Mide Yanması Neden Olur?
Mide yanması sorunu yaşayan birçok kişi bulunuyor. Oldukça sık meydana gelen bu durumun birçok nedeni olabiliyor:
Gastrit: Midenin iç yüzeyini kaplayan dokuda meydana gelen iltihaplanmadır. Gastrit varlığında mide yanmasının yanında şişkinlik ve bulantı olmaktadır.
Reflü: Midede bulunan asidin yemek borusuna kaçmasıdır. Midede yanma ile ekşime, kuru öksürük, yutma güçlüğü, göğüs yanması meydana gelir.
Helicobacter Pylori: Midede yaşayabilen bir bakteri türü olan h.pylori midede yanmaya yol açmaktadır.
Gıda hassasiyetleri: Gluten hassasiyeti, laktoz alerjisi gibi bazı gıdalara karşı hassasiyet varlığında gıdaların tüketimi ile birlikte midede yanma meydana gelebilir.
İlaç: Bazı ilaçlar midede yanma hissine neden olabilmektedirler.
Mide Yanması Teşhisi Nasıl Olur?
Midede yanma hissi bir belirtidir. İlk olarak midede yanma hissine neden olan hastalığın belirlenmesi gerekmektedir. Bu durumda başvurulan doktor tarafından yapılan muayeneler, endoskopi ile mide incelemesi gibi çeşitli tetkikler yapılır. Bu tetkikler sayesinde midede yanma hissini meydana getiren hastalığın teşhisi konulur.
Mide Yanması Tedavisi Nasıl Yapılır?
Mide yanmasının tedavi edilebilmesi için mide yanmasının nedeni olan hastalık tedavi edilmelidir. Birbirinden farklı hastalıklar mide yanmasına sebep olabileceği için mide yanması tedavisi farklılıklar gösterebilmektedir.
Helicobacter Pylori gibi bir bakterinin enfeksiyonu bulunuyorsa antibiyotik tedavisi alarak mide yanması da tedavi edilebileceği gibi gastrit gibi bazı hastalıklarda ise hem ilaç tedavisi yapılırken hem de diyet ile tedavi desteklenir.
Mide Yanması Nasıl Önlenir?
Alkol ve sigara kullanımına son vermek veya tüketimi azaltmak mide yanmasının önlenmesi için uygulanması gereken bir adımdır.
Birden bire fazla miktarlarda tüketilen yemek mide yanmasına neden olabilir. Bu nedenle mide yanmasını önleyebilmek için az miktarda fakat sık aralıklarla beslenmek önemlidir.
Mide için zararlı olan bazı gıdalar bulunur. Sarımsak, soğan, kafein çikolata gibi gıdalar midede hassasiyeti arttırırlar. Bu gıdaların tüketiminin azaltılması veya tamamen sıfırlanması mide yanmasının önüne geçebilecek bir adımı oluşturur.
Bazı ağrıkesiciler, antibiyotikler gibi çeşitli ilaçlar midenin duvarına zarar verebilmektedirler. Mide duvarına verilen zarar kişinin mide yanması hissetmesine yol açmaktadır. Bu nedenle bu sorunu oluşturan ilaçlar tüketilmemeli veya doktorun önerdiği bir mide koruyucu ile kullanılmalıdır.
Mide çevresini sıkan giysiler midede bulunan asit ve yiyeceklerin yemek borusuna kaçmasını sağlayarak mide yanmasına neden olabilir. Bu nedenle mide etrafını sıkan giysiler giyilmemelidir.
Mide Yanmasına Ne İyi Gelmektedir?
Mide yanması için karbonatlı su, zencefil meyan kökü, sakız ve elma sirkesi gibi çeşitli doğal ürünler iyi gelmektedir. Fakat doğal yöntemler herhangi mide ülseri, gastrit gibi hastalıklar varlığında kullanılmamalıdır.
Sindirime için oldukça gerekli olan mide asidi, mide öz suyunda yer alan ve midenin iç yüzeyindeki hücreler tarafından üretilen bir tür sindirim asididir. Herkesin mide asidi aynı formüle sahip olmasa da midedeki asit oranı belirli bir düzeyde seyretmesi gerekiyor. Midedeki asidin artması ya da azalması çeşitli rahatsızlıkları da beraberinde getiriyor.
Mide asidindeki dengesizliğin birçok nedeni olabilir. Dengesiz beslenme düzeni, yiyecekleri az çiğnemek, fazla porsiyonlarda yemek tüketimi, aç kalmak, stres, yorgunluk gibi faktörler mide asidi seviyelerini etkileyebiliyor.
Sindirim sürecinin en önemli oyuncularından olan mide asidinin normal seviyelerde seyretmesi oldukça önemli. Midedeki asit yoğunluğunun anlaşılması için pH seviyelerine bakılıyor.
Diyetisyen Ceren Karahan, sağlıklı bireylerde mide asidi pH seviyesinin 2 - 3 arasında olduğunu söylüyor. “Mide asidi yiyecekleri parçalayarak ve sindirime yardımcı olan enzimlerinden aktifleştirerek sindirim sürecine yardımcı olur.”
Peki midedeki asit oranı değişirse ne olur?
Midedeki asit oranı arttığında karnın üst bölgesinde yanma, gastrit, reflü ve ülser olabilir
Midedeki asit oranı azaldığında ise, yemeklerden sonra hazımsızlık ve şişkinlik görülebilir.
Mide asidinin fazla salgılanması sonucu ortaya çıkan yüksek mide asidi, midede yanma ve ağrıya neden olur. Mide yanması, yemeğin veya mide asidinin ağıza kadar çıkabilir.
Mide asit seviyesinin yükselmesi, midede yanma problemlerinin ortaya çıkması gibi sorunlarla başa çıkabilmek için yaşam tarzında ve beslenme şeklinde değişiklik yapmanız gerekir.
Protein açısından zengin besinler tüketin.
Vitamin ve antioksidan bakımından zengin meyve tercih edin. Fakat portakal, greyfurt, mandalina gibi meyveler antioksidan değeri yüksek olsa da içerdikleri asit özellikleri sebebiyle mideye zarar verebilir. Bunların yerine elma, kivi gibi meyveler tercih edilebilir.
Probleme neden olan sorunu belirleyin. Hangi yiyeceklerden sonra mide sorunları yaşadığınıza odaklanın. Stresli günlerin ve sigaranın da etkili olabileceğini unutmayın.
Beslenmenizi az ve sık olacak şekilde düzenleyin.
Öğün atlanmamaya özen gösterin ve günlük sıvı alımına dikkat edin.
Akşamları mideye ağır gelecek olan besinlerin tüketiminden kaçınmaya çalışın
Çay ve kafein miktarı sınırlandırmanız önemlidir.
Mideyi yoran aşırı yağlı, salçalı, kızartılmış besinlerden, acılı, bol baharatlı besinlerden ve asitli içeceklerden uzak durulması gerekiyor.
Yemek yedikten hemen sonra yatmayın
Uyku sırasında yüksek yastık kullanmak fayda sağlayabilir
Anatomik Terapötik Kimyasal Sınıflandırma Sistemine dayalı olarak - Büyük ilaç grupları
Mide asidi (Antiasitler sınıfı, H2 antagonist sınıfı, Proton pompa inhibitörü sınıfı ) • Antiemetik sınıfı • Laksatif sınıfı • Antidiyare ilaçları sınıfı/Antipropulsif sınıfı • Anti-obezite ilacı sınıfı • Anti-diyabetikler • Vitamin sınıfı • Diyet minerali sınıfı
Antitrombotik sınıfı (Antikoagülan sınıfı, Antiplateletler, Trombolitikler) • Antihemorajik sınıfı
Kardiyak tedavi/antianjinaller (Kalp glikozidleri sınıfı , Antiaritmikler, Kardiyak stimulanlar) • Antihipertansif sınıfı • Diüretik sınıfı • Vazodilatör sınıfı • Beta blokör sınıfı • Kalsiyum kanal blokörü •renin-anjiyotensin sistemi (ACE inhibitörü sınıfı, Anjiotensin II reseptör Antagonistleri sınıfı, Renin inhibitörü sınıfı) • Antihiperlipidemikler (Statinler , Fibratlar , Safra asidi bağlayıcıları)
Nemlendirici sınıfı • Sikatrizan • Antipruritik sınıfı • Antipsoriatikler
Hormonal kontrasepsiyon • Fertilite ajanları • SERM sınıfı • Seks hormonları
Kortikosteroid ilaçlar sınıfı (Glükokortikoidler , Mineralokortikoid) • Seks hormonları • Tiroit hormonu sınıfı • Antitiroit ajan
Antibiyotik sınıfı • Antiviraller • Aşı • Antifungaller • Antiparazitikler (Antiprotozoaller, Antihelmintik sınıfı)
Antikanser ajanlar • Bağışıklık Uyarıcılar sınıfı • Bağışıklık Baskılayıcılar
Anabolik steroidler • Antienflamatuar ilaçlar (NSAİİ) • Antiromatizmaller • Kortikosteroid ilaçlar sınıfı • Kas gevşetici sınıfı • Bisfosfonlar
Anestezikler (Genel, Lokal) • Ağrı kesici sınıfı • Anti-ADHD ajanları • Antikonvülzan sınıfı • Antidemans ajanları • Antiparkinson ajanları • ~Ruhsal durumu düzenleyiciler sınıfı • Psikoleptik (Anksiyolitik sınıfı, Antipsikotik sınıfı, Hipnotik sınıfı/Sakinleştirici sınıfı) • Psikoanaleptik (Antidepresan sınıfı, Uyarıcı sınıfı/Psikostimülan sınıfı) • Afrodizyak sınıfı • Entojen sınıfı • Halüsinojen sınıfı • Nootropik sınıfı • Nörotoksin sınıfı
Bronkodilatör sınıfı • Dekonjestan sınıfı • Öksürük ilaçları • H1 antagonist sınıfı
Panzehir sınıfı • Kontrast maddeler • Radyofarmasötikler • Pansuman