Libyalı Apsethus

HAYATIN TATLARI VE HAYATIN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ

İnsan var olduğundan beri diğer canlılar gibi bulduğuyla yetinen varlık olmadığı için çevresini durmadan değiştirir. Çevre değişimiyle kendi de değişir. Her değişim bir yeniliktir aslında. Sürekli devinim gerçekleştiren insan bu değişimi sağlayıp yenilenmek için güce ihtiyaç duyar. Doğaya karşı bu gücü edindiği gibi kendi türüne karşıda kendine güç edinir. En basit beylikten, en karmaşık yapıdaki kurumlarla krallığa kadar uzanan güç seçenekleri görürüz tarih içinde. İçlerinde işi yumuşatıp iyi kralı oynayan veya gerçekten vicdanlı olan krallar olabildiği gibi işi azıtıp elindeki güçle yetinmeyen kendine kutsallık gücünü de katan krallar, tiranlar olmuştur. Eski Mısır kralları (Firavunları) ve Roma İmparatorları da güçlerine güç katarak kendilerini ilahlık mertebesine yükseltirlerdi. Üstelik Roma cumhuriyet yönetimi olduğu iddiasındaydı. Cumhuriyetle tek benzerliği meclis diyebileceğimiz senatoya sahip olmalarıydı. Mısırda o da yoktu.

Kendine kutsallık gücünü katmak isteyen sadece krallar değildi tabii. Bu yüzden tarih boyunca halkın içinden sahte peygamberler çıkmıştır. Bu kadarla kalmayıp kendini Tanrı ilan edenler bile olmuştur. Roma imparatorluğu dönemindeki Libyalı Apsethus onlardan biridir.

Apsethus kendini tanrı ilan etmez. Ama çok daha kurnazca bir yöntem uygular. Çevreden toplayabildiği kadar papağan toplar. Onlara sadece “Apsethus’a itaat edin, o bir bir tanrıdır” demesini öğretir.

Bir süre sonra bu papağanları kimseye görünmeden halkın içine salar.

Halk papağanların “Apsethus’a itaat edin, o bir tanrıdır” dediğini duyunca bunu ilahi çağrı olarak görür ve Apsethus’un tanrı olduğuna inanmaya başlar. Ne isterlerse ondan isterler, ne vereceklerse ona verirler. Hatta onun için kurbanlar bile keserler, adaklar adarlar.

Böylece Apsethus ilan etmeden kendinin tanrı olduğunu dolaylı yoldan halka söyletir.

Artık oraların tanrısıdır o.

Hiçbir yalan sonsuza kadar sürmez. Zekice ama şeytanca plan yapan Apsethus yalanını sonsuza kadar götüremez. Bir gün yalanı anlaşılır ve yakılarak idam olur.

Gücün dayanılmaz tadı vardır. İnsan bu tadın tiryakisi olmasın, o gücü kullanmaktan ölse de vazgeçemez.

Papağan derken aklıma bir papağan fıkrası geldi.

Adamın biri papağanları çok severmiş. Rengârenk tüyleri, insanı taklit eden dilleriyle adamı hayran bırakırlarmış. Bir gün bir papağan almaya karar vermiş. Çeşit çeşit kuşların satıldığı bir dükkâna gitmiş. Güzel bir papağan görmüş. Fiyatının “yüz bin lira” olduğunu duyunca çok şaşırmış. “Ne bu yahu, nerdeyse sıfır araba fiyatı, neden?” diye sorunca satıcı; “efendim bu papağan yabancı dil biliyor, çok özel bir kuştur” demiş.

Adam içinden; “insanlar bile yabancı dil bilmez, öğrenmezken kuşun yabancı dil bilmesi fiyatı arttırır tabii, bu kuş bu fiyatı eder” diye geçirmiş.

Başka bir papağanı da çok beğenmiş. Fiyatını sorunca satıcıdan, “iki yüz bin lira” olduğunu öğrenmiş. Şaşkınlıkla nedenini sormuş; “iki yabancı dil biliyor” cevabıyla karşılaşmış. O papağını ilk gördüğüyle kıyaslayınca “aradaki fark yüzünden bu fiyatı eder demiş” kendi kendine.

Beğenerek seçtiği üçüncü papağanın üç yüz bin lira olduğunu öğrenince “Bu da üç yabancı dil biliyor değil mi?” diye sormuş. Satıcıdan “evet” cevabını alınca papağan almaktan vazgeçip dükkândan çıkarken çok cılız ve çok çirkin bir papağan görmüş. “Hah!” demiş kendi kendine, “nihayet alınacak bir papağan buldum!” O cılız, o çirkin papağanın fiyatını duyunca nutku tutulmuş. “Tipine yandığımın papağanı 1 milyon lira” diyerek küçük dilini şaşkınlıktan yutmuş.

Satıcıya dönerek; “Bu tipsiz kuş on dil mi biliyor yoksa?” diye sorunca satıcı “Hayır, yabancı dili yok bunun” cevabını almış.

Adam; “Bu tipine yandığım papağan neden bu fiyatta, ne özelliği var bu tipsizin” diye son kez sormuş. Satıcı “Hiçbir özelliği yok! Ama dükkânımdaki bütün papağanlar ona ‘hocam’ diyorlar, bu papağanı alacak kişiden bunun için 1 milyon lira istiyoruz. Üstelikte kel! Tam hoca tipi var bu kuşta” demiş.

Libyalı Apsethus

Libyalı Apsethus, tanrı olmaya çalışmış bir büyücüdür. Aşırı derecede tanrı olmayı arzuluyordu ama arzusunu tamamen yerine getirmede başarısız olduğunda bile bir tanrı gibi görünmek istedi ve her halükarda, zaman geçtikçe, gerçekte bir tanrı haline gelmiş gibi göründü. Tanrı olma arzusu vardı ve ilahi olduğunu kanıtlamaya çalıştı.

Çok sayıda papağanı tek bir kafese toplayarak onları sustururdu. Libya'da çok sayıda papağan vardı ve bunlar çok belirgin bir şekilde insan sesini taklit ediyorlardı. Kuzey Afrika'da uçan papağanları eğitirdi ve "Apsethus Tanrı'dır" sözünü söylerlerdi. Apsethus bu şekilde tanrı olduğunu iddia etti. Kuşlar bunu uzun bir süre uyguladıktan ve söylendiğinde, Apsethus'un bir tanrı olduğunu varsayacağını düşündüğü şeyi söylemeye alıştılar, sonra kuşların kafesini açarak papağanları her biri farklı bir yöne saldı. Ancak kuşların sesleri tüm Libya'ya yayıldı ve Helen ülkesine kadar ulaştılar. Böylece kuşların sesine şaşıran ve Apsethus'un yaptığı hileyi fark etmeyen Libyalılar, Apsethus'u bir tanrı sandılar. Helen ülkesine kadar ulaşan papağanlar yunanlıların dikkatini çekti ve daha sonra bir Yunan bu papağanlardan birini yakaladı. Papağan "Bizi kafese kapatan Apsethus, Apsethus'un bir tanrı olduğunu söylemeye zorladı" demesi için eğittiğini söyledi bu şekilde Libyalılar daha sonra Apsethus'u yaktılar.