Athena, Yunan Mitolojisi'nde zeka, sanat, strateji, ilham ve barş tanrçasdr. Roma Mitolojisi'nde Minerva diye anlr. Babas Tanrlar'n baş Zeus, annesi ise Zeus'un ilk kars olan hikmet tanrças Metis' tir. Sembolleri, kalkan, mzrak, zeytin dal ve baykuştur. Mzrak savaş, zeytin dal barş, gök gözlü baykuş da bilgeliği temsil eder. Athena, Atina kentinin baş tanrças ve koruyucusudur, kent ismini de ondan almştr. Athena ve sembolize ettiği karakterler birçok kültürde benzer formlarda bulunur. Athena ayrca Troya Savaş'nda Akhalarn yardmna koşup tahta atn yaplmasna yardm etmiştir. Athena özel bir kalkan taşr. Bu kalkan Aegis olarak isimlendirilmiştir. Kalkann üzerinde, değişik süslemelerle birlikte Medusa'nn başnn resmi bulunur. Bu kalkann önünde en güçlü ordular bile bozguna uğrar. Zeus'un en sevdiği kz olduğu için Zeus'un yldrmlarn da bir tek o kullanabilir.
Alan: Zeka, Sanat, Strateji, Zeytin.
Mekan: Olimpos, Atina
Semboller: Zeytin, Baykuş, Ylan, Miğfer, Mzrak ve Aegis
Görünüşü: Başnda miğferle betimlenen genç kadn.
Ebeveynler: Zeus ve Metis
Temel özellikleri kentle ilgili olan Athena birçok bakmdan Kr Tanrças Artemis'in karştdr. Athena'nn Yunan Uygarlğ öncesinden gelen bir tanrça olduğu ve daha sonra Yunanlarca benimsendiği sanlr. Ama Yunan ekonomisi, Minos uygarlğndan farkl olarak önemli ölçüde askerî temele dayandğ için, Athena başlangçtaki evcil işlevlerini korumakla birlikte giderek bir Savaş Tanrças'na dönüşmüştür. Savaşn, kaba güç yönünü simgeleyen Ares yerine strateji ve zeka yönünü temsil eden Athena, bu açdan Ares'ten ayrlr. Ayrca bir el sanatlarn da temsil eden bir tanrça olarak trompet, flüt, çömlek, trmk, saban, gemi ve savaşta kullanlan at arabas onun icatlarndandr.
Tanrça Athena; Herkül, Perseus, Odysseus gibi birçok kahramana da yardm etmiştir.
Savaş, strateji ve bilgelik tanrças olmas nedeniyle babas Zeus'un savaş zrhlarn emanet ettiği tek tanrçadr. Ayrca destanlarda da Zeus'un en sevdiği çocuğu olarak geçer.
Doğum ve Çocukluk Süreci: Tanrça Metis hamile kalnca, Zeus doğacak çocuk erkek kendisini devirir diye, tanrçay hamile iken yutar. Zeus'un kafasnda bir yumru şeklinde büyüyen Athena oradan kalkanl ve zrhl bir şekilde çkar. Zeka tanrças olan Athena, bu özelliğini annesi bilgelik, hikmet tanrças Metis'den almştr. Athena Zeus'un başndan doğarken
Baş tanr Zeus Metis'i yutmuş, yani kendi içine atmş ve onu kendisinin bir parças yapmşt. Zeki Zeus, Metis'i uzun süre kafasnn içinde taşd. Ondan kurtulma zaman gelip çatnca demir ve ateş tanrs Hephaistos'u çağrd.
"Hephaistos" dedi, "Başm çatlayacakmş gibi ağryor, artk dayanamyorum. Alnma hzla keskin baltan vur. Korkma sen emrimi yerine getir, ben başma ne geleceğinin biliyorum. ''
Hephaistos baş tanrya karş gelmeye cesaret edemedi ve baltasn Zeus'un alnna indirdi. O anda yarlan yerden zafer çğlklar atan güzel bir kz çkt ve dans etmeye başlad. Tepeden trnağa kadar silahl idi. Başnda altn bir miğfer kvlcmlar saçyordu. Parlak bir zrh bütün vücudunu kaplamşt. Elinde ise yepyeni bir mzrağ sallyordu. Bu hali gören bütün ölmezler hayret ettiler, şaşrdlar. Güneş bile onu görüce ne yapacağn unuttu, atlarnn dizginlerini çekti, arabasn göğün boşluğunda bekletti. Büyük Olimpos Dağ bu yeni Tanrça'nn doğuşu ile sarsld. Toprak'tan müthiş bir gürültü çkt. Denizler kabarmaya dalgalar coşmaya başlad.
"Ve Zeus çkard bir gün kendi kafasndan çakr gözlü yaman Athena'y,
O dünyay birbirine katan tanrçay,
O hiç yorulmadan ordular yöneten,
O cenk ve savaş bağrşmalarndan hoşlanan,
Yüceler yücesi saylan tanrçay."
Erişkinlik:
Hephaistos
Tanrça bakire kalp hiç çocuğu olmasa da, çocuğu yerine koyduğu Erikhthonios ile ilgili hikâye şöyledir: Tanr Hephaistos, bir gün Athena'ya karş olan hislerine yenik düşer ve tanrça Athena'y kovalamaya başlar. Koşarken boşalan Hephaistos'un menileri tanrçann bacağna gelir. Tanrça bunlar silip toprağa atar ve bu ilişkiden ylan bacakl Erikhthonios doğar. Athena'da onun yetiştirilmesine yardm eder.
Atina Şehri
Atina şehri yeni kurulmaktadr ve şehrin tanrs kim olacağ söz konusu olur. Bütün Olimpos Tanrlar bir araya gelirler. Çeşitli yarşmalar sonucunda iki Tanr sona kalr. Bu iki Tanr Poseidon ile Athena'dr. Jüri Tanrlar bu şehre en büyük hediyeyi verecek olan şehrin tanrs seçeceklerini belirtirler. lk olarak kendinden emin Poseidon öne çkar. Üç başl mzrağn yere vurur ve yer yarlarak bir at ortaya çkar, baz kaynaklara göre ise kayaya vurur ve su pnar fşkrr.
Poseidon at herkese göstererek: "Bu evcil bir attr, insan yorulmadan istediği her yere götürür, onun yüklerini taşr." der. Bütün tanrlar büyülenmiştir bu hayvan karşsnda.
Athena ise küçük bir gülücük atar ve ünlü mzrağn yere saplar. Mzrağn saplandğ yerden bir filiz çkar ve büyür büyür çok güzel bir zeytin ağac olur. "Bu da zeytin ağacdr. Meyvesi olan zeytinin saymakla bitmeyen özellikleri vardr. Zeytini insanlar yiyebilirler, yemeklerine katabilirler. Yağn yapp, yakarlar, geceleri aydnlatrlar. Yemeklere dökerler, çok güzel lezzetler elde ederler. Ayn zamanda bozulmaz, ve bozulmasn istemedikleri yiyecekleri saklarlar. Ve böyle faydalar daha da saylabilir." der zeki tanrça. Bütün Tanrlar bakakalmştr bu ağaca. Hepsi tebrik eder Athena'y ve artk şehir ona aittir. Şehrin ismine de Atina denecektir bundan sonra.lk başta köylerden oluşan Atina zamanla önemli bir hal alr. Poseidon ise, belki de bir tanrçaya yenilmekten, tüm siniriyle üç başl mzrağn dağa frlatr. Dağa saplanr mzrak, hala mzrağn izinin orda olduğu söylenir. Ayrca Athena'nn o meşhur ağacnn da Atina'daki Akropolis'te Portiko'nun yannda duran zeytin ağac olduğuna inanlr.
Yaptğ Zalimlikler
Üç Güzeller Efsanesi'nde Paris'e 'En Güzeline' yazl altn elmay kendisine vermesi karşlğnda büyük bir bilgelik ve savaşta yenilmezliği vadeder.
Arakne'yi Tanrça Athena'dan daha üstün bir dokuma yeteneğine sahip olduğunu iddia ettiği için örümceğe çevirir.
Medusa'y kendi tapnağnda Poseidon ile beraber olduğu için baktğn taşa çeviren, ylan saçl çirkin bir yaratğa çevirir. Daha sonra da Medusa'y öldürmek üzere yola çkan Perseus'a yardm eder.
Odysseus'u Truva savaş'ndan sonra eve dönüş yolcuğunda korur ve çabalarnn boşa gitmesini önler, ona yardm eder.
Aşk Hayat
Athena'nn hiç yoldaş, sevdiği olmamştr. şte bu yüzden Athena Parthenos yani "Bakire Athena" olarak da anlr. Atina'daki ünlü Parthenon Tapnağ da ismini buradan alr. Bu Athena'nn sadece bakireliği ile ilgili bir gözlem değildir, fakat O'nun cinsel mütevaziliğin ve tanrsal gizemin daimi koruyucusu olduğu rolünün bir doğrulamasdr. Üstlendiği bu rol Athena hakknda birçok hikâyenin de doğmasna yol açmştr. Marinus'un anlattğna göre Hristiyanlar Parthenon'dan Athena'nn heykelini kaldrr. Ardndan Proclus'a ki kendisi fanatik derecede Athena'ya düşkündür; rüyasnda bir Atinal kadnn O'nunla yaşamak istediğini söylediğini bize anlatmştr.
Yalnzca bir kere bir tanryla birlikte olduğu ve bu birleşmeden yar tanr iki (ikiz) kznn olduğu söylenmektedir. Ancak ne kzlarnn ne de daha sonradan evlendiği tanrnn kim olduğu bilinmemektedir.