmeye ihtiyaç duymadan her yerden online ödeme alabilmektedir.

1. ARGE:iyzico İstanbul&#;daki platform ve ürünlerini koruma ve geliştirme faaliyetlerini dört kişilik bir ARGE ekibiyle sürdürüyor. Yapılanmış bir ürün yönetimi ve geliştirme süreci sunan iyzico, Türk pazarında yaşanan problemlere ve özel taleplere uyarlanmış nitelikli ürünler geliştiriyor. ARGE ekibi ön ve arka yüz geliştirmek için Hindistan’dan bir iş ortağıyla çalışıyor.
2. Pazarlama ve Satış: iyzico’nun satış yaklaşımı, online ödeme sektöründe hızlı büyüyen diğer girişimlerin kullandığı, kanıtlanmış bir model üzerine kurulmuştur. iyzico, müşteri kazanmak için hem dolaylı hem de doğrudan satış modellerini kullanıyor.

• Doğrudan satış modeli:iyzico ekibi, büyük ölçekli müşterileri iyzico’ya katmak için onları takipte tutuyor. Çağrı merkezi tarafından potansiyel müşteriyle iletişime geçildiği anda iyzico müşteri yöneticisi bir toplantı ve arkasından gelen satış sürecini yönetiyor. iyzico katma değerli hizmetler ve müşterilerin ihtiyaçlarına göre kişiselleştirilmiş özellikler sunmak amacıyla farklı hedef müşterileri için farklı satış stratejileri yürütiyor. Örneğin, bir arkadaş bulma sitesi tekrarlayan ödeme platformu isterken bir online pazar yeri abonelik özelliği isteyebilmektedir.
• Dolaylı satış modeli: Hizmetlerini diğer şirketlere ulaştıran şirketler -örneğin SaaS modelleri- için iyzico, genellikle gelecekte elde edilecek müşterilerin kullanımına yönelik entegre bir ödeme platformu olarak öneriliyor. iyzico açık kaynaklı tak ve oyna modülü sayesinde birçok farklı işletme için kolayca uygulanabilen bir araçtır.

1. Müşteri Entegrasyon Süreci: Müşteriyle anlaşma yapıldıktan sonraiyzico ekibi müşteriyi 48 saat içinde sisteme entegre ederek tüm ilgili açık kaynak çözümlerini sunuyor. Bazı durumlarda müşterinin spesifik problemlerini çözmek için entegrasyon süreci boyunca ihtiyaca yönelik özellikler ekleniyor. Entegrasyon hizmeti KOBİ’lerle e-posta yoluyla, büyük şirketlerle ise yüz yüze görüşme ya da telefon görüşmeleriyle yapılıyor.
2. Satış Sonrası Hizmet:İyzico, satış sonrası müşteri hizmetlerinde birkaç kanal üzerinden hizmet anlaşmaları yapıyor. Bunun yanında 7/24 online olan bir destek hattı ile müşterilerin ihtiyaçlarına cevap veriliyor.

İkilem 1 / Yaygınlaşma ya da Yeni Dikeyler

iyzico uluslararası standartlarda ürün ve hizmet kalitesine sahip, uluslararası pazarlara açılabilecek bir şirket. Bu anlamda öncelikle bölge ülkelerinde yaygınlaşma iyzico için büyüme yolunda doğru bir adım olabilir. Ancak iyzico’nun faaliyet gösterdiği online ödeme sistemleri pazarı sıkı regülasyonlarla korunuyor. Bu durum da diğer ülke pazarlarına girişi, süreçler, zamanlama ve finansman olarak güçleştiriyor. Diğer yandan Türkiye’de kendi dikeyinde pazar lideri konumuna yükselen şirket, bu gücünü Türkiye Fintek pazarında potansiyel barındıran farklı dikeylere açılma, yeni ürün ve hizmetler geliştirme konusunda kullanabilir. Burada da yepyeni ürün ve müşteri gruplarıyla çalışmak iyzico için yeni süreçler, İK, pazarlama ve dolayısıyla yeni bir iş modeli anlamına geliyor. iyzico yakın gelecekte yurt dışına açılma ve Türkiye Fintek pazarındaki farklı dikeylere ulaşma arasında hangisine öncelik vermeli ya da nasıl bir önceliklendirme gözetmelidir? Yaygınlaşmada hangi bölgelere öncelik verilebilir ve nasıl bir iş modeliyle bu ülkelere girilebilir? Ya da iyzico’nun önceliklendirebileceği yeni dikeyler neler olabilir ve iş modeli bu yeni alanlarda nasıl şekillenebilir?

İkilem 2 / Yatırım Alma Kararı

Sırasıyla ’de melek yatırım, ’te Seri A ve ’te Seri B yatırımlarını alarak toplamda yaklaşık 45 Milyon TL’lik bir yatırım alan iyzico yılına gelindiğinde artık yaklaşık çalışana ulaşmıştı. iyzico bu dönemde hızlı büyümesini devam ettirebilmek için yeni bir yatırım turuna çıkmıştı. Bu turda toplam 7 yatırımcıyla çok iyi koşullarda devam eden görüşmelerin seyri 15 Temmuz olayı ile bir anda değişti. 15 Temmuz sonrası artık iyzico’nun elinde yalnızca 2 yatırımcı görüşmesi kalmış; bu yatırımcılardaki değerleme oranları da %30 ve %60 civarında düşmüştü. Hızlı büyümenin getirdiği operasyonel yük ve sürekli yatırım zorunluluğu iyzico’yu bu olay sonrasında ciddi bir karar aşamasına getirdi. iyzico kurucuları ve yönetim kurulu ya yeni koşullarla yatırımı kabul edecek ya da belirli bir süre kendi kaynaklarıyla ayakta kalarak büyümede bir miktar hız keseceklerdi. Böyle önemli bir karar anında bir girişimci nasıl bir karar vermeli ve seçtiği karar üzerine büyüme stratejisini nasıl kurmalıdır?

İkilem 3 / Girişimci ve Kurum Kültürü

Süreç odaklı sistemsel bir çalışma kültürü olan Almanya’da doğup büyüyen ve yıllarca orada çalışan Barbaros ve Tahsin, Türkiye’ye geldiklerinde kendilerini sürece odaklanmayı değil kısa yoldan sonuca ulaşmayı hedefleyen, aynı zamanda daha duygusal bir iş yapma dünyasında buldular. İşe alma süreçlerinden iç iletişime, satış yöntemlerinden ofis oturma düzeni ve müşterilerle kurulan her türlü kurumsal ilişkiye kadar bir şirketin tüm iç ve dış kurumsal duruşunu ve ilişkilerini etkileyen bu değerler bütünü ilk yıllarında iyzico kurucu ortaklarını epey zorladı. Tüm bu konulara başka herhangi bir start-up’ın harcayacağından daha fazla zaman ve para harcayan ikili, bir kurumsal kültür inşa ederken nasıl davranmaları gerektiği üzerine birlikte kafa yordu. Sizce iyzico kurumsal kültür inşasını tamamlarken kendi kişisel değerleri ile girdikleri pazarın gerçeklerini nasıl uyumlaştırmalıdır? Bir girişimci yeni bir pazara girerken kendi değerlerini oraya bir yenilik olarak getirmeyi mi yoksa doğrudan o ülke değerlerini benimsemeyi mi düşünmelidir?

VI. İlgili Kavramlar ve Faydalı Linkler

• İyzico websitesi: seafoodplus.info
• TÜSİAD, “Dijitalleşen Dünyada Ekonominin İtici Gücü: e-Ticaret”Raporu,  seafoodplus.info
• Girişimci Kurumsal Yapı:Ulukan, C. (). “Girişimcilerin ve Profesyonel Yöneticilerin Kurumsallaşma Perspektifi”, seafoodplus.info?sequence=1&isAllowed=y
• Ürün Pazar Uyumu: Muhammed Tüfekyapan, Lean seafoodplus.infoseafoodplus.info
• Product Market Fit: Zero to Traction, Aralık , web sitesi: seafoodplus.info
• Yetenek Yönetimi: Çelik, M. (). “Yetenek Yönetimi Yaklaşımı ve Bir Uygulama”(Doctoral dissertation, İstanbul Ticaret Üniversitesi), seafoodplus.info%20%C3%87EL%C4%B0K%seafoodplus.info?sequence=1&isAllowed=y