Ayr tutulmas gereken, genelletirilemeyen olaylara “münferit” diyoruz. Münferit olay, herhangi bir grubun ya da çokluun fikirlerini ve eylemlerini temsil etmez. Bu nedenle, “istisnai”dir; ayrktr, kural ddr.
Eskiden “meczup” sözcüü çok sk kullanlrd. Baz münferit olaylarn faillerine genellikle “meczup” denirdi. Sözlük anlam: Tanr akyla ar manevi duygulara kaplp kendini kaybeden, deliren kii.
Mesela baltay kapp Atatürk büstünü parçalayan adamn parlamentoda grubu olan bir partinin üyesi olduu aça çkmsa, basn hemen adamn meczup olduunu ilân eder, parti de “bu olay münferittir” diye açklama yapard.
Geçmite meczuplara yaktrlan münferit olaylarn günümüzde bir ç gibi büyüyerek üzerimize doru geldiini görüyoruz. Bana fes giyip sabah akam Atatürk’e söven meczup önemli deil. Hatta meczubun yapt gösteri bizi neelendiriyor. Sosyal medyada paylap eleniyoruz. Her ne kadar Cumhurbakan ve Meclis Bakan ahs hastanede ziyaret edip fotoraf çektiriyor ve fotoraflar medyaya servis edilerek bir mesaj verilmek isteniyorsa da bunu münferit bir olay olarak görebiliriz. Hocalarna sayg gösteriyorlar!
Fakat üniversitede görevli bir öretim üyesinin ’te Bursa ve Çanakkale’de camilerin genelev olarak kullanldn söylemesi münferit bir olay deildir. Ülkenin Cumhurbakan tek parti döneminde camilerin ahr yapldn söylemi ve TBMM kürsüsünde bunu ispatlamaya teebbüs etmise, öretim üyesinin “ahr” iddiasn ileri bir aamaya tayarak “genelev yaptlar” demesi normaldir. Stadyumlardan “Atatürk” adnn silinmesi de münferit deildir. Genel ve bilinçli bir hamledir.
Böyle durumlarda savunmaya geçerek, “Ama Mustafa Kemal halkn hurafelerden kurtulmas, dinini örenmesi için Elmall Hamdi Bey’e” diye söze balamanzn, “Fakat gerçek din bu deil!” diye feryat ederek slam ve laiklik dersi vermenizin hiçbir faydas yoktur. Kendinizi avutursunuz! Burada cehalet ya da aymazlk, patavatszlk vs yoktur. Laiklik kart tutumlar münferit deil, programatiktir; yani, kararlatrlmtr; evreler halinde, üç adm ileri bir adm geri taktiiyle uygulanmaktadr ve hedefe yöneliktir. Bu hedefin eitim, hukuk, ekonomi, iç ve d politika boyutlar vardr. Etkileri okulda, çarda, adliyede, diplomaside, hatta sava meydannda hissedilmektedir.
Ya da mesela, milyonlarca insann izledii bir tv programnda “Sivil öldürecek olsak Cihangir’den balarz, Nianta, Etiler” diyen adama meczup diyebilir miyiz? Diyemeyiz. Bakent’in Belediye Bakan, “Bu kez darbe teebbüsü kanl olur; halk deneyimli, vatandan çou kendine, çoluuna çocuuna pompal tüfek alm” dediinde, “Devlet’in güvenlik güçleri var, sana ne oluyor?” diyebildik mi? Diyemedik. Çünkü Devlet’in ordusunu polisini böldüler, sizi kötüsüyle daha kötüsü arasnda tercih yapmaya zorladlar. Ortamn bizzat oluturduklar, yolunu bizzat döedikleri 15 Temmuz darbe giriiminden kendilerine bir “ihkak- hak” (hukuk dnda kendiliinden hak arama) ilkesi çkardlar.
Hiçbir siyasî iktidar asker ve polis okullarn cehaletinden ya da darbe korkusundan ötürü kapatmaz. Askerî gelenei bozmak, Devlet’in bask aygtlarn datp yeniden tertipleyerek kendine balamak için kapatr. Bu durumda konuyu “eitim, öretim, müfredat” diye tartmann bir anlam yoktur. Çünkü uygulama münferit deil, programatiktir; yani bir hedefe yöneliktir.
Baz durumlarda muhalif söylem insann hem kendisini hem de bakalarn kandrmasna yol açabilir. Bu yüzden hakikati en çplak hâliyle göstermek gerekir. Aksi halde “ezeli bir ifâ” olarak kendimizi aldatrz.
Tevfik Fikret’in dedii gibi: “Beer, bu imdi muazzeb sürüklenen meflûç/Adm adm edecek zirve-i halâsa urûç/ nan, Halûk, ezelî bir ifâdr aldanmak!”
Yani air diyor ki aclar içinde sürüklenen felç olmu insanln adm adm ilerleyerek kendiliinden kurtuluun zirvesine ulaabilecei düüncesi, sizi rahatlatsa da aldatc bir düüncedir. Biz de diyoruz ki siyasî iktidara bak açsn deitirmek gerekir.
türk siyasi yasamının vazgecilmez sözü ya da sözlük diliyle seafoodplus.info şimdi nedir bu münferit olay,inceleyelim..münferit olay tamamı ile bagımsız olarak gerceklesen,belli bir kesime ya da kitleye maledilemeyecek olan olaylardır..şimdi işin tanım kısmını gectikten sonra öze dönmekte fayda var..ülkemiz cografyası engin ve zor bir cografyadıseafoodplus.info sıcak ve kurak kışlar ise ılık ve yagışlı seafoodplus.infom tüm bu nedenlerden dolayı bir yerlerde bomba patladıgında yetkili agızlardan cıkabilecek ilk sozdur ''münferit olay''seafoodplus.infoce kişinin katıldıgı bir yürüyüş sırasında cıkan olayların bastırılması ve bilmem kac yaralının ortaya cıkması sonucu duyulabilecek bir sozdur:''bunlar münferit hadiselerdir''seafoodplus.info ki planlı ve eylemli bir şekilde gercekleşen olaylar münferit olaylar seafoodplus.info olsa bu sözü söyleyen kimseler münferit bir seafoodplus.infoan ve makendan bagımsız yasamaktadıseafoodplus.info ülkemiz cografyasında gercekleşen hadiseler münferit hadise olarak kabul gormektedir..türk siyasi yasamında ''karine'' olarak kabul edilmiştir..
münferit kavramının Türk Dil Kurumu sözlüğündeki anlamına (seafoodplus.info=m%FCnferit&ayn=tam) göre çelişkili bir ifadedir. Bir olayın münferit olması için tek ve kendi başına olması gerekmektedir. Bir kaç benzer olayın münferit olma özelliği olamaz.
ster maden kazas ister mutfak kazas sonucunda yaanm olsun, birçok faciann karakteri o faciann meydana geldii corafyayla içsel bir ilikiye sahip oluyor çou kez. Kaza sanlan ey gerçekte kazara olmuyor. Kaza süsündeki bir ihmal, bir göz yumma, malzeme çalma, gözda verme ya da kazaya sebebiyet verenlerin elini olay öncesinde alenen serbest brakma sonucunda gerçekleiyor. Birçok bakmdan bir cinayet niteliinde oluyor ksacas.
Bu nedenle kazalar kader filan deil. Fakat maalesef, bn Haldun’un u sralar çokça hatrlanan ve hatrlatlan sözleriyle ifade edersek, “corafya kaderdir”. Deprem gibi doal afetlerin can yakc sonuçlar bile çou kez corafyann fiziiyle deil kaderiyle ilikili. Yaananlar tanmlama ve açklama iktidarn elinde bulunduranlarn aymazlk ve acmaszlkla gözden silmeye çalt ey tam da bu ite; faciann o corafyann çukurlaryla, geçit vermez yükseltileriyle ve çkmazlaryla ilikili olma ihtimali.
Kukusuz dünyann birçok yerinde bir facia yaandnda, yöneticilerin kadere deilse de olayn münferitliine vurgu yaparak sorumluluktan syrlma çabalarna tank olunabilir. Türkiye’de ise, slam corafyasnda yer alan ülkelerin muhtemelen çounda olduu gibi, kadere yaplan vurgu öne geçer. Baa gelen ne varsa kaderdir. Corafyann kaderinden, corafya koparp atlr. Bilcümle mahlukat kaderiyle ba baa kalr Ancak münferitlik iddias da tümüyle terk edilmi deildir.
Olayn yükünü öncelikle kadere tattktan sonra, münferit, yani tek ve kendi bana, dier bir deyile benzersiz ya da tekrar etmeyen bir olay olduunun da altn çizmenin bir sakncas yoktur artk. Kader ne münferitlikle ne de ferdilikle çeliir çünkü. Herkesin kendine mahsus bir yazgs vardr nihayetinde. Bu akl yürütme karsnda, “Allah her ferdi münferitten esirgesin” demekten baka elden ne gelir?
Oysa “münferit” diye bir ey yoktur. Münferit corafidir, kültüreldir, yereldir ve yine bir kader varsa o kader de o corafyann kaderidir.
MÜNFERT OLAN BÜTÜNÜYLE POLTKTR
Silopi’de, küçük bir Avrupa kenti kadar küçük olan Silopi’de, geçtiimiz günlerde yaanan iç parçalayc hadiseye baktnzda anlarsnz münferit diye bir eyin olmadn. Furkan ve Muhammet adl zeytin gözlü iki küçük Kürt çocuunu “panzer uykuda yakalar”. Bazlarmz –herkesi deil kesinlikle- bu ülkeye, bu ülkenin adaletine, vicdanna, duygu dünyasna balayan bir ba daha kopar o zaman ve koptuuyla kalr. Ne ölümün bu biçimine ne de “Panzer Uykuda Yakalad!” diyen haber balnn çirkinliine arlmaz bile.
Öyle bir eydir ki bu yaanan, ne daha önce orada ne de büyük ihtimalle dünyann baka bir parçasnda yaanmtr. Münferit demeniz için her ey yerli yerindedir; eksiksizdir. Ama ite o münferit de sadece o ehrin o koullarnda meydana gelebilir. Bu kaderse eer, dar sokaklarnda panzer dolaan corafyalarda yaanabilecek bir kaderdir ancak. Avrupa’daki küçük bir snr kasabasnda deil. Hiç bir yerde yaanmasn da zaten
Ali Duran Topuz, Berrin Sönmez, Reyya Advan ve rfan Aktan Gazete Duvar’da Furkan ve Muhammet’in trajik ölümlerine dair yazlmas gerekenleri yazd ve sorulmas gerekenleri sordu. Baka mecralarda da yazld bu çok üzücü olay hakknda. Ben münferit diye bir ey olmadn eklemek istedim sadece.
Bu olaylarn anlam üzerine duygu dünyalarndaki etkilerini aan bir biçimde düünmek, konumak ve sorgulamak gerekiyor. Zira toplumun büyük bir kesiminin ve tabii ki yaygn medyann bu tür olaylar üzerine konumaktan imtina etmesi de gerçekten münferit olmas gereken bu facialarn karmza mütemadiyen baka baka biçimlerde çkmasna hizmet ediyor.
Suskunluk corafyann kaderini pekitiriyor. Böylece, Adana’daki yurtta yangn merdiveninin kilitli kapsnda çlk çla yardm isterken ölen küçücük kzlar da, kendi evinde aile üyelerinin gözü önünde katledilen Dilek Doan da, kartopu oynarken ve hatta sadece neeli gülüler içinde kartopu oynuyor diye mahalle esnafndan biri tarafndan kalbinden bçaklanan gazeteci Nuh Köklü de kadere atfedilen “münferit” kazalar ya da iddet olaylar sonucunda hayattan koparlyor.
“Münferit” diyorlar, “hadise” diyorlar, hatta ve hatta baz iddet olaylarna “hassasiyet” diyorlar. Toplumun o günlerdeki, bugünlerdeki, u günlerdeki bitmek bilmeyen ama bitirip yok eden hassasiyeti
Hiçbirine kimse armyor bile. Oysa münferit olann temel bir nitelii de artc olmasdr, deil mi?
Bunlarn her biri münferit olamayacak kadar “adaletsiz” olaylardr üstelik. Kederle, öfkeyle, utançla ya da zamanla düzeltilemeyecek bir adaletsizlik