Mastalji Belirtileri

Meme ağrısı (mastalji) kadınlar arasında yaygın bir şikayettir. Meme ağrısını sürekli bir hassasiyet, keskin bir yangı ya da meme dokusunda daralma şeklinde tarif edebilirsiniz. Ağrı sürekli ya da nadiren olabilir.

Bazı kadınların meme ağrısı çok şiddetli olabilir, adet dönemi boyunca da bu durum devam edebilir. Menapoza girmiş olan kadınlarda (postmenapozal) da meme ağrısı görülebilir fakat bu durum genç kadınlarda, menapoz öncesi ve menapoza girmekte olan kadınlarda çok daha sık karşılaşılan bir şikayettir.

Meme ağrısı çoğu zaman iyi huylu bir lezyonun belirtisidir ve nadiren meme kanserine işaret eder. Fakat yine de menstrüel siklus (adet) sonrası geçmeyen veya menapoz sonrasında da devam eden meme ağrsının doktorunuz tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Meme Ağrısı (Mastalji) Semptomlar:
Çoğu vakada meme ağrısı siklik ya da non-siklik olarak sınıflandırılabilinir.

Meme dışından kaynaklanan ağrı da memede hissedilebilinir: kas ağrısı, göğüs duvarı ya da göğüs kafesindeki ağrı da memeye yansıyabilir.

Ne zaman doktora görünmelisiniz?

Meme ağrınız birkaç haftadır hergün devam ediyorsa

Ağrınız memede spesifik bir alana lokalize oluyorsa

Meme ağrınız gittikçe daha kötüleşiyorsa

Meme ağrınız günlük aktivitenizi etkiliyorsa.

Nadiren olsa da loklize meme ağrısı küçük bir oranda da olsa meme kanseri ile ilintili olabilir.

Meme Ağrısı (Mastalji) Sebepleri:
Çoğu zaman meme ağrısının kesin nedeni belirlenemez. 

Olası nedenler:
Reprodüktif hormonlar. Siklik meme ağrısında önemli bir rolleri olduğu düşünülür. Gebelikte ve menapozda azalması ve hatta kaybolması da bu savı destekler. Ancak meme ağrısına neden olan spesifik bir hormon belirlenememiştir.

Anatomik faktörler. Nonsiklik meme ağrısında daha etkindirler. Memede kist, meme travması, geçirilmiş meme cerrahisi ile tetiklendiği düşünülür.

Yağ asiti dengesizliği. Hücresel düzeyde yağ asitlerindeki dengesizlik memede hormonlara bağlı sensitiviteyi arttırır. Bu nedenle meme ağrısı tedavisinde zaman zaman çuha çiçeği yağı kullanılması önerilir. Çuha çiçeği yağı içerisindeki bir tip yağ asitinin dengeyi düzenlediği ve semptomları iyileştirdiği öne sürülmektedir.

Bazı ilaçlar. İnfertilite tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar ve oral kontraseptifler meme ağrısına  neden olabilir. Memede hassasiyet östrojen ve progesteron tedavisinin yan etkisi olarak da karşımıza çıkabilir, ki bu durum menapoz sonrası meme ağrısının devam etmesini açıklar. Yaygın olarak kullanılan bazı antidepresanların (prozac gibi) da meme ağrısına neden olduğu bildirilmiştir.

Meme boyutu. Meme boyutu ile ilgili olan ağrılara genelde boyun, omuz ve sırt ağrısı da eşlik eder. Bazı çalışmalarda küçültme operasyonlarının bu tarz ağrıları azalttığı gösterilmiştir.

Doktorunuzla olan görüşme sırasında:
Tüm şikayetlerinizi, bunları nelerin tetiklediğini, ayın hangi günlerinde olduğunu doktorunuza eksiksiz anlatın. Aldığınız ilaçlar ve ailenizde meme kanseri olup olmadığı önemli bilgiler arasındadır.

En son meme muayeneniz, mamografi tarihiniz hakkında doktorunuzu bilgilendirmelisiniz. Memede ele gelen kitle, meme cildindeki değişiklikler, kızarıklık ve hassasiyet acilen doktora başvurmanızı gerektiren ve  belirtilerdir.

Yapılacak ve İstenebilecek bazı testler:
Meme muayenesi.

Mamografi. Doktorunuz memede bir kitle bulursa, ağı lokalize bir alandaysa, meme dokusunda alışılmadık bir kalınlaşma varsa mamografi isteyebilir, ki bu meme dokusunun x-ray ile muayenesidir.

Ultrason. Ses dalgaları kullanarak meme dokusunun muayenesidir. Genç hastalarda tercih edilen yöntemdir.

Meme biyopsisi. Şüpheli kitleler, kalınlaşmış alanlar ve görüntüleme yötemlerinde ortaya çıkan beklenmedik alanlar tanı koyabilmek için biyopsi yapmayı gerektirebilir. Biyopsi sırasında radyoloğunuz küçük bir alandan aldığı parçayı patolojik incelemeye yollayacaktır.

Meme Ağrısı (Mastalji) Tedavisi:
Meme ağrısı genelde birkaç ay içinde kendiliğinden geçecektir. Çok az vakada özel bir tedavi gerekebilir. Bu durumda olayı agrave eden faktör kaçınmak, lokal ağrı kesici veya oral kontraseptif kullanmak, menapozal hormon tedavisinin dozunu azaltmak gibi önlemlere başvurulabilinir. Sizin için en uygun tedavi yötemini doktorunuz seçecektir.

Bu arada sizin de alabileceğiniz bir takım önlemler olabilir: sıcak ya da soğuk uygulama, uygun bir sütyen giymek, kafein alımını kısıtlamak, diyetinizdeki yağ oranını azaltmak gibi.

Meme ağrısı, tıbbi adıyla ‘mastalji’, meme başında ya da memenin tamamında hissedilen ve kadınlar arasında yaygın olan bir şikayet.   Her yaşta görülebilse de kadınların 3’te 2’sini doğurganlık döneminde etkilemekte. Mastaljinin şiddeti, genellikle orta seviyede ve hastalar tarafından tolere edilebiliyor. Ancak bazı kadınların günlük yaşamını önemli ölçüde etkilemesi veya meme kanseri endişesi yaratması sebebiyle tıbbi yardım gereksinimi oluşturuyor. Ayrıca memede ağrı şikayetleri bulunan hastaların neredeyse yarısında cinsel hayat olumsuz etkileniyor. Meme ağrısı dönemsel (siklik) ve dönemsel olmayan (nonsiklik) olarak iki tipe ayrıldığına dikkat çeken Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Bülent Çitgez, meme ağrısının yaklaşık yüzde 70’inin dönemsel, yüzde 30’unun dönemsel olmayan tip olduğunu söylüyor.

AĞRILA  NE ZAMAN ORTAYA ÇIKAR?

Dönemsel mastalji doğurganlık döneminde görülürken, dönemsel olmayan mastalji genellikle menopoz sonrası ortalama 40 yaşından sonra ortaya çıkıyor. Dönemsel mastalji, menstruasyon ilişkili her iki memede hissedilen ağrı şeklindeyken; dönemsel olmayan mastalji, menstruasyon ilişkisiz tek memenin ağrısı şeklinde oluyor.  Menstruasyon öncesi dönemde ortalama 1 hafta süren ve menstruasyonun başlangıcına kadar devam eden meme ağrısının ‘dönemsel mastalji’ olarak tanımlandığını ifade eden Çitgez, “Özellikle siklik mastalji, hormonal değişim ile meme parankiminde ödem ile ilişkilendirilir. Nonsiklik meme ağrısı göğüs duvarında lokalize bölgesel bir ağrıdır. Genellikle iyi huylu meme hastalıkları olmak üzere o bölgede bulunan diğer organlardan da kaynaklanabilir” diyor.

MEME KANSERİNDE NADİR GÖRÜLÜR

Mastajinin sebebinin tam olarak ortaya konmadığını dile getiren Çitgez, şunları anlatıyor: “Ağrıdan hormonal, yaşam tarzı ve psikolojik gibi birçok sebep sorumlu tutulmuş. Sigara, kahve-kola gibi kafeinli içecekler alımı, yağlı beslenme ve stres ile arasında bağlantılar bulunuyor.  Kas, eklem ve omurga gibi meme kaynaklı olmayan nedenlere bağlı olarak da mastajli görülebiliyor. Meme ağrısı nadiren meme kanserinde görülür ancak mastalji ile kanser ilişkisini ortaya koyan çalışmalar mevcut. Özellikle ‘inflamatuar meme kanseri’ ağrılı olur. Bu sebeple meme kanserinin tanıdan dışlanması çok önemli.”

PSİKOLOJİK FAKTÖRLERE DE ARAŞTIRILMALI

Sebebin bulunması için hastanın hekimine başvurusu birincil öneme sahip. Hekim tarafından hasta şikayetlerinin dinlenmesi ve meme muayenesi tanının ilk adımı.. Mastaljinin tipini belirlemek ve sonraki dönemde diğer teşhis yöntemleri kullanarak ağrının altında yatan sebebi ortaya çıkarmak çok önemli. Hastanın yaşına göre mamografi ve meme ultrasonografisi hastaların tanı ve takibinde sıklıkla kullanılan görüntüleme yöntemlerinden. Mastaljide en büyük grubu organik bir patoloji saptanmayan hastaların oluşturduğunu söyleyen Çitgez, “Bu hastalar tedaviye yanıtsız ise mutlaka psikolojik faktörler araştırılmalı” diye ekliyor.

NASIL BİR YOL İZLEMELİ?

*Mastalji tedavisinde meme ağrısının sebebi iyi ya da kötü huylu tümör ise buna yönelik cerrahi veya onkolojik tedavi planlanabilir.

*Meme ağrısı için organik bir sebep mevcut değilse; ağrıyan memeye sıcak ya da soğuk kompres uygulamak, güçlü destek sağlayan bedene uygun sütyen kullanmak, kafein alımını azaltmak ve yağ oranı düşük beslenmek faydalı olabilir.

*Ancak bu uygulamalara rağmen meme ağrısı günlük hayatı olumsuz etkiliyorsa ilaç tedavisi uygulanabilir.

*İlaç tedavisi iki basamaklı oluyor.  İlk basamak olarak parasetemol ve nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar tercih edilebiliyor. Bu ilaçlar ile düzenli 6 aylık tedaviye rağmen meme ağrısı rahatsız edici boyuttaysa ikinci basamak tedavi olarak tamoksifen ve danazol ile hormonal ajanlar kullanılabilir.