Makedonya Müracaat Merkezi
ANKARA - "YÖK tarafndan tannrla ve denklie sahip" eklinde tantlan, TBMM Bakan Mustafa entop’un ‘mütevelli heyeti onursal üyesi’ olduu Kuzey Makedonya’daki Uluslararas Balkan Üniversitesi tartma konusu oldu. Lise diplomasnn yeterli saylmasnn sorun olmadn belirten eitim danman, üniversitenin ‘denklie sahip’ ifadeleriyle tantmn yapmasnn ise sorunlu olduunu vurgulad.
Barolarn hukuk fakültelerinin niteliine ve saysna ilikin uyarda bulunarak düzenleme talebinde bulunduu dönemde ortaya çkan bu örnek hakknda Antalya Baro Bakan Polat Balkan “Siyasal iktidar her geçen gün bu kadar da olmaz diyebileceimiz uygulamalarla karmza çkyor” diyerek tepki gösterdi. Siyasi parti temsilcileri ise üniversitenin mütevelli heyetinde onur kurulu üyesi olan TBMM Bakan Mustafa entop’a seslenerek istifasn talep etti.
Yllk 29 bin TL’ye snavsz hukuk eitimi dönemi
YÖK ‘LK BN ÇERSNDEK’ ÜNVERSTEDEN MEZUNLARA DORUDAN DENKLK VERYOR
Uluslararas Balkan Üniversitesi’nin hukuk fakültesine, lise diplomasyla yllk 29 bin TL’ye girilebiliyor. Uluslararas üniversiteler için eitim danmanl yapan bir firmann ismini vermek istemeyen yetkilisine göre Uluslararas Balkan Üniversitesi’ne lise diplomasyla koul ve art aranmakszn kayt yaplabilmesinde bir sorun bulunmuyor. Avrupa’da pek çok ülkede üniversiteye snavsz bir ekilde girilebildiini belirten yetkiliye göre sorun, üniversitenin “YÖK tarafndan tannrla ve denklie sahip” ifadeleriyle tantmn yapmasnda yatyor. Çünkü bu denklik sürecinin nasl olumlu iledii “belirsizlik” ve “mulaklk” barndryor.
YÖK’ün yönetmeliklerinde yurt dnda eitimini tamamlam bir kiinin dorudan denklik alabilmesi için baz kriterler belirlenmi durumda. Denklie bavuran kiinin yurt dnda mezun olduu üniversitesi, YÖK tarafndan tannan ‘Academic Ranking of World University’ gibi sralandrma sistemlerinde ilk bin yükseköretim kurumu arasndaysa dorudan denklik veriliyor. ‘Üniversitenin ilk binde yer almas kriteri’ denklik bavurusu yapan örencinin okuluna kayt yaptrd ylki sralamalar gözetilerek iliyor. Fakat Uluslararas Balkan Üniversitesi, YÖK’ün dorudan denklik verme kriteri olarak belirledii ‘dünyadaki ilk bin üniversite’ sralamalarnda yer almyor.
Öte yandan YÖK’ün yönetmeliklerinde dorudan denklik için, “Örenci Seçme ve Yerletirme Sistemi Klavuzunda yer alan yurt dndaki yükseköretim programlarna yerletirilenlerin veya bu programlara yerletirilen en son örencinin ald puan alarak ayn yl ilgili yükseköretim kurumunun ayn programna kayt yaptranlara ait diploma olmas” kriteri de bulunuyor. Uluslararas Balkan Üniversitesi ÖSYM klavuzunda hukuk bölümüne yer vermedii için dorudan denklik için bu koulu da salamyor.
‘ÜNVERSTENN YÖK TARAFINDAN TANINMASIYLA DENKLK AYNI EYLER DEL’
Eitim danmanna göre eer yurt dnda eitim alan kiinin üniversitesi YÖK’ün kabul ettii sralamalarda ilk bin içerisindeyse denklik süreci ksa bir sürede olumlu sonuçlanyor. Görütüümüz eitim uzman ilk binin içerisinde yer almayan Uluslararas Balkan Üniversitesi gibi “statülere” sahip üniversitelerin denklik sürecinin ileyiine dair ise unlar kaydetti:
“Azerbaycan’da, Orta Asya’da baz üniversiteler var ve bunlar sralamalarda ilk bin içerisinde deil. Bunlara yönelik de ‘denklik bavurusunda bulunabilir’ diye bir ifade var. Bu, aslnda eitim danmanl firmalarnn da tuza. ‘Denklik var m’ sorusuna karlk ‘denklik bavurusu yapabilirsiniz’ deniyor. Denklik bavurusu yapabilmeniz için sadece o üniversiteyi YÖK’ün tanm olmas yeterli. Üniversitenin tannrlyla denklik ayn ey deil. Gördüümüz kadaryla YÖK Uluslararas Balkan Üniversitesi’ni de tanyor ama bu, dorudan denklik anlamna gelmiyor. YÖK web sitesine denklii olan üniversiteler diye bir ibare koymuyor. Fakat YÖK’ün tand üniversitelerden mezun olan bir örenci YÖK’e denklik bavurusu yapabilir. Bunu büyük oranda YÖK reddediyor. Bir ksmna da bununla ilgili yeterlilik snav var ve buna girmeniz gerekiyor yantn veriyor.”
‘LK BNDEK ÜNVERSTELERE YERLETREREK SORUN YAAMAMALARINI SALIYORUZ’
“Danmanlk hizmeti almaya gelen bir veli ve örenci, 'Biz yurt dnda hukuk eitimi almak istiyoruz' dediinde nasl yönlendirme yapyorsunuz?” sorumuza ise eitim danman u yant verdi:
“Yurt dnda ÖSYM klavuzuyla yerlemedii için denklikte sorun yaamamas adna çaltmz üniversiteler, YÖK’ün kabul ettii sralamalarda yer alan dünyadaki ilk bindeki üniversiteler. lk binin içerisinde olmayan bir üniversiteye örenci göndermiyoruz çünkü denklik alnmas imkansz. Özellikle hukuk için. Diyelim ki tercih edilen üniversite ilk binin içerisinde ve gittiniz eitiminizi aldnz. Her ülkenin hukuk sistemi farkl olduu için siz Türkiye’ye döndüünüzde Türk yarg sistemine dair dersleri almak zorundasnz. Bu dersleri almadan denklii ve baro kaydn yapamazsnz. Yurt dnda hukuk eitimi almak isteyen biri örnein dünyada ilk bin içerisinde olan ngiltere’deki üniversiteye gitti ve geri geldi. Türkiye’de çalacaksa fark derslerini vermesi lazm ve bu da bir buçuk iki yllk bir süreci buluyor. Ki zaten okuduu ülkede de çalamyor. Bir ülkede avukatlk yapabilmeniz için o ülkenin vatanda olmanz gerekiyor. Biz yurt dnda hukuk eitimi almak isteyen örencileri ilk bindeki üniversitelere yerletiriyoruz ve denklik sorunu yaamamalarn salyoruz.”
‘BU HUKUK DÜZENNDE NSANLAR YETERL ETM ALAMIYOR’
Öte yandan barolarn birçou hukuk fakültesi saysnn azaltlmas ve eitimin daha nitelikli hale getirilmesi için son dönemde çarlar yapyor. Uluslararas Balkan Üniversitesi'nin hukuk fakültesi örneini “Siyasal iktidar her geçen gün bu kadar da olmaz diyebileceimiz uygulamalarla karmza çkyor” sözleriyle deerlendiren Antalya Barosu Bakan Polat Balkan unlar kaydetti:
“AKP iktidar demokrasiyle, hukukla ban kesmi gözüküyor. Bunun en temel göstergelerinden biri de yllardan beri bilinçli bir ekilde hukuk fakültelerinin saylarn artrp piyasalatrmak, ticariletirmek, eitimin seviyesini düürmek. Dolaysyla hukuka olan güveni yerle bir edip hukukla ba olmayan bir düzen oluturmay hedefliyor. Yargnn kurucu bileeni olan iki aya savclar ve yargçlar kendilerine balayarak tarafl klm durumda. Yargnn teslim almad sivil aya avukatlar. Oysa hem avukatlar hem savclar hem de yargçlar ayn sralarda, ayn yerlerde eitim alarak mesleklerine kavuabiliyor. Bu hukuk düzeninde insanlar yeterli eitimi almyorlar. Son derece vasat, akldan bilimden, hukuk felsefesinden, en temel hukuk bilgilerinden yoksun olarak mezun olup staja balyorlar. Bu yetersizliin en büyük zararn hem bizim mesleki saygnlmz hem de yurttalarmz yayor.”
‘APARTMANDAN BOZMA BNALARDA HUKUK ETM VERLMEK STENYOR’
stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden ylnda mezun olduunu ve o dönem hukuk fakültesi saysnn 10 civar olduunu belirten Balkan, “imdi hiç kimsenin saysn tam olarak bilemedii, kimi rakamlara göre tane hukuk fakültesi var. Bizim tüm uyarlarmza ramen hâlâ da hukuk fakülteleri açlmaya devam ediyor. Apartmandan bozma binalarda hukuk eitimi verilmek isteniyor. Hukuk örencileri brakn profesörü, doçent bile görmeden, hiçbir akademisyenle karlamadan, formasyonu olmayan kiilerden aldklar bilgilerle mezun oluyorlar. Siyasal iktidar bu anlaytan vazgeçecek gibi görünmüyor” diye konutu.
‘HUKUK BLMNN VERLER NE ÖLÇÜDE DKKATE ALINIYOR?’
CHP stanbul Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi brahim Kabolu ise, hukuk alannda barolarn nitelik arttrlmas talebine karlk yurt içinde hukuk fakültesi saylarnn artmas ve yurt dnda hukuk eitimi verilmesinin olas sonuçlarna dair unlar kaydetti:
“Hukukçularn yetitii hukuk fakülteleri say olarak düünüldüünde, genellikle nicelik ve nitelik arasnda ters orant kurularak, ‘ne kadar çok fakülte, o kadar zayf formasyon’ eklinde bir genellemeye gidilir. Kukusuz, nicelik ve nitelik arasnda büyüyen ters orantnn pay bir gerçek; ancak bu durum, dier gerçekleri ve/ya sorunlar perdeleme ilevi görmemeli. Hukukta okutulan dersleri içerik olarak eletirel bir yaklamla deerlendirmek gerek: Ders kitaplar ne ölçüde hukukun genel ilkeleri nda yazlyor? lgili disiplin, üst normlar ve hukuk biliminin verilerini ne ölçüde dikkate alyor?”
‘SORGULAMA ÇOKLU BARO DÜZENLEMESNE KADAR UZATILABLR’
“kinci olarak, hukuk fakültesi öretim üyelerinin yetitirilme tarzn ele almak gerekiyor. Üçüncü olarak, hukuk fakültelerine yönelik siyasal faktörler üzerinde de durmak gerekiyor. Eer hukuk fakültelerinin üçte biri hukukçu olmayan dekanlar tarafndan yönetiliyorsa, bunun nedeni, hukukçu dekan bulunamay m, yoksa hukuku bilimsel bir disiplin olmaktan uzaklatrma amac m? Benzer ekilde, hukuk fakültelerinden yüzlerce öretim üyesi, mesleki yetersizlik nedeniyle mi uzaklatrld yoksa onlarn kadrolarna, muhtemelen güçlü bir akademik kariyeri olmayan siyasal yandalar veya hukuk bilimine inanmayan baka uzmanlk alanna mensup kiileri atamak için mi? Bu sorgulama, çoklu baro düzenlemesine, hakim ve savc snavlarnn siyasal etkilere açk bir biçimde yaplmasna kadar uzatlabilir. Sonuç olarak; konuya bu olumsuz faktörler bütününde baklmad sürece, hukuk fakültesi says azaltlsa da, hukuk fakültesi örencilerini ‘hukukçu ortak kimlii’ ereinde yetitirme ortam ve koullar yaratlamaz.”
‘ENTOP’UN AÇIKLAMA YAPMASINI BEKLEMEK HEPMZN HAKKI’
Uluslararas Balkan Üniversitesi’nin hukuk bölümünün uluslararas alanda akredite olamayacan ve sorunun burada baladn belirten HDP Batman Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu Üyesi Mehmet Rütü Tiryaki ise YÖK’ün ve TBMM Bakan Mustafa entop’un açklama yapmasn talep ederek unlar söyledi:
“YÖK bu okullara denklik veriyor, bu üniversiteyi tanyor ve ÖSYM klavuzunda dier bölümlere yer veriyor. Üniversitenin mütevelli heyetinde hukuk profesörü olan, ayn zamanda bizim ülkemizin seçkin üniversitelerinden biri olan Marmara Üniversitesi’nde görev yapm TBMM Bakan Sayn Mustafa entop da bulunuyor. Dolaysyla Türkiye Kuzey Makedonya’nn bu üniversitesine ve bu üniversiteye bal hukuk fakültesine bir biçimde güvenilirlik kazandrm oluyor. Hiçbir art aramayan yalnzca lise mezunu olmay hukuk fakültesine kayt için yeterli gören bu üniversitenin kaplarn hem YÖK hem de TBMM Bakan sonuna kadar açm gibi görünüyor. Bunun doru olmad açk. Sovyetler’in dalmasnn ardndan Türki Cumhuriyetler'deki üniversitelere binlerce örenci gitti. Bu çocuklarn birçou madur oldu. Daha sonra bu diplomalar kabul edilmedi ve aldklar diplomalar uygun görülmedi. Buraya gidecek örencileri de ümitsiz bir gelecek bekliyor. YÖK’ün bu konuda denklik vermediini açkça dile getirmesini, Sayn Meclis Bakan Mustafa entop’un da açklama yapmasn beklemek hepimizin hakk.”
‘TBMM BAKANI’NIN SM KULLANILARAK DENKLK ALINACAKTIR’
YÖK tarafndan alnan kararla, üniversite snav sonuçlarna göre ilk bin içerisinde olan örencilerin hukuk fakültelerine kabul edildiini hatrlatan Y Parti Antalya Milletvekili ve TBMM Anayasa Komisyonu Üyesi Feridun Bahi, “Hukuk tercihinde bin snrn düzenleyen bu iktidar. ktidar bunu dolanmak için, kendi çocuklarna bu rant salayabilmek için yurt dnda bir üniversite kurmu” dedi.
TBMM Bakan Mustafa entop’un Uluslararas Balkan Üniversitesi mütevelli heyeti onur kurulu üyesi olmasna tepki gösteren Bahi, entop’un bu üyelikten istifa etmesini talep ederek sözlerini öyle sürdürdü:
“Türkiye Büyük Millet Meclisi Bakan'n da üniversitenin mütevelli heyetine onur üyesi yapmlar. Bunun nedeni de Türkiye’de denklii kolay alabilmeleri için. Türkiye’deki hukuk sistemi zaten çökmü, hukuk fakülteleri dibe vurmu durumda. Türkiye’deki hukuk fakültesi says ’un üzerine çkm ve hiçbirinde nitelikli eitim-öretim kadrosu yok. Profesörü olmayan hukuk fakülteleri var. lahiyat profesörlerinin dekanlk yapt hukuk fakülteleri var. Veterinerlik hocalarnn dekanlk yapt hukuk fakülteleri var. Derslere hukukla ilgili hiç ilgisi olmayan insanlar girip Türkiye’deki hukuku tamamen çökertmiken, iktidar bu alanla ilgili tedbirler alp bin baar sralamas artn bine çekerken Kuzey Makedonya’da bir üniversiteye hiç puan sralamas, üniversite snavna girmeden kayt yaplmas etik ddr. Üstelik TBMM Bakan’nn mütevelli heyetinde üye olduu bir ismi de kullanarak Türkiye devleti üzerinde bask kurup Türkiye’de üniversite snavna zar zor girmi çocuklarn haklarna saldrdr. Bunun YÖK’ten denklik almas genel hukuk ve yasa kurallarna göre mümkün deildir. Ancak TBMM Bakan’nn ismi bask unsuru olarak kullanlarak denklik alnacaktr. TBMM Bakan’nn buradaki fahri üyeliinden hemen derhal istifa etmesi gerekir. TBMM’nin bu tarz menfaat ilikilerinde bask unsuru olarak kullanlmas TBMM’nin manevi ahsiyetine de saldrdr."
Kuzey Makedonya’nın güneybatısındaki Struga şehrinde düzenlenen Prespa Diyalog Forumu’nun resmi açılışı yapıldı.
Forumun açılış programı kapsamında Beş yılda Prespa Anlaşması: Fırsatlara dönüşen zorluklar oturumu düzenlendi.
Oturumda konuşma yapan Kuzey Makedonya Başbakanı Dimitar Kovaçevski, isim sorununu çözen tarihli Prespa Anlaşması için anlaşmaya varan ve imzalayan eski Kuzey Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ve eski Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın cesaret ve vizyonunu memnuniyetle karşıladığını söyledi.
Prespa Anlaşmasıyla diplomasiye olan inancın tazelendiğini ve açık diyaloğun faydalı bir şey olduğunu vurgulayan Kovaçevski, Kuzey Makedonya Cumhuriyeti hiçbir samimi çabanın boşa gitmediğini göstermiştir. Bunun en iyi kanıtı, beş yıl önce ikili anlaşmazlığa çözüm bulup bugün gelecek perspektifine model olan Prespa Anlaşmasıdır. dedi.
Kovaçevski, zorlukların her zaman var olduğunu, bunları fırsata dönüştürmek için samimi ve sorumlu liderliğe ihtiyaç olduğunu belirterek Başarı, zorlukları birlikte fırsatlara çevirebilmeyi ve ilerleme yolunda devam etmeyi bilmekten geçer. Kuzey Makedonya bu doğrultuda yeni bir zorlukla karşı karşıya. Ülkenin Avrupa geleceği için ülkedeki herkesin sorumluluk göstermesi gerekiyor. Bu doğrultuda, NATOnun ardından AB üyesi olmalıyız. Başarıyla mutlu olmamız için çalışıyorum. diye konuştu.
Batı Balkanlar’ın her zaman AB’ye, AB’nin de bugün Batı Balkanlar’a ihtiyacı olduğunu vurgulayan Kovaçevski, bunu, Kuzey Makedonyanın kaçırmaması gereken bir an olarak nitelendirdi.
Konuşmasının ardından Başbakan Kovaçevski, bu yılki Prespa Diyalog Forumu ödülünü Bölgesel İşbirliği Konseyi Genel Sekreteri Majlinda Bregu’ya takdim etti.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel de foruma gönderdiği görüntülü mesajında, bu yılki forumun hem Avrupa hem de Kuzey Makedonya için zor bir zamanda düzenlendiğine işaret etti.
Bu yıl Batı Balkanların en uzun süreli anlaşmazlıklarından birini çözen tarihi Prespa Anlaşmasının imzalanmasının üzerinden beş yıl geçtiğini anımsatan Michel, Bu anlaşma, en zor engellerin bile herkesin yararına olacak şekilde cesaret, liderlik ve sorumlulukla aşılacağını gösteriyor. değerlendirmesini yaptı.
Bir yıl önce Kuzey Makedonya ile ülkenin AB’ye üyelik süreci kapsamında ilk hükümetlerarası konferansın düzenlendiğini de hatırlatan Michel, Devam eden tarama süreci ile AB yolunda istikrarlı bir şekilde ilerliyorsunuz. Bunun devam edeceğine eminim. diye konuştu.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle savaşın Avrupa kıtasına geri getirdiğini vurgulayan Michel, Avrupalı arkadaşlar olarak bu karanlık saatte Ukrayna halkının yanındayız. Avrupada barış ve güvenliği korumanın en iyi yolunun, saygı ve işbirliği ruhu içinde demokrasi ve refahı yayma yolundan geçtiğine inanıyoruz. ifadelerini kullandı.
Forumun bu yılki ana teması ’a kadar genişletilmiş Avrupa ailesi: Mümkün (olmayan) misyon? cevaben evet, bu misyon mümkün diye Michel, Avrupa Birliği, her adımınızda yanınızda olacaktır. Çünkü sizi ABde istiyoruz. Benim, bizim tam desteğimize güvenebilirsiniz. dedi.
Öte yandan, resmi açılış oturumu kapsamında kurulan sahnenin arkasında bulunan monitörün rüzgar nedeniyle devrilmesinin ardından programa kısa ara verildi.
Kuzey Makedonya Dışişleri Bakanı Bujar Osmani, olaydan duyduğu üzüntüyü dile getirerek, olaydan etkilenen moderatör Valbona Zeneli’ye durum sakince ele almasından dolayı teşekkür etti.
Osmani, Öncelikle rahatsızlıktan dolayı özür dilememe izin verin. Gösterdiği cesaret ve davranışından dolayı Valbonaya özür dilemek ve teşekkür etmek istiyorum. Bu, fırtınalı havaların hala Balkanlarda var olduğunu hatırlatıyor, ancak bugün, tekrar başlayabileceğimizi gösterdik. dedi.
Kaynak: Anadolu Ajansıbalkan haberleriKuzey Makedonya haberKuzey Makedonya haberleriPrespa Diyalog ForumuStruga