Memurlar Net Maaş Hesaplama Doğru Mu
Emekli ve memur maaşı temmuzda ne kadar, kaç TL olacak Refah payı ve enflasyon farkı verilecek mi İşte hesaplama tablosu" width="" height="">
2/5![MEMUR MAAŞLARI NE KADAR OLACAK]()
Emekli ve memur maaşı temmuzda ne kadar, kaç TL olacak Refah payı ve enflasyon farkı verilecek mi İşte hesaplama tablosu" width="" height="">
Bir çok çalışanın her ay düzenli olarak yaşadığı bir durum var; maaşını aldığında eksik mi yattı, fazla mı yattı, geçen ay ve bu ay arasında neden fark var gibi soruları önce kendisine, sonra arkadaşlarına sormak. Bir cevap bulamayınca da insan kaynakları ya da muhasebe departmanının kapısını aşındırmak.
Ülkemiz maaş sistemi vergiler, dönemsel kesintiler, net maaş ve brüt maaş uygulamalarındaki farklardan dolayı biraz karışık, anlaşılması zor bir durumdadır. Bu yüzden çalışanların her ay kafa karışıklığı yaşayıp yöneticileriyle maaşları hakkında bitmek tükenmek bilmeyen konuşmalar yapmaları, çalışma hayatının en sık rastlanan olaylarından biridir.
Her ay, maaş günlerinde çalışanların soruları, bir türlü ikna olmamaları, muhasebe ve insan kaynakları departmanlarıyla girdikleri sayısız tartışma ve hatta zaman zaman ortaya çıkan gerginlikler kolay kolay değişecek gibi görünmese de çalışanların ve yöneticilerin net maaş, brüt maaş ve maaşlardan yapılan kesintiler gibi temel bir kaç konu hakkında bilinçlendirilmesi bu durumun büyük ölçüde önüne geçilmesini sağlayacaktır.
Dilerseniz &#;Net ve Brüt maaş nedir&#; başlıklı videomuzu da buradan izleyebilirsiniz:
Videoyu izlediyseniz gelin, bu başlıkları kısaca inceleyelim.
Brüt maaş, çalışanın bordrosunda görünen, kesintiler ve vergilerin de dahil olduğu işveren tarafından maaş olarak ödenen toplam tutardır. Brüt maaş çalışanlar için genelde yanıltıcı olabilmekle beraber net maaşla arasındaki farkı hesaplamak için maaş bordrosundaki vergi, SGK primi ve diğer kesintilere bakmak yeterli olacaktır. Yani brüt maaş, kesintilere tabi olmasından ötürü çalışanın eline geçen değil, çalışanın hak ettiği esas toplam kazancı gösterir.
Net maaş çalışanın brüt maaşı üzerinden yapılacak olan tüm kesintilerin (SGK primi, damga vergisi, gelir vergisi vb.) yapılması sonucu elde edilen, diğer bir deyişle çalışanın eline geçen tutardır.
Net maaş ve brüt maaş arasındaki temel fark, bordroda görünen maaş ile, işçinin eline geçen maaş olması dışında aslında göründüğünden daha büyüktür. Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi bazı çalışanların maaşlarının yıl sonuna yaklaşıldıkça düşmesinin sebebi aslında maaş ödemesinin brüt maaş üzerinden yapılıyor olmasıdır.
Ülkemiz vergi sistemindeki bazı vergi oranları sabit değil, değişkendir. Örneğin, oranı değişen vergilerden biri olan gelir vergisi, maaş bordrolarının kalemlerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Maaş ödemesi brüt maaş üzerinden yapılan çalışanların yıl içerisinde toplam kazancı arttıkça ödeyecekleri gelir vergisi oranı da yükselmeye başlar. Bu sebeple toplam kazancı artarken yıl sonuna yaklaştıkça eline geçen maaş, her geçen ay biraz daha azalır.
Ta ki bir sonraki yılın ilk maaşını alana kadar. Bu, sonu gelmeyen bir döngüdür. Brüt maaş sistemini kullanan tüm şirketlerin çalışanları her yıl bu durumla karşılaşmakta, çoğu zaman da sebebini anlayamamakta ya da anlaşılır bulmamaktadır. Ne var ki bu uygulama işyerinin tercihi olmakla beraber son noktada devletin zorunlu kıldığı bir vergi uygulamasıdır.
Aşağıdaki oranlara bakarak yıllık brüt kazancınıza göre ne kadarlık bir gelir vergisi kesintisi yaşayacağınızı hesaplayabilirsiniz.
| Gelir dilimi | Vergi oranı |
|---|---|
| TL | %15 |
| TL | %20 |
| TL | %27 |
| TL | %35 |
Çalışanların yıl içerisinde maaşlarında bir eksilme yaşamamaları için yapmaları gereken şey işe girerken maaşlarını net maaş sistemi ile almaları yönünde anlaşma yapmalarıdır. Bu da çoğu zaman işveren tarafından kabul görmemektedir. Zira işverenin yıllık toplam kazancı ve buna bağlı olarak gelir vergisi oranı artan bir çalışana, net maaşında bir değişiklik olmadan yılın her ayı için aynı tutarda ödeme yapması, yıl sonuna doğru yaklaşıldıkça brüt maaşını daha fazla ödemesi gerektiği anlamına gelmektedir.
Yani brüt maaş sistemi eline geçen net kazanç değişeceğinden bir çalışan için, net maaş sistemi de kasasından çıkacak para açısından işveren için tercih edilen bir yöntem değildir.
Net maaş ve brüt maaş arasındaki farklar, vergiler, SGK primi ve diğer kesintiler gibi birçok değişkene bağlıdır. Bir maaşı brüt ve net olarak hesaplamak için bu oranları bilmek, doğru bir hesaplama yapmak gerekir. Bunun yanında kesin ve tam sonucu verme garantisi olmamakla birlikte, brüt maaşın yaklaşık %71’i net maaşa tekabül etmektedir. Tabii bu oranın yıllık vergi ve kesinti oranlarının güncellenmesiyle değişiklik göstereceğini, asla net ve tam sonucu vermeyeceğinin bir kez daha altını çizelim.
Bunun yanında doğru bir maaş hesabı yapmak için aşağıdaki yol izlenebilir.
SGK primi işçi payı: Brüt maaş x %14 İşsizlik sigortası fonu işçi payı: Brüt maaş x %1 Gelir vergisi: Gelir vergisi matrahı x %15
Kesintiler toplamı: SGK Primi işçi payı + İşsizlik sigortası fonu işçi payı + Gelir vergisi + Damga vergisi
Net maaş: Brüt maaş &#; Kesintiler toplamı
İşverenden yapılan kesintiler;
SGK Primi işveren payı: %19 + Tehlike sınıfı/2 İşsizlik sigortası fonu işveren payı: %2
| Açıklama | Tutar |
|---|---|
| Brüt maaş | 2, |
| SGK Prim İşçi Payı | |
| SGK İşsizlik İşçi Payı | |
| Toplam SGK Primi | |
| Vergi Matrahı | 1, |
| Gelir Vergisi Kesintisi | |
| Damga Vergisi Kesintisi | |
| Net maaş | 1, (+AGİ) |
| Açıklama | Tutar |
|---|---|
| Net maaş | 2, |
| SGK Prim İşçi Payı | |
| SGK İşsizlik İşçi Payı | |
| Toplam SGK Primi | |
| Vergi Matrahı | 2, |
| Gelir Vergisi Kesintisi | |
| Damga Vergisi Kesintisi | |
| Brüt maaş | 2, |
Şirketinizdeki tüm izin ve fazla mesaileri, özlük bilgilerini, performans değerlendirmelerini Kolay İK ile kolayca yönetin ve raporlayın. Üstelik size özel 15 gün boyunca ücretsiz!
Tıklayın, Kolay İK’yı şimdi ücretsiz kullanmaya başlayın.
Kaynaklar
GÖKTAŞ B. Kerem &#; Dr. EVCİL Cahit (), Tüm Yönleriyle Ücretlendirme ve Bordrolama Esasları, Legal Yayınları
Prof. Dr. GÖKÇEK KARACA Nuray (), Bordro Uygulama Rehberi, Muhasebe TR Yayınları
Sayılı İş Kanunu,
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız
Fazla Mesai Hesaplama , Fazla çalışma ücreti hesaplama Tahancı Hukuk Bürosu tarafından sunulan bu makalemizde İş Kanununda düzenlenmiş olan ve toplumun tüm kesimlerini ilgilendiren fazla mesai konusuna değinilmeye çalışacaktır. Fazla çalışma(mesai) işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklarda en sık karşılaşılan durumlardandır. Fazla mesai ücretinin ve fazla çalışma saatlerinin tespitinin özenle yapılması gerekmektedir.
Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir. Aksi kararlaştırılmamışsa bu süre, işyerlerinde haftanın çalışılan günlerine eşit ölçüde bölünerek uygulanır. Yer altı maden işlerinde çalışan işçilerin çalışma süresi; günde en çok yedi buçuk, haftada en çok otuz yedi buçuk saattir. Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Fazla çalışma, Kanunda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık kırkbeş saati aşan çalışmalardır. Bununla birlikte haftalık 45 saati aşmamış olsa dahi günlük 11 saati aşan çalışmalar da fazla çalışmadan sayılıp zamlı olarak ödenecektir. Görüleceği üzere 45 saati aşan çalışmalar fazla mesai olarak sayılacaktır ve zamlı olarak ödenecektir.
yılı için belli olmamakla birlikte Yönetim Bütçe Kanunu teklifinden gelen bilgilere göre memurların saat başı fazla çalışma ücreti yeni yılda yüzde yüz artacak, 2 lira 70 kuruş olan fazla mesai ücreti 5 lira 40 kuruş olacaktır.
Yargıtay; “ sayılı İş Kanunu uyarınca, işçiye, kural olarak bir yılda saatten daha uzun süreli fazla çalışma yaptırılamaz. Yine işçinin yasağa rağmen yılda saatten fazla çalıştırılması hâlinde de fazla çalışma ücretinin tamamının işçiye ödenmesi gerekir. Bireysel iş sözleşmesinde, fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödeneceğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması hâlinde, yıllık saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerekir. Ayrıca fazla mesai ücretinin ücret içinde kararlaştırılması halinde, işyerinde haftalık 40 saat çalışma yapılıyor ise kararlaştırılan ücretin 45 saate kadar olan fazla sürelerle ücret ile yıllık saat fazla çalışmayı da kapsadığı kabul edilmelidir. İşçiye her ay ödenen ücret içinde fazla çalışmaların bir kısmının yer aldığı taraflarca kabul edildiğinde, saatin 12 aya bölünmesi sonucu belirlenen 22,5 saat, her ay için, haftalık ise 5,2 saat kanıtlanan fazla çalışma süresinden indirilmelidir.” şeklinde hüküm kurmuştur.
Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sağlığı merkezleri, aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri ve acil sağlık hizmetlerinde haftalık çalışma süresi dışında normal, acil veya branş nöbeti tutarak, bu nöbet karşılığında kurumunca izin kullanmasına müsaade edilmeyen memurlar ile sözleşmeli personele, izin suretiyle karşılanamayan her bir nöbet saati için (nöbet süresi kesintisiz 6 saatten az olmamak üzere), aşağıda gösterilen gösterge rakamlarının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödenir. Bu ücret yoğun bakım, acil servis ve acil sağlık hizmetlerinde tutulan söz konusu nöbetler için yüzde elli oranında artırımlı ödenir. Ancak ayda aile sağlığı ve toplum sağlığı merkezlerinde 60 saatten, diğer yerlerde ve hiçbir şekilde saatten fazlası için ödeme yapılmaz. Bu ücret damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. Yoğun bakım, acil servis ve acil sağlık hizmetlerinde tutulan nöbetlerde saatlik ücret %50 zamlı olarak ödenecektir. Ancak saati aşan nöbetler için ödeme yapılmayacaktır
Fazla mesai normal çalışma saati ücretinin %50 zamlı olarak ödenmesidir. Örneğin saatlik brüt ücreti TL olan bir işçinin yaptığı fazla mesai sonucu alacağı ücret TL olacaktır. Saatlik çalışma ücretini bulabilmek için aylık ücreti ’e bölmek gerekecektir.
yılındaki asgari ücret brüt olarak 10 bin 8 liradır. İşçinin bir saatlik ücretini hesaplamak gerekirse
/= TL işçinin saatlik ücreti olarak bulunacaktır. Yukarıda da açıklandığı üzere fazla mesai ücreti işçinin saatlik ücretinin %50 zamlı olarak verilmesidir. Buna göre asgari ücretli işçinin mesaiye kalması durumunda alacağı saatlik ücret 66 TL 72 kuruş olacaktır.
Fazla mesai davası en sık başvurulan davalardandır. Fazla mesai davası bakımından fazla mesainin ispatı işçiye aittir. Fazla mesai ücretlerinin ödendiği ispatı da işveren tarafından yapılacaktır. Fazla çalışma ücretlerinin talebi sebebiyle açılan davalarda zamanaşımı 5 yıldır. İşçi fazla çalışmasının kendisine ödenmemesi sebebiyle iş sözleşmesini feshedebilecektir. Akabinde fazla mesai ücretlerinin talebi amacıyla dava açabilecektir. Kazanması durumunda fazla mesai ücreti faiziyle birlikte alınacaktır. Fazla mesai ücreti geniş anlamda ücret niteliğindedir ve gününde ödenmemesi halinde bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiz oranında uygulanacaktır.
Fazla Mesai Hesaplama yaparken Fazla mesai ücreti saatlik olarak ve brüt ücret üzerinden hesaplanacaktır. Brüt ücret işçinin aylık kazancından kesintiler yapılmadan önceki maaşıdır. En yalın haliyle brüt ücret şöyle hesaplanacaktır. Brüt ücret =Net maaş+ SGK primi+ işsizlik primi+ gelir vergisi+ damga vergisi olarak hesaplanacaktır.
Fazla mesai onay formu, işverenin iş yerinde fazla mesai uygulayabilmesi için gereklidir. Fazla mesai onay formu işçiye sunularak yazılı şekilde onayının alınması gerekmektedir.
İşyerinizin ………….…….………………… T.C. Kimlik numaralı personeliyim. İşverenin gerekli gördüğü zamanlarda (Hafta tatili, Resmi ve Dini tatil günlerinde) işlerin aksatılmadan yürütülebilmesi için …/…/ – &#;/…/ tarihlerinde istenilen gün ve saatte fazla mesai yapmak için muvafakatim olduğunu ve bu çalışmam karşılığında yürürlükte olan İş Kanunu çerçevesinde ücretimi almayı kabul ve beyan ederim.
Şeklinde bir yazılı form doldurularak işçinin fazla mesaiye onay vermesi gerekecektir.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bunu kanıtlamakla yükümlüdür. İşçi fazla çalışmasını tanık, yazılı belge gibi delillerle ispatlayabilecektir. Yargıtay, iş yeri kayıtlarını, iş yeri iç yazışmalarını, maaş bordrolarını delil olarak kabul etmektedir. İşçinin imzasını taşıyan bordronun sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir.
İşçinin resmi tatilde çalışması durumunda günlük ücreti olan miktar % zamlı olarak ödenecektir. Bu durumda günlük TL alan bir işçinin resmi tatilde çalışması durumunda alacağı ücret TL olacaktır. İşçi zaten resmi tatilde çalışmamış olsaydı bir günlük ücretini tam olarak alacaktı. Çalışmasıyla birlikte çalıştığı için de ücret alacağı için toplamda ücretinin 2 katını almış olacaktır.
Fazla mesai zorunlu değildir. Haftalık çalışma saati kanunca en fazla 45 saat olarak belirlenmiştir. İşveren işçinin fazla mesai yapmasını istiyorsa yazılı bir şekilde onayını almak zorundadır.
Normal olarak haftalık çalışma süresi kanunca 45 saat olarak belirlenmiştir fakat 45 saati aşmamak üzere iş yerince daha az bir süre belirleyebilecektir. Öncelikle aylık brüt ücretin’e bölünerek saatlik çalışma ücretinin bulunması gerekmektedir. Akabinde saatlik çalışma ücreti 15 ile çarpılarak saatlik fazla çalışma ücreti bulunabilecektir. Fazla çalışma ücreti %50 zamlı ödenecektir.
Sonuç olarak işçinin haftalık çalışma süresi olan 45 saatin aşılıp aşılmadığının, aşılmış ise kaç saat aşıldığının tespiti önem arz etmektedir. Bununla birlikte kıdem veya ihbar tazminatı, işe iade davaları, mobbing ve kötüniyet tazminatlarına ilişkin davaların da fazla çalışma ücreti talebi davalarıyla yakından bağlantısı bulunmaktadır. Bu davaların takibi ve tespiti için hukuki yardım ve danışmanlık almakta fayda bulunmaktadır.
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi