sayılı kanunla beraber gündemimize giren, “matrah artırımı nedir, kurumlar ve gelir vergisi mükellefleri için matrah artırım oranları nedir, KDV matrah artırım oranları nedir, muhasebe kayıtları nasıl düzenlenir…”gibi matrah artırıma ait birçok soruya ait cevabı bu yazıda okuyabilir siniz.
Matrah artırımı genel itibariyle, geçmiş yıllara ilişkin olarak vergi matrahlarında belirli bir oranda artırım yapılması sonucunda yapılan ilave vergi ödemesi ile yapılabilecek vergi denetlemelerinden muaf tutulmayı sağlayan bir uygulama olarak tanımlanabilir.
Matrah artırımından genel itibariyle;
Faydalanabilir.
Matrah artırımından;
Faydalanamazlar.
sayılı kanun kapsamında gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar için matrah artırımı oranları yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir.
Gelir Vergisi Mükellefleri İçin Asgari Matrah Artırımı, Vergi Oranları ve Tutarları | |||||||
Yıl | Asgari Matrah Artırım Oranı | Asgari Artırım Tutarı (TL) | Vergi Oranı | İndirimli Vergi Oranı (*) | |||
Bilanço Usulünde Defter Tutan ve Serbest Meslek Erbapları için | İşletme hesabına göre defter tutanlar için | Basit Usul Vergiye Tabi Olanlar | GMSİ’ye Tabi Olanlar | ||||
% 35 | %20 |
| |||||
% 30 | %20 |
| |||||
% 25 | %20 |
| |||||
% 20 | %20 |
| |||||
% 25 | %20 |
|
(*) - Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, artırımda bulundukları bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni süresinde vermiş,
- Bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş
- Bu vergi türleri için kanunun yapılandırma ve kesinleşmiş veya dava safhasında bulunan alacaklar ile ilgili hükümlerinden yararlanmamış olmaları,
şartıyla oranında vergilendirilirler.
Örnek; Bilanço usulünde göre defter tutmak olan A şahsı , , , ve yıllarında beyan etmiş olduğu matrah tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. A şahsı tüm yıllara ilişkin olarak matrah artırımdan faydalanacak olup, 12 eşit taksitte ödeyecektir.
Yıl | Beyan Edilen | Matrah Oranı | Hesaplanan (a) | En Az (b) | Artırıma Tabi Matrah (a) veya (b)’den büyük olan | Vergi Oranı | Ödenecek Vergi |
,00 | 35% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 30% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 25% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 20% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 25% | ,75 | ,00 | ,75 | 20,00% | ,75 | |
| ,75 |
12 Eşit Taksitte Ödenmesi halinde 1,09 Katsayısı ile çarpılır. (,75 * 1,09) / 12 = ,68
Taksit No | Tarih | Tutar (TL) |
1 | ,64 | |
2 | ,64 | |
3 | ,64 | |
4 | ,64 | |
5 | ,64 | |
6 | ,64 | |
7 | ,64 | |
8 | ,64 | |
9 | ,64 | |
10 | ,64 | |
11 | ,64 | |
12 | ,64 | |
TOPLAM | ,68 |
Not: Gelecek Aylara Ait Giderler, Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. Geçici vergi dönemleri bazında oluşturulmuştur.
Kayıt-1; Tahakkuk Kaydı
31/05/
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,64
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,92
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,92
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,92
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,28
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,64
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,92
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,92
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,92
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,28
/
Kayıt-2; İlk Taksit Ödemesine İlişkin Kayıt
30/06/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,64
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,64
30/06/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs,64
Bankalar ,64
/
Kayıt-3; İkinci Taksit (2.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/07/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,64
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,64
31/07/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs,64
Bankalar ,64
/
Kayıt-4; Üçüncü Taksit (3.) Ödemesine İlişkin Kayıt
Not: Bir sonraki yıla geçmesinden ötürü ve Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs.’dan ve Gelecek Yıllara Ait Hesabına aktarılmıştır.
31/08/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,64
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,64
31/08/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs,64
Bankalar ,64
/
Not; İzleyen taksit ödemeleri de yukarıdaki ödeme kayıtları şeklinde ilgili ödeme tarihlerinde ilgili muhasebe kodları üzerinden muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
sayılı kanun kapsamında kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için matrah artırımı oranları yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir.
KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİ İÇİN MATRAH ARTIRIMI, VERGİ ORANLARI VE TUTARLARI | ||||
Yıl | Asgari Matrah Artırım Oranı | Asgari Artırım Tutarı (TL) | Vergi Oranı | İndirimli Vergi Oranı |
% 35 | %20 |
| ||
% 30 | %20 |
| ||
% 25 | %20 |
| ||
% 20 | %20 |
| ||
% 25 | %20 |
|
(*) - Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, artırımda bulundukları bulunmak istedikleri yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni süresinde vermiş,
- Bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş
- Bu vergi türleri için kanunun yapılandırma ve kesinleşmiş veya dava safhasında bulunan alacaklar ile ilgili hükümlerinden yararlanmamış olmaları,
şartıyla oranında vergilendirilirler.
Örnek; (A) A.Ş.’nin , , , ve yıllarında beyan etmiş olduğu matrah tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (A) A.Ş. tüm yıllara ilişkin olarak matrah artırımdan faydalanacak olup, 12 eşit taksitte ödeyecektir.
Örnek; (A) A.Ş.’nin , , , ve yıllarında beyan etmiş olduğu matrah tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (A) A.Ş. tüm yıllara ilişkin olarak matrah artırımdan faydalanacak olup, 12 eşit taksitte ödeyecektir.
Yıl | Beyan Edilen | Matrah Artırım | Hesaplanan (a) | En Az (b) | Artırıma Tabi Matrah (a) veya (b)’den Büyük Olan | Vergi Oranı % | Ödenecek Vergi |
,00 | 35% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 30% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 25% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 20% | ,00 | ,00 | ,00 | 20,00% | ,00 | |
,00 | 25% | ,50 | ,00 | ,50 | 20,00% | ,50 | |
TOPLAM | ,50 |
12 Eşit Taksitte Ödenmesi halinde 1,09 Katsayısı ile çarpılır. (,50 * 1,09) / 12 = ,76
Taksit No | Tarih | Tutar (TL) |
1 | ,48 | |
2 | ,48 | |
3 | ,48 | |
4 | ,48 | |
5 | ,48 | |
6 | ,48 | |
7 | ,48 | |
8 | ,48 | |
9 | ,48 | |
10 | ,48 | |
11 | ,48 | |
12 | ,48 | |
TOPLAM | ,76 |
Not: Gelecek Aylara Ait Giderler, Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. Geçici vergi dönemleri bazında oluşturulmuştur.
Kayıt-1; Tahakkuk Kaydı
31/05/
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,48
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,44
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,44
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,44
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,96
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,48
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,44
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,44
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,44
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,96
/
Kayıt-2; İlk Taksit Ödemesine İlişkin Kayıt
30/06/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,48
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,48
/
30/06/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,48
Bankalar ,48
/
Kayıt-3; İkinci Taksit (2.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/07/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,48
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,48
/
31/07/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,48
Bankalar ,48
/
Kayıt-4; Üçüncü Taksit (3.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/08/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,48
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,48
/
31/08/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,48
Bankalar ,48
/
Not; İzleyen Taksit Ödemeleri de yukarıdaki ödeme kayıtları şeklinde ilgili ödeme tarihlerinde ilgili muhasebe kodları üzerinden muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
sayılı kanun kapsamında katma değer vergisi (KDV) İçin matrah artırımı oranları yıllar itibariyle aşağıdaki gibidir.
Katma Değer Vergisi Matrah Artırımı Oranları | |
Yıl | Oran |
3,0% | |
3,0% | |
2,5% | |
2,0% | |
2,0% |
Örnek; (B) A.Ş.’nin yılında beyan etmiş olduğu matrah tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. (B) A.Ş. yılına ilişkin olarak KDV matrah artırımdan faydalanacak olup, 12 eşit taksitte ödeyecektir.
HESAPLANAN KDV | |
Ocak | ,00 |
Şubat | ,00 |
Mart | ,00 |
Nisan | ,00 |
Mayıs | ,00 |
Haziran | ,00 |
Temmuz | ,00 |
Ağustos | ,00 |
Eylül | ,00 |
Ekim | ,00 |
Kasım | ,00 |
Aralık | ,00 |
Toplam Hesaplanan Vergi | ,00 |
Artırıma Esas Tutar | ,00 |
Vergi Oranı (%) | 2,50% |
KDV Artırım Tutarı | ,00 |
12 Eşit Taksitte Ödenmesi halinde 1,09 Katsayısı ile çarpılır. (* 1,09) / 12 = ,83
Taksit No | Tarih | Tutar (TL) |
1 | ,33 | |
2 | ,33 | |
3 | ,33 | |
4 | ,33 | |
5 | ,33 | |
6 | ,33 | |
7 | ,33 | |
8 | ,33 | |
9 | ,33 | |
10 | ,33 | |
11 | ,33 | |
12 | ,33 | |
TOPLAM | ,00 |
Not: Gelecek Aylara Ait Giderler, Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. Geçici vergi dönemleri bazında oluşturulmuştur.
Kayıt-1; Tahakkuk Kaydı
31/05/
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,00
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,00
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,00
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,67
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,00
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,00
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,00
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,67
/
Kayıt-2; İlk Taksit Ödemesine İlişkin Kayıt
30/06/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
30/06/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Kayıt-3; İkinci Taksit (2.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/07/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
31/07/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Kayıt-4; Üçüncü Taksit (3.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/08/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
31/08/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Not; İzleyen Taksit Ödemeleri de yukarıdaki ödeme kayıtları şeklinde ilgili ödeme tarihlerinde ilgili muhasebe kodları üzerinden muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
Hizmet erbabına ödenen ücretlerden vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri muhtasar beyannamelerinde beyan edilen ücret ödemelerinin gayri safı tutarlarının yıllık toplamı üzerinden yıllar itibariyle yapmaları gereken matrah artırımı oranları aşağıdaki gibidir.
Ücret Ödemeleri Matrah Artırımı Oranları | |
Yıl | Oran |
6,0% | |
5,0% | |
4,0% | |
3,0% | |
2,0% |
Örnek; (G) A.Ş.’nin yılında beyan etmiş olduğu muhtasar beyannamelerinde beyan edilen ücret ödemelerinin gayri safı tutarları aşağıdaki gibidir; matrah artırımdan faydalanacak olup, 12 eşit taksitte ödeyecektir.
ÜCRET ÖDEMELERİNİN GAYRİ SAFI TUTARLARI | |
Ocak | |
Şubat | |
Mart | |
Nisan | |
Mayıs | |
Haziran | |
Temmuz | |
Ağustos | |
Eylül | |
Ekim | |
Kasım | |
Aralık | |
Toplam Hesaplanan Vergi | |
Artırıma Esas Tutar | |
Vergi Oranı (%) | 3,00% |
Artırım Tutarı |
12 Eşit Taksitte Ödenmesi halinde 1,09 Katsayısı ile çarpılır. ( * 1,09) / 12 = ,33
Taksit No | Tarih | Tutar (TL) |
1 | ,33 | |
2 | ,33 | |
3 | ,33 | |
4 | ,33 | |
5 | ,33 | |
6 | ,33 | |
7 | ,33 | |
8 | ,33 | |
9 | ,33 | |
10 | ,33 | |
11 | ,33 | |
12 | ,33 | |
TOPLAM | ,90 |
Kayıt-1; Tahakkuk Kaydı
31/05/
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,98
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,98
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,98
Gelecek Yıllara Ait Giderler Hs. ,65
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,98
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,98
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,98
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,65
/
Kayıt-2; İlk Taksit Ödemesine İlişkin Kayıt
30/06/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
30/06/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Kayıt-3; İkinci Taksit (2.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/07/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
31/07/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Kayıt-4; Üçüncü Taksit (3.) Ödemesine İlişkin Kayıt
31/08/
Diğer Olağan Dışı Gider ve Zararlar Hs. ,33
Gelecek Aylara Ait Giderler Hs. ,33
/
31/08/
Vadesi Geçmiş Ert. Tak. Ver. Diğer Yas. Yük Hs. ,33
Bankalar ,33
/
Not; İzleyen Taksit Ödemeleri de yukarıdaki ödeme kayıtları şeklinde ilgili ödeme tarihlerinde ilgili muhasebe kodları üzerinden muhasebeleştirilmesi gerekmektedir.
- Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Sayılı Kanun Genel Tebliği
- seafoodplus.info
Kaynak: seafoodplus.info
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemizekayıt olun.
>> Vergi Affı Rehberi ( Soru - Cevap) Ücretsiz E-Kitap:hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
GÜNDEM
Bu yazıda tüm iş sahipleri, işletmesi aracılığıyla satış yapanlar, vergi işlemleri ile ilgilenenler ve muhasebeciler için KDV matrah hesaplaması ile ilgili detayları anlattık.
Katma Değer Vergisi (KDV) nedir?
KDV, uzun adıyla Katma Değer Vergisi, bir ürün ya da hizmeti alan vatandaşın o ürün ya da hizmeti aldığı yere ödediği vergidir. Bu ürün veya hizmetin üretimi ile tüketimi arasında geçen sürede bir değer artışı ortaya çıkar, bu da alıcı tarafından satıcıya vergi olarak ödenir. KDV bir dolaylı vergi türüdür ve devlet tarafından tüm vatandaş ve işletmelerden alınır. Devlet KDV’yi, kamu hizmetlerinde harcar. KDV, her ülkede farklı biçimlerde ve değişen oranlarla uygulanır.
Türkiye’de KDV ilgili ürün ya da hizmete duyulan ihtiyaca göre saptanır. Ülkemizde yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olmak üzere üç KDV oranı bulunur. Bazı temel tüketim ürünleri yüzde 1 ve yüzde 8 oranında KDV’ye tabi iken temel tüketim ürünü sayılmayan ürünlerden yüzde 18 KDV alınır.
Vergi hakkında bilmen gerekenler
Matrah nedir? KDV matrahı nasıl tanımlanır?
Matrah, satış faturalarının KDV hariç tutarlarının bir aylık süre içindeki toplamıdır. Matrahı, vergiye esas rakam olarak da tanımlayabiliriz. Özel tüketim vergisi alınan, ürünlerdeki bu vergi de KDV matrahına dahildir. KDV matrahı, bir aylık satış tutarının Katma Değer Vergisi hariç tutularak hesaplanması ile elde edilir.
KDV matrahının formülü nedir? KDV matrah hesaplama nasıl yapılır?
Peki Katma Değer Vergisi’nin (KDV) matrahı nasıl hesaplanır? KDV matrah hesaplama için aşağıdaki formülü kullanabiliriz. Bunun için öncelikle KDV tutarını bilmemiz gerekiyor. Bununla birlikte KDV oranına da ihtiyacımız var.
KDV Tutarı / KDV Oranı x = Matrah (KDV Hariç Tutar)
Matrah + KDV Tutarı = KDV Dahil Tutar (Toplam)
Yüzde 8 KDV’den nasıl matrah bulunur?
Hemen bir örnek ile inceleyelim. Ürünümüz 12,8 TL, KDV oranımız da yüzde 8 ise matrahı şöyle hesaplarız:
KDV Tutarı / KDV Yüzdesi (8) * = Matrah (80 TL)
12,80 / 0,08 = TL
+ 12,80 = ,80 TL
Aynı formülü yüzde 18 KDV’li bir ürün ya da hizmet için de kullanabiliriz.
Mikro Yazılım KDV Tevkifatı Hesaplama Sihirbazı
Gelir ve giderlerinizi kolayca takip edip enerjinizi işinizi büyütmeye ayırmak istiyorsanız Bizmuyu 14 gün ücretsiz olarak deneyebilirsiniz.