Menekşe çiçeği; menekşegiller ailesine ait olan bir çiçek türüdür. Genel olarak mor rengi ile bilinen menekşe çiçeği, pek çok türe sahip olan bir çiçektir. Otsu bitkisi olmasına karşın, uzun bir ömrü olduğundan çok yıllık bitkiler olarak bilinir. Menekşe, ideal şartlarda doğada kendi kendine yetiştiği gibi saksı bitkisi şeklinde bahçede, evlerde ve balkonlarda da çok fazla tercih edilen bir bitkidir.
Menekşe Bakımı Nasıl Yapılır?
Menekşe çiçeğinin bakımının belli başlı püf noktaları vardır. Bunun yanı sıra bu bakımların doğru bir şekilde uygulanması, menekşe çiçeğinin sağlığı ve sağlıklı büyümesi açısından yararlıdır. Menekşe bakımı için;
- Evde veya balkonlarda yetiştirilecek menekşeler, güneş ışığını doğrudan almamalıdır. Bunun için pencere önünde konulan menekşeler, dolaylı yollardan güneş ışığı alacak yere konulmalıdır. Bu durum, balkonlar için de geçerlidir. Tropik bir bitki olduğundan Türkiye'nin her yerinde iç mekan şartlarında oldukça sağlıklı bir şekilde büyüyen menekşeye, 14 derece altı ve 26 derece üstündeki sıcaklıklar iyi gelmemektedir. Rüzgarlı havalarda menekşe için iyi değildir.
- Menekşe çiçeği, gün ışığını çok seven bir bitkidir. Fakat direkt gelen güneş ışığı, menekşe çiçeklerini rahatsız eder. Menekşelerin pencere kenarlarında dolaylı bir şekilde güneş ışığından yararlanması gerekmektedir. Nem oranı da menekşe çiçekleri için güneş ışığı kadar önemli bir konudur. Ortamda yer alan menekşe için oran yeterli değilse menekşe çiçeği için sağlıklı gelişme söz konusu olmayacaktır. Bu yüzden ortamın nem oranının iyice ayarlanması gerekir.
- Menekşe çiçeğinin köklerinin gereksinim duyduğu oksijeni alması adına nem tutan ve hafif bir toprağın tercih edilmesi oldukça gereklidir. Menekşe çiçeğinin toprağı; bir ölçek ponza, bir ölçek torf veya bir ölçek vermikülit karıştırıp, sağlıklı toprak karşımı yapılabilir.
- Menekşe çiçeklerinin saksı türünün de doğru seçilmesi gerekir. Menekşe saksıları, yayvan olmalıdır. Menekşe çiçeklerinin kökleri, derine gitmeyen kökler olduğu için menekşenin yayvan saksılarda konulması gereklidir. Yayvan saksı içerisinde az topraklarla büyüyen menekşenin gübrelenmesi önemlidir. Gübreler, hazır şekilde alınır. Çiçeklenme dönemlerinde ise menekşe gübresi, mutlaka olarak fosforu yüksek olan gübreler tercih edilmelidir.
Menekşe Çiçeği Nasıl Sulanır?
Menekşe çiçeklerinin sulama durumu ve şekli toprak da olduğu gibi oldukça önemli bir konudur. Menekşe çiçeğinin sulanması adına oda sıcaklığındaki klorsuz suyun kullanılması idealdir. Oda sıcaklığında bulunmayan soğuk veya sıcak su, menekşenin köklerine ve dallarına olumsuz zararlar verebilmektedir. Daha fazla çiçeğin oluşması adına, menekşe sulanmadan önce saksıda bulunan toprağın üst tarafının kuruması gerekmektedir. Menekşe çiçeğinin sulaması için saksı türünün alt kısmı delikli olmalıdır. Sağlıklı sulama adına altlığa bol bol su konularak, 15 dakika sonra toprak çektikten hemen sonra kalan su dökülmelidir. Üstten su verilmesi durumunda bitkinin yapraklarına değil direkt toprağına su vermek gereklidir.
Menekşe çiçeği; ortalama şekilde sıcak mevsimde haftada 2 defa, kış mevsiminde ise 1 defa sulanmalıdır. Çok fazla sulamak veya az sulamak da menekşe bitkisi adına olumsuz nedenlerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Menekşe sulama hakkındaki püf noktalardan birisi de her defasında aynı oranda su vermek olacaktır. Sulama düzeni hakkında çok hassas olan menekşe çiçeği, her zaman aynı oranda suya ihtiyaç duyar. Su miktarındaki farklılıklar kimi zaman menekşe çiçeğini olumsuz bir şekilde etkileyebilmektedir. Genel şekilde aynı oranda ve aynı vakitte farklılaşma olmaması önerilmektedir. Bu duruma dikkat etmek, menekşe çiçeğinin sağlığı bakımından oldukça önemli bir konudur. Menekşe çiçeğinin sağlıklı gelişmesi adına sulamaya dikkat etmek gerekir.
Menekşe türleri oldukça fazladır. En bilinen türleri arasında Hercai Menekşe, Cezayir Menekşesi, Afrika Menekşesi bulunur. Uygun koşulları sağladığınızda bakımı da yetiştirilmesi de son derece zahmetsiz bitkilerdir. Bu bitkilerin en iyi şekilde yetiştirilebilmesi için de uygun saksı bulmak son derece önemlidir.
Menekşe direkt güneş ışığından korunması gereken bitkilerdir. Aydınlık ortamları sevmesine karşın güneşe maruz kaldıklarında yapraklarında yanma meydana gelir. Bulundukları ortam hem ılık hem de aydınlık olmalıdır. Aşırı sıcak ve soğuklardan kolayca etkilenen menekşeler için en uygun ortam tül perdenin arkasında vuran ışıklı ortamlardır. Nemli ortamları sevdikleri için mutfaklarda da güzel bir yetişme ortamı bulabilirler.
Bakımı sırasında dikkat etmeniz gereken konu yapraklarının canlılığıdır. Eğer menekşelerin yaprakları sararmaya başlarsa bitki birtakım hastalıklara maruz kalmış olabilir. Sulama işlemi için toprağının tamamen kuruduğundan emin olmalısınız. Aynı zamanda sularken yapraklarının suya değmemesi oldukça önemlidir.
Çiçekli bitkilerin ihtiyaç duyduğu birtakım besinler bulunur. Bu besinleri menekşenin daha gür çiçek açması için kullanabilirsiniz. Çiçek açma döneminden önce bir miktar azotlu gübre ya da potasyum içeren gübreler kullanabilirsiniz.
Otsu bir bitki olan menekşe aynı zamanda çok yıllık bitkilerden biridir. Son derece dayanıklı bitkiler olan menekşeler uygun koşullar sağlandığında uzun yıllar dayanabilir. Akdeniz ülkelerinde, Balkanlarda ve Kafkaslarda çok fazla yetiştirilen bir çiçek türüdür. Hafif ve hoş bir kokuya sahip olan bu bitkinin bakımı türüne göre farklılık gösterebilir.
Genel olarak menekşeler her zaman aydınlığı sever. Sulama ve ihtiyaç duyduğu besinler bakım periyodunun en önemli aşamasını oluşturur. Sulama sırasında sprey uçlu şişeleri tercih etmek daha sağlıklı bir sulama şekli olabilir. Böylece yapraklarını sudan koruma imkanı doğar.
Menekşe bitkisini aydınlık ve ılık bir ortamda yetiştirmeniz gerekir. Yetiştirme evresinde şu detaylara dikkat etmeniz gerekir:
Menekşelerinizi pencere önlerine koyabilirsiniz. Buradan çok güzel bir şekilde ışık alabilirler. Ancak ışığı perde arkasından almasına dikkat etmelisiniz.
Meneke, sadeliine karn göz alc güzellii ile kendini hemen gösterir. Meneke çiçei, Küçük boyu ve ihtiyaç duyduu koullar nedeniyle evlerde en sk baklan çiçekler arasnda yer alr. arklarda “Bir mahzun mor meneke” diye söz edilen bu mütevaz çiçek, tpk söylendii gibi hüzünlü, üzgün bir duyguya sahiptir.
Eer bu esiz çiçek evinize renk katsn istiyorsanz meneke bakm, topra, sulamas gibi hassasiyet gereken bilgileri edinmeniz ve bu hassasiyetlere uygun davranmanz gerekir. Çiçeklerin yeerdii toprak, dikkat edilmesi gereken unsurlarn banda gelir. Perlit, vermikülit, torf, ponza gibi malzemeler kartrlarak daha verimli bir toprak yaps elde edilebilir.
Meneke, doru bakldnda ve ihtiyaçlar karlandnda uzun süre canlln korur ve rengarenk çiçekleri uzun süre dökülmez. Bir saks çiçei olarak dünya genelinde ’e yakn türü bulunan meneke çeitleri, dünyann hemen yer yerinde yetiebilir.
Türkiye’de yetitirilen menekeler ise birkaç tür ile snrldr:
Meneke bakm zahmetsiz ve kolaydr; çou kez sadece sulamak yeterli olur. Aydnlk alanlar sever, fakat dorudan güne ndan holanmaz. Gün n dorudan almamas, yansyan ktan faydalanmas önerilir.
Saksnn ve toprann seçimi önemlidir. Meneke çiçei kökleri uzun olmadndan ve yatay olarak çoaldndan, derin sakslara deil yayvan sakslara konulur. Biriken fazla su çürümeye neden olabileceinden meneke sakssnn altnda mutlaka bir drenaj delii olmas gerekir.
Meneke bakm kadar çoaltlmas da püf noktalarna dikkat edilmesini gerektirir. Menekeyi çoaltmak için bitkinin salkl köklerinden ayrma yöntemi kullanlr. Kökten çkan ve yukar doru uzanan bölümler yeni bitkiler için filizler oluturur. Bu yeni menekeler yeni sakslara dikilerek, yeni menekeler büyütülebilir.
Meneke sakssnn boyutu kadar büyür, saksdan tamaya balayan çiçeklerde saks deiimine gidilmesi önerilir. Küçük kalmas isteniyorsa, küçük saksda tutulmas da mümkündür. Çürüyen yapraklarn ve dallarn sklkla temizlenmesi gerekir. Saks deitirildiinde hzla yeni yapraklar çkar ve meneke çoalr. Zamanla yapraklar ve gövdesi büyüyen meneke, skk hissettiinde çiçek vermeyi brakabilir. Sararm, rengi solmu yapraklarn temizlenmesi ve bitkinin rahat ettirilmesi önerilir. Kurumu yapraklar ve dallar hava dolamn da olumsuz etkiler ve çiçei hasta edebilir.
Meneke çoaltma ilemi için yaprak köklendirme yöntemi de kullanlabilir. Salkl bir meneke yapra koparlarak yaplan bu yöntem sayesinde meneke yanndan küçük yavrular vermeden de meneke çoaltm yaplabilir. Beendiiniz bir meneke türünü böylece sadece tek bir ya da iki yaprak kopararak çoaltmak mümkün olabilir. Bu yöntemde koparlan yaprak suyun içinde bir süre bekletilir ve bir süre sonra çkan kökler çplak gözle görülebilir. Meneke topra hazrlanp saksya konulduktan sonra, köklenmi yaprak meneke topra bulunan saksya dikilir ve can suyu dökülür. Yapra dorudan topraa dikmek de mümkündür; ancak önce suda bekletmek daha etkili sonuç verebilir.
Sulama skl ve biçimi de en az toprak kadar önemlidir. Meneke sulama için oda scaklnda, klorsuz kullanlmas önerilir. Oda scaklnda olmayan scak ya da souk su bitkinin dallarna ve yapraklarna istenmeyen zararlar verebilir. Daha fazla çiçek olumas için, menekeyi sulamadan önce saksdaki topran üstünün kurumasna izin verilir. Meneke sulama saks altlndan yapldnda çürüme olmaz. Salkl bir sulama için altla bol su konulmal, 15 dakika sonra toprak çektikten sonra kalan su dökülmelidir. Eer üstten su verilecekse de dorudan bitkinin üzerine deil, topraa sulama yaplmas gerekir.
Meneke, ortalama olarak scak yaz aylarnda haftada 2 kere, k aylarnda ise haftada 1 kere sulanmaldr. Fazla sulama da, az sulama da bitki için öldürücü sonuçlar dourabilir. Meneke sulama konusundaki püf noktalarndan biri de her defasnda ayn miktarda su vermektir. Sulama düzeni konusunda oldukça hassas olan meneke, her defasnda ayn miktarda su ister. Miktardaki deiimler gibi zamanlama da çiçei olumsuz etkileyebilir. Genel olarak ayn periyotta sulanmas ve zamanlamada deiimler olmamas tavsiye edilir.
Peki küçük ve narin bir saks çiçei olan meneke kokar m?
Evde yetitirilen meneke çiçei kokusunu evin her yerine yaymasa da etkileyici bir kokuya ve aromaya sahiptir. Tpk gösterisiz sadeliinden gelen güzellii gibi, kokusu da baskn deildir, ancak esiz güzelliktedir. Ticari amaçl yetitirilen menekelerin çou bu nedenle parfümeri sektöründe kullanlr.
Yaprandan alnan meneke ya daha çok topraks bir aromaya sahipken, meneke çiçei kullanlarak elde edilen meneke ya tatl bir çiçek kokusu salar. Piyasada satlan meneke ya ürünleri meneke yapraklarndan elde edilir; meneke çiçei ya ise parfüm endüstrisinde kullanlr.
Çiçek ve yapraklarndan üretilen meneke ya Akdeniz ve Çin kültüründe özel bir yere sahiptir. Tatl bir aromaya sahip olan ya çkarmak güçtür. 1 ton menekeden sadece 1 kilogram ya çkarlabilir.
Meneke ya:
Cilt salna iyi geldii belirtilen, arl ve romatizmal bölgelere masajla uygulandnda faydal olduu söylenen ya, yattrc etkileriyle uyku sorunlarnn çözülmesini de yardmc olabilir. Farkl faydalar da olan meneke ya, mutlaka doktor görüü alnarak, bilinçli biçimde kullanlmadr. Aksi durumda istenmeyen sonuçlar dourabilecei unutulmamaldr.
Detayl bilgi için:
Meneke Yann Duymadnz 8 Faydas, Kullanm
Meneke fiyatlar itibaryla oldukça makul bir çiçektir. Çoaltmak ve büyütmek üzere küçük sakslarda alnabilecei gibi, gelimi farkl meneke türleri de tercih edilebilir. Baz özel karmlarda, bitki çaylarnda kullanlan meneke türleri de bulunur.
Orkide Bakm: Çoaltma, Budama, Sulama ve Saks Deiimi
Sardunya Bakm: Çoaltma, Budama, Sulama Püf Noktalar
Lotus Çiçei: Anlam, Özellikleri ve Faydalar
Sümbül Çiçei Bakm: 6 Admda htiyacnz Olan Tüm Püf Noktalar
Bar Çiçei Bakm: Çoaltma, Saks Deitirme, Sulama Teknikleri
Mürver Çiçei Faydalar Nelerdir? Çay Neye yi Gelir?
Çuha Çiçei Bakm, Faydalar, Ya Nasl Kullanlr? Çay Neye yi Gelir?
Evde Teraryum Yapm ve Bakm, puçlaryla Aamal Anlatm
Sklamen Çiçei Bakm: Ne Zaman Ekilir? Çoaltma, Sulama
Kadife Çiçei Tohumu Ne Zaman Ekilir?
Sakinletirici Etkili Çarkfelek Çiçei Faydalar ve Özellikleri
Ev Bitkileri simleri, Çeitleri ve Bakm çin Püf Noktalar