Milli Piyango Komisyon Oranları

EKREM DEMİR / GAZİANTEP

Milli piyango bayileri, yeni patronlar&#; &#;talyan Sisal-&#;ans (Demirören Grubu) ortak giri&#;im grubunun uygulamalar&#;ndan &#;ikayetçi. Gezici ve sabit 15 bin civar&#;nda piyango-&#;ans oyunlar&#; bayisi ile 5 bin civar&#;nda &#;ddaa bayisi yeni durumdan dolay&#; ma&#;duriyet ya&#;&#;yor.

ZORLA SÖZLE&#;ME &#;MZASI

A&#;ustos tarihinde 10 y&#;ll&#;&#;&#;na Milli Piyango’nun i&#;letim hakk&#;n&#; alan &#;talyan ortakl&#; grup, bayilerin net yüzde 9,7 olan komisyonuna el att&#;. Bayilere verilen komisyon yüzde TL’ye dü&#;ürülüyor. Türkiye Varl&#;k Fonu’nda 2 bin dolar teminatlar&#; olmas&#;na ra&#;men bayilerden ayr&#;ca dolar teminat isteniyor. Zaten zar zor geçindiklerini söyleyen bayiler kendilerine dayat&#;lan sözle&#;meyi imzalam&#;yorlar…

'BAY&#; TEM&#;NATLARINA EL KOYACAKLAR'

Gaziantep Seyyar ve Sabit Milli Piyangocular Odas&#; Ba&#;kan&#; Sabri Y&#;ld&#;r&#;m sorunlar&#;n&#; Ayd&#;nl&#;k’a anlatt&#;. Sabri Y&#;ld&#;r&#;m, Milli Piyango’nun yeni sahiplerinin ilk icraatlar&#;n&#;n bayilerin kâr&#;na el koymak oldu&#;unu söyledi. Y&#;ld&#;r&#;m, &#;talyan Sisal-&#;ans (Demirören Grubu) ortak giri&#;im grubuyla ya&#;ad&#;klar&#; sorunlar&#; &#;öyle anlatt&#;: “Net komisyonumuzu yüzde ’den ’e dü&#;ürdüler. Milli Piyango’nun &#;ubelerinden zaman kayb&#; olmadan kolayl&#;kla yapt&#;&#;&#;m&#;z al&#;&#;veri&#;leri &#;imdi kargoyla yapmak zorunda kalaca&#;&#;z, o da 2 gün demek. &#;ade olmayacak, amorti primi yüzde ’den yüzde 1’e dü&#;ürülecek. Cebinizden ödeyece&#;iniz bu paray&#; da daha sonra geri alacaks&#;n&#;z, günlük ödeme olmayacak. Bayilerimiz kredi kartlar&#;yla çal&#;&#;&#;yordu onu da kald&#;r&#;yorlar. Ayr&#;ca Türkiye Varl&#;k Fonunda teminat&#;m&#;z var ama yeniden teminat istiyorlar. &#;stenen dolar teminat&#; nereden bulaca&#;&#;z, 15 bin ki&#;inin teminat&#;n&#; hesap edin bu para bunlar&#;n elinde kalacak. Biz eski düzende çal&#;&#;maya devam etmek istiyoruz.”

SÖMÜRÜ DEVAM ETMES&#;N

Milli Piyango seyyar bayileri de endi&#;eli. Sözle&#;meyi imzalamayacaklar&#;n&#; belirten bayiler, “10 y&#;l boyunca bu sömürü devam etmesin, yetkililer duruma el koysun” uyar&#;s&#;n&#; yapt&#;.

Seyyar Bayi Mehmet Çelik, &#;irketin taleplerinden &#;ikâyetlerini dile getirirken eski düzende çal&#;&#;mak istediklerini ifade etti. Zaten zar zor geçindiklerini söyleyen Çelik, “bu durumda sunulan sözle&#;meyi imzalamayaca&#;&#;m” dedi.

Seyyar Bayi Halil Aksu, kendi emekleriyle ekmek yediklerini söyleyerek “Cumhurba&#;kan&#;m&#;z bu i&#;e bir el ats&#;n” diye konu&#;tu. Seyyar Bayi Hanifi Aksu da yüzde komisyonla hiç geçinilemeyece&#;ini ifade ederek sözle&#;meyi imzalamayaca&#;&#;n&#;, yetkililerin bu duruma çözüm bulmas&#;n&#; istedi.

&#;talyan Sisal yüzde 49, &#;ans (Demirören Grubu) yüzde 51 kat&#;l&#;mla ortak giri&#;im grubunu olu&#;turmu&#;tu. Geçen y&#;l yap&#;lan ihaleye kat&#;lan tek konsorsiyum, gelir payla&#;&#;m&#; esas&#;yla 10 y&#;l süreli sözle&#;meyle Milli Piyango’nun i&#;letmesini devralm&#;&#;t&#;.

T24'te geçtiğimiz hafta yayınladığımız \"Milli Piyango'da Demirören dönemi\" başlıklı yazı dizisine Türkiye Varlık Fonu yazılı bir açıklamayla cevap verdi. Ayrıca Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü Zafer Sönmez Habertürk'te açıklamalarda bulundu.

Ben piyangoda KDV'nin sıfırlandığını söylemiş, bunun Varlık Fonu'nun KDV muafiyetine dayanılarak yapıldığını belirtmiştim. Varlık Fonu, KDV muafiyetinin sadece kendileri tarafından kullanıldığı ve Demirören - Sisal'in Fon'a KDV ödediğini cevabını verdi. Ama piyangoda KDV'nin sıfırlanıp sıfırlanmadığı konusunda bilgi vermedi.

Varlık Fonu'nun açıklamalarının merak ettirdiği 11 soru:

1) Şans Oyunları satışından KDV alınmakta mıdır? Örneğin, bir kolonu 3 TL olan Sayısal Loto oynandığı zaman, bu 3 TL'nin ne kadarı KDV'dir? Yoksa KDV sıfır mıdır?

2) Şans oyunlarında KDV sıfır ise, yine Türkiye Varlık Fonu bünyesinde olan at yarışları lisansı kapsamında oynatılan bahislerde neden halen yüzde 18'dir?

3) Şans oyunlarında KDV oranı sıfır olarak uygulanıyor ise bunun sebebi açıklamanızda sözünü ettiğiniz KDV Kanununun 17/4 - I maddesi ile Fon'a verilmiş olan istisna mıdır? Kanunda genel bir ifade ile belirtilmiş olan bu istisnanın şans oyunlarına da uygulanabileceğini teyit eden, Maliye Bakanlığı tarafından verilmiş bir görüş (özelge) var mıdır?

4) sayılı Milli Piyango Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Ek 2. Maddesi uyarınca, Piyango, Hemen - Kazan, Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara ve Süper Loto oyunları ile ilgili mevzuat çerçevesinde izin verilebilecek olan benzer şans oyunlarına ilişkin lisans, 49 yıl süreyle Türkiye Varlık Fonu'na verilmiş durumda.

Aynı maddede lisansın Türkiye Varlık Fonu tarafından üçüncü kişilere devredilmesinden sonra, Milli Piyango İdaresi'nin lisansa konu şans oyunlarını düzenleyemeyeceği ve bu oyunlar için ayrı bir lisans veremeyeceği hükmü yer alıyor.

Bu minvalde, Milli Piyango İdaresi'nin tarihi itibariyle oyunları oynatmayı durdurduğu ve oyunların tarihi itibariyle Sisal - Şans tarafından oynatılmaya başlandığı da dikkate alınırsa, söz konusu lisans Varlık Fonu tarafından üçüncü bir şahsa aktarılmış mıdır? Fon, bu lisansı üçüncü bir kişiye devretmediyse Milli Piyango İdaresi, yetkisi kanunen devam etmesine rağmen oyunları oynatmayı neden durdurmuştur? 

Lisansın üçüncü kişilere devredilmeme sebebi nedir? Bunda KDV istisnasından yararlanma isteğinin payı var mıdır? Fon, lisansı üçüncü kişilere devretmiş olsaydı sıfır yerine yüzde 18 mi KDV ödenecekti?

5) Şans oyunlarında eskiden olduğu gibi yüzde 18 KDV uygulanmaya devam edilseydi, operatör şirkete ödenen komisyon yüzde 9,5 yerine bunun yüzde 18 eksiği olan yüzde 7,8 olmayacak mıydı? KDV'nin sıfıra inmesi sonrasında şirketin yüzde 1,7 oranında fazla komisyon aldığı yönündeki hesap doğru mudur? Bu durum, ortalama hasılat yıllık 10 milyar TL olsa, şirketin eski uygulamadan yılda milyon, 10 yılda 1 milyar milyon TL fazla ödeme alacağı anlamına gelmez mi?

6) Açıklamanızda, operatöre (Sisal - Şans) ödenen komisyon üzerinden hesaplanan KDV'nin devlete ödendiğini söylemişsiniz. Bu KDV'yi hizmet alan sıfatı ile Varlık Fonu mu ödemektedir?

7) Demirören - Sisal, KDV ödemelerinde bir indirimden yararlanıyor mu? Yani kendi KDV'li harcamalarını düşmekte, giren KDV miktarını çıkan KDV miktarından indirmekte midir?

8) Açıklamanızda ağustos - kasım döneminde hasılatın Milli Piyango'nun geçen seneki aynı dönemine  yüzde ve kamuya aktarılan kaynakların yüzde 27 arttığı belirtilmektedir. Ancak, somut rakam vermemişsiniz. Sözleşme hükümlerine göre, Sisal - Şans yılı için 9 milyar milyon TL hasılat garantisi vermişti. Bu hasılat garantisi Covid - 19 nedeniyle sözleşme tadil edilerek indirildi mi?

9) İndirilmediyse, Sisal - Şans'ın yılında 3,4 milyar TL olan Milli Piyango hasılatını 'de üç katına çıkarmayı, yani yüzde arttırmayı taahhüt ettiği anlaşılmaktadır. Oysa, verdiğiniz yüzde 'lik artış oranı yüzde 'ün altındadır. 11 Aralık günü Habertürk TV kanalında ağustos - kasım döneminde Sisal - Şans'ın yaklaşık 2 milyar TL hasılat yaptığını söylediniz. Bu durumda, Sisal - Şans yılın geriye kalan bir aylık döneminde (aralık) 7 milyar milyon TL hasılat yapamayacağına göre, ilk yıl için verdiği hasılat garantisini yerine getiremeyeceği anlaşılıyor. Bundan dolayı ne kadarlık bir vergi ve kamu payı kaybı olacaktır? Örneğin, Sisal - Şans, yılı 3 milyar TL ile bitirirse, garanti verdiği hasılat ile gerçekleşen hasılat arasında 6 milyar TL'nin üzerinde bir hasılat açığı oluşmaz mı? Bunun karşılığı, kamu hasılattan yüzde 31,5 pay aldığına göre yaklaşık 2 milyar TL anlamına gelmez mi? Böyle bir kayıp durumunda şirkete bir ceza uygulanacak mıdır? Uygulanmayacaksa sebebi nedir?

10) Bayilerin komisyon oranları neden piyango için yüzde 15, kazı - kazan için yüzde 12 ve sayısal için yüzde 8 iken yüzde 4'e düşürüldü? Binlerce seyyar bayinin mağdur edilmesi hakkında ne düşünüyorsunuz? Öte yandan bazı giderler sabit kalacağına göre, normalde hasılat Sisal - Şans'ın garanti verdiği gibi 3 - 4 katına çıktığında, toplam operasyonel maliyetin daha da düşmesi beklenir. TVF'nin modelinde bu oran sabit ise hasılat arttıkça şirket daha da fazla kazanacak mıdır?

11) İtalyan ortak Sisal'in 50 milyon Euro yatırım garantisi verdiğini belirtiyorsunuz. Bu elbette önemli bir yatırım vaadi, umarım gerçekleşir. Bununla birlikte şirket bayilerden doları makina teminatı alıyor. Bu, 18 milyon bin dolar eder. Yani, bir anlamda yatırımın da bir kısmını bayilerin üzerine yüklemiyorlar mı? Bayi sayısı arttıkça, diyelim ki 10 bine çıktığında toplanan rakam 30 milyon doları bulmayacak mı?

Açıklamalarınızın aklıma getirdiği sorular bunlar. Bağımsız gazetecilik çabasını dikkate alarak yanıt verdiğiniz için teşekkürler.

Nakit Karşılığı Şans Oyunları Lisansı (Lisans) kapsamında Türkiye Varlık Fonu (TVF) ile Sisal Şans Ortak Girişimi (Sisal Şans) arasında Ağustos ’da yapılan 10 yıllık hizmet alım sözleşmesiyle ilgili kamuoyunu yanlış yönlendiren haberlere istinaden bir açıklama yapılması gerekliliği doğmuştur.

sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin maddesiyle yapılan değişiklikler neticesinde Lisans, stratejik yatırımlarında kaynak sağlamak üzere TVF’ye ’de 49 yıl süreyle devredilmiştir. TVF, bu Lisans’ın tek hak sahibidir.

’da yürütülen hizmet alım ihale sürecinde dünyadaki şans oyunları işletim modelleri ayrıntılarıyla incelenmiş, kamuya en yüksek faydanın sağlanması amacıyla “hasılat garantisi ile hizmet alımı” modeli tercih edilmiştir. Bu model tasarlanırken kamu gelirlerinin artırılması hedeflenmiştir. Dünyadaki örnekler incelendiğinde, hasılatın artmasının ana koşulunun dağıtılan ikramiye oranının artırılması olduğu tespit edilmiştir. Bu bilgiler ışığında ihale öncesinde, ikramiye oranlarının ortalama yüzde 45 seviyelerinden yüzde 59’a yükseltileceği bildirilerek; ihalede tüm yatırımcılardan teklifler bu çerçevede alınmıştır.

Kamuoyunun tekrar bilgilendirilmesi amacıyla ifade etmek isteriz ki, Lisans’tan elde edilen tüm hasılat, TVF’nin Halk Bankası hesaplarında toplanmaktadır. Ayrıca TVF, bu hasılat bedeli üzerinden ikramiyeleri, operatör komisyonunu ve vergileri ödemektedir. Kalan bakiye, kamu payı olarak ayrılmaktadır.

Kamuoyunu yanlış yönlendiren haberlerdeki iddiaların aksine, Sisal Şans’a herhangi bir muafiyet sağlanmamaktadır. Sisal Şans’a, sunduğu operatörlük hizmetleri karşılığında, bayilere ödenen komisyonlar da dahil olmak üzere hasılat üzerinden yüzde 9,5’luk komisyon ödenmektedir. Söz konusu komisyon bedelinin üzerinden hesaplanan yüzde 18 oranındaki KDV ise devlete ödenmektedir. sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17/4-i bendine istinaden TVF’ye tanınan KDV muafiyeti sadece TVF tarafından kullanılmaktadır.

Yapılan ihale sonucunda Sisal Şans’ın yılında 3,4 milyar TL seviyesinde olan hasılatı yılı için en az 9 milyar milyon TL’ye çıkarmayı öneren ve hasılattan bayilere ödenecek pay dahil yüzde 9,5 komisyon talep eden teklifinin kamu açısından en avantajlı teklif olduğu görülmüştür.

Sözleşme ile ’da yaklaşık yüzde 13,5 olan operasyonel maliyetler yüzde 9,5’a indirilmiştir. için hesaplanan hasılat garantisi tutarı 12,4 milyar TL, buna bağlı olarak vergiler dahil kamuya aktarılacak toplam tutar ise yaklaşık 4 milyar TL’dir.

Sisal Şans’ın operasyona başladığı 1 Ağustos ’den 30 Kasım ’ye kadar olan dönemde elde edilen hasılat ve kamuya aktarılan tutar, COVID pandemi koşullarına rağmen, geçen yılın aynı dönemine kıyasla sırasıyla yüzde ve yüzde 27 oranında artmıştır. Bu anlamda uygulanan modelin kamu yararına olduğunun altı bir kez daha çizilmelidir.

İhale şartnamesi ile teklif veren şirketin en az yüzde 49’unun yabancı stratejik sermayedara ait olması zorunluluğu getirilmiştir. Sisal Şans’ın yüzde 49 yabancı ortağı İtalyan Sisal S.p.A’dır. Sisal Şans’ın 50 milyon euroluk yatırımıyla Türkiye’ye doğrudan yabancı sermaye girişi de sağlanmıştır.

Konuyla ilgili yanlış ve eksik bilgilerden yola çıkılarak oluşturulan gündemlere itibar edilmemesini temenni eder, bu çerçevede tüm hukuki haklarımızı kullanacağımızı kamuoyunun bilgilerine sunarız.