Enerji içecekleri son zamanlarda oldukça popülerleşti. Uyarıcı bir etkiye sahip olan enerji içecekleri yorucu geçen günlerde kaybedilen enerji miktarı gri kazanmayı vaat etmekte. Bu nedenle gençler arasında sıklıkla tüketiliyor. Enerji içecekleri bu kadar popülerleşince de akılda enerji içeceklerinin zararlı mı yoksa yararlı mı olduğu konusunda soru işaretleri doğdu.
Enerji içeceği fiziksel ve zihinsel enerjinin artırılması için kafein, şeker ve diğer uyarıcıların bir araya gelmesiyle elde edilen soğuk bir içecektir. Son günlerde daha da ünlenen enerji içecekleri iş, okul ya da spor hayatında performansı arttırmak için tercih edilmektedir.
Peki, enerji içeceği içinde alkol var mı ve yüksek oranda kafein içeren enerji içecekleri sağlığa zararlı mı? Kimler bu içecekleri tüketmemeli? İşte enerji içecekleri ile ilgili aklınıza takılan tüm soruların yanıtları…
Enerji içecekleri içinde ne var sorusu da oldukça yaygın. Enerji içeceklerinin tüketip tüketmeme konusunda kararsız kalan kişiler bu içeceklerinin içeriğini merak ediyor.
Enerji içecekleri içindekiler listesi markadan markaya değişse de genellikle enerji içecekleri içindekiler şu şekildedir:
Enerji içecekleri hakkında yeterli araştırma mevcut değil. Bu nedenle enerji içeceklerinin yararları ya da zararları hakkında kesin bir şey söylenilemiyor. Enerji içecekleri faydaları ise:
1) Zihinsel Performansı Arttırır
2) Yorgunluğa İyi Gelir
3) Enerji İçeceklerinin Diğer Faydaları
Enerji içecekleri kafein ve şeker içeriği yüksek olan içeceklerdendir. Bu içecekler yüksek kalori değerlerine sahiptir. Bu nedenle diyet yapanlar ve zayıflamak isteyenler enerji içeceklerinden uzak durmalılar.
Enerji içecekleri kalori değerleri:
Evde Enerji İçeceği: 10 Sağlıklı Çeşit
Alkolün Zararları: 12 Tehlikeli Etkisi
Fazla Yeşil Çay İçmenin Bilmediğiniz 5 Zararı
Kolanın Zararları, Kola İçtikten Sonra Vücutta Neler Oluyor?
Türk Kahvesinin Zararları: Aşırı Tüketiminin Hiç Duymadığınız 9 Riski
Enerji, vücudun temel ihtiyaçları arasında yer alır. Vücudun fiziksel aktiviteleri yerine getirebilmesi, doğru şekilde çalışabilmesi için yeterli enerjiye sahip olması gerekir. Ancak bazı durumlarda enerji kayıpları yaşanabilir ya da bazı eylemler için daha fazla enerjiye ihtiyaç duyulur. Gün içerisinde pek çok aktiviteye dahil olmak veya gün içerisinde yapılan eylemler enerji kaybına neden olabilir. Bunun yanı sıra gün içerisinde daha aktif olmak için enerji verici içeceklere ve besinlere ihtiyaç duyulur. Bu ürünlere özellikle spor yapan ve yoğun şekilde çalışan kişiler ihtiyaç duyar. Kahve gibi kafein içeren ürünler vücudun ayılmasını sağlasa da belirli bir süre sonra enerjinin yeniden kaybedilmesine neden olabilir. Enerjiye ihtiyaç duyulan zamanlarda da enerji içecekleri sıklıkla tercih edilir. Bu içecek çeşitlerinin içerisinde bulunan vitamin ve mineraller kısa sürede istenilen enerjinin alınabilmesini sağlar. Monster enerji içeceği ile gün içinde ki performansınızı kontrol edebilir, hem zinde hem de sağlıklı bir zaman dilimi inşa edebilirsiniz. Kaybedilen enerjinin yeniden kazanılmasını sağlayan bu içecek farklı tatlar ile de tüketicilere sunulur. Çeşitlerinin bulunması da tüketiciler için tüketim kolaylığı sağlar. Monster enerji içeceği içindekiler de merak edilen konulardan biridir. Pek çok enerji içeceğinde olduğu bu içeceğin içerisinde de kafein ve şeker gibi maddeler bulunur. Ancak enerji içeceklerinin içerisinde yer alan vitamin ve mineraller de oldukça önemlidir. Monster enerji içeceği içinde belirli miktarlarda kalsiyum, B6 vitamini, magnezyum, sodyum ve potasyum gibi maddeler bulunur. Ancak en çok kafein ve şeker maddelerinin yer aldığı görülür. İçinde bulunan madde miktarları ise içeceklerin miktarları ile ilişkili olarak artabilir. Monster enerji içeceği içerisinde suda çözünebilen vitaminler yer alır. Bu durum tüm enerji içeceği çeşitleri için geçerli olur. Bunun nedeni ise bu türdeki vitaminlerin vücutta depolanmaması ve zaman zaman bu vitaminlere ihtiyaç duyulmasıdır.
Monster enerji içeceği etkileri de birden fazladır. Bu içeceğin en belirgin özelliği tüketildiği zaman enerjiyi arttırması ve kişinin kendini daha dinç hissetmesini sağlamasıdır. Tüketiminde yalnızca fiziksel aktiviteler için yeterli enerjiyi sağlamaz. Zihinsel olarak da daha uyanık ve enerjik hissedilmesine neden olur. Bu özelliği ile de tercih edilir. Özellikle yoğun sınav haftalarında öğrenciler tarafından ya da yoğun iş akışı olduğu günlerde çalışanlar tarafından tüketilir. Monster enerji içeceği içeriği sayesinde tüketildikten yaklaşık yarım saat sonra etkisi görülür. Kalp atışlarında hızlanma ve de zihinde uyanıklık sağlanır. Farklı amaçlar için tüketilmesi mümkündür. Spor yapmadan önce, sınava veya önemli bir toplantıya katılmadan önce gibi farklı durumlarda tüketimi tercih edilir. Genellikle belirli bir yaşın üzerindeki gençler ve yetişkinler tarafından tüketimi gerçekleşir. Küçük yaştaki kişilerin tüketmemesi gereken ürünler arasında yer alır. Bunun yanı sıra alkol veya farklı ürünler ile de tüketimi tavsiye edilmez. Ancak zararlı ürünler arasında da yer almaz. Soğuk olarak tüketilebilmesi ve bu nedenle de daha hızlı etki yapması da faydaları arasında görülür. Kahve çeşitleri de belirli oranlarda kafein içeriyor olsa da enerji içeceğinin tüketim şekli ve içeriği enerji konusunda daha etkili olabiliyor. Kahvenin daha yavaş tüketilmesi ve enerji alımı için tüm maddeleri içermemesi kafein etkisinin azalmasına neden olabiliyor. Tüketim şekli nedeni ile de enerji içeceği tercih ediliyor. Farklı aromalara sahip olması da faydalarının yanı sıra etkili oluyor. Bu durum da enerji alabilmeden farklı olarak keyifli zaman geçirilmesini sağlıyor.
Monster enerji içeceği ürünlerinin hepsi kısa sürede enerji alımını sağlıyor. Tüketildikten kısa süre sonra etki ediyor. Farklı tatlara sahip Monster enerji içeceği çeşitleri de bulunuyor. Çeşitler arasında içerik ve ambalaj tasarımları arasında farklılıklar görülebiliyor. Örneğin pembe, beyaz, mavi ve siyah gibi renklerde Monster enerji içeceği bulunuyor. Enerji içeceği ambalajları çoğunlukla teneke oluyor. Yani enerji içecekleri teneke kutular içerisinde satışa sunuluyor. Bu ve benzeri özellikler nedeni ile çeşitler ortaya çıkabiliyor. Monster enerji içeceği beyaz ambalajlı ürünü şekersiz içeriği ile öne çıkıyor. Enerji içeceklerinin ana maddeleri kafein ve şeker olsa da şekersiz ürünlerin bulunabilmesi de mümkün oluyor. Beyaz ambalajlı olan bu enerji içeceklerinin farklı çeşidi de bulunuyor. Monster ultra enerji içeceği ürünlerinin de beyaz ambalajlı sıfır şeker ile üretilen içecekleri bulunuyor. Bu özelliğe de dikkat edilerek seçim yapılıyor. Bu ürünler arasında bulunan diğer bir farklılık ise çoklu veya tekli olarak satışa sunulmasıdır. Bu durum neredeyse tüm Monster enerji içeceği çeşitleri için geçerli oluyor. Monster enerji içeceği 12’li ürünü tüm çeşitler için tercih edilebiliyor. Monster enerji içeceği şekersiz ve normal çeşitleri fark etmeksizin ürünler çoklu olarak satışa sunuluyor. Tekli olarak satışa sunulan ürünler 355 ml miktarında olurken çoklu ürünlerde birim miktarlar 500 ml olabiliyor. Ürün tercihleri de yine tüketicilere kalıyor. Bu çeşitlerinden farklı olarak enerji içeceği çeşitleri bulunuyor. Monster enerji içeceği mavi ambalajlı çeşidi de sıklıkla tercih ediliyor. Bu ürün diğer çeşitlerden farklı olarak mango loco adı ile satışa sunuluyor. İçerisinde çeşitli aroma verici ve de tatlandırıcılar yer alıyor. Ancak diğer ürün çeşitlerinde olduğu gibi içerisinde kafein, şeker, B vitamini çeşitleri, sodyum ve potasyum gibi maddeler bulunuyor. Diğer ürün çeşitlerine göre farklı tasarımı ile öne çıkıyor. Bu ürün çeşidinin de yine çoklu paketler de satışı bulunuyor. Monster enerji içeceği pembe ambalajlı ürünü ile de oldukça dikkat çekiyor. Pembe renkli ve dikkat çeken tasarımı ile diğer ürün çeşitleri arasında ayrılıyor. Bu ürün çeşidi de yine enerji içeceği içeriğine sahip ürünlerden biridir.
Monster enerji içeceği gün içinde ki enerjimizi kontrol altına almamızı sağlayarak bizlere destek sunar. Daha dinç ve uyanmış hissetmek isteyenler, yorgunluğu unutmak isteyenler ve önemli anlarına tüm dikkatini vermek isteyenler tarafından tercih edilir. Farklı çeşitleri bulunan Monster enerji içeceklerinin ürün özellikleri, faydaları ve etkilerinin yanı sıra merak edilen konular da bulunuyor. Monster enerji içeceği fiyatı da merak edilen konulardan biri. Enerji içecekleri fiyatları arasında farklı unsurlar nedeni ile değişmeler görülüyor. Ürün içerikleri, ürün miktarları ve çoklu ürün satışları gibi konular enerji içeceği çeşitleri arasında fiyat farkının görülmesine neden oluyor. Örnek vermek gerekirse 12’li olarak satışa sunulan bir Monster enerji içeceği ile tek adet satışa sunulan üründe fiyat farklı görülüyor. Ürün aromalarının farklı olması yani içeriklerinde bulunan farklılıklar da ürün fiyatlarını etkileyebiliyor. Şekersiz bir enerji içeceği farklı özelliklere sahip oluyor. Taleplere ve ihtiyaçlara yönelik ürün satın almak da tüketicilerin tercihlerine kalıyor. Sizler de Monster enerji içeceği çeşitlerini incelemek ve fiyat karşılaştırmasını yapabilmek için Trendyol.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Ürün incelemeleri ve karşılaştırmanın yanı sıra ürünlerin satın alma süreci için oldukça önemli olan yorum ve tavsiyelere de ulaşabilirsiniz. Satın almak istediğiniz ürünleri favorilere ekleyerek indirim ve kampanya günleri takip edebilirsiniz. Bu kampanyalar ile de alışveriş masraflarınızda tasarruf edebilirsiniz.
Enerji İçecekleri Tebliği daha önce 4 Ekim 2006 tarihli resmi gazetede 2006/47 sayılı olarak yayımlanmıştı. Bu tarihteki tebliğin 5.maddesi d fıkrasında ürün özellikleri belirtilirken “Alkol miktarı hacmen % 0,05 den fazla olmamalıdır” denilmişti.
30 Haziran 2017 Resmi Gazetede değişikliğe uğrayan tebliğin 5. Maddesi ç bendinde “Enerji içeceklerine bileşen olarak etil alkol ilave edilmez. Ancak ürünü oluşturan bileşenlerin çözündürülmesi, taşınması gibi işlemlerde kullanılabilen, bileşenlerde doğal olarak bulunabilen, üretim aşamasında oluşabilen ve son ürüne taşınan etil alkol miktarı en fazla 3,0 g/L olur” ifadesine yer verildi.
TÜRK GIDA KODEKSİ ENERJİ İÇECEKLERİ TEBLİĞİ
Ürün özellikleri
MADDE 5 –(1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerin özellikleri aşağıda verilmiştir:
a) Enerji içecekleri özel beslenme amaçlı gıdalar kapsamında değerlendirilmez.
b) Enerji içeceğinde toplam kafein miktarı 150 mg/L’den fazla olamaz.
c) Enerji içeceğinin bileşiminde;
-İnositol 100 mg/L
-Glukoronolakton 20 mg/L
-Taurin 800 mg/L
den fazla olamaz.
ç) Enerji içeceklerine bileşen olarak etil alkol ilave edilmez. Ancak ürünü oluşturan bileşenlerin çözündürülmesi, taşınması gibi işlemlerde kullanılabilen, bileşenlerde doğal olarak bulunabilen, üretim aşamasında oluşabilen ve son ürüne taşınan etil alkol miktarı en fazla 3,0 g/L olur.
d) Bileşiminde kafein ile birlikte taurin, inositol ve glukoronolakton maddelerinden birini veya birkaçını içeren aromalandırılmış alkolsüz içecekler enerji içeceği dışında başka bir gıda adı ile piyasaya arz edilemez.
e) Meyveli olarak adlandırılan enerji içeceklerinde meyve oranı, gazlı olanlarda ağırlıkça en az % 4, gazsız olanlarda ise ağırlıkça en az % 10 olmalıdır.
f) Enerji içeceklerinde şeker yerine veya şeker ile birlikte 30/6/2013 tarihli ve 28693 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Katkı Maddeleri Yönetmeliğine uygun olarak tatlandırıcılar kullanılabilir.
g) Enerji içecekleri bileşen olarak diğer gıdalarda kullanılmaz.
Önceki düzenlemede hacmen belirlenen alkol miktarı , yeni düzenlemede gr/L (Litrede gram) cinsinden belirlendi.
3 gr etil alkolün 3.8 ml hacminde olduğunu göz önüne alırsak , alkol miktarının % 0,05’ten % 0,38’e çıktığı yani alkol oranının 7 mislinden fazla artışına izin verildiği görüldü. (Etanol özgül ağırlığı0,78924 gr/ml)
Bazı içkilerin alkol oranları: Bira: %3 -7,5 , Rakı: %45-40 , Votka: %40 , Viski:%40-43 , Şarap:%8 -%15
Bir light biradaki alkol miktarının %10 undan fazlası bir miktara izin verildiği görülmektedir.
Alkol ve enerji içeriğinin birlikte alınmasının tehlikesinin yanı sıra,
alkol içermediği bilinen bir içeceğin içinde alkol olmasının hukuk boyutu da tartışmaya açıktır.
Tebliğde enerji içeceğinde bulunmasına izin verilen İnositol ,Glukoronolakton ,Taurin, Kafein ve Şeker ler çözünmek için alkole ihtiyaç duymayan yani suda çözülebilen bileşiklerdir.
Taşınmaları esnasında alkole ihtiyaç duymazlar.
Üretim aşamalarında da bu oranda bir alkol oluşması çok mümkün görülmemektedir.
İçeceğin kabının üzerindeki bu ibareye dayanılarak Alkolle alınmasının sakınca oluşturmayacağı fikri nin benimsenmesi sonucu,
Maalesef Zaten bazı eğlence mekanlarında alkol ve enerji içeceğinin birlikte alınması durumlarının daha da yaygınlaşabilme tehlikesi göz ardı edilmemelidir.
Bu yanlıştan bir an önce dönülerek eski tebliğ hükümleri geçerli olmalıdır.
MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ kapsamında yer alan ürünlerde, 26/1/2017 tarihli ve 29960 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Bu genel hükümlere ek olan hükümlere aşağıda yer verilmiştir.
a) Enerji içeceklerinin etiketinde kafein, taurin, glukoronolakton, inositol, aminoasitlerin miktarı litrede miligram olarak yer almalıdır.
b) Bu Tebliğ kapsamındaki ürünlerin etiketinde uyarı başlığı altında, tüketici tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde şu ifade yer almalıdır; “Alkol ile karıştırılarak veya beraber tüketilmemelidir. Çocuklar, 18 yaş altı kişiler, yaşlılar, diabetikler, yüksek tansiyonu olanlar, gebe ve emzikli kadınlar, metabolik hastalığı olanlar, böbrek yetmezliği olanlar ile kafeine hassas kişiler için tavsiye edilmez. Sporcu içeceği değildir, yoğun fiziksel aktivite öncesinde, sırasında veya sonrasında tüketilmemelidir. Günlük 500 ml’den fazla tüketilmesi tavsiye edilmez.”
c) Ürünlerin etiketinde EK-1’de tanımlanan x-yüksekliğinin en az 3 mm punto karakter olacak şekilde “Alkol ile karıştırılarak veya beraber tüketilmemelidir.” ifadesi bulunmalıdır.
Not:•Enerji içecekleri ,Uyanıklık, Kısa dönemli enerji ve Performansta artış
sağlamak amacıyla ilk olarak Avusturya’da 1987 yılında piyasaya sürülmüşlerdir.
1997 de Amerika’da tanıtılmasıyla birlikte tüm dünyada ve ülkemizde tüketimi hızla artmıştır.
4 Temmuz 2017
Prof.Dr.İ.Hamit HANCI
Adli Bilimciler Derneği Başkanı