Ülser kelime anlamı olarak açık yara demektir. Midede ve onikiparmak bağırsağında iç yüzeyi kaplayan dokunun bütünlüğünün bozulmasına bağlı olarak ülser gelişebilir. Alkol, sigara, kafeinli gıdaların aşırı tüketilmesi, dengesiz beslenme, çok yemek yeme ve bazı ilaçlar ülser gelişimini hızlandırabilir.
Mide ülseri hemen her yaşta ortaya çıkabilir. Daha çok orta yaşlılarda görülür. Kadın ve erkeklerde eşit orandadır. Ağrı karnın üst kısmında yemeklerden saat sonra başlar. Ağrının yanı sıra iştahsızlık, hafif kilo kaybı ve bulantı vardır. Hastalar nadir olarak kusar. Hasta ağrıyan bölgeyi tam göbeğinin üzerinde gösterir. Ağrı başlangıçta belirli aralıklarla görülür. Daha sonra ağrılı dönemler sıklaşır, sürekli bir hal alır. Midenin onikiparmak bağırsağına geçmeden önceki son kısmının ülserleri midenin tıkanmasına neden olabilir. Bu takdirde hastalar yemekten sonra kusarlar. Bazı ülserler mideyi delerek komşu pankreas gibi organlarda da harabiyete neden olabilirler.
Onikiparmak bağırsağı ülserleri ise göbekte karnın merkezinde veya sağ kaburga kenarında ağrıya neden olur. Ağrı bele doğru yayılabilir. Daha çok genç ve orta yaşlı erişkinlerde ve erkeklerde görülür. Mide ülserinin aksine açken ortaya çıkar. Yemek yiyince azalır. Ağrı belirli aralıklarla ve birkaç günden bir kaç haftaya kadar sürecek şekilde seyreder. Arada aylarca ağrısız dönemler vardır. Özellikle bahar aylarında artar. Sigara, alkol, asitli yiyecekler ağrının şiddetlenmesine neden olur. Ağrının yanı sıra hazımsızlık vardır. Bulantı ve kusma seyrek görülür.
Geçmiş yıllarda mide ve onikiparmak bağırsağı ülserleri cerrahi yöntemle organın ülserli kısmının alınması şeklinde tedavi edilmekteyken, günümüzde ilaç tedavisi ile tam şifa mümkün olmaktadır. Yapılan araştırmalar sonucu ülsere bir bakterinin neden olduğunun saptanması ilaç tedavisini mümkün kılmıştır. Bu bakteriyi etkisiz hale getiren antibiyotiklerin, mide asit salgısını azaltan ilaçlarla birlikte kullanılması sonucunda ülser tamamen iyileşmektedir.
Ülser yaraları bilinen aksine çoğunlukla midede değil onikiparmak bağırsağında ortaya çıkmaktadır. Erkekler kadınlardan daha riskli bir konuma sahiptir. Bilhassa 30 yaşın üzerindeki erkeklerde daha fazla görülmektedir. Kadınlar için de 60 yaş ve üzeri daha riskli konumdadır. Ülseri boyutu kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Ülser kalınlığı 3 ile 5 mm arasında olabilir. Bu da yaranın ciddiyetini göstermektedir. Bu içeriğimizde ülser nedir, neden olur ve nasıl geçer? Ülser belirtileri ve tedavisi hakkında ayrıntılı bilgileri bir araya getirdik. İşte ülser hakkında merak edilenler…
Ülser Nedir?
Ülser başlangıçta kolay anlaşılmayan ancak mideyi olumsuz etkileyen ciddi bir rahatsızlıktır. Peki ülser nedir? ülser midede oluşan aşınmasının sonucunda ya midede ya da onikiparmak bağırsağında oluşan yara ya da yaralara verilen isimdir. Normalde herkesin midesinin içinde mukus üretimini sağlayan hücrelerin oluşturduğu bir tabaka bulunmaktadır. Mukus midenin sindirim sıvıları ve zararlı asitlerden korunmasını sağlamaktadır. Yani bu sıvı mide için yaşamsaldır. İşte bu sıvıdaki tabakalar zarar gördüğünde ülser yaraları görülmektedir.
Ülser Neden Olur?
Ülser neden olur diye pek çok kişi merak etmektedir. Ülsere yol açan çeşitli nedenler vardır. Ancak bunlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Ülsere neden olan muhtemel sebepler şu şekilde sıralanmaktadır; romatizma ve aspirinin düzenli kullanımı, kalıtsal olarak ülsere yatkın olma, aşırı stres altında kalma, kortizon içerikli ilaç türlerinin uzun süre kullanımı, kahvenin aşırı tüketimi, sigara ve alkol kullanımıdır.
Ülser Nasıl Geçer?
Ülser nasıl geçer sorusunun en basit yanıtı doktorlar tarafından verilen ilaçların düzenli kullanımıdır. Genellikle ülser ilaç tedavisine yanıt veren bir hastalıktır. Ancak ilaç tedavisinin yanı sıra beslenme alışkanlıklarının da değiştirilmesi gerekmektedir. Ülsere neden olan besin ve alışkanlıklardan uzak durulmalıdır. En önemlisi de stresin azaltılması gerekir.
Ülser Belirtileri
Ülser belirtileri arasında öne çıkanları sizler için sıraladık;
Ülser Tedavisi
Ülser tedavisi için doktorların tavsiye ettiği çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçların amacı midedeki yaranın geçirilmesidir. Ayrıca mide asidinin de azaltılmasını sağlayan ilaçlar midede oluşan şikayetlerin ortadan kaldırılmasını da hedeflemektedir. Çünkü mide asidi devam ettiği müddetçe ülser yarası kötüleşmekte ve iyileşmemektedir. Dolayısıyla ilaçlar öncelikle mide asidinin yok olmasını sağlayıp ardından ülseri tedavi etmektedir. Ülser çok ilerlemediği müddetçe ilaçla kolaylıkla tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Ülser Belirtisi Nasıl Anlaşılır?
Ülser belirtisi nasıl anlaşılır diye merak edenlere ülser belirtilerine bağlı olarak anlaşılabildiğini söyleyebiliriz. Ülser olan kişilerin öncelikle sürekli olarak mide yanması ve mide ağrısı şikayetleri olur. Yemek yedikten sonra da midede rahatsızlık hisseden ülser hastaları mide bulantısı, iştahsızlık buna bağlı olarak zayıflama sorunu da yaşarlar. Genellikle ülser hastaları kustukları zaman rahatladıklarını söylemektedir. Bunların yanı sıra ülser bir mide sorunu olduğundan bağırsak hareketlerini de olumsuz etkilemektedir. Gaz ve şişkinlik de ülser belirtileri arasında sayılabilmektedir.
Mide Ülseri Öldürür Mü?
Ülser çok fazla kişide olan bir rahatsızlık olmasına rağmen mide ülseri öldürür mü sorusunun yanıtı merak edilmektedir. Çünkü ülser acil tedavisi gereken tedavi edilmediğinde ölüme bile neden olabilen ciddi bir hastalıktır.
ÜLSER HASTALIĞI NEDİR?
Ülser, vücutta bir organın yüzeyinde oluşan yaralardır. En sık mide ve onikiparmak bağırsağında görülürler, ancak diğer organların da yüzeyinde ülser oluşabilir.
Ülserler, vücutta normal olarak bulunan asit ve pepsin enzimlerinin, dokuları tahrip etmesine yol açan aşırı üretimi sonucu oluşurlar. Ülserler ağrı, bulantı, kilo kaybı gibi belirtilerle birlikte görülebilir ve genellikle tedavi gerektirir.
ÜLSER NEDEN OLUR?
Ülserin ortaya çıkmasında en büyük sebep, Helicobacter pylori adı verilen bakteri ve NSAİ ilaçların (aspirin ve antiromatizmal ilaçlar) düzenli bir şekilde alımıdır. Ülserin diğer nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
● Stres,
● Alkol ve sigara tüketimi,
● Genetik yatkınlık (irsiyet),
● Çevre kirliliği,
● Kortizon türü ilaçlar,
● Sık sık kahve içme alışkanlığı.
ÜLSER TİPLERİ NELERDİR?
Ülser midenin içinde meydana gelirse mide ülseri, ince bağırsağın üst kısmında meydana gelirse duodenal ülser olmak üzere iki genel tipe ayrılabilir.
MİDE ÜLSERİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mide ülserleri her yaş ve cinsiyette görülmekle birlikte 50 yaş sonrası ve erkek cinsiyette daha sık ortaya çıkmaktadır. Onikiparmak bağırsağı ülserleri mide ülserlerine göre daha sık görülmektedir.
Bu tip ülserleri olan hastalar sıklıkla karnın üst kısmında olan ağrı, yanma ve rahatsızlık hissi ile doktora başvururlar.
Bunun dışında mide ülseri ve onikiparmak bağırsağı ülseri bulantı, kusma, aşırı gaz ve şişkinlik, geğirti, kilo kaybı gibi belirtilerle de ortaya çıkabilir.
ÜLSER TEDAVİSİ NASILDIR?
Klinik, laboratuvar ve görüntüleme tetkikleriyle beraber ülser tanısı konulduktan sonra helicobakter pylorimide asidini baskılayan ilaçlar kullanılır. Eğer bakteriler hala duruyorsa enfeksiyona yönelik antibiyotik tedavisine başlanılır.
Ülser ilaçları ile beraber mide asitlerinin azaltıp, kişinin yakınmalarını indirgemek amaçlanır. Mide asidinin ülser üzerindeki etkisini ortadan kaldırmak, iyileşmeyi tetikler.
İlaç tedavisi dışında başvurulan yöntem ise asit ve pepsin salgısını engellemek amacıyla sinirleri uyaran vagus sinirin kesilmesidir. Ancak kesilmesi tekrar etme riskini ortadan kaldırmaz. Bazı ülser vakalarında ciddi komplikasyonlar gelişebilir ve cerrahi operasyon gerekebilir.
Mevcut ülserler kronik ve tekrarlayıcı olabilir, bu durum kişinin hayat kalitesini önemli ölçüde sekteye uğratmaktadır.
Ülser, sindirim sisteminin iç yüzeyinde oluşan açık yaralardır. Midenin iç zarında, ince bağırsağın üst kısmında, yemek borusunda gelişebilir. Sindirim suları mide ve bağırsağın duvarlarına zarar verdiğinde oluşurlar. Bu ülser çeşidine peptik ülser ismi verilir. Ülserler nadiren kendi kendine iyileşir, ancak kişi tedavi görmezse tekrarlayabilir. Sindirim sisteminde helicobacter pylori bakterisinin aşırı büyümesi peptik ülsere neden olabilir. Peptik ülserler, sindirim sisteminin koruyucu astarının hasar görmesi veya aşınması sonucu oluşur. Helicobacter pylori enfeksiyonu çoğu insanda semptomlara neden olmazken, bazen sindirim sisteminin iç yüzeyini tahriş ederek peptik ülsere yol açabilir. Ağız, mide, bacak, bağırsak gibi pek çok alanda bu açık yaralar meydana gelebilse de ülser çoğunlukla mide ve duodenumda meydana gelen ülserleri ifade etmek için kullanılır.
Mide ve duodenumda onları koruyan bir mukozal astar bulunur, ancak bu astar zamanla özellikle beslenme şekline bağlı olarak yıpranabilir. Oniki parmak bağırsağı ve mide ülserlerinin semptomlarında bazı farklılıklar olabilse de çoğu zaman belirtiler benzerdir. Mide ve duodenum ülserlerinin semptomları genellikle benzerdir. En sık şikayet midede yanma şeklinde ağrı oluşmasıdır. Özellikle bazı yiyecekler ülserle ilgili semptomları daha da kötüleştirebilir. Peptik ülseri olan bazı kişilerde ise hiçbir semptom görülmez. Ülserde sıklıkla görülen ağrı durumu bazen yemek yedikten sonra iyileşir. Genel olarak ülser belirtileri şunlardır:
Ailesinde ülser geçmişi bulunan kişilerin ülsere yakalanma riski daha yüksektir. Aynı zamanda bazı besinler, stres ve çeşitli hastalıklar da ülser oluşumuna neden olabilir. Ülser nedenleri şunlardır:
Ülserlerin semptomları, genellikle safra taşı veya gastroözofageal reflü hastalığı gibi diğer durumların semptomlarına benzerdir. Doğru teşhis almak bu nedenle çok önemlidir. İlk olarak doktor, hastanın tıbbi geçmişini ve mevcut ilaçlarını öğrenir. Aynı zamanda H. pylori enfeksiyonu belirtilerini kontrol etmek için kan, dışkı veya nefes testi isteyebilir. Yapılan testler şunlardır:
Ülserler yavaş iyileşen ve tekrarlayabilen ağrılı açık yaralardır. Özellikle peptik ülser adı altında mide ve duodenumda gerçekleşir. Fakat nadiren ağız ya da bacak gibi başka ortamlarda da oluşabilir. Bunlar:
Ülser tedavi edilmediğinde çeşitli komplikasyonlara neden olabilir. Bu komplikasyonlar bazı durumlarda hayati tehlike oluşturabilen ciddi semptomlar gösterir. Ülserin neden olabileceği durumlar şunlardır:
Tedavi ülserin altta yatan nedenine bağlıdır. Mide ülserlerini tedavi etmek için çeşitli ilaçlar mevcuttur. Tedavi çoğu zaman ya midedeki asit miktarını azaltan ya da mide ve onikiparmak bağırsağını koruyan ilaçlar kullanılmasını gerektirir. Ülserleri tedavi etmek için kullanılan yaygın bir ilaç türü, proton pompası inhibitörleri olarak adlandırılır. Bu ilaçlar ülserlere yol açabilen mide asitlerinin oluşumunu engeller. Aynı zamanda ülsere neden olan bakteri antibiyotik tedavisiyle giderilebilir. Tedaviye destek olan diğer faktör ise yaşam tarzında çeşitli değişikliklerdir. Ciddi durumlarda ise sindirim sistemi astarını onarmak için cerrahi yöntemlere başvurulabilir. Yaygın olarak yapılmaz, ancak kanama veya perforasyon gibi komplikasyonlar varsa gerekebilir. Zollinger-Ellison sendromu nedeniyle oluşan ülserlerde ise tümörleri çıkarmak için ameliyat kullanılabilir. Bu ayrıca tümörlerin vücudun diğer bölgelerine yayılmasını da önleyebilir.
Ülser yaraları yaşam tarzında yapılan değişiklikler ile bazı kişilerde engellenebilen bir durumdur. Ülserden korunmak için yapılabilecekler şunlardır:
Aşırı yeme, gaz ve hazımsızlık ülser ağrısının artmasına neden olabilir. Bu nedenle doktor reçeteli ağrı kesiciler dışında hafif ağrıların önüne geçmek için kullanılabilecek besin öğeleri şunlardır: