Göçmen bir balık olan lüfer, dünyanın hemen her yerindeki tropik ve subtropik sularda bulunur. Soğuk denizlerde yaşayan lüfer, yağlı bir balık olduğu için çok lezzetlidir. “Boğazın sultanı” diye sofralarımızda baş tacı ettiğimiz lüfer balığının yakından tanıdığımız birçok türü mevcuttur. Defne yaprağı, çinekop, sarıkanat, kofana, sırtıkara gibi boyutlarına göre isimlendirilirler.
Eylül ortasından ocak sonuna kadar olan dönem, lüferin en leziz dönemidir. Ancak bu dönem dışında lüfer avlamak, lüferin soy devamı açısından çok tehlikelidir. Soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan lüferi kurtaracak en önemli şeylerden biri, biz tüketicilerin hassasiyeti. Yasal olarak 20 cm’nin altındaki lüferi avlamak da satmak da yasak! Elbette balık pazarına giderken yanımızda cetvel taşımamıza gerek yok ama evden çıkmadan karışınızı ölçüp, balıkları bu ölçü üzerinden kıyaslayarak avlanma yasağına uygun olup olmadıklarını anlayabilirsiniz. Siz satın almazsanız balık satıcıları tezgahları yavru lüferlerle dolduramaz!
Lüfer balığı, oldukça güçlü bir B12 vitamini kaynağıdır Antioksidan olan selenyum, magnezyum, Omega 3 ve Omega 6 yağ asitleri, potasyum, fosfor, çinko, bakır ve sodyum mineralleri açısında zengin bir besindir. Bu yüzden de mevsiminde sıkça tüketilmesi önerilir. Lüfer balığını damak zevkinize göre buğulama, yahni, ızgara, kızartma yöntemleriyle pişirebilirsiniz. Daha da lezzetlendirmek isterseniz pişirme sırasında sos ya da çeşitli sebzeler gibi yardımcı malzemeler kullanabilirsiniz. Deniz ve et ürünlerine çok yakışan Calve Hardal sosu ile hazırladığımız, pişirmesi oldukça kolay ve pratik Fırında Hardal Soslu Lüfer tarifimize bayılacaksınız. Fırında Hardal Soslu Lüfer yapılışı ile ilgili püf noktalarını yazımızda görebilirsiniz. Haydi, şimdi Boğaz’a açılalım…
Lüfer, güçlü bir B12 vitamin kaynağı olarak biliniyor. Niasin yönünden de zengin olan balık türü, bu özelliği ile kişiye direnç sağlıyor. Kalp sağlığı açısından da tüketilmesi önem taşıyan lüfer, göz ve kemik sağlığına da iyi geliyor. Lüferin faydaları saymakla bitmiyor. Sindirim sistemini koruması, cilde iyi gelmesi, farklı yöntemlerle pişirilebilmesi gibi özellikleri sayesinde sıklıkla sofralara konuk oluyor. Sizler için lüfer balığının bazı pişirilme yöntemlerini derledik.
Lezzetiyle dillere destan olan lüfer, genellikle tavada ve ızgarada pişirilerek karşımıza çıkıyor. Bunların yanı sıra fırında, hafif yağda kızartma olarak da pişiriliyor. Lüfer yahni, lüfer buğulama, güveçte lüfer, şiş lüfer gibi sofraları çeşitli şekillerde süsleyebiliyor.
Tavada lüfer balığı yapmak için gerekli malzemeler:
Tavada lüfer balığı yapımı:
Lüfer balığını tavada pişirmek için öncelikle kılçıklarından ayırmanız gerekiyor. Balığın filetosunu çıkardıktan sonra yapışmaz yüzeyli bir tavada sıvıyağ ısıtmalısınız. Filetoyu mısır ununa bulayarak tava üzerinde önlü ve arkalı olarak kızartarak pişen balıkları kağıt havluda bekletebilirsiniz. Bu yöntem balığın üzerindeki fazla yağın alınmasına yardımcı oluyor. Sonrasında balığı servis edebilirsiniz.
Izgarada lüfer balığı yapmak için gerekli malzemeler:
Izgarada lüfer yapımı:
Lüferi güzelce yıkayıp ardından kuyruğundan baş kısmına doğru pullarını kazımalısınız. İçini de temizledikten sonra balığın yan taraflarına çizik atabilirsiniz. Balığın karın kısmına karabiber ve tuz sürebilirsiniz. Derisini tuzlayıp yaklaşık olarak 15 ila 20 dakika bekletmelisiniz.
Izgarayı ısıttıktan sonra teli yağlayarak balığı yerleştirebilirsiniz. Izgara üzerinde her iki tarafını da 10'ar dakika pişirmelisiniz. Balık piştikten sonra servis tabağına alarak isteğinize isteğe göre roka, turp, haşlanmış havuç ve limon ile servis edebilirsiniz.
Fırında lüfer balığı yapmak için gerekli malzemeler:
Fırında lüfer yapımı:
Balıkları güzelce yıkayarak kılçık ve pullarından arındırmalısınız. Balıkların suyu süzülürken, patatesleri soyabilir ve orta kalınlıkta halkalar olarak kesebilirsiniz. Soğanları da halka olarak kestikten sonra sarımsakları da soyarak hazır halde getirebilirsiniz. Ardından fırını dereceye getirerek fırın tepsisine yağlı kağıt koyabilirsiniz.
Lüferi fırça yardımıyla yağlayarak içlerine sarımsak koyabilirsiniz. Fırın tepsisine patatesleri dizdikten sonra üzerine balıkları yerleştirebilirsiniz. Balıkların üzerine bıçak yardımıyla kesikler atabilirsiniz. Son olarak soğanları ekleyip, birkaç parça limonu da koyabilirsiniz. Önceden ısıtmış olduğunuz fırın içerisinde yaklaşık olarak 40 ila 45 dakika boyunca balığı pişirebilirsiniz. Ardından balığınız servise hazır olacaktır.
Pomatomidae familyasına ait bir balık olan lüfer, keskin dişlere sahiptir. Sırt yüzgeçleri iki adet olan bu balığın uzunluğu cm'ye çıkabilir. Ağırlıkları ise 11 buçuk kiloya ulaşabilir. Dünyadaki tüm ılıman ve sıcak denizlerde yaşayabilen bir balık türüdür. Genellikle kıyıya yakın olan sularda ve körfezlerde yaşar. Kış aylarında Ege Denizi'nde, yaz aylarında ise Karadeniz'de yaşar. Kendinden yağlı ve lezzetli bir balıktır. Bu özelliği ile pişirme aşamasında fazla zahmet vermez.
Yalnızca 5 malzemeden oluşan lüfer şişi hazırlayabilmek için, balıkları parçaya bölün. Balıkları domates ve biberle şişe geçirdikten sonra kısa sürede pişirebilirsiniz.