MCH kişinin kırmızı kan hücrelerinin her birinde bulunan ortalama hemoglobin miktarının oranıdır. MCH yani hemoglobin düşüklüğü veya yüksekliği bir takım hastalıklar ya da vitamin eksiklikleri sonucunda görülebilir.
MCH diğer ismi ile hemoglobin tek bir kırmızı kan hücresindeki hemoglobin miktarını gösteren değerdir. Hemoglobin, akciğerlerden kan hücrelerine geçen oksijeni dokulara nakil etmekle ve dokulardaki zararlı karbondioksit gazının vücuttan atılmasını sağlamakla görevlidir.
Hemoglobin aynı zamanda kana kırmızı rengi veren bir moleküldür. Bedende meydana gelen çeşitli rahatsızlıklara bağlı olarak kandaki hemoglobin üremesinde ve çalışmasında aksaklıklar meydana getirerek bazı hastalıklara sebep olabilir.
Yapılan kan testi sonucu MCH değerinin pg'nin altında çıkması MCH düşüklüğü olarak nitelendirilir. MCH düşüklüğü, alyuvar başına yeterli miktarda hemoglobin olmaması anlamına gelir.
MCH eksikliği bazı durumlarda tipik demir eksikliği, beslenme bozuklukları, anemi ve ender olarak talaseminin habercisi olabilir.
Kırmızı kan hücresinde yeterli miktarda hemoglobin mevcut değilse yani MCH değeri düşük ise bu durum bazı hastalıklar neticesinde baş göstermiş olabilir.
Aynı zamanda MCH düşüklüğü bir takım vitaminlerin eksikliği durumunda da görülebilir. Hemoglobin düşüklüğüne sebep olan hastalıklar ve diğer etkenleri şöyle sıralayabiliriz;
Yapılan kan testi nihayetinde kandaki MCH değerinin 31pg' nin üzerinde olması kırmızı kan hücrelerinde olması gerekenden fazla sayıda hemoglobin olduğu anlamına gelir.
Tıpkı MCH düşüklüğü gibi MCH yüksekliği de vücutta bir takım rahatsızlıkların ve eksikliklerin mevcut olduğunun habercisi olabilir. MCH yüksekliğine sebep olan rahatsızlıkları şöyle sıralayabiliriz;
MCH Nedir?
MCH, "ortalama hücre hemoglobini" anlamına gelen bir kısaltmadır. Kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin miktarının ortalamasını ölçen bir parametredir. Hemoglobin, kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijeni dokulara taşımaya yarayan bir proteindir. MCH değeri, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesi hakkında bilgi verir ve anemi teşhisi için kullanılır. MCH değerleri, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişebilir ve bir tam kan sayımı testinde ölçülür.
MCH Normal Değeri Kaç Olmalı?
MCH değerleri, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, pikogram (pg) aralığında olması normal kabul edilir. Bebekler ve çocuklar için ise yaşlarına bağlı olarak normal MCH değerleri farklıdır.
MCH Düşüklüğü Kanser Belirtisi Mi?
MCH düşüklüğü tek başına kanser belirtisi olmayabilir; ancak kanser hastalarında MCH düşüklüğü sıkça görülebilir. Özellikle kemik iliği kanserleri veya kanser tedavisi gören hastaların MCH düzeylerinde düşüş yaşanabilir. Bu nedenle, MCH düşüklüğü, kanser riski değerlendirmesinde kullanılabilen bir faktördür, ancak başlı başına bir kanser belirtisi olarak kabul edilmemelidir.
MCH Düşüklüğü
MCH düşüklüğü, anemi olarak bilinen durumun bir belirtisidir ve kırmızı kan hücrelerindeki ortalama hemoglobin miktarının düşük olduğunu gösterir. Bu durum, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıma kapasitesinin azaldığına işaret eder. MCH düşüklüğü, demir eksikliği, B12 vitamini eksikliği, folik asit eksikliği, kan kaybı ve kronik hastalıklar gibi faktörlerden kaynaklanabilir.
MCH Düşüklüğü Belirtileri
MCH düşüklüğü belirtileri, anemi belirtileriyle benzerlik gösterir ve şunları içerir:
MCH düşüklüğü, vücuttaki oksijen eksikliğinin etkilerini yansıtan bu belirtilerle kendini gösterir.
MCH Düşüklüğü Neden Olur?
MCH düşüklüğüne yol açabilecek faktörler şunlardır:
MCH Düşüklüğü Ne Demek?
MCH düşüklüğü, vücuttaki ortalama hücre hemoglobinin normal değerlerin altında olduğu anlamına gelir. Bu durum, vücudun dokularına yeterli oksijen taşıyamadığı anemiye işaret eder. MCH düşüklüğü yaşayan kişiler, uygun tedavi ve yönetim stratejileri için bir sağlık uzmanına danışmalıdır. Tedavi, MCH düşüklüğünün nedenine bağlı olarak demir veya vitamin takviyeleri, ilaçlar, kan transfüzyonları veya kemik iliği nakli gibi yöntemler içerebilir.
MCH düşüklüğünün erken teşhisi ve tedavisi, vücuttaki oksijen taşıma kapasitesini artırarak genel sağlığı iyileştirmeye yardımcı olur. Bu nedenle, anemi şüphesi olan kişilerin doktor kontrolü ve gerekli tetkiklerle değerlendirilmesi önemlidir.
Kan tahlillerinde doktorunuzun istediği tetkiklerin arasında sıklıkla karşılaştığınız MCH, “ortalama eritrosit hemoglobini”, İngilizce’de “mean corpuscular hemoglobin” olarak bilinir ve kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) her birindeki hemoglobin miktarıdır. Hemoglobin alyuvarlardaki bir proteindir. Oksijen ve karbondioksit, demir içeren hemoglobine bağlanır. Hemoglobin oksijenle birleştiğinde kana kırmızı rengini verir. Hemoglobin yetersizliğinde vücut yeterince oksijen alamaz ve anemi, kalp yetmezliği, felç gibi sağlık sorunları ortaya çıkar.
Tam kan sayımı yapıldığında MCH değerini öğrenmek mümkün olur. Tam kan sayımında kırmızı ve beyaz kan hücreleri dahil kan değerleriyle ilgili tüm değerlere bakılır. MCH, tam kan sayımındaki bilgiler doğrultusunda anlaşılabilir. Bir sağlık sorununuz olduğunda veya düzenli check up kontrollerinde tam kan sayımı doktor tarafından istenir. Kan hücreleri sayılarıyla ilgili bir belirti varsa da doktor tam kan sayımı istemi yapar. Tam kan sayımına bakılırken şu kan değerleri kontrol edilir:
Tam kan sayımında, kanda kaç tane hücre olduğu, bu hücrelerin büyüklük, şekil ve içerikleriyle ilgili özelliklere bakılır. Vücutta oksijen taşıyan hemoglobinle ilgili olan MCH değeri de tam kan sayımı test sonucunda çıkar.
Kanda MCH değerine bakılan tam kan sayımı tetkikinde koldan iğne yardımıyla kan örneği alınır. Kan örneği laboratuvar ortamında incelenir ve MCH değeri çıkar. MCH değeri, kırmızı alyuvarların gerçek boyutunu gösteren MCV (mean corpuscular volmue) ile benzerdir. MCHC ile de MCH sıklıkla karıştırılır. Ancak MCHC, kırmızı kan hücrelerinin hacmine göre ortalama hemoglobin miktarıdır. Doktorlar anemi (kansızlık) teşhisi koyarken hem MCH hem de MCHC değerlerini kullanırlar. Çünkü iki değer de kandaki hemoglobin sağlığını yansıtır.
MCH sonucu sağlıkla ilgili önemli ipuçları verir. MCH düşüklüğü genellikle anemiye; MCH yüksekliği akciğer ve böbrek hastalıklarına işaret eder. Normal MCH değeri yetişkinlerde pg’dir. Çocuklar da bu sayılar değişkenlik gösterebilir. Peki MCH düşüklüğü nedir, MCH yüksekliği nedir? MCH yüksekliği ve MCH düşüklüğü ne gibi belirtiler ve sonuçlar doğurur? Bu sorular şöyle cevaplanabilir:
Kanda MCH düşüklüğü; 27 pg’nin altındaki bir MCH değeri anlamına gelir ve bu yaygın olarak hemoglobinin üretim sorunu nedeniyle gelişmiş anemiye işaret eder. Farklı anemi türlerine göre de MCH değerleri değişebilir. Örneğin; mikrositik anemide kan hücreleri çok küçüktür ve yeterli hemoglobin üretilemeyince ortaya çıkar. Genellikle yetersiz beslenme ya da beslenme eksikliği bunun sebebidir. Her zaman anemi beslenmeye bağlı olarak gelişmez. Bazen kişi dengeli ve sağlıklı beslense bile anemi gelişebilir. MCH düşüklüğü neden olur? İşte sebepleri:
MCH düşüklüğü sonucu kişilerde şu belirtiler görülür:
Kanda MCH yüksekliği; 32 pg’nin üzerindeki bir MCH değeri anlamına gelir ve genellikle makrositik anemiye işaret eder. Makrositik anemi yaşayan kişiler genellikle bunu fark etmezler, belirtiler şiddetlendiğinde anlaşılabilir. MCH yüksekliğinin nedenleri şunlardır:
MCH yüksekliği sonucu kişilerde şu belirtiler görülür:
Makrositik anemisi olan kişiler sindirim sistemiyle ilgili sıkıntılar da yaşayabilir. İştahsızlık, kilo kaybı ve sıklıkla ishal bu sindirim sorunlarının başında gelir. Ancak bu belirtilerden herhangi birinin yaşanması halinde vakit kaybedilmeden doktora gidilmelidir.
Tam kan sayımında belirlenen MCH düşüklüğü veya yüksekliği sonucu doktor ek test talebinde bulunur. Teşhise göre tedavi planlanır.
B12 vitamini ve folik asit gibi nedenlerle düşen MCH için takviye verilebilir. Ancak en önemli etkiyi uzun vadede yeterli ve dengeli beslenme sağlayabilir.
MCH düşüklüğünde demir ve B6 vitaminlerinden zengin beslenilmesi tavsiye edilebilir. Demir içeren gıdalarla birlikte bol limonlu salata gibi C vitamini ve lifli gıda tüketimi yapılması söylenir. Bu sayede MCH seviyeleri yükselebilir. Balık, koyu yeşil yapraklı sebzeler, yumurta, kuru yemişler, sağlıklı tohumlar ve kahverengi pirinç gibi sağlıklı tahılları beslenmenize ekleyebilirsiniz. Bazı gıdalardan da demir emilimini azalttığı için kaçınmalısınız. MCH düşüklüğü varsa kahve ve çay gibi kafein içeren içeceklerinin tüketimini azaltın.
Aşırı kanamaya bağlı anemi tedavisinde adet kanamasını azaltıcı tedaviler verilebilir (örneğin: doğum kontrol hapı veya ilaç kaplı spiral). Aşırı kanama polip veya tümör kaynaklıysa da cerrahi tedaviler gerekebilir.
MCH değerleri bazen bir hastalığa bağlı olarak gelişmez. Bazı ilaçların yan etkileri, yüksek rakımlı bir bölgede yaşamak da MCH değerlerinde anormallik yaratabilir. Bu nedenlerle de MCH seviyelerinde dengesizlik olan kişilerin mutlaka doktora başvurması gerekir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.