Malulen Emeklilik Şartları Emekli Sandığı

Engelli emekliliği ve malulen emeklilik, SGK nezdinde sigortalı olan vatandaşların daha erken ve daha az prim gün sayısı ile emekli olmasını sağlayan emeklilik türleridir. Yazımızda, engelli emekliliği ve malulen emekliliğe ilişkin temel bilgiler vereceğiz ve bu konularda en çok sorulan soruları cevaplayacağız.

ENGELLİ EMEKLİLİĞİ

Engelli Emekliliği Nedir?

İster sigortalılık öncesi isterse sonradan meydana gelsin, %40 ve üzerinde engeli bulunan SGK nezdinde sigortalıların yararlanabileceği, avantajlı, daha az çalışma süresi ve daha az prim gün sayısı gerektiren emeklilik türüdür. Özürlü-sakat emekliliği, vergi indirimli emeklilik olarak da bilinir.

Engelli Emekliliğinin Şartları Nelerdir?

Şartlar SSK (4-A), BAĞ-KUR (4-B) ve Emekli Sandığı (4-C)’liler için farklıdır. SSK’lılar için işe başlama tarihi ve engel oranı; prim gün sayısı ve sigortalılık süresi açısından önemli iken, BAĞ-KUR’lular için işe başlama tarihinin önemi yoktur. Emekli Sandığı’na tabi olan sigortalılar için ise ne engel oranının ne de işe başlama tarihi dikkate alınır. Engel oranının %40 ve üzerinde olması yeterlidir. Yalnızca memuriyete başladıktan sonra engeli ortaya çıkanlarda engel oranı prim gün sayısını etkiler.

Malulen Emeklilik Engelli Emekliliği midir?

Hayır, değildir. Malulen emeklilik ayrı bir emeklilik türüdür. Şartları farklıdır.

Engelli Emekliliği İçin Vergi İndirim Belgesi Gerekir mi?

SSK ve Emekli Sandığı’na tabi olan sigortalılar için gerekirken BAĞ-KUR’lular için gerekmez. Ayrıca vergi indirim belgesi talep edildiği sırada sigortalı olunması gerekmektedir.

Engelli Emekliliğinde Yaş Şartı Var mıdır?

Yoktur.

Engelli Emeklisi Çalışırsa Maaş Kesilir mi?

Hayır, kesilmez. Ancak normal emekliler gibi sosyal güvenlik destek primi öder.

Engelli Emeklisi Normal Emeklilere Göre Daha mı Az Maaş Alır?

Hayır, aksine normal emeklilere göre %5 daha fazla emekli maaşı alır.

Engelli Emeklileri Engelli Aylığı Mı Alır?

Hayır. Engelli emeklilerinin almış olduğu aylık emekli maaşıdır. Engelli aylığının şartları ve miktarı ise tamamen farklıdır.

MALULEN EMEKLİLİK

Malulen Emeklilik Nedir?

Çalışanın işe girdikten sonra malul kalması ile hak kazanılan emeklilik türüdür.

Malulen Emekliliğin Şartları Nelerdir?

10 yıldan uzun süredir sigortalı olan ve en az prim gün sayısına sahip olan çalışanın, herhangi bir hastalık veya kaza nedeniyle %60 ve üzerinde çalışma ve meslekte kazanma gücünü kaybetmesi ve bunun Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi üzerine hak kazandığı emeklilik türüdür. Sigortalının sürekli birisinin bakımına muhtaç hale gelmesi durumunda ise 10 yıl şartı yoktur.

Malulen Emeklilikte Vergi İndirim Belgesi Gerekir mi?

Hayır, gerekmez.

Malulen Emeklilikte Yaş Şartı Var mıdır?

Hayır, yoktur.

Malulen Emekli Çalışırsa Maaş (Aylık) Kesilir mi?

Malullük aylığı bağlanmış bulunan sigortalının, Kanuna tabi olarak yeniden çalışmaya başlaması halinde aylığı, çalışmaya başladığı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren kesilir. Bunların sosyal güvenlik destek primine tabi tutularak, aylıkları kesilmeden çalışmaları mümkün değildir.
Ancak 1/10/ tarihinden önce sigortalı olup malullük aylığı alanlar, aylık sigorta statüsü dışındaki sigorta statüsünde SGDP tabi çalışabilir. 4/a Kapsamında malullük aylığı alan sigortalı 4/b kapsamında sigortalı olmayı gerektirir faaliyette bulunursa aylığından % 15 oranında SGDP kesilir. 4/b Kapsamında malullük aylığı alan sigortalı 4/a kapsamında sigortalı olursa işveren ödediği ücretten %7,50 oranında SGDP keserek SGK’ya yatırır.

Malulen Emekli Normal Emeklilere Göre Daha mı Az Maaş Alır?

Hayır. Aksine emeklilik maaşı normal emeklilikten bir miktar yüksektir.

En Düşük Malullük Aylığı Tutarı Ne Kadardır?

En düşük malullük aylığı tutarı TL' dir.

Olgun Hukuk Bürosu- Av. Ümit OLGUN

İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Departmanı

DETAYLI BİLGİ İÇİN

TELEFON VE WHATSAPP:+90 () 68 12

MAİL ADRESİ : [email protected]

Malulen Emeklilik ; 

Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre; çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını,kaybettiği  Sağlık Raporu ile tespit edilen sigortalılar malul sayılır. Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, Kanuna göre malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiğinin Vakfımızca SGK'ya gönderilen Sağlık Kurulunca da tespit edilmesi gerekir.

Malulen Emeklilik Koşulları ;

SGK Sağlık Kurulunca malul sayılan sigortalıların malullük aylığından yararlanabilmeleri için;

• En az on yıldır üye olması ve toplam olarak gün uzun vadeli sigorta kolları primi ödemesi, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul ise sigortalılık süresine bakmadan gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
• Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılması, faaliyetine son vermesi ve görevinden ayrılması,
•  Vakfımıza yazılı dilekçe ile başvurması gerekmektedir.

Malullen Emeklilik Başvuruları;

Vakıf üyesinin yazılı olarak başvurusu ardından yetkili sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarına sevkini yaptıracaktır. Bu sağlık kurullarınca düzenlenen raporun Vakfımız tarafından incelenmesi sonucu SGK Sağlık Kuruluna onaya göseafoodplus.info maluliyet şartlarını taşıyıp taşımadığına karar vermesini takiben emeklilik işlemleri başlatılacaktır.

Malullük Aylığı Hangi Hallerde Kesilir;

Malullük aylığı,

• Sigortalıların Sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
• Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması,

hallerinde kesilir.

Kontrol muayenesi; üyenin veya bunların hak sahiplerinin malullük ve iş göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıklarının mevcut olup olmadığının tespiti amacıyla Vakfımızca muayene ve tetkik yaptırılmasıdır.

MALULEN EMEKLİLİK NEDİR?  HANGİ ŞARTLARDA ALINIR?

Sigortalı çalışan bireylerin çeşitli sağlık sorunları nedeniyle emekli olabilme hakları nedeniyle ortaya çıkmıştır bir durumdur.

Sigortalı olarka çalışan vatandaşları, iş hayatlarında verimli olarak çalışmalarına engel sağlık sorunlarının oluşmasının ardından malulen emekli olabilme hakkı doğmaktadır.

Ancak sadece sağlık sorunu yeterli değildir bunun yanında SGK ( SSK, BAĞKUR, EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında çalışan vatandaşların malulen emekli olabilmeleri için gereken bazı şartlar bulunmaktadır. Nu şartların hepsi oluştuğunda emekli aylığı almaya hak kazanacaksınız.

MALULEN EMEKLİLİK ŞARTLARI NELERDİR?

- Malulen emekliye ayrılacak olan kişinin SGK ( SSK, BAĞKUR, EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında olduğu fark etmeksizin  sigortalı çalışmaya başlamasının ardından 10 yıl geçmesi gerekmektedir.

- 10 yıllık çalışma süres boyunca çalışanın en az günlük prim ödemesi ve hizmet süresi olmalıdır.

- Çalışanın, sağlık kurulu tarafından en az %60 ve üstü güç kaybına uğradığı heyet raporları ile tespit edilmelidir ve bu durumun işe başladığı tarihten sonra gerçekleşmiş olması gereklidir.

- SGK (SSK, BAĞKUR, EMEKLİ SANDIĞI) kapsamında çalışanların görevlerinden ayrılması gerekmektedir.

BORÇLANMA İLE EKSİK GÜN TAMAMLANIR

Malulen emekli olma talebinde bulunan kişinin başvurduğu tarihde gün primi yok fakat borçlanabileceği bir süre var ise  (askerlik, doğum, yutdışı) bu süreyi borçlanarak prim gününe ulaşır ise SGK sevk işlemini gerçekleştirir.

Malulen emekli olan kişi bir daha çalışamaz.

Malullük oranı %60 altında kalan kişi gerekli şartlar oluşuyor ise Engelli emekliliğine başvurabilmektedir.

BAKIRKÖY ALİ TEZEL SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLİĞİ

MELİS ELMEN // Sosyal Güvenlik Uzmanı

TEL                            : 60 31

CEP                            : 61 10

E-POSTA                   : [email protected]

ADRES                      : Kartaltepe Mahallesi.  Limonçiçeği Sok. Leylak Apt. No D:2

                                                İNCİRLİ/BAKIRKÖY İSTANBUL

Malulen emeklilik için sigortalının veya işverenin talebi üzerine Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen hastanelerin sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek sağlık kurulu raporları ve dayanağı tıbbi belgeler Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesinde kurulan sağlık kurulları tarafından incelenmesi sonucu, 4/1-(a)(SSK) ve 4/1-(b)(BAĞ-KUR) sigortalıları için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiği tespit edilmelidir. Malulen emeklilik ile sigortalıya malullük aylığı bağlanabilmesi için sigortalının;

• Kanunun 25 inci maddesine göre malul sayılması,
• En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak gün veya başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması,
• Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan veya işyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması gerekmektedir.

Kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar malul sayılır.  Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, Kanuna göre malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için, çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiğinin Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir.

Malulen Emeklilik Nedir?

Malulen emeklilik, işe başladıktan sonra çalışma gücünü belli oranda kaybedenlerin diğer şartların da gerçekleşmesi halinde faydalanabilecekleri bir emeklilik türüdür. Çalışanın çalışma hayatına başladıktan sonra sağlık problemleri yaşaması, iş kazası veya meslek hastalığına yakalanması iş gücü kaybı yaşamasına neden olabilmektedir. İş gücü kaybına uğrayan çalışanın yeniden iş bulması veya mevcut işinde çalışması zor olabileceğinden veya imkânsız hale gelebileceğinden çalışanın kaybı sonucu oluşan mağduriyetini telafi etmek adına uygulanan bir emeklilik sistemidir. Malullük şartını sağlayan çalışanların emekli maaşı ve birtakım başka sosyal haklar elde edebilmesi mümkün olabilecektir.

Ancak bazı durumlarda malulen emeklilik ile engelli emekliliği karıştırılmaktadır. Malulen emeklilikte, malul sayılmak için maluliyetin sigortalı olarak işe başladıktan sonra ortaya çıkması gerekmektedir. Engelli emekliliğinde ise kişinin işe başlamadan önce engelli durumda olması veya doğuştan bir engeli bulunması gerekmektedir.

Uzun vadeli sigortaya ilişkin hükümler, sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4. Bölümünde düzenlenmiştir. Bu kanunun maddesinde malulen emeklilik yer almaktadır. Kurum tarafından yetki verilen sağlık kurullarınca düzenlenecek raporlar ve ilgili evrakın incelenmesi sonucunda çalışma gücünü kaybettiği belirlenen sigortalı, malûlen emekli kabul edilir.

Malulen Emeklilik Şartları

Malulen emekli olmak için aranan şartlar, sayılı kanunun Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre malulen emekli olmanın şartları şunlardır:

• 10 Yıllık Sigortalılık Süresinin Doldurulmuş Olması

Malulen emeklilik için kişinin 10 yıl fiilen çalışmış olması gerekir. Yani, sigortanın başlamasının üzerinden 10 yıl geçmesi yeterli değildir. Kişinin 10 yıl süresince sigortalı olarak çalışması aranmaktadır. Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede malul olanlar için 10 yıllık sigortalılık süresiyle ilgili istisna getirilmiştir. Bu durumda olanlar için 10 yıllık sigortalılık süresinin doldurulmuş olması şartı aranmaz. Başkasının sürekli bakımına muhtaç derecede malul olanlar, sigortalılık süresine bakılmaksızın, gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemeleri halinde malulen emekli olabilirler. Bu durumdaki kişilerin başkasının bakımına muhtaç derecede malul olduklarını tam teşekküllü sağlık kurulundan alacakları raporla ispatlamaları gerekir. Bunun için ise kişiyi hastaneye Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili Müdürlüğünün sevk etmesi lazımdır.

• Gün Prim Ödenmiş Olması

Sigortalının gün prim ödemiş olması gerekir. Burada şu var ki; eksik primleri tamamlama olanağı vardır. Kişi, eksik olan primlerini toplu olarak ödeyerek de emekli olabilir.

• Malullüğün Sigortalı İşe Girdikten Sonra Meydana Gelmesi

Bir kişinin malulen emekli olabilmesi için, onun maluliyetin işe girdikten sonra meydana gelmesi de gerekir. Öte yandan, malulen emekliliğe başvurulabilmesi için işten ayrılması da lazımdır.

• Malullüğü Belgeleyen Maluliyet Raporunun Alınması

Sigortalının çalışma gücü kaybını ya da iş kazası yahut meslek hastalığı sonucunda maluliyetini belgeleyen maluliyet raporunu alınması gerekir. Bu rapor, tam teşekkülü sağlık kurulundan alınmalıdır.

Maluliyet Raporu

Maluliyetin belirlenmesi için alınacak maluliyet raporu ile ilgili olarak bazı hususlara dikkat edilmesi gerekir. Bu hususlar ana hatlarıyla şu şekildedir:

• Malulen emekli olabilmesi için, sigortalının geçirdiği kaza veya hastalık sonucunda çalışma gücünün % 60’ını kaybettiğinin raporla tespit edilmesi koşulu aranmaktadır.

• Sigortalı anılan raporu almak için, ikametgâhının olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine yazılı olarak başvurmalıdır. Anılan Müdürlük ya da Merkez, kişiyi yetkili sağlık kurumuna sevk etmelidir.

• Sigortalı ancak bu şekilde sevk edildiği sağlık kurulundan maluliyet raporu alabilir. Yoksa bu şekilde başvuru ve sevk yapılmadan, kişinin kendisinin aldığı raporla malulen emekli olmasına olanak bulunmamaktadır.

• Prim gün sayısı yeterli olmayanların hizmet borçlanması yapabileceklerini, prim gün sayısını daha sonra tamamlayabileceklerini belirtmiştik. Ama eksik prim bedelini ödemeden önce sevk edilen sigortalı maluliyetinin belirlenmesi için yapılan masrafları kendisi öder.

• Öte yandan sigortalının maluliyetinin belirlenmesini istemesi için fiilen çalışıyor olması şart değildir. Çalışmayan, ama malulen emeklilik için gereken sigortalılık süresini ve primini tamamlayan sigortalı da, maluliyetinin tespitini isteyebilir. Bunun için son çalıştığı işyerinin bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ya da Sosyal Güvenlik Merkezine başvurabilir.

Ayrıca çalışmaya devam ederken maluliyetinin tespiti yapılan kişinin emekli olabilmesi için kuruma başvurmadan önce çalışmayı sona erdirmesi de gerekir. Hizmet sözleşmesi devam ederken, malulen emeklilik talebinde bulunmak mümkün değildir.

Kanser Hastası Malulen Emeklilik

yılında Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğinde değişiklik yapılarak kanser hastalarına bazı istisnalar tanınmıştır. Daha önce kanser hastaları malullük aylığı konusunda bazı mağduriyetler yaşamakta idi. Değişiklikten önce, kanser hastaları haklarında düzenlenmiş belgelerdeki teşhis tarihi itibariyle malul sayılıyordu. Ama malullük aylığı konusunda bilgisi olmayanlar teşhis tarihinden sonra değil, ne zaman öğrenirlerse o zaman, kuruma başvuruyorlardı. Böylece 18 ay süresince değil, başvuru tarihinden başlayarak malullük aylığı alıyorlardı.

Yönetmelikte yapılan değişikliğe göre, kanser hastaları başvuruya dayanarak alınmış sağlık kurulu raporunun tarihinden itibaren 18 ay boyunca malul kabul edilmektedir. Bunun için maluliyet başvurusu tarihinden önce bir yıl içinde teşhis konulması gerekir. Böylece kanser hastalarının bilgisizliklerinden ötürü malullük aylığından kısa süre faydalanmaları önlenmiş oldu.

Sonuç olarak kanser hastası, kanser hastası olduğunu belirten raporla, bu raporu aldığı tarihten itibaren 1 yıl içinde maluliyet aylığı için başvuruda bulunabilir. Şartları taşıyan kanser hastaları kural olarak,18 ay boyunca geçici maluliyet aylığı alabilirler. Ama bu süre, kanserin türüne göre değişebilmektedir. Kanser hastalarının geçici maluliyet aylığı almaları için, 10 yıl sigortalı olmaları ve gün prim yatırmaları koşulları aranır. Ama en az % 60’lık malullük şartı aranmaz.

Fakat kanser hastası, 18 aylık geçici maluliyet aylığı süresinin sonunda sürekli maluliyet aylığı almak isterse, az % 60’lık malullük şartı aranır. Tekrar kontrol muayenesine giren kanser hastası, çalışma gücünü % 60 oranında kaybetmişse ve yukarıda anılan diğer şartlar da yerine gelmişse, sürekli maluliyet aylığı alabilir.

Malulen Emeklilik Başvurusu İçin Gereken Belgeler

Malulen emeklilik başvurusu için gereken belgeler sigortalının durumuna göre değişir. Bu belgeler ana hatlarıyla şunlardır:

SSK.lılar (4/A) ve Bağ-Kur’lular (4/B) için gereken belgeler şunlardır:

• Sigortalı işten ayrılma bildirgesi (işi bıraktıktan sonra 10 gün içinde başvuranlar için),
• Tahsis başvuru ve taahhüt belgesi.

Emekli Sandığı’na bağlı olanlar (4/C) için gereken belgeler ise şunlardır:

• Açıkta olanların şahsen; çalışanların kurumları aracılığıyla yapacakları başvuru,
• Malulen emekliliğe sevk onayı,
• Sağlık kurulu raporu.

Sağlık Kurulu Raporuna İtiraz

Sağlık kurulunun kişinin çalışma gücünün %60’ını kaybetmediğine dair rapor vermesi halinde sigortalıya itiraz hakkı tanınmıştır. Sağlık kurulunun kişinin çalışma gücünün %60’ını kaybetmediğine dair rapor vermesi halinde sigortalı, raporu Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunun incelemesini talep edebilir. Bunun için dilekçe, kişinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine verilir.

Malulen Emeklilik Başvurusunun Reddi Halinde Açılacak Davalar

Kişi, sağlık kurulu tarafından tespit edilen malullük oranını yetersiz bulursa, bu konudaki itirazı da reddedilirse; “maluliyet oranının tespiti davası” açabilir. Bu dava ile maluliyet oranının tespiti talep edilir. Bu dava adli yargıda açılır.

Öte yandan SGK.’nın malulen emeklilik talebini reddi halinde ise; bu “red işleminin iptali davası” açılabilir. Bu dava ile emeklilik talebinin reddi işleminin iptali talep edilir. Bu dava, idare mahkemesinde açılır.

Malulen Emeklilik Aylığı Bağlandıktan Sonra Çalışma İmkanı Var Mıdır?

Maalesef malullük aylığı alan bir kişinin çalışmaya başlaması halinde malullük aylığı kesilecektir. Konuya ilişkin getirilen düzenleme gereği sayılı Kanun`a göre ya da yabancı bir ülke mevzuatına göre çalışmaya başlayan kişinin aylığı kesilecektir. Hatta bu Kanun kapsamında geçen çalışmaları nedeniyle ayrıca prim de tahsil edilir. Şunu belirtmek gerekir ki malullük aylığından yararlanabilmek için çalışmama şartının getirilmesi kanaatimizce yerinde olmamıştır.

Söz konusu kişilere en azından sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışabilme olanağı getirilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde zaten malul olması nedeniyle mağdur olan kişilerin bir kez daha mağduriyet yaşamasına sebep olunacaktır.

Malullük Aylığının Kesilmesi

Aşağıdaki durumlarda kişiye bağlanan malullük aylığı kesilir:

• Kişinin sigortalı olarak bir işte çalışması,
• Kişinin başka bir devletin mevzuatına göre çalışması,
• Kontrol sonucunda maluliyetine neden olan durumun ortadan kalktığının anlaşılması,
• Kurumun yapacağı kontrol muayenesinde kişinin aslında malul olmadığının anlaşılması.

Kurumun yapacağı kontrol muayenesinde kişinin aslında malul olmadığının anlaşılması halinde, kişinin aldığı malullük aylıkları kesilir; ödenen aylıklar faizi ile birlikte geri alınır.