Merdiven Inerken Dizden Ses Gelmesi

Dizlerden Neden Ses Gelir?

Dizinizden gelen çıtırtı sesi krepitus olarak adlandırılır. Dizinizde başka bir belirtiniz yoksa, krepitus için özel bir tedaviye gerek yoktur. Krepitus, eklem hareketi sırasında kıkırdağın eklem yüzeyine veya diz çevresindeki diğer yumuşak dokulara sürtünmesi sonucu oluşur.

Diz ekleminde ağrı ile birlikte çatırtı sesi varsa, genellikle bir menisküs yırtığı veya eklem dejenerasyonu gibi durumlardan kaynakla bilir.

Diz kapağının uyluk kemiğiyle veya femurla buluştuğu patellofemoral eklem tipik olarak diz krepitusunun kaynağıdır. Kıkırdak dokusu, kemiklerin uçlarını örten, pürüzsüz ve elastik bir yapıdadır. Bu kıkırdaklar normalde kemiklerin eklemde kolayca kaymasına yardımcı olur.

Ancak zamanla, eklem yapısında bulunan bu kıkırdak yapıların yüzeyi pürüzsüzlüğünü kaybetmeye başlayabilir. Dizinizde duyduğunuz çıtırtı sesi diz ekleminizde bulunan kıkırdakların pürüzlü olmasından kaynaklanır. Çünkü eklem kıkırdağının pürüzlü olmasından dolayı kemikler normalde olduğu gibi eklemde kolayca hareket edemez.

Dizlerden Ses Ne Zaman Gelir?

Diz krepitusu tipik olarak diz büküldüğünde, örneğin çömeldiğinizde, merdivenlerden inerken veya bir sandalyeden kalktığınızda meydana gelir. Kendi başına, krepitus genellikle endişe kaynağı değildir.

Dizden ses gelmesi özelikle orta yaşlarda() ortaya çıkarsa erken dizde kireçlenmenin habercisidir.

Kireçlenme tedavisi için yapılması gerekenleri diğer yazımızda bulabilirsiniz.

Dizlerden Gelen Ses Sonrası Neler Olabilir?

Dizlerden gelen bu ses (krepitus ) tek başına genellikle sorun oluşturmaz. Diz ekleminde bulunan kıkırdaklar sertleşir ve sonrasında yıpranmaya başlayabilir. Diz kapağı kıkırdakların yıpranması ile de artrit oluşma riski artar.

Diz Eklemi Sesini Engellemek İçin Ne Yapabiliriz?

Bu durumda diz problemlerini önlemeye yardımcı olmak için, kuadriseps adı verilen uyluğunuzun önündeki kasları güçlendirmeye çalışmalıyız. Yürüyüş, bisiklet ve yüzme, kuadriseps kasını güçlendirmek için yararlı olabilir.

Ayrıca çeşitli başka egzersizler de yardımcı olabilir. Belirli egzersizler hakkında sorularınız varsa veya başka tıbbi durumlarınız varsa, doktorunuzla konuşmanızı öneririm.

Güçlü kuadriseps kası patellofemoral ekleminizden yükünün bir kısmını alabilir. Böylece diz eklemindeki kıkırdağın yıpranma olasılığını azalır. Ayrıca, daha fazla kıkırdak hasarı ve diğer diz yaralanmalarını önlemeye yardımcı olmak için, eklemi aşırı yüklemekten kaçınılmalıdır.

Eklemde krepitus ile birlikte diz ağrısı veya sıvı birikmesi gibi semptomlar görülebilir. Bu durum diğer diz sorunların başlangıcına işaret edebilir. Örneğin, diz eklemindeki diz ağrısının ve eklem şişliğinin yaygın bir nedeni olan osteoartrit gibi. Osteoartrit dizdeki kıkırdak aşınması durumunda gelişebilir.

Diğer diz semptomları gelişmesi durumunda hızlı bir şekilde dizin değerlendirilmesi önemlidir. Tedavi edilmediğinde, osteoartrit dahil bazı diz rahatsızlıkları ağrı, eklem hasarı ve sonunda sakatlığa neden olabilir. Ancak hızlı bir şekilde tanı konur ve tedavi edilirse eklemlerde hasar oluşmaz.

Bu yazımızda dizlerden neden ses gelir sorusuna cevap vermeye çalıştık. Diğer yazılarımızı okumak için blog sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Uzmanlar diz ekleminden gelen seslerin diz hareketleri sırasında özellikle çömelip kalkarken ortaya çıktığını belirtiyor. Daha çok çıtırdama şeklinde duyulan bu seslerin büyük oranda diz kapağı kıkırdağının yüzeyinin bozulması ve hareket halinde bu bozuk yüzeyin karşı kemiklere sürtmesinden kaynaklandığı ifade ediliyor.

Abone Ol:

Çok fazla tanınmayan bir sorun olan diz kapağı gevşekliği dikkat edilmediği taktirde yaratabileceği farklı sorunlar açısından önem taşıyor. 

Sık görülmemekle birlikte ciddi bir ortopedik sorun olan diz kapağı gevşekliği dikkat edilmediği taktirde yaratabileceği farklı sorunlar nedeniyle önem taşıyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Meriç, yapılan araştırmalara göre, bu sorunun ortaya çıkmasında, erken yaşta ve bilinçsizce yapılan spor aktivitelerinin önemli bir etken olduğunu anlattı.

Özellikle son zamanlarda birçok kişide kas zayıflığına bağlı diz ağrısı oluşmaya başladığına dikkat çeken Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Meriç, “Pandemi döneminde birçoğumuz evdeydik ve halen evde çalışmaya devam eden kişiler var. Bu durumda kas zayıflığına bağlı eklem sorunları ve diz ağrıları daha sık görülmeye başlandı. Dolayısıyla spor yapma ihtiyacı doğdu. Ancak birdenbire yapılacak yoğun spor aktivitesi kaslar zayıf olduğu için eklemlere ekstra yük binmesine neden olur ve dizlerde farklı sorunları ortaya çıkarabilir” diye konuştu.

KADINLAR DAHA FAZLA RİSK ALTINDA

Özellikle kadınların eklemlerinin normalden biraz daha gevşek olması nedeniyle bu sorunla karşılaşma ihtimalinin daha fazla olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gökhan Meriç, “Diz kapağındaki gevşeklik, patelar instabilite dediğimiz durumdur. Bu durumda yoğun bir spor aktivitesinde eğilme ve kalkma, squat gibi egzersizlere ağırlık verilirse diz kapağındaki aşırı gevşekliğe bağlı diz önü ağrıları görülebilir” uyarısında bulundu.

SPOR AKTİVİTELERİNE DİKKAT

“Özellikle diz önü ağrısı çeken, uzun süre oturduğunda ayağını uzatma ihtiyacı duyan, merdiven inip çıkarken ağrı hisseden veya dizlerinden ses geldiğini düşünenlerde diz önü ağrısı veya kıkırdakta hasarlanma yatkınlığı vardır” diyen Prof. Dr. Meriç, spor yaparken dikkat edilmesi gereken noktalardan şöyle bahsetti:

“Her spor aktivitesi her hasta için uygun değildir. Özellikle grup aktivitesi için spor salonuna giden kişilerin dikkat etmesi gerekir. Aynı şekilde spor salonlarında grup egzersizlerinde 20 kişiye aynı tip egzersizi yaptırmak uygun olmayabilir. Eğer spor yaparken uyguladığınız bir hareket, diz önünde ya da diz ekleminde ağrı hissi veriyorsa o egzersizi bırakın. Çünkü üstüne gitmek veya bunu zorlamak ileride ciddi hasarlara neden olabilir.”

‘GENÇ HASTALARI UYARMAK GEREKİR’

Diz kapağı gevşekliğinde kişinin anatomik yapısının da önemli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gökhan Meriç, “ gibi çok genç yaşlardan itibaren eklemlerdeki gevşeklik, onlara fazla yük binmesine ve burada ağrı oluşmasına sebep olabilir. Kıkırdakları hiç hasarlanmamış, dizlerinde ciddi sıkıntı olmayan gençler de spor yaparken diz ve eklem sağlıklarından olabilirler. Bu konuda onları uyarmak ve bilinçli spor yapmaları konusunda bilgilendirmek gerekir. Bununla birlikte hastalarımız özellikle spor yaparken diz önü ağrısı çekiyorsa birkaç gün ağrıyı takip edebiliriz. Buz uygulaması, istirahat ve ağrı kesici tedavi önerebiliriz. Ancak hastanın ağrısı 15 gündür devam ediyorsa, giderek artan bir ağrı varsa, dizden veya eklemden ses gelmeye başladıysa mutlaka bir uzmana danışmalı” dedi.

“DİZDEN VE EKLEMDEN SES GELİYORSA UZMANA DANIŞIN"

Prof. Dr. Gökhan Meriç, diz kapağı gevşekliğinde uygulanan tedavilerle ilgili, "Eğer hastada sürekli diz önü ağrısı varsa, günlük hayatını etkileyecek düzeydeyse, merdiven çıkarken zorlanıyorsa, diz kapağında aşırı oynaklık varsa bir hekime gitmeli. Hastanın durumuna göre, ilaç tedavisi, egzersiz ve fizik tedavi, bandajlama veya dizlik kullanımı gibi farklı tedaviler uygulanabilir. Eğer hastanın şikayetleri kronikleşirse, eklem kıkırdağında bir hasarlanma oluşursa eklem kıkırdağına yönelik iyileştirici enjeksiyon tedavileri uygulanabilir. Eğer şikayetler ciddi ilerlerse o zaman bir müdahale gerekebilir. Bu cerrahi müdahaleler kapalı veya açık olarak yapılmakla birlikte hastanın yaşına, aktivite düzeyine, diz kapağının yapısına göre değişiklik gösterir” bilgisini paylaştı.

DİZ KAPAĞI ÇIKIĞINA NEDEN OLABİR!

Diz önü ağrısından korunmak için hastaların özellikle üst bacak ve kalça kaslarının güçlendirilmesi ve aşırı eğilme ve kalkma egzersizlerinden uzak durmasını önerdiklerini belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Meriç, sözlerini şöyle tamamladı:

“Diz kapağındaki gevşekliği çok yoğun olan kişilerde, ters bir hareketle zorlanarak diz kapağında çıkık bile gelişebilir. Çıkık çok nadir görülse de ciddi bir sorundur. Diz kapağının yerini tutan bağlarda ve diz kıkırdaklarında hasarlanmaya neden olur. Bu da beraberinde ciddi diz ağrısına ve hastanın günlük hayatını kısıtlamaya neden olur. Diz kapağı çıkığı sonrasında çoğu hastada müdahale gerekebilir.”

İçindekiler

İster bir yetişkin ister maceracı bir çocuk olsun, herkes hayatının bir noktasında diz yaralanması veya diz ağrısı yaşar. Bazı diz ağrıları kendiliğinden geçerken uzun süreli ağrılar daha ciddi sorunların habercisi olabilir. Bu nedenle, diz ağrısı yaşıyorsanız görmezden gelmemeniz gereken bazı belirtiler vardır.

Diz ağrısı, ortopedik sorunlar arasında en yaygın yakınmalardan biridir. Diz eklemi, kusursuz hareket etmemizi sağlamak için uyluk ve kaval kemiğini bağlarken kaslar, bağlar, tendonlar, menisküsler ve kıkırdak gibi çeşitli yumuşak doku yapıları tarafından desteklenir. Diz eklemini oluşturan bu parçalardan birisinin yıpranması veya hasar görmesi diz ağrısına neden olur. Diz ağrısı doğası gereği akut veya kronik ağrı şeklinde olabilir. Akut diz ağrısı genellikle diz ekleminin üzerine düşmek veya dizinizi doğrudan bir yere çarpmak gibi yaralanmalar sonucunda bölgesel olarak ve kısa süreli ortaya çıkar. Sürekli ve uzun süren ağrı ise kronik diz ağrısıdır. Kronik diz ağrısı, çoğunlukla bir veya iki dizde şişme ve iltihaplanma gibi yakınmalara neden olabilir.

Çoğu zaman, yaşadığımız diz ağrısının kendiliğinden geçeceğini düşünerek tıbbi yardım almayı ihmal ederiz. Ancak tüm diz ağrıları sıradan değildir ve daha ciddi bir problemin işareti olabilir. Bu gibi durumlarda daha büyük bir hasarın oluşmasını önlemek için derhal doktor kontrolü ve tedaviye başlamak önemlidir. Peki, diz ağrısı yaşıyorsanız göz ardı edilmemesi gereken belirtiler nelerdir?

Diz ağrısında dikkat edilmesi gerekenlerden biri ne kadar süredir diz ağrısı yaşadığınızdır. Dizinizin üzerine düştüğünüzde veya çarptığınızda yaşadığınız diz ağrısını normal kabul edersiniz. Bu gibi yaygın yaralanmalarda iyileşme genellikle hafta sürer ve 3 haftadan uzun süreli bir ağrı yaşamazsınız. Ancak, diz ağrısının haftadan daha uzun sürmesi doktor tarafından değerlendirilmesi için önemli bir işarettir. Bu tür diz ağrılarında çapraz bağ yırtılması gibi daha ciddi yaralanmalar söz konusu olabileceğinden artroskopik cerrahi ile teşhis ve tedavi gerekebilir. Çarpma veya düşme gibi yaralanmaların dışında uzun süreli diz ağrıları, sadece diz veya çevresine bakarak belli olmayan daha ciddi bir hasarı işaret edebilir. Örneğin; 3, 4 ve hatta 6 ay boyunca dizinizin herhangi bir yerinde ortaya çıkan kalıcı bir ağrı diz kireçlenmesi belirtisi olabilir. Bu durum diz protezine ihtiyacınız olabileceğini gösteren bir uyarıdır. Eğer uzun süredir devam eden diz ağrısı, hareket kıstılılığı gibi yakınmalarınız varsa diz protezine ihtiyacınız olup olmadığını anlamak için diz fonksiyon değerlendirme testini yapabilirsiniz. Diz fonksiyon değerlendirme testine buradan ulaşabilirsiniz.

Diz Ekleminden Ses Gelmesi

Dizde kilitlenme, diz ekleminden aniden gelen patlama benzeri bir ses veya hareket esnasında çıtırtı şeklinde ses duymanız yolunda gitmeyen bir şeyler olduğunun göstergesidir. Ani hareket esnasında dizinizde meydana gelen patlama sesi çapraz bağ yırtılması veya menisküs hasarının belirtisi olabilir. Hareket esnasında oluşan çıtırtı sesi ise diz kireçlenmesinin göstergesi olabilir. Bu gibi belirtilerle birlikte oluşan diz ağrısı göz ardı edilmemesi gereken ciddi durumlardan biridir ve derhal doktora başvurmanız önemlidir.

Dizde Şişlik

Diz ağrısında dikkat edilmesi gerekenlerden biri diz ağrısına eşlik eden şişliktir. Diz çevresinde şişlik, koruyucu sıvıların birikmesinden kaynaklanır ve zamanla kendiliğinden azalabilir. Bu nedenle, dizinizde hafif bir şişlik fark etmeniz her zaman endişe nedeni olmayabilir. Ancak, ani ve aşırı şişmeler, dizde uzun süredir şişlik olması veya herhangi bir yaralanma olmadan dizde şişlik oluşması diz kireçlenmesi, kırık veya diz bağlarında yırtılma gibi durumların belirtisi olabilir. Dizde şişlik durumunun en yaygın nedeni artrittir (eklem iltihabı). Artrit, romatoid artritten (iltihaplı romatizmal hastalık) osteoartrite (kireçlenme) kadar zamanla kötüleşen kronik bir durumdur. Ayrıca enfeksiyonlar veya altta yatan diğer sağlık sorunları veya hastalıklar nedeniyle dizde şişlik meydana gelebilir. Dizde şişlik ile birlikte dizinizi bükmede güçlük, diz ağrısı, sertlik, dizde sınırlı hareket aralığı, hassasiyet gibi herhangi bir yakınma varsa mutlaka doktarunuza danışın.

Yürümekte veya Merdiven İnip-Çıkmakta Zorluk

Yorucu aktivitelerden veya spordan sonra diz ve bacaklarınızda ağrı hissedebilir, hareket etmekte zorlanabilirsiniz. Ancak, diz ekleminden kaynaklı sorunlar nedeniyle oluşan diz ağrısı daha farklıdır. Ani başlayan diz ağrıları, keskin, donuk veya uzun süreli ağrılar, yürürken ve özellikle merdiven inip-çıkarken hissettiğiniz diz ağrıları çeşitli diz problemlerinin işareti olabilir. Diz ağrısına eşlik eden şişme ve dizde hassasiyet, dizi bükerken zorluk yaşamak, uzun süre oturduktan veya ayakta durduktan sonra kötüleşen ağrılar genellikle osteoartrit yani kireçlenme belirtileridir. Diz kireçlenmesi en yaygın diz eklem problemlerinden biridir ve kireçlenme belirtilerini göz ardı etmek eklem hasarının ilerlemesine ve daha fazla ağrı ve rahatsızlığa yol açabilir.

Diz kireçlenmesinden farklı olarak, yürürken, koşarken veya zıplama gibi hareketler esnasında diz ağrısı yaşıyor ve bacağınızı yer çekimine karşı kaldırmakta güçlük çekiyorsanız, bu belirtiler tendinit (eklemi destekleyen tendonun iltihabı) veya yırtılmış tendonlardan kaynaklanıyor olabilir.

Dizde Kararsızlık (İnstabilite) ve Güvensizlik Hissi

Yürürken, ayakta dururken, oturup kalkarken dizimize güvenerek hareket ederiz. Ancak, hareket esnasında dizi dengesiz hissetmek ve boşluk hissi yaşamak bağ dengesizliği veya bağ yırtılmasından kaynaklanıyor olabilir. Bu nedenle dizde güvensizlik ve boşluk hissi diz ağrısında dikkat edilmesi gereken bir durumdur. Sık sık yaşanan diz ağrısı, dizi düzeltememek, dizinizi hareket ettirirken veya bükerken kilitlenme veya tıklama sesi gibi belirtiler yaşıyorsanız mutlaka doktora başvurun.

Diz Ağrısı ve Ateşlenme

Diz ağrısında dikkat edilmesi gerekenlerden biri de yüksek ateş durumudur. Ateş ve titreme gibi belirtiler enfeksiyonun ilk belirtileridir. Diz ağrısıyla birlikte yüksek ateş diz ekleminin yumuşak dokularının enfeksiyonuna bağlı olabilir. Bu gibi durumlarda derhal tıbbi yardım alınmalıdır.

Diz ağrısında ne zaman doktora gidilmeli?

Diz ağrısının kendiliğinden geçmesini bekleyerek ciddi belirtileri göz ardı ettiğimiz zamanlar olabilir. Ancak görüldüğü gibi diz ağrılarının bir çok nedeni vardır. Diz ağrısının nedenine göre en uygun tedavi uygulanarak dizdeki hasarın ilerlemesi önlenir ve yakınmalar ortadan kaldırılır. Diz ağrısında tedavi yöntemleri ağrıya neden olan duruma bağlı olarak değişir. Diz ağrısı için ağrı kesici ilaçlar, soğuk uygulama, dinlenme, kilo verme, fizik tedavi, kronik ağrı durumunda eklem içi enjeksiyonlar gibi çeşitli tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Uzun süredir devam eden yakınmalarda ve ileri seviye diz problemlerinde ise son çare genellikle ameliyat olmaktadır.  

Diz ağrılarınız haftadan daha uzun sürüyorsa, diz ağrısına eşlik eden sertlik, şişme, ateş, dizde kilitlenme hissi, dizden ses gelmesi gibi belirtiler varsa, hareket etmekte zorluk yaşıyorsanız mutlaka doktorunuza başvurmayı ihmal etmeyin. Yaşadığınız diz ağrısı çapraz bağ yırtılması, menisküs yaralanması, tendinit, diz kireçlenmesi, tendon kopması, kırık veya çıkık gibi diz problemlerini işaret ediyor olabilir.

Diz ağrınızın nedenini öğrenmek ve sizin için doğru tedavi ile yakınmalarınızı ortadan kaldırmak için Op. Dr. Kayhan Turan ve uzman ekibimize ulaşabilirsiniz.