Maliyeye Şikayet Nasıl Yapılır

Katma Değer Vergsi Yasasının Maddesi uyarınca mal satışı ve/veya hizmet ifasında bulunan yükümlülerin usulüne uygun belge düzenlemeleri zorunlu olup bu zorunluluğa uymadıkları saptanan yükümlülere, her bir belge için yürürlükte buluna asgari ücretin dörtte biri oranında özel usulsüzlük cezası uygulanmaktadır.

Tüm vergi yükümlüleri ve vatandaşlarımızdan yukarıda belirtilen yasa hükmüne uyarak vergi yükümlülerinin mal ve hizmet teslimlerinde mutlaka belge düzenlemeleri, bu mal ve hizmeti satın alımlarında belgelerini istemeleri yasa gereği olduğu kadar vatandaşlık görev de olup Dairemizin kayıtdışılıkla mücadelisinde büyük önem arzetmektedir. Mal ve hizmet alımı karşılığında belgelerini istemelerine rağmen alamamaları durumunda ise numaralı Vergi İhbar Hattına çağrı bırakarak veya “[email protected]” e-mail adresine yazarak veya Dairemize şahsen başvurarak bu durumu  bildirebilirler. Vergi İhbar Hattına veya e-mail adresine çağrı bırakılması durumunda vatandaşlara dairemiz tarafından geri dönüş yapılacaktır.

Belge düzeni ve vergi adaletinin sağlanması ile kayıtdışılığın önlenmesini temin etmek amacıyla Dairemizin bugünden itibaren yapacağı denetimlerde hem belge vermeyenlere hem de belge almayanlara Yasa gereği gerekli cezaların kesileceği kamuoyuna önemle duyurulur.

İmdat TÜRKAY

Vatandaşlar tarafından vergi kayıp ve kaçağını ihbar edenlere ödenen ihbar ikramiyesi, Cumhuriyet tarihimizin en eski kanunlarından biri olan ve tam 90 yıl önce yürürlüğe giren sayılı Kanun hükümlerine göre ödenmektedir. 

(Kanunun tam adı: Menkul ve Gayrimenkul Emval ile Bunların İntifa Haklarının ve Daimi Vergilerin Mektumlarını Haber Verenlere Verilecek İkramiye Hakkında Kanun-Kabul Tarihi/12/, Resmi Gazete: Tarih/12/, Sayı)

Vergi kayıp ve kaçağı hakkında ihbarda bulunmak isteyen kişiler, yazılı bir dilekçe ile Gelir İdaresi Başkanlığı veya Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının merkez veya illerdeki birimlerine elden veya posta ile ihbar da bulunabilecekleri gibi, Hazine ve Maliye Bakanlığının ilgili birimlerinin web sayfalarına kimlik ve adres belirtilmek suretiyle elektronik posta yoluyla da ihbarda bulunabilmektedir.

İhbar bildirimlerinin kurumların çağrı merkezi üzerinden yapılması da mümkün bulunmakta olup, Vergi İletişim Merkezi (VİMER), danışmanlık hizmetinin yanı sıra, telefonla ve internet ortamında ihbar bildirimlerini de almaktadır.

Vergi kayıp ve kaçağına ilişkin ihbarların 5 yıllık tarh zamanaşımı süresi içinde yapılması gerekmektedir. Gerekli şartları taşıyan ve somut bilgi ve belgelerle desteklenen ihbar dilekçeleri incelemeye sevk edilmekte ve düzenlenen rapor sonucunda, ihbarcının katkısı dikkate alınarak tahakkuk eden vergi ve vergi ziyaı cezası tutarı üzerinden %10 oranında ihbar ikramiyesi hesaplanmaktadır. Hesaplanan tutarın 1/3’ü verginin kati tahakkukunda, kalan 2/3’ü ise tahsilattan sonra ödenmektedir.

Gelir İdaresinin Yılı Faaliyet Raporuna göre, sayılı Kanun uyarınca 01/01//12/ tarihleri arasında ihbarda bulunan  kişiye ödenmek üzere toplam ,00 TL ihbar ikramiyesi ödeneği ilgili vergi dairelerine gönderilmiştir. (GİB  Yılı Faaliyet Raporu, Şubat , Yayın No, seafoodplus.info, Kurumsal Raporlar ve Tablolar, İdare Faaliyet Raporları).

Diğer taraftan ihbar ikramiyesi talepli olarak ihbarda bulunan kişilere sayılı Kanun uyarınca son beş yılda ( yıllarında) ödenen ihbar ikramiyesi tutarları şöyledir.

Tabloya göre, sayılı Kanun uyarınca son 5 yıllık dönemde, ihbarda bulunan toplam kişiye toplam TL ihbar ikramiyesi ödenmiştir. Vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele kapsamında vergi kaçıranları ihbar edenlere yapılan bu ödemeler, vergi ihbarında bulunmak suretiyle taşınan riskin bir karşılığı olarak görülmelidir.

"Gelirler Genel Müdürlüğü&#;nün yılına ilişkin &#;Yıllık Rapor&#;una göre; yılında Maliye Bakanlığı&#;na 2 bin &#;ihbar dilekçesi&#; dilekçesi geldi. Bunlardan &#;u hakkında, hiçbir işlem yapılmadı. İhbar dilekçesi verip de &#;ihbar ikramiyesi&#; talep eden 84 kişiye, yaklaşık milyar TL ( bin YTL) ikramiye ödemesi yapıldı. Yukarıda belirtilen 2 bin ihbar dilekçesi Maliye Bakanlığı&#;na verilenlerin sayısı olup denetim birimlerine ve vergi dairelerine verilenler, bu sayının dışındadır.
İHBARIN ŞEKLİ

Vergi kaçakçılığının ihbarı, yazılı olarak yapılır. Sözlü olarak yapılırsa, bir tutanağa geçirilip ihbarcının imzası alınır.

İhbar dilekçelerinde, &#;Şu kişi ya da şirket, vergi kaçırıyor. İncelediğinizde, çok büyük vergi kaçakçılığı bulacaksınız&#; diye ya da &#;Şu kişinin, çok büyük serveti var ancak doğru dürüst vergi ödemiyor&#; şeklindeki, yuvarlak ifadelere itibar edilmez. Muhbir diye adlandırılan ihbarcının, kaçırılan vergiyi ya da olayı, delilleriyle ve somut olarak ortaya koyması gerekir. Örneğin, ihbar edilen firma &#;naylon fatura&#; kullanmışsa, o naylon faturaların kimden alındığı ve hangi işlerin yaptırılmış ya da malların alınmış gibi gösterildiği belirtilir. Aynı şekilde, elde edilen ancak vergi dairesine beyan edilmediği iddia edilen, vergiye tabi bir gelir varsa, bu gelirin ayrıntıları, delilleriyle birlikte somut olarak belirtilmesi gerekir.

İhbarcı, ihbar ikramiyesi istiyorsa, bu durumu da açıkça ihbar dilekçesinde &#;ihbar ikramiyesi istiyorum&#; diye belirtmelidir.

Dilekçede ayrıca, ihbarda bulunanın; adı-soyadı, adresi ve imzası bulunmalıdır. Yanıltıcı isim ve adres bulunan dilekçeler, incelenmez ve işleme konulmaz.

İhbar dilekçeleri, Maliye Bakanlığı&#;na verilebileceği gibi denetim birimlerine de yani Maliye Teftiş Kurulu, Hesap Uzmanları Kurulu, Gelirler Kontrolörleri Başkanlığı, Vergi Denetmenleri Başkanlığı ve Vergi Dairesi Müdürlüğü&#;ne de verilebilir.

İHBARCININ DURUMU

İhbarda bulunanların isimleri, kesinlikle gizli tutulur ve açıklanmaz. Bunun tek istisnası, &#;Aramalı Vergi İncelemesi&#; ile ilgilidir. Vergi Usul Kanunu&#;nun maddesine göre, &#;İhbar üzerine yapılan aramada, ihbar sabit olmazsa, nezdinde arama yapılan kişi, muhbirin adının bildirilmesini isteyebilir. Bu takdirde vergi dairesi, muhbirin ismini bildirmeye mecburdur&#; bu yasa hükmü ile asılsız ihbarlar karşısında mükelleflerin korunması sağlanmak istenilmiştir. Ancak ihbar asılsız olsa bile yapılacak vergi incelemesi arama yapılmasını gerektirmiyorsa, muhbirin kimliği açıklanmaz.

Vergi kayıp ve kaçağını ihbar edenlere, tahakkuk edecek vergi ve bu vergiye bağlı olarak kesilecek cezaların toplamı üzerinden, ikramiye ödenir. Ödenecek ikramiyenin oranı yüzde 10&#;dur. İkramiyenin üçte biri, verginin kesin olarak tahakkukunda, üçte ikisi ise verginin tahsilinden hemen sonra ödenir.

İhbar ikramiyesini alan, bu geliri üzerinden gelir vergisi ödemez. Ancak Veraset ve İntikal Vergisi ödemesi gerekir." e-mail yoluyla ihbar için ise: "İhbar ve şikâyetlerinizi internet üzerinden de gönderebilirsiniz. Birimimize gelen mail ler günlük olarak kontrol edilmekte olup gelen ihbar ve şikâyet mailleri aynı gün değerlendirilmek üzere ilgili birime aktarılmaktadır.

Servise gelen ihbar ve şikâyetlerin değerlendirilebilmesi için;

1- İhbar edenin adı - soyadı (Gizli kalmak koşulu ile)
2- İhbar edenin adresi,
3- İhbar edenin telefon numarası
4- İhbar edilenin adı &#; soyadı veya unvanı,
5- İhbar edileninin açık adresi,
6- İhbarın konusu (Yer, tarih, saat, bildirilmesi halinde işlemler daha hızlı gerçekleşmektedir.)

Tam ve eksiksiz bildirildiği takdirde değerlendirilmek üzere ayni gün ilgili birilerimize iletilmektedir. İstenilen bilgilerin eksik ya da yetersiz olması halinde yapılan ihbar ve şikâyetler isleme konulmamaktadır." Görüldüğü üzere ihbar edenin kimliği ancak Vergi Usul Kanunun maddesindeki "İhbar üzerine yapılan aramada, ihbar sabit olmazsa, nezdinde arama yapılan kişi, muhbirin adının bildirilmesini isteyebilir. Bu takdirde vergi dairesi, muhbirin ismini bildirmeye mecburdur" koşulu halinde açıklanır. Diğer durumlarda açıklanmaz.

NASIL İHBAR İKRAMİYESİ ALINIR?

İHBAR MÜESSESİ’NE İHBAR EDEN GÖZÜYLE BAKACAK OLURSAK!!!

İhbar müessesi sayılı yasa ile düzenlenmiş olup, devlet bu yasa ile ulaşamadığı vergi kayıp ve kaçaklarını ortaya çıkararak gelir elde etmeyi amaçlamaktadır.

Devlet vergi ve kaçaklarının azaltılmasına yardım sağlayan bu vatandaşlara bunun karşılığında; vatandaşlık görevlerini yerine getirmeleri sebebiyle ihbar ikramiyesi ödemektedir.

İhbarcılara yapmış oldukları ihbar neticesinde; ihbar edilen mükellefe tahakkuk eden verginin %10 üzerinden ihbar ikramiyesi hesaplanmakta olup; bunun 1/3’ü nakden peşin ödenmektedir. Geri kalan kısım için ise tahsilattan ödenmesi yoluna gidilmektedir.

Ne var ki uygulama da vergi dairesi başkanlıkları, ihbarda bulunan bu vatandaşların ihbar ikramiyelerini ödeme noktasında birçok güçlük çıkarmakta ve ödememe yoluna gitmektedir.

Vergi dairelerince ihbar ikramiyesi ödenmesine karar verildiği durumlarda ise genellikle eksik ödemeler yapılmaktadır. Şöyle ki; vergi dairesi yapmış olduğu vergi incelemesinde genellikle mükellefin ihbar edilen yılı ile birlikte duruma göre ya ilgili yılın öncesi yılları yada ilgili yıldan başlamak üzere devam eden yılları birlikte olarak incelemektedir.

Vergi dairesi söz konusu inceleme neticesinde ihbarcının sadece ihbar ettiği yıla ait tahakkuk eden vergiden kaynaklı ihbar ikramiyesini ödemekte, kalan yıllar için herhangi bir ödeme yapmamaktadır.

Yine vergi dairesi incelenen tüm vergi türleri yönünden ( ötv-kdv-gelir vergisi- kurumlar vergisi-geçici vergi- özel usulsüzlük cezası) değil genellikle sadece 1 vergi türünden ödeme yapmakta, diğer vergi türlerinden hak edilen ihbar ikramiyesini ödememe yoluna gitmektedir.

Yine vergi daireleri ihbar edilen mükellefle ilgili kesilen vergi ziyaı cezalarını ihbar ikramiyesi hesaplamasına dahil etmeyerek sadece vergi aslı üzerinden ihbar ikramiyesi ödemesi yapmaktadır.

İhbarcılar tüm bu eksik ödemeler nedeniyle büyük mağduriyet yaşamaktadır.

Vergi müfettişleri tarafından ihbar ikramiyesi ödenmesi için temel olan “ihbar ikramiyesi görüş öneri raporu”(ihbar ikramiyesi raporu) genellikle ihbar ikramiyesi alınamayacağını içerir mahiyette olumsuz olarak düzenlenmektedir.

İhbarcılar tarafından hak etmiş oldukları ihbar ikramiyelerini tam olarak alabilmek veya olumsuz ihbar öneri raporunu iptal ettirerek ihbar ikramiyesi alabilmek için genellikle vergi mahkemelerine başvuru yapmak zorunda kalmaktadırlar.

Vergi mahkemeler, vergi mahkemesi süreci içerisinde ihbar ikramiyesi alınabilmesi için; ihbar ile kayıp ve kaçak verginin tespiti arasında uygun illiyet bağı bulunmasını, yapılan ihbarın somut tespit ve dayanaklara yer vermesini istemekte olup, ihbar dilekçesinde de bu hususların ayrıntılı bir şekilde yer almasını istemektedir.

Aksi durumlarda genel ve soyut ifadelerle yapılan ihbarlar neticesinde ihbar ikramiyesi alınması mümkün gözükmemektedir. Bu nedenle ihbarcı tarafından yapılacak ihbar dilekçesinde mümkün olduğunca somut delillere yer verilmeli, uygun illiyet bağı gerekçeleriyle açıklanmalıdır.

Son olarak konuyu özetlemek gerekirse vergi kayıp ve kaçağına yönelik yapılan ihbarlarla ilgili olarak ihbarcılar hak etmiş oldukları ihbar ikramiyelerini genellikle mahkeme yoluyla alabilmektedir.

Vergi mahkemeleri; uygun illiyet bağı, somut tespitler ve delillerle desteklenerek yapılan ihbarlar neticesinde ihbarcıların hak etmiş oldukları ihbar ikramiyelerini tam olarak hesaplanmasına ve ödenmesine hükmederek ihbarcılar lehine karar vermektedir.

vergi davasına bakan vergi avukatı olarak vergi avukatı kanalı ile açacağınız vergi davasında yukarıda belirtilen hususların gözönünde bulundurulması gerekmektedir.

Diğer Makaleler