Metneryum
Zaten Destekçiyim
Özellikler
Meitneriyum, "Mt" sembolü ile gösterilen ve atom numarası 109 olan sentetik bir kimyasal elementtir. Son derece radyoaktif olan bu sentetik element doğada bulunmayan yalnızca laboratuvarda üretilebilir bir elementtir. Bilinen en kararlı izotopu olan meitneriyum-278, 4.5 saniyelik yarı ömre sahiptir; ancak doğrulanmamış verilere göre meitneryum-282'nin 67 saniyelik daha uzun bir yarı ömrü olabileceği düşünülmektedir. Almanya'daki Darmstadt yakınlarındaki GSI Helmholtz Ağır İyon Araştırma Merkezi, bu elementi ilk olarak 1982 yılında üretmiştir.
Periyod 7 ve grup 9'da bulunan elementin 6d serisi geçiş metallerinin yedinci üyesi olarak, grup 9'daki iridyumun daha ağır bir homologu olarak davranıp davranmadığını doğrulamak için henüz hiçbir kimyasal deney yapılmamıştır. Meitneriyumun daha hafif homologlarının kobalt, rodyum ve iridyum ile benzer özelliklere sahip olduğu hesaplanmıştır.
İzotopları
Meitneriyumun kararlı veya doğal olarak oluşan izotopu yoktur. Laboratuvarda, iki atomu birleştirerek veya daha ağır elementlerin bozunmasını gözlemleyerek birkaç radyoaktif izotop sentezlenmiştir. Bu izotopların atomik kütleleri; 266, 268, 270 ve 274-278 ile sekiz farklı meitneriyum izotopu bildirilmiştir; bunlardan ikisi olan meitneriyum-268 ve meitneriyum-270, bilinen ancak doğrulanmamış yarı-kararlı durumlara sahiptir. Atom kütlesi 282 olan dokuzuncu bir izotop ise henüz doğrulanmamıştır. Bunların çoğu, ağırlıklı olarak alfa bozunmasıyla bozulur; ancak bazıları kendiliğinden fisyona uğrar.[7]
Bulunma Sıklığı ve Üretimi
Meitneriyum yapay olarak üretilir ve doğada bulunmaz. Doğrusal bir hızlandırıcı kullanarak bizmut-209 (209Bi) atomlarını demir-58 (58Fe) iyonları ile bombardımana tutularak yapılabilir. Araştırmacılar, elemente ait kaynaşmış bir çekirdek üretmek için hedeflerini bir hafta boyunca bombalamak zorunda kalmışlardır.
Meitneriyum atomları, bizmut izotopunun demir iyonları ile soğuk füzyonunu içeren bir nükleer reaksiyon yoluyla üretilebilir. Tepkime aşağıdaki şekilde gerçekleşir:
209Bi + 58Fe → 266Mt + 1n
Elementin alfa emisyonu yoluyla hızla bozunması nedeniyle şimdiye kadar çok az miktarda meitneriyum üretilebilmiştir.
Uygulama ve Kullanım Alanları
Şimdiye kadar sadece küçük miktarlarda meitneriyum elde edilebilmiştir. Dolayısıyla şu anda sadece bilimsel araştırmalarda kullanılmaktadır.
Reklamsız Deneyim
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %%100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır. Kreosus Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık... Daha fazla göster
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Destek Ol
Tarihi
Element, Ağır İyon Laboratuvarı'nda 1982'de Almanya'nın Darmstadt kentinde keşfedilmiştir. Peter Armbruster ve Gottfried Münzenber ekibi, elementi ilk kez üretti ve tanımladı. Bu deney oldukça önemlidir, çünkü yeni bir element üretmenin yanı sıra, yeni, ağır çekirdekler yapmak için füzyon kullanmanın uygulanabilirliğini göstermiştir.
Etimolojisi
Meitneriyum elementi, ismini bilim insanı Lise Meitner'den almıştır.
Önlem ve Güven
Meitneriyumun Sağlık Etkileri
Çok dengesiz yapıda bir element olduğu için, oluşan herhangi bir miktarı o kadar hızlı ayrışır ki, insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştırmak için herhangi bir neden bulunmamaktadır.
Meitneriyumun Çevresel Etkileri
Milisaniyelerle ölçülen yarılanma ömrü nedeniyle meitneriyumun çevreyi etkileyebilecek bir özelliği yoktur.
İlginç Bilgiler ve Diğer
- Meitneriyum, hassiyum ve bohriyumu izole eden aynı Alman araştırmacı ekibi tarafından keşfedildi.
- Nükleer fisyonu ilk keşfeden Avusturyalı fizikçi Lise Meitner'ın adını almıştır.
- 109. element için önerilen başka isimler olmadığından, isim konusunda ortaya çıkan bir anlaşmazlık olmamıştır.
- Meitneriyumun ilk atomunu sentezlemek için, araştırmacılar bizmut izotopunu, Bi-209'u demir izotopu Fe-58 ile bombaladılar.
- Sentezledikleri izotop, hidrojenden 266 kat daha ağır bir atomik kütleye sahiptir.
- Bozulma oranı nedeniyle doğada bulunmasa da, Dünya üzerinde ilkel meitneriyum örnekleri yoktur.
- Eleman, transaktinidlerin bir d-blok üyesidir.
- İçerdiği unsurlara göre, meitneriyumun daha hafif homolog elementi iridyum gibi davrandığına inanılıyor.
- Periyodik tablodaki konumuna göre kobalt, rodyum ve iridyuma benzer özelliklere sahip olduğu düşünülmektedir.
Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna GitBu İçerik Size Ne Hissettirdi?
Kaynaklar ve İleri Okuma
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci
Meitneriyum
Meitneriyum (Mt) | |
| Temel özellikleri | |
|---|---|
| Atom numarası | 109 |
| Element serisi | Geçiş metalleri |
| Grup, periyot, blok | 9, 7, d |
| Görünüş | Bilinmiyor, olasılıkla gümüş beyaz veya metalik gri |
| Kütle numarası | 278 g/mol |
| Elektron dizilimi | Olasılıkla [Rn] 5f14 6d7 7s2 (iridyuma benzer şekilde) |
| Enerji seviyesi başına Elektronlar | 2, 8, 18, 32, 32, 15, 2 |
| CAS kayıt numarası | {{{CAS_kayıt_numarası}}} |
| Fiziksel Özellikleri | |
| Maddenin hâli | olasılıkla katı |
| Yoğunluk | ? g/cm³ |
| Sıvı hâldeki yoğunluğu | ? g/cm³ |
| Ergime noktası | ? °K ? °C |
| Kaynama noktası | ? °K ? °C |
| Ergime ısısı | ? kJ/mol |
| Buharlaşma ısısı | ? kJ/mol |
| Isı kapasitesi | ? J/(mol·K) |
| Atom özellikleri | |
| Kristal yapısı | ? |
| Yükseltgenme seviyeleri | ? |
| Elektronegatifliği | ? Pauling ölçeği |
| İyonlaşma enerjisi | ? kJ/mol |
| Atom yarıçapı | ? pm |
| Atom yarıçapı (hes.) | ? pm |
| Kovalent yarıçapı | ? pm |
| Van der Waals yarıçapı | ? pm |
| Diğer özellikleri | |
| Elektrik direnci | ? nΩ·m (20°C'de) |
| Isıl iletkenlik | ? W/(m·K) |
| Isıl genleşme | ? µm/(m·K) (25°C'de) |
| Ses hızı | ? m/s (?'de) |
| Mohs sertliği | ? |
| Vickers sertliği | ? MPa |
| Brinell sertliği | ? MPa |
Meitneryium (Fonetik: /ˌmʌɪtˈnɛːriəm/), diğer adıyla eka-iridyum, periyodik tabloda sembolü Mt, atom numarası 109 olan kimyasal element. Yapay bir elementtir. En kararlı izotopu Mt-266'nın yarı ömrü 720 milisaniyedir.