Mke Nedir Kısaca
Savunma Sanayi Kuruluşu MKE'nin Katar Milli Günü'nü Kutlaması Sosyal Medyanın Gündeminde: Neden?
Gündem
Savunma Sanayi Kuruluşu MKE'nin Katar Milli Günü'nü Kutlaması Sosyal Medyanın Gündeminde: Neden?
Türkiye'nin en köklü sanayi tesislerinden Makine ve Kimya Endüstrisi'nin (MKE) Katar Milli Günü'nü kutlaması sosyal medyada tepkiyle karşılandı.
Kamuoyunda uzunca bir süredir Türkiye'nin önemli kuruluşlarının Katar'a satılacağı yönünde endişeler hakimdi. 👇
MKE'nin Twitter hesabından yaptığı bu paylaşım da bu nedenle büyük tepki topladı. Üstelik paylaşımın yorumlara kapatıldığı da görüldü. 👇
Sosyal medya kullanıcılarının tepkilerinden öne çıkanlar 👇
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
H A K K I M I Z D A
Türk savunma sanayiinin öncülüğünü üstlenmiş olan Makine ve Kimya Endüstrisi (MKE) Anonim Şirketi değişik ad ve statüler altında yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu dönemine değin uzanan köklü bir geçmişe sahiptir. Kurumun çekirdeğini, İstanbul’un fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet Han tarafından kurulan Top Dökümhanesi oluşturmaktadır.
Cumhuriyetin ilk yıllarında savunma sanayiine ilişkin ciddi bir altyapı bulunmamaktadır. Bu alandaki tesisler, Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara çevresinde, işgal altında bulunan İstanbul’dan imalathane ve tezgâhların Anadolu’ya nakledilmesi ile oluşan küçük imalathanelerden ibarettir. ’de Ankara’da Hafif Silah ve Top Tamir Atölyeleri, Fişek ve Marangoz Fabrikaları, ’de Kırıkkale’de Pirinç Fabrikası ile Elektrik Makinaları Fabrikası, ’da Kırıkkale’de Mühimmat Fabrikası, ’de Ankara’da Kayaş Kapsül Fabrikası, ’de Ankara’da Mamak Gaz Maske Fabrikası, ’da Kırıkkale’de Çelik Fabrikası ile Tüfek ve Top Fabrikaları kurulmuştur.
MKE Kurumu, yalnızca savunma sanayii alanında değil, sivil alanda da birçok ürünün ilk üretimini tesislerinde gerçekleştirmiştir. Örneğin, ’li yıllarda MKE Kurumu tarafından üretilen UĞUR 44, tek motorlu ilk Türk uçağıdır. İlk demiryolu ray haddelemesi, sac mamulleri ve pirinç malzeme üretimi, vasıflı çelik haddehanesi, pik ve sfero dökümhanesi, elektrik sayaçları üretimi, askeri pil imalatları vb. birçok alanda ilkleri gerçekleştirme başarısı göstermiştir. Ayrıca yeni gelişmekte olan ülke sanayisine öncülük etmeyi kendine görev bilmiş olan MKE Kurumu; sanayimiz için yetişmiş insan ve teknoloji gücü ile Türk Traktör, Motor ve Traktör Sanayi A.Ş (TÜMOSAN), Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. (TOFAŞ), Türkiye Gübre Sanayi A.Ş. (TÜGSAŞ) vb. önemli sanayi kuruluşlarının kurulmalarına büyük ortak olarak öncülük etmiştir.
Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) ihtiyaçlarını güvenli ve istikrarlı bir biçimde karşılamak amacıyla 08 Mart tarihli ve sayılı (mülga) Kanunla sermayesinin tamamı devlet tarafından karşılanmak üzere Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu kurulmuştur. yılında söz konusu Kanun, sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile yürürlükten kaldırılarak 18 Haziran tarihli sayılı KHK yürürlüğe girmiştir. Ayrıca MKE Kurumu, yılından beri ilgili bakanlık olan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bünyesinden çıkarılarak yılında Millî Savunma Bakanlığının (MSB) ilgili kuruluşu haline getirilmiştir. MKE Kurumu, yılı itibarıyla Türkiye’nin ilk Büyük Sanayi Kuruluşu arasında yer almakta olup faaliyetlerini tarihinden aldığı güç ve millî görev bilinci ile sürdürmektedir.
MKE A.Ş. Yapısal Dönüşüm Süreci
Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu, tarihli ve sayılı Resmî Gazetede yayımlanan sayılı Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi Hakkında Kanun ile sermayesinin tamamı Hazineye ait ve Millî Savunma Bakanlığının ilgili olduğu bir anonim şirkete dönüştürülmüştür. Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi, tarihinde tescil edilerek, tescil ilanı sayılı Ticaret Sicil Gazetesinde yayınlanmıştır.
Makine ve Kimya Endüstrisi
Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi (kısaca MKE), 15 Mart tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin her türlü silah, mühimmat, roket, araç ve gereç ihtiyaçlarını karşılamakla görevli ve Millî Savunma Bakanlığına bağlı olarak savunma sanayi alanında faaliyet göstermek amacıyla kurulan kurum.[3] Kamu iktisadi teşebbüsü olarak kurulan MKE, 3 Temmuz tarihi itibarıyla sayılı Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi Hakkında Kanun ile anonim şirkete dönüştürülmüştür.[4]
Kurumun temelleri Fatih Sultan Mehmet tarafından kurdurulan Top Dökümhanesine dayanmaktadır.[5] Kurum, dünyada 40'tan fazla ülkeye ihracat gerçekleştirme başarısı göstermiştir. yılında Kurumun kârı ₺ tutarına ulaşmış ve böylelikle en çok kâr eden kamu sanayi kuruluşları arasında ilk 3'te yer almıştır.[6] En son yılında MKE Kurumu, Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşundan biri olup sırada yer almış ayrıca Türkiye'deki savunma sanayi kuruluşları arasında 4. ve kamu sanayi kuruluşları arasında ise 7. sırada bulunmaktaydı.[7]
Tarihçe[değiştir MKE kabuk değiştiriyor, MKE AŞ iddialı geliyor
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürü Yasin Akdere, TBMM Milli Savunma Komisyonunda görüşmeleri devam eden Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi (MKE AŞ) Hakkında Kanun Teklifi'ne ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Yapılan bilgilendirmelere rağmen kamuoyu nezdinde ve çalışanlar tarafından yanlış yorumlanan bazı noktalar bulunduğunu ifade eden Akdere, kurumun yeniden yapılandırması süreciyle ilgili gerekçelerini dile getirdi.
MKE'nin Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak kamu kuruluşlarının tabi olduğu mevzuat hükümlerine bağlı hareket ettiğini belirten Akdere, şöyle konuştu:
"MKE, Türkiye'de bu yapıdaki tek savunma sanayisi kuruluşu. Dünyada ise bu yapıda bulunan birkaç kuruluştan biridir. Gerek dünyada gerekse ülkemizde savunma sanayisinde faaliyet gösteren kuruluşların tamamına yakını şirket yapısında ve özel hukuk hükümleri çerçevesinde faaliyetlerini yürütmektedir. MKE'yi diğer rakiplerinden ayıran bu temel farklar Kurumun başta insan kaynağı istihdamında, ham madde ve kritik malzeme tedarik süreçlerinde rakipleriyle istenilen şekilde rekabet edebilmesi önünde en büyük engellerdir."
"Kurum rekabet edemiyor"
Kamu mevzuatından kaynaklanan kısıtlamalar sebebiyle yetkin insan kaynağının MKE yerine diğer kuruluşları tercih ettiğini anlatan Akdere, bu durumun kritik ve tecrübeli insan kaynağı istihdamını oldukça olumsuz etkilediğini vurguladı. Yetkinlik ve tecrübe kazanan çalışanların, sektördeki diğer kuruluşlara geçme yönünde eğilim gösterdiklerine işaret eden Akdere, bu durumun da Kurumun yetişmiş iş gücü ve bilgi birikimini kaybetmesine neden olduğunu dile getirdi.
Mevzuattan kaynaklı sorunların Kurum faaliyetlerine de olumsuz yansıdığını söyleyen Akdere, şu değerlendirmelerde bulundu:
"MKE Kurumu, savunma sanayisi için oldukça kritik ve acil öneme haiz olan malzeme tedarikinde, kamu mevzuatından kaynaklı gecikmeler ve nitelikli tedarikçi ile uzun vadeli çalışamaması kaynaklı, stratejik tedarikçi kaybı gibi olumsuz durumlarla karşılaşmaktadır. MKE Kurumunun rakip kuruluşları ise özel hukuk hükümlerine tabi olduklarından, bu olumsuzluklara maruz kalmamakta ve rekabet avantajı sağlamaktadır. Aynı şekilde diğer kamu mevzuat hükümlerine tabi olması ve özel sektör dinamikleri içinde yer alamıyor oluşu nedeniyle Kurum, diğer savunma sanayisi kuruşlarıyla istenilen düzeyde rekabet edememektedir."
Özelleştirme yok, tüm varlıklar MKE AŞ'ye devredilecek
Yasin Akdere, yapılan çalışma sonunda Kurumun özelleşeceği yönünde değerlendirmeler yapıldığını anımsatarak, "MKE Kurumu hiçbir şekilde özelleşmiyor ve özelleşmeyecek. Sermayesinin tamamı Hazineye ait yönetim ve denetim hakları Milli Savunma Bakanlığına bağlı bir kamu şirketi modeliyle çalışmasına devam edecek." dedi.
Akdere, MKE'nin tüm taşınır ve taşınmazları, borçları, alacakları, ayni, fikri, sınai mülkiyet hak ve yükümlülükleri ile devir tarihinde yürürlükte bulunan tüm sözleşmelerin kül olarak MKE AŞ'ye devredileceğini bildirdi.
Personele süresiz sözleşme
Dönüşümün mevcut personeli nasıl etkileyeceğine ilişkin sorular üzerine Akdere, şu bilgileri verdi:
"Kesinlikle hiçbir personel, çalışma arkadaşımız hak kaybına uğramayacak. Beyaz ve mavi yakalı tüm personele hiçbir ayrım yapılmadan süresiz sözleşme teklif edilecek. Sözleşmeyi kabul eden mavi yakalı personel ile toplu iş sözleşmesinde sahip oldukları tüm haklar ile beyaz yakalı personel ile de sayılı İş Kanunu hükümlerince çalışmaya devam edilecek. Sözleşme imzalamak istemeyen mavi yakalı personel her türlü özlük hakları korunarak Milli Savunma Bakanlığına bağlı kadro ve kuruluşlarda istihdam edilebilecek. Sözleşme imzalamak istemeyen beyaz yakalı personele ise emeklilik ve özlük haklarından hiçbir kayıp olmadan 6 ay içinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil imkanı tanınacak."
MKE AŞ olduğunda kurumun kamu denetimi kapsamının dışına çıkmayacağını dile getiren Akdere, "Aksine Sayıştay, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Milli Savunma Bakanlığı denetimleri başta olmak üzere kamu denetimleri devam edecek, şirket ayrıca Türk Ticaret Kanunu kapsamında bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenecektir. Bunlara ilave olarak, Kurumumuz bünyesinde bulunan iç denetim birimi vasıtasıyla yapılacak denetimler de devam edecektir." diye konuştu.
Süreç hakkında yetkili kişi ve kurumlar dışında ortaya atılan hiçbir söylenti ya da habere itibar edilmemesini isteyen Akdere, düzenlemenin en kısa sürede kanunlaşmasını beklediklerini belirtti.
Silah sistemleri ve elektrikli zırhlılarda sona gelindi
Akdere, son 18 ayda Kurum olarak 24 Ar-Ge çalışmasını başarıyla tamamladıklarını söyledi.
Bunların arasında milimetre yivsiz havan silah sistemi, 8,59 milimetre keskin nişancı tüfeğinin yer aldığını anlatan Akdere, kamu kurumları arasındaki ortak çalışmanın en güzel örneklerinden 76 milimetre deniz topunun birkaç gün içinde montajının tamamlanmasıyla deneme atışı gerçekleştirileceği bilgisini verdi. Akdere, yakın hava savunma sistemi çalışmasında da sona gelindiğini, ağustos ayındaki IDEF 'de sergilemeyi amaçladıklarını dile getirdi.
Elektrikli Zırhlı Muharebe Aracı projesinde kalifikasyon sürecinin tamamlandığını, seri üretime önümüzdeki haftalara geçilmesinin amaçlandığını belirten Akdere, şunları kaydetti:
"Motor ve güç grubunda dışa bağımlılığı tamamen bitiriyoruz. Burada kalmayacağız, Elektrikli Fırtına Obüsü motor çalışmamızın örneğini de IDEF'te göstereceğiz. Bu ve bunun gibi birçok projeye imza atan MKE artık kabuğuna sığmıyor. Daha çok sorumluluk almak, daha hızlı olmak, daha rekabetçi olmak istiyor. Dünya savunma sanayisi piyasasındaki rolünün artmasını istiyor. Bu yüzden bu kanun çalışması bizim için çok ama çok önemli. Hızımızı artıracak, küresel bir marka olarak MKE'yi dünyada temsil etmemizi sağlayacak. Kamuoyundan, ilgili kurum ve kuruluşlardan MKE'ye bugüne kadar verilen desteğin devamını bekliyoruz. Sizler bize güvendiniz, inşallah MKE ailesi olarak güveninizi sarsmayacağız."
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.
nest...
MKE kabuk değiştiriyor, MKE AŞ iddialı geliyor
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu Genel Müdürü Yasin Akdere, TBMM Milli Savunma Komisyonunda görüşmeleri devam eden Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi (MKE AŞ) Hakkında Kanun Teklifi'ne ilişkin AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Yapılan bilgilendirmelere rağmen kamuoyu nezdinde ve çalışanlar tarafından yanlış yorumlanan bazı noktalar bulunduğunu ifade eden Akdere, kurumun yeniden yapılandırması süreciyle ilgili gerekçelerini dile getirdi.
MKE'nin Kamu İktisadi Teşebbüsü olarak kamu kuruluşlarının tabi olduğu mevzuat hükümlerine bağlı hareket ettiğini belirten Akdere, şöyle konuştu:
"MKE, Türkiye'de bu yapıdaki tek savunma sanayisi kuruluşu. Dünyada ise bu yapıda bulunan birkaç kuruluştan biridir. Gerek dünyada gerekse ülkemizde savunma sanayisinde faaliyet gösteren kuruluşların tamamına yakını şirket yapısında ve özel hukuk hükümleri çerçevesinde faaliyetlerini yürütmektedir. MKE'yi diğer rakiplerinden ayıran bu temel farklar Kurumun başta insan kaynağı istihdamında, ham madde ve kritik malzeme tedarik süreçlerinde rakipleriyle istenilen şekilde rekabet edebilmesi önünde en büyük engellerdir."
"Kurum rekabet edemiyor"
Kamu mevzuatından kaynaklanan kısıtlamalar sebebiyle yetkin insan kaynağının MKE yerine diğer kuruluşları tercih ettiğini anlatan Akdere, bu durumun kritik ve tecrübeli insan kaynağı istihdamını oldukça olumsuz etkilediğini vurguladı. Yetkinlik ve tecrübe kazanan çalışanların, sektördeki diğer kuruluşlara geçme yönünde eğilim gösterdiklerine işaret eden Akdere, bu durumun da Kurumun yetişmiş iş gücü ve bilgi birikimini kaybetmesine neden olduğunu dile getirdi.
Mevzuattan kaynaklı sorunların Kurum faaliyetlerine de olumsuz yansıdığını söyleyen Akdere, şu değerlendirmelerde bulundu:
"MKE Kurumu, savunma sanayisi için oldukça kritik ve acil öneme haiz olan malzeme tedarikinde, kamu mevzuatından kaynaklı gecikmeler ve nitelikli tedarikçi ile uzun vadeli çalışamaması kaynaklı, stratejik tedarikçi kaybı gibi olumsuz durumlarla karşılaşmaktadır. MKE Kurumunun rakip kuruluşları ise özel hukuk hükümlerine tabi olduklarından, bu olumsuzluklara maruz kalmamakta ve rekabet avantajı sağlamaktadır. Aynı şekilde diğer kamu mevzuat hükümlerine tabi olması ve özel sektör dinamikleri içinde yer alamıyor oluşu nedeniyle Kurum, diğer savunma sanayisi kuruşlarıyla istenilen düzeyde rekabet edememektedir."
Özelleştirme yok, tüm varlıklar MKE AŞ'ye devredilecek
Yasin Akdere, yapılan çalışma sonunda Kurumun özelleşeceği yönünde değerlendirmeler yapıldığını anımsatarak, "MKE Kurumu hiçbir şekilde özelleşmiyor ve özelleşmeyecek. Sermayesinin tamamı Hazineye ait yönetim ve denetim hakları Milli Savunma Bakanlığına bağlı bir kamu şirketi modeliyle çalışmasına devam edecek." dedi.
Akdere, MKE'nin tüm taşınır ve taşınmazları, borçları, alacakları, ayni, fikri, sınai mülkiyet hak ve yükümlülükleri ile devir tarihinde yürürlükte bulunan tüm sözleşmelerin kül olarak MKE AŞ'ye devredileceğini bildirdi.
Personele süresiz sözleşme
Dönüşümün mevcut personeli nasıl etkileyeceğine ilişkin sorular üzerine Akdere, şu bilgileri verdi:
"Kesinlikle hiçbir personel, çalışma arkadaşımız hak kaybına uğramayacak. Beyaz ve mavi yakalı tüm personele hiçbir ayrım yapılmadan süresiz sözleşme teklif edilecek. Sözleşmeyi kabul eden mavi yakalı personel ile toplu iş sözleşmesinde sahip oldukları tüm haklar ile beyaz yakalı personel ile de sayılı İş Kanunu hükümlerince çalışmaya devam edilecek. Sözleşme imzalamak istemeyen mavi yakalı personel her türlü özlük hakları korunarak Milli Savunma Bakanlığına bağlı kadro ve kuruluşlarda istihdam edilebilecek. Sözleşme imzalamak istemeyen beyaz yakalı personele ise emeklilik ve özlük haklarından hiçbir kayıp olmadan 6 ay içinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil imkanı tanınacak."
MKE AŞ olduğunda kurumun kamu denetimi kapsamının dışına çıkmayacağını dile getiren Akdere, "Aksine Sayıştay, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Milli Savunma Bakanlığı denetimleri başta olmak üzere kamu denetimleri devam edecek, şirket ayrıca Türk Ticaret Kanunu kapsamında bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenecektir. Bunlara ilave olarak, Kurumumuz bünyesinde bulunan iç denetim birimi vasıtasıyla yapılacak denetimler de devam edecektir." diye konuştu.
Süreç hakkında yetkili kişi ve kurumlar dışında ortaya atılan hiçbir söylenti ya da habere itibar edilmemesini isteyen Akdere, düzenlemenin en kısa sürede kanunlaşmasını beklediklerini belirtti.
Silah sistemleri ve elektrikli zırhlılarda sona gelindi
Akdere, son 18 ayda Kurum olarak 24 Ar-Ge çalışmasını başarıyla tamamladıklarını söyledi.
Bunların arasında milimetre yivsiz havan silah sistemi, 8,59 milimetre keskin nişancı tüfeğinin yer aldığını anlatan Akdere, kamu kurumları arasındaki ortak çalışmanın en güzel örneklerinden 76 milimetre deniz topunun birkaç gün içinde montajının tamamlanmasıyla deneme atışı gerçekleştirileceği bilgisini verdi. Akdere, yakın hava savunma sistemi çalışmasında da sona gelindiğini, ağustos ayındaki IDEF 'de sergilemeyi amaçladıklarını dile getirdi.
Elektrikli Zırhlı Muharebe Aracı projesinde kalifikasyon sürecinin tamamlandığını, seri üretime önümüzdeki haftalara geçilmesinin amaçlandığını belirten Akdere, şunları kaydetti:
"Motor ve güç grubunda dışa bağımlılığı tamamen bitiriyoruz. Burada kalmayacağız, Elektrikli Fırtına Obüsü motor çalışmamızın örneğini de IDEF'te göstereceğiz. Bu ve bunun gibi birçok projeye imza atan MKE artık kabuğuna sığmıyor. Daha çok sorumluluk almak, daha hızlı olmak, daha rekabetçi olmak istiyor. Dünya savunma sanayisi piyasasındaki rolünün artmasını istiyor. Bu yüzden bu kanun çalışması bizim için çok ama çok önemli. Hızımızı artıracak, küresel bir marka olarak MKE'yi dünyada temsil etmemizi sağlayacak. Kamuoyundan, ilgili kurum ve kuruluşlardan MKE'ye bugüne kadar verilen desteğin devamını bekliyoruz. Sizler bize güvendiniz, inşallah MKE ailesi olarak güveninizi sarsmayacağız."
Anadolu Ajansı web sitesinde, AA Haber Akış Sistemi (HAS) üzerinden abonelere sunulan haberler, özetlenerek yayımlanmaktadır. Abonelik için lütfen iletişime geçiniz.