Müslüm Gürses Dini Nedir

3 Mart tarihinde böbrek, karaciğer ve akciğerinde oluşan enfeksiyon nedeniyle yaşamını kaybeden usta ses sanatçısı bugünde aynı özlem ile anılmaya devam ediyor. Hayranları tarafından Müslüm Baba olarak anılan usta sanatçının hayatını merak edenler için araştırdık. Müslüm Gürses'in biyografisi ve hayat hikayesi

MÜSLÜM GÜRSES KİMDİR?

Müslüm Gürses'in gerçek adı Müslüm Akbaş'tır. 7 Mayıs tarihinde Urfa'nın Halfeti ilçesinin Fıstıközü köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Mehmet Akbaş, annesi Emine Akbaş‘tı. Zeyno ve Ahmet isimlerinde iki kardeşi olan Gürses’in babası çiftçilikle uğraşıyordu ve bağlama çalıyordu. Müslüm Gürses’in çocukluğunun ilk yılları Şanlıurfa’da geçti. Boğa burcu erkeği olan Müslüm Gürses üç yaşındayken ekonomik nedenlerden dolayı ailecek Adana’ya göç ettiler. Terzi çıraklığı yaptı, kunduracılık yaptı. Adana da pekte şansı dönmeyen Müslüm’ün annesi ciddi rahatsızlık geçirir ve hayatını kaybeder. Annesinin acısını kaldıramamışken kardeşini de kara toprağa gömer. Bu durum Gürses’i daha içe dönük, ,kimseyle konuşmayan sadece müzikle ilgilenen biri yapmıştır. Uzun süre hayata karşı olumsuzlukları şarkılarına yansımıştır.

İlkokuldan mezun olduktan sonra eğitim hayatına devam etmeyen Müslüm Gürses; 14 yaşındayken yılında Adana Aile Çay Bahçesi’nde düzenlenen yarışmaya katılmak istemiş ancak babası Mehmet Akbaş karşı çıkmıştır. Bu konuda taviz vermeyen Müslüm, yarışma için kendisine bit pazarından kıyafet almıştır. Yarışma gecesi, Müslüm uyurken babası saçlarını kesmiştir. Buna rağmen ses yarışmasına katılmasına engel olamamıştır. Katıldığı ses yarışmasında birinci olur. Bu yarışmadan sonra Gürses soyadını almıştır.

Müslüm Gürses kendisine yapılan teklifle, çay bahçesinde kısa bir süre sahneye çıkar ve asıl mesleği olan terziliğe geri dönmek zorunda kalır. Bir gün Mehmet adındaki arkadaşı, bir gazinonun assolisti olan Sadık Altınmeşe rahatsızlanmasından dolayı onun yerine çıkması için Gürses’e teklifte bulunur.Göstermiş olduğu müthiş performanstan sonra mikrofonu elinden hiç bırakmaz. Bu olay terzihane de çalışırken söylediği, ”Talih Kuşu Bir Günde Şaşırır Bize Konar” şarkısıyla özdeşleşir. Büyük çıkış yakalayan Gürses, yılında albüm yapmak için İstanbul‘a gelir. Şarkıcının Emmioğlu/Ovada Taşa Basma isimli plağı üç yüz bin satış yaparak o dönem için büyük başarı kaydeder.

Gün geçtikçe tanınan Gürses, şöhretinin ilk yıllarında çıktığı Anadolu turnesi sırasında büyük bir kaza geçseafoodplus.info Adana yolunda şoförün uyuya kalması sonucu arabası param parça olur ve şoförü hayatını kaybeder. Alın kemiği kırılan Müslüm Gürses’i doktorlar öldü diye morga kaldırır. Ünlü sanatçı gözlerini morgda açar, yaşadığını son anda fark edilip ameliyata alınır. Bu kaza tüm hayatını değiştirmiş hiç bir zaman eskisi gibi olamamıştır. Artık; koku alamayacak, az işitecek, yavaş konuşmak zorunda kalacaktır. Hatta başına alınan en ufak darbe de kör kalacak daha da kötüsü ölecekti. Baş ağrısından bu zamana kadar şikayetçi olan Gürses’i artık hiç terk etmeyecekti.

Geçirdiği kazanın ardından müziği bırakmayan usta sanatçı kaza sonrası çıkardığı “Özür diliyorum senden“, “İsyankar“, “Ben insan Değil miyim” gibi albümlerle çıkışını sürdüren sanatçı, arabesk türünde en çok ilgi gören isimlerden biri oldu.

90’lı yılların başında gördüğü büyük ilgi üzerine ortaya çıkan ve Müslümcüler olarak anılan büyük bir fanatik kitlesi şarkıcının konserlerinde kendilerine zarar vererek hayata duyulan öfke ve ayrılık acısı gibi temaların dinleyicisin de yarattığı bu etki giderek bir fenomen halini almıştı. Şarkıcının zaman zaman yaptığı uyarılara rağmen konserlerinde birçok dinleyicisi jilet kullanarak vücuduna zarar veriyordu. Arabeskin içinde bir alt kültür olarak kendini var eden bu durum, Gürses şarkılarına olan ilgiyi körüklüyordu. 90’lı yılların sonlarına doğru şarkıcının konserlerinde gerçekleşen ve ayini andıran bu görüntüler toplumun birçok kesiminden büyük tepki almaya başlamıştı. Gürses, o dönemde çıkardığı albümlerle de eski ilgiyi göremedi ve lüks bir teknede çekimini gerçekleştirdiği klibini piyasaya sundu. Ancak bu klip hayran kitlesine ters geldi. Müslüm Gürses 15 yıl boyunca albümlerini çıkarttığı Elanor plak firmasıyla da yollarını ayırdı.

Az konuşan ve ekranlarda pek fazla görünmeyen sanatçı zaman içinde medyada daha fazla yer almaya başladı. Bu değişim rüzgarları Gürses’in müzisyen kimliğine de yansıyacaktı. Nilüfer‘in Olmadı Yar isimli şarkısını yorumlayarak bu değişimin ilk sinyallerini veren şarkıcı, Teoman‘ın Paramparça ve Tarkan‘ın İkimizin Yerine adlı çalışmalarını da seslendirdi.

Müslüm Gürses, yılında ilk defa İsyankar filmiyle kamera karşısına geçti. Birçok uzun metrajlı filmde de hayranları ile buluştu.

Çocukluğunda hiçbir filmini kaçırmadığı ve büyük bir hayranlık duyduğu sinema oyuncusu Muhterem Nur‘la ‘de çıktığı Malatya turnesi sırasında karşılaşan şarkıcı, yılında Nur’la hayatını birleştirdi.

Usta Sanatçı Müslüm Gürses, 18 Kasım tarihinde by-pass ameliyatı son0rası akciğer, bağırsak sorunları ve karaciğer böbrek yetmezliği sorunları yaşamaya başladı.  4 ay yoğun bakımda kalan Müslüm Gürses, 3 Mart sabahında hayatını kaybetti.

Müslüm Gürses'in rol aldığı sinema filmleri;

– Şov Bizinıs 
– Esrarlı Gözler 
– Amerikalılar Karadeniz’de 2 
– Balans ve Manevra 
– Ömerçip 
– Bir Akıllı Bir Deli 
– Muhabbet Kuşları 
– Dertler İnsanı 
– Dünya Boştur 
– Yalnızlık Korkusu 
– Sevmemeli 
– Oğlum 
– Talihsizler 
– Töre 
– Yıkıla Yıkıla 
– Seher Vakti
– Çığlık 
– Beleşçiler 
– Küskünüm 
– Kader Rüzgarı 
– Kısmetin En Güzeli 
– Yaranamadım
– Kul Kuldan Beter 
– Güldür Yüzümü 
– İkizler 
– Garibanlar 
– Bir Yıldız Doğuyor 
– Çare Sende Allah’ım 
Sev Yeter 
– Ağlattı Kader 
– Anlatamadım 
– Mutlu Ol Yeter 
– Bağrı Yanık 
– Hasret 
– İtirazım Var 
– Kul Sevdasi 
– Hasret 
– Zeytin Gözlüm 
– İsyankar 

Müslüm Gürses'in çıkardığı albümler;

Aldatılanlar
Ayrılık Acı Bir Şey
Açık Hava Konserleri 1
Ah Gülüm
Altın Şarkılarım
Anlatamadım
Arkadaş Kurbanıyım, Benim Kaderim
Arkadaşım
Aşk Tesadüfleri Sever
Bakma
Bekle Sevgilim – Nerelerdesin
Benim Meselem
Bir de Benden Dinleyin
Bir Bilebilsen – Zalim
Bir Fırtına Kopacak
Bir Kadeh Daha Ver
Biz Babadan Böyle Gördük
Bizi Kimse Ayıramaz
Canım Dediklerim
Dağlarda Kar Olsaydım
Dertler İnsanı
Dünya Yalan
Düşenin Dostu Olmaz
Esrarlı Gözler
Garipler
Gitme
Gönlünüzdeki Altın Şarkılar
Gönül Teknem
Güldür Yüzümü
Güle Güle Git
Hani Söz Vermiştin
Herşey Yalan
İkimizin Yerine
İsyankar
Kısmetim Kapanmış
Küskünüm
Müslüm Gürses Konseri
Mahsun Kul
Maziden Bir Demet
Meyhaneci – Kırık Sazım
Mutlu Ol Yeter
Müslümce turkuler
Müzik Ziyafeti
Müslümce 92
Nerelerdesin
Öldürdüğün Yetmedi mi
Paramparça
Sadece Türk Sanat Müziği
Senden Vazgeçmem
Sevda Yolu
Sultanım
Talihsizler
Tanrı İstemezse
Topraktan Bedene
Tövbe Etmek – Bir Avuç Gözyaşı
Usta – Ne Yazar
Uyanma Zamanı – Kıyak Bitti
Vay Canım Vay
Vefasız Alem
Yanarım
Yanlış Yaptın
Yaranamadım
Yıkıla Yıkıla
Zavallım
Zincirli Kuyu

3 Mart ’te, yaklaşık 5 yıl önce hayatını kaybeden Müslüm Gürses, gerçek adı ile Müslüm Akbaş, 7 Mayıs ’te, Urfa’nın Halfeti ilçesine bağlı Fıstıközü köyünde doğdu.

Gürses pek çok haberde “Türkmen asıllı” olarak geçse de, son dönemde özellikle hayatını kaybetmesinin ardından ailesinin Ermeni olduğuna, soykırım sürecinde Müslümanlaş(tırılan)lar arasında yer aldıklarına dair bir iddia gündeme geldi. Bu iddia doğru mudur bilinmez ama bölgenin yaklaşık yıl önce büyük bir yıkıma uğradığı ve bazı Ermeni ailelerin Müslümanlaş(tırıl)anlar arasında olduğu kesin bir gerçek.

Müslüm Gürses’in doğduğu Fıstıközü köyü, bağlı olduğu Halfeti, eski adıyla Rumkale ilçesine 22 kilometre, Birecik’e ise 19 kilometre uzaklıkta. Bu iki yerleşim yeri de, etraflarındaki köylerle birlikte soykırımdan etkilendi.

Patrikhane kayıtlarına göre, Antep-Urfa yolunun ortasında, Fırat’ın kıyılarında yer alan kaza merkezi Birecik, yılında kişilik Ermeni nüfusunu barındırıyordu. Şehir, Mezopotamya’ya açılmak isteyenlerin Fırat üzerinde yer alan zorunlu uğrak noktasıydı. Rumkale ise ile arasında katolikosluk merkezi olarak hizmet vermişti ve kazanın tamamında Ermeni yaşıyordu. 

“Kör olsaydım da, şu gözler o dehşet verici manzaraları görmeseydi”

Daha sonrasında olanlar ise Prof. Verjine Svazlian’ın, Türkçede Belge Yayınları’ndan çıkan “Ermeni Soykırımı” kitabındaki sözlü tarih çalışmasında yer alan doğumlu Hagop Cırcıryan’ın anlatısında saklı:

“Benim sülalem Kilikya’nın Hromkla yani Rumkale adı verilen yerindendir. (…) Sürgüne gittiğimde 15 yaşındaydım. Keşke kör olsaydım da, şu gözler o dehşet verici manzaraları görmeseydi. Yayan olarak Humus-Hama’ya vardık. Yolda Türkler sözümona askere alma bahanesiyle Ermeni erkeklerini topladılar; aslında onları Berlin-Bağdat demiryolu inşaatına götürdüler; o demiryolu onların emeğiyle inşa edildi. Hayvan gibi, kamçı darbeleri altında, aç susuz çalıştırılıyorlardı… Çocukları ve kadınları ise ellerini ayaklarını bağlayıp boğazlamak için Fırat kıyısı boyunca dizmişlerdi.”

Raymond Kevorkian’ın Türkçe olarak İletişim Yayınları’ndan çıkan “Ermeni Soykırımı” kitabına göre, bölge Ermenileri yok edildikten sonra ortaya bir sorun çıkıyordu geri kalan nüfus için. Fırınlarda ekmek yoktu. Bunun çözümü olaraksa Antep Ermenileri arasındaki fırıncılar zorla Urfa ve Birecik’e gönderiliyordu.

Benzeri bir durumla sal yapımında da karşılaşılıyordu. Osmanlı Ordusu, Irak cephesini savunmak için Yıldırım Harekatı düzenlemeye karar verse de, yiyecek ve silah sevkiyatının yapılabileceği bölgede “şahtur” denilen salları yapmayı bilenler Ermenilerdi. Ve bu nedenle Rakka’dan 2 bin sürgün Birecik’e gönderiliyordu.

Hayatta kalma yollarından biri: Din değiştirmek

Ermenilerin hayatta kalmaları için sunulan bir başka şartsa, din değiştirmeleriydi. Bir Amerikalı misyonerin Amerikan Konsolosu J. Jackson’a ilettiği bilgiye göre en büyük Ermeni grubuna – yani Birecikli Ermenilere önce din değiştirme çağrısı yapılıyor ardından tehcir başlıyordu. Rumkale kazasındaki Ermeniler ise son erkeklerin de öldürülmesinin ardından 22 Ağustos ile 24 Şubat arasında görev yapan kaymakam Midhat Bey’in yönetimi altına tehcire uğradılar. Birecikli Ermeniler arasında da hayatta kalanlar arasında din değiştirmeyi bir kurtuluş yolu olarak görenler oluyordu. Rakka’ya gönderilenlere bölge müftüsünün ortak geleceklerinin “güvencesi olarak” din değiştirmeye çağırması üzerine, Garabed Kapigyan’ın tanıklığına göre, Müslümanlaşanlar arasında iki Birecikli Ermeni de bulunuyordu.

“Fırat nehrinde cesetler yüzüyordu”

Müslüm Gürses’in ailesinin kökleri bu ailelerden birine mi dayanıyor belli değil ama Almanya’nın Halep Konsolosu Walter Rössler’in anlatısı, yıl önce bölgeyi en iyi aktaranlar arasında:

“17 Temmuz’dan bana aktarıldığına göre, yirmi beş gün boyunca Rumkale, Birecik ve Cerablus’ta Fırat Nehri’nde yüzen cesetler görülmüş. Cesetlerin hepsi aynı tarzda, sırt sırta birbirine bağlanmış. Bu sistematik düzenleme insanların rastgele öldürülmediklerini, yetkililer tarafından hazırlanan genel bir imha planının söz konusu olduğunu gösteriyor… Birkaç gün sonra cesetler tekrar görünmeye başladılar, sayıları daha fazlaydı. Bu sefer esas olarak kadın ve çocuk cesetleri söz konusuydu.” (SK/HK)

Eser Hakkında Daha Fazla Bilgi

Kişiler

Linkler

Bu Eseri Raporla