seafoodplus.info ekibi olarak Türkiye’de ve dünyada yaşanan ve haber değeri taşıyan her türlü gelişmeyi sizlere en hızlı, en objektif ve en doyurucu şekilde ulaştırmak için çalışıyoruz. Yoğun gündem içerisinde sunduğumuz haberlerimizle ve olaylarla ilgili eleştiri, görüş, yorumlarınız bizler için çok önemli. Fakat karşılıklı saygı ve yasalara uygunluk çerçevesinde oluşturduğumuz yorum platformlarında daha sağlıklı bir tartışma ortamını temin etmek amacıyla ortaya koyduğumuz bazı yorum ve moderasyon kurallarımıza dikkatinizi çekmek istiyoruz.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (yorum yapan diğer okurlarımıza yönelik yorumlar da dahil olmak üzere) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık unsurları taşıması durumunda yorum editörlerimiz yorumları onaylamayacaktır ve yorumlar silinecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisinde aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemi içeren yorumlar da yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur. Bu nedenle bu tarz okur yorumları da doğal olarak seafoodplus.info yorum sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca seafoodplus.info yorum sayfalarında Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu ispat edilemeyecek iddia, itham ve karalama içeren, halkın tamamını veya bir bölümünü kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Yorumlarda markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve herhangi bir şekilde ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmayacak ve silinecektir. Aynı şekilde bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmayacak ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Başka hiçbir siteden alınan linkler seafoodplus.info yorum sayfalarında paylaşılamaz.
seafoodplus.info yorum sayfalarında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan okura aittir ve seafoodplus.info bunlardan sorumlu tutulamaz.
seafoodplus.info yorum sayfalarında yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yayınlanan Kullanım Koşulları’nı ve Gizlilik Sözleşmesi’ni peşinen okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Bizlerle ve diğer okurlarımızla yorum kurallarına uygun yorumlarınızı, görüşlerinizi yasalar, saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun şekilde paylaştığınız için teşekkür ederiz.
Gündem
Mimar Sinan Eserleri Yüzyıllara Meydan Okuyor: Mimar Sinan Eserlerinde Deprem İçin Hangi Önlemleri Aldı?
Ülkemizde meydana gelen büyük depremler binlerce can ve mal kaybına sebep oluyor. Bunun en büyük sebebinin ise aslında deprem değil, güvensiz binalar olduğunu artık biliyoruz. Yeni yapılan binaların daha sağlam olmasını bekliyoruz ancak durum tam tersi. Yeni yapılan binaların yıkılması da akıllarda soru işareti oluşturuyor tabii. Böyle durumlarla karşılaşınca aklımıza gelen ilk isim de Mimar Sinan oluyor. Mimar Sinan, yüzyıllar önce yaşamış olmasına, bugünün teknolojisine sahip olmamasına rağmen deprem sonrasında sapasağlam duran eserler inşa etti. Peki Mimar Sinan'ın sırrı neydi?
Gelin birlikte inceleyelim
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Depremlerin geride braktklar hasarlar tüm yurdu derinden sarsm durumda. Depremlerin etkilerini azaltmak için enkaz altnda yaplan çalmalar devam ediyor. Yeni yaplan binalarn bile deprem srasnda yklmas büyük sorunu gözler önüne seriyor. Sosyal medyada binalarn salaml için Japon mühendislerin kullandklar tekniklere baklmas öneriliyor. Ancak yllar önce yaayan Mimar Sinan'n eserlerinin salaml da ilgi çekiyor.
Mimar Sinan'n ustalk eseri olarak görülen Selimiye Camii'nin yllara meydan okumasnn srr merak ediliyor. Mimar Sinan'n bu eserini yaparken oldukça ufak ama önemli detaylara dikkat ettii görülüyor. WebTekno'da yaynlanan bir içerikte Mimar Sinan'n eserlerinde kulland önemli teknikler paylald.
Doru zemin ve doru temel en önemli art
Salamln ilk art doru zemin, doru temeldi. Süleymaniye devasa boyutlarna ramen yaplnn üzerinden geçen 5 asrda 15'i iddetinin üzerinde olan 89 depremden hiç hasar almadan çkt ve sadece 4 kez restore edildi. Bugün modern mimaride her binann bir kullanm ömrü vardr ve genellikle yl aras deiir. Bunun anlam, yldan sonra bir binann salaml garanti edilemez. Fakat Mimar Sinan, Kanunî Sultan Süleyman'a kyamete kadar ayakta kalacak bir cami vadetti, üstelik depremleriyle ünlü bir ehirde.
Zeminin daha iyi skmasn bekledi
Mimar Sinan ilk i olarak metreye 70 metre ebadnda, 6 metre derinliinde bir temel çukuru kazdrd. tondan fazla topran hafriyat ve geçici iskan duvarlarnn kurulmas 1,5 yl sürdü. Süleymaniye zemininin en yukarsnda metre kalnlnda kumlu toprak tabakas, altnda yüzeye yaklaan grovak kayalklar mevcuttur. Sinan önce yüzeydeki toprak tabakasn kaldrd ve kayalara yaklat. Daha sonra 'e yakn kazk çaktrarak bu kazklarn üzerine tonlarca arlkta bloklar koydurdu ve iki yl akn bir süre bekledi. Böylece zeminin daha iyi skmasn ve yük tar hale gelmesini salad.
Dubai'de Mimar Sinan'n tekniini kullandlar
Bu kazk temel teknii, dünyann ilk 7 yldzl oteli Burc el-Arab'n inaatnda da kullanld. metre yüksekliindeki dev bina, Dubai'nin yumuak kumlu zeminine temelindeki tane devasa beton kazk sayesinde dikildi. Mimar Sinan ayn teknii yl önce kulland. Dev kazklar çaktrp kayalar kullanarak iki yl boyunca topraa metrekare bana 10 ila 15 tonluk bir basnca maruz brakt. Bu, ina edecei caminin zeminine uygulayaca basncn tam iki katdr.
Depremlere kar direnç salayacak yapy temelden düzenledi
lk olarak zemini 20 cm'lik bir harç tabakasyla kaplad ve üzerine ahap zgaralar yerletirdi. Bunun üzerine kesme ta ve kayalardan oluan zemin duvarn ördü. Temel katlarn kademeli olarak daraltt ve piramit eklinde ina etmeye balad. Bu basamakl temel, sallant annda binaya hacyatmaz gibi davranma kabiliyeti veriyordu. Böylece yap, depremlere kar ilk direncini temelden gösteriyordu.
Binann zemininin kuru kalmasn salad
Binann temelinin kendi bana güçlü olmas yeterli deildir, kuru da kalmas gerekir. Mimar Sinan'n buna da bir çözümü vard. Binann, zemin suyundan yaltmn salamak için, sularn havalandrma kanallarna toplanarak buradan Haliç'e tahliyesini salad.
metre uzaklktaki Haliç'e uzanan bu drenaj hatt, yüzyllar sonra bile binann temelinin kuru kalmasn salyor. Süleymaniye'nin çevresinde tam yerleri bilinmeyen çok sayda hava kanalyla bu kanallar besleniyor ve iklimlendirmeyi de salyor. Peki yapnn altndaki bu çok saydaki boluk, temeli zayflatm olmuyor mu? Aksine, temele ulaacak sular kestii için tayc sistemi daha güçlü klacak bir yapya dönütürüyor.
Binann salaml için horaçan kulland
Klasik Selçuklu ve Osmanl mimarisinde yaplarn temel dolgu malzemesi Horasan harcdr. Bu, Msr piramitlerinden beri kullanlmakta olan bir karmdr. Bask altnda sertleir, sallantda esner. Mimar Sinan da Horasan harcn kulland fakat içeriini deitirerek.
Minarelerdeki klasik ta örgüsünü bir adm öteye götüren Mimar Sinan, talarn birleen yüzeylerine delikler açp buralara tel monte etti. Bu telleri kurunla doldurarak sabitledi. Bu, binaya elastiklik kabiliyeti kazandrd. Yani bugün Japonya'da kullanlan elastik eklem teknolojisi yl önce Süleymaniye'de kullanld.
Süleymaniye'nin minareleri hiçbir yapda görülmeyecek bir esneklie sahip. Sarsnt okunu emen hareketli eklemleri sayesinde bina 8 iddetinde depreme bile dayanabilir. Yani 17 Austos Depremi'nin 7 kat büyüklüünde bir sallantda dahi Süleymaniye yklmaz. Süleymaniye'nin yumurta akyla dikilmi minareleri günümüz gökdelenleriyle yarr düzeyde.
Osmanl mimarisinde cami köelerine yerletirilen bu terazi talarnn dönmemesi demek, binann onarma ihtiyac olduu anlamna gelir.
ANASAYFAYA DÖNMEK ÇN TIKLAYINIZ
Depremler, insanlık tarihinin başlangıcından bu yana büyük yıkımlara neden olan doğal afetlerin başında geliyor. Bu nedenle insanlık bu yıkıcı doğa olayının etkilerini en aza indirmek için çaba harcıyor. Bu hususta modern devirlerde ortaya çıkan en önemli araçlardan biri de sismograflar. Sismograf, sürekli olarak yer hareketlerini ölçerek depremlerin büyüklüğünü, süresini ve merkezini hesaplamak için kullanılıyor.
Modern anlamdaki sismografın ise ’li yılların sonuna doğru kullanılmaya başladığı biliniyor. Ancak günümüzden yüzlerce yıl önce Anadolu coğrafyasında son derece basit fakat ilginç bir deprem ölçüm cihazı kullanılıyordu: Deprem terazisi.
Özellikle Anadolu’nun farklı bölgelerinde inşa edilen bazı camilere yerleştirilen “deprem terazisi” adı verilen bu ilginç düzenek, binaların depremlerden veya başka bir sebepten hasar görüp görmediğini anlamak için kullanılıyordu. Üstelik bu deprem terazilerinden bazıları aradan geçen yüzlerce yıla rağmen varlığını sürdürüyor, hatta muntazam bir şekilde çalışmaya devam ediyor. İşte Anadolu’nun sismografları, deprem terazileri hakkında bilmeniz gerekenler…
Deprem terazileri, genellikle camilerin içerisindeki mihrap bölümünün kenarlarında bulunuyor. Ancak deprem terazilerinin ana girişlerde veya minare bölümünde bulunduğu bazı camiler de var.
Ancak mermerden veya betondan yapılan bu taşların sıkışması, zorlanarak dönmesi veya hiç dönmemesi yapıda bir hasar olduğu anlamına geliyor. Yani deprem terazileri son derece basitmiş gibi görünen fakat oldukça etkili bir prensibe göre çalışıyor.
Örneğin terazilerin günümüzde de çalışır vaziyette olduğu camilerde düzenli olarak yapıda hasar olup olmadığı kontrol ediliyor. Hatta bazı camilerdeki imamlar veya müezzinler, deprem terazilerini namazlardan önce sürekli kontrol ediyor. Elbette yüzlerce yıl önce inşa edilen bu yapıların son derece kolay bir şekilde çalışması da bu sıkı kontrolleri mümkün hale getiriyor.
Örneğin Mimar Sinan’a ait Ege’deki tek eser olma özelliği taşıyan ve yapımı yılında tamamlanan Manisa’daki Muradiye Camii, deprem terazileri ile birlikte inşa edilen yapılardan biri. Mihrabın iki yanında yer alan teraziler sayesinde bugün bile yapıda bir hasar olup olmadığı veya cami zemininde bir kayma meydana gelip gelmediği anlaşılabiliyor.
Hatay’daki Mahremiye Camii’nin yılları arsında yapıldığı tahmin ediliyor. Camide yer alan deprem terazileri ise günümüzde de kullanılır vaziyette. Bunun dışında yılında yapılan ve ilk dönem Osmanlı mimarisinin seçkin örneklerinden birsi olan Bursa Yeşil Camii’de de tarihi yapının sağlamlığı hâlen deprem terazileri sayesinde ölçülüyor.
Kaynak: 12