Baharat dolabının en şaşırtıcı malzemelerinden çiçek kokulu, badem aromalı mahlep, Orta Doğu’ya özgü, az bilinen bir baharat. Aynı zamanda Güney Avrupa’da da yetişiyor. Doğada kendi kendine yetişen bir çeşit yabani kiraz ağacının meyvelerinin içinden çıkan çekirdeklerden elde ediliyor. İdris ağacı olarak da adlandırılan bu ağacın meyveleri olan ince etli, küçük, siyah vişnelerin çekirdeklerinin içindeki çekirdekler, ekmeklerde ve hamur işlerinde sıklıkla kullanılan mahlebi oluşturuyor. Mahlep en çok Türkiye, Kıbrıs, Yunanistan ile Suriye’den Suudi Arabistan’a kadar uzanan Arap ülkelerinde yetiştirilip kullanılıyor.
Ağaçtan toplanan meyvelerin dış kabukları sıyrıldıktan sonra çekirdekleri kırılarak içinden yumuşak ve küçük çekirdek içleri çıkarılıyor. Bu çekirdek içleri kurutularak bej rengindeki mahlep çekirdekleri elde ediliyor. Kurutuldukça sertleşiyor. Öğütüldüğünde ise açık krem rengini alıyor.
Tadım notları:
Mahlep, ilk başta damağınızda vişne, gül ve badem karışımını çağrıştıran bir tat yaratır. Geri planda tatlımsı çiçek kokuları ile vanilya aroması hissedilir. Son aşamada ise acımsı bir tat bırakır. Yumuşak badem tatlılığı içeren fındıksı lezzeti iştah açıcıdır. Pişirildiğinde daha zengin meyve aromaları açığa çıkar.
Uyum:
Ekmeklerde, poğaça, açma, paskalya çöreği, kandil simidi, mamül, tuzlu ve tatlı kurabiyeler gibi hamur işlerinde kullanılır. Pastanelerden alınan pek çok unlu ürünün kendine has kokusunun gizli kaynağıdır. Meyvelerle çok iyi uyum sağlar. Meyveli kekler ve hamur işleriyle en iyi gidecek baharatdan biridir. Kayısı, badem, hurma, Antep fıstığı, gül suyu ve cevizle hazırlanan tatlılara özellikle yakışır.
Püf noktası:
Mahlebin evde öğütülmesi oldukça zordur. Tercihen öğütülmüş olarak satın alın. Eğer tane alıp evde öğütmek isterseniz baharat ya da kahve değirmeni kullanarak, tarifin tatlı ya da tuzlu olmasına göre içine tuz ya da şeker ekleyerek öğütmeyi deneyin. Bu sayede öğütülmesi daha kolay olacaktır.
İyi ve taze öğütülmüş mahlep, açık krem renginde olmalıdır. Eğer rengi koyulaşmışsa ya da sarıya çalıyorsa bayatlamış demektir. Öğütülmüş mahlep aromasını hızlı kaybeder. Az miktarda alıp ağzı sıkıca kapalı cam kaplarda saklayın.
İyi Fikir:
Mahlep, girdiği hamur işlerine farklı bir aroma kazandıran özel bir baharattır. Her zaman yaptığınız peynirli, zeytinli ya da patatesli poğaçanın hamurunu yoğururken bu kez içine mahlep eklemeyi deneyin. Aradaki fark sizi şaşırtacak ve bundan sonra tüm hamur işlerinizde bu büyülü baharatı kullanmak isteyeceksiniz. Tüm hamur işlerinize, uyguladığınız tarifte yazmıyorsa bile mahlep ekleyerek zengin bir aroma yakalayabilirsiniz. Ölçü olarak bir su bardağı un için bir çay kaşığı dolusu mahlep kullanın.
Mahlep ve damla sakızı iyi bir ikilidir. Özellikle paskalya çöreğinde bu ikiliyi bir arada kullanarak çok daha otantik lezzette bir çörek hazırlayabilirsiniz.
Meyvemsi aroması onu sütlü tatlılar için de oldukça iyi bir lezzet aracı yapar. Sütlaç, muhallebi gibi tatlılarınızda badem ve gül suyu eşliğinde kullandığınızda eşsiz tatlar yakalarsınız.
Mahlep, azda dalan o kyr kyr tuzlu kurabiye ve poaçalarn gizli malzemesi! Ho kokulu, aromatik mahlep nerelerde kullanlr, faydalar nelerdir gibi sorularnz bu yazda cevaplyor olacaz!
Doa bal bana ifa kaynadr. Bilinen ve henüz bilinmeyen pek çok ifal bitki doa anann kucanda adeta kefedilmeyi bekler. te bu ifal bitkilerden birisi de mahleptir. Söylendiinde bile insana huzur veren mahlep doann insanlara verdii kendisi küçük faydalar büyük bir bitkidir.
Gelin, mahlebi birlikte tanyalm!
Tarif: Mahlepli Poaça
Nar gibi kzarm açmalar, tek seferle asla yetinmeyeceiniz mahlepli açmalar güzelce demlenmi bir bardak çayla ne kadar da güzel gider öyle deil mi? Mahlepli Açma
Çaya bana bana yenilesi, ktr ktr enfes mahlepli çubuk krakerlerle gönüllerin sultan olmaya hazr msnz? Mahlepli kurabiye farkl aromasyla damaklarn bayram etmesine vesile oluyor. Susaml Mahlepli Çubuk Kraker
“Hangi pastaneden aldn bunlar?” gibi sorularla sizi kar karya getirecek, evde yapldna misafirlerinizi bir türlü inandramayacaksnz. Mahlepli Pastane Tuzlular
Kiniin Hiç Duymadnz 10 Faydas
ifal Zerdeçal Tozu Faydalar ve Kullanm
Paprika Nedir? 14 Faydas, Nasl Kullanlr?
Beyaz Biber Nedir? Nerede Kullanlr? 7 Faydas
Sarmsak Tozu Nasl Yaplr? Nerelerde Kullanlr? Faydalar Nelerdir?
Ağızda dağılan o kıyır kıyır tuzlu kurabiye ve poğaçaların gizli malzemesi mahlep! Gülgiller familyasına ait, boyu metre arasında değişen, anavatanı İran olan bir ağaçtır. Mahlep ağacının nohut büyüklüğündeki meyveleri, ağaç ile aynı adı taşır. Bu ağacın olgun meyvelerinin çekirdekleri kurutulup öğütülerek bildiğimiz toz mahlep halini alır.
Siyah ve beyaz olmak üzere iki farklı mahlep bulunur. En çok tercih edilen tür ise beyaz mahlep ağacının meyveleridir. En çok Güney Avrupa ile Batı ve Kuzey Asya’da yetiştirilen bu ağaç ülkemizde Tokat, Amasya, Çorum, Mardin, Van, Ordu ve Erzurum civarlarında yaygındır.
Peki mahlep nasıl kullanılır? Mahlep hamur işlerine hoş koku katmak ve gevreklik vermek için kullanılır. Özellikle kurabiye, çörek ve simitlere çok yakışır. Pastane tuzluları, açmalar, poğaçalar ve grissiniler mahlep ile çok daha lezzetli bir hale gelir. İçeriğindeki kumarin sayesinde kurabiyelere eşsiz bir lezzet katar. Üstelik kandil simidine ve Paskalya çöreğine kendine özgü bir tat ve koku veren de mahlep baharatıdır. Mahlep ekmek yapımında da kullanılabilir. Baharatlı ekmek yapılacaksa sıklıkla kullanılan kimyon, kekik gibi baharatların yanında mahlebin de eklenmesi ortaya benzersiz bir tat çıkarır.
Özellikle yaz günlerinde evde dondurma yapıyorsanız mahlep, dondurma karışımlarında da tercih edilebilir. Mahlep çekirdekleri Ürdün’de üretilen Nabulsi peynirine de tat varır. Nabulsi, salamurasına katılan mahlep ile aroma kazanan yöresel bir peynirdir.
Mahlep et ve tavuk tariflerine de oldukça farklı bir lezzet katar. Ayrıca pilava da çok yakışan mahlep, makarna, patates gibi diğer nişastalı malzemelerle de oldukça güzel bir uyum sağlar. Baskın aroması ve kokusundan dolayı mahlebi tariflerde denerken çok ufak miktarlarda başlamak idealdir.
Mahlep püresi, mahlep şarabı, mahlep unu ve mahlep yağı gibi çeşitli ürünlerin elde edildiği bitki gıda endüstrisi dışında başta parfüm üretimi olmak üzere kozmetik, boya ve ilaç endüstrisinde de kullanılır.
Mahlep nedir sorusunu cevapladık. Sıra geldi mahlebi saklarken dikkat etmemiz gereken detaylara! Baharatları saklamanın püf noktalarına bir başka blog yazımızdan ulaşabilirsiniz :)
Geleneksel besin saklama yöntemlerinden olan kurutma yüzlerce yıldır kullanılan yöntemlerin başında gelmektedir. Göçebe bir yaşamdan geldiğimiz için hem taşıma kolaylığı hem bozulmadan uzun süre saklanabilmesi hem de beslenme açısından besinleri kurutma yöntemimiz çok kıymetlidir.
Sebze ve meyvelerin kurutulması yanında yoğurdu, etin, balığın, hamur işlerinin kurutulması Türk Mutfağı’nın temellerindendir.
XI. yüzyılın iki büyük Türk yazarı Yusuf Has Hacib’in “Kutadgu Bilig” isimli eserinde, Kaşgarlı Mahmud’un “Divanü Lügat’it Türk” isimli eserinde kurutmaya dair bilgilere rastlanmaktadır.
Meyve ve sebzeleri uzun süre saklama yollarından biri olan kurutma, yüzlerce yıldır kullanılan bir yöntem. Sebze ve meyveler koparılsa da yaşamaya devam ederler. Kurutma sebze ve meyvenin içinde bulunan suyun %85 99 a varan bir oranda azaltılması demektir. Böylece içeriğindeki şeker yoğunlaşır ve dayanıklı hale gelir. Güneşte kurutma işlemi ürünü saklamak için dayanıklı hale getirse de, besin kayıplarına neden olabilmektedir. Güneşte kurutma yaptığınızda renkleri solar ve lezzet yoğunluğu azalır. 10 günlük süre ortalama 28 30 derecelik bir hava sıcaklığı içindir. Süre hava durumuna göre uzayabilir. Besin kayıplarını azaltmak için kurutma işlemi en sıcak mevsimde, hava akımı olan bir alanda yapılmalı ve süre kısaltılmalıdır. Gece ise toplanarak nemlenmesi önlenmelidir. Kurutulmuş ürünleri saklamak için cam ve teneke kavanozlar, 10 derece ve altı sıcaklık idealdir.
Kurutmak için seçeceğiniz meyveler taze, ne çok olgun ne de ham olmalı. Mümkün olduğunca temiz tarım ürünlerinden seçilmelidir. Kurutma işlemi öncesi farklı baharatlar serperek be bal sürerek lezzetini farklılaştırabilirsiniz; tarçın, karanfil, kakule, yenibahar, muskat, vanilya, mahlep gibi…
Sebze ve meyveler açık havada kurutulduktan sonra daha dayanıklı olmaları ve böceklemeye karşı korumak için 75 85 derecede ısıtılmış fanlı fırında 20 dakika tutulmalıdır. Ayrıca meyve ve sebze kurutmak için farklı markalın ürettiği makinalardan da temin edebilirsiniz.
EV TİP FIRINDA KURUTMA YAPMAK İÇİN;
PORTAKAL KURUTMA
ÜZÜM KURUTMA
ELMA ARMUT KURUTMA
İNCİR KURUTMA
5 kg. incir 6 -7 yaprak defne
NOT: Defne yaprağı incirin bozulmasını ve kurtlanmasını engellemek içindir.