Müttefik Ne Demek
kaynağı değiştir]
8. Yüzyıldaki Arap fetihleri sırasında Kumuklar, Hazar bölgesindeki nüfusun baskın çoğunluğunu oluşturdu. O zamanlar, Miçik Nehri havzasına zaten Kumukistan deniyordu. Kumuklar, Kuzey Kafkasya'daki Hazarların soyundan gelmektedir.[44]
Kumuk halkının yerleşim topraklarında, en ünlüleri Hunlar&#;Krallığı, Hazar Kağanat,&#;Tarğu Şavhallık olan birkaç devlet vardı. Kumukların Rusya ile ilişkiler da dahil olmak üzere büyük jeopolitik öneme sahip diğer önemli devlet oluşumları[45], Endirey Beyliği (Endirey'li Soltan-Mahmud'un&#;derebeyliği)[46], Ötemiş Soltanat, Tümen Beyliği (Şavkal / Şevkal Tümen)[47], Borağan Beyliği[48],&#; Mehtulu Hanlığı'ydı[49], Boynak Beyliği ve diğerleri.[49]
V. Pantühov yazdı[50]
"Antik çağlardan beri, Kumuklar dağcılar arasında büyük bir otoriteye sahipti ve Kumuk Kağanları ve Şamhallar genellikle Doğu Dağcılarının Transkafkasya Bölgesi'ne yaptıkları tüm savaşçı kampanyaların başında duruyorlardı. Yakın ve uzak seferleri sırasında Asya ile sık sık ilişki içinde olan ve kuzeyde Slav ve Turan kabileleriyle birleşen Kumukların ataları — Hazarlar, Kafkasya'nın çeşitli unsurlarıyla, onların bir parçası olan, doğal olarak Asya'dan Avrupa'ya ve geriye doğru kültürün iletkenleriydi. "
Şavhallık[değiştir kaynağı değiştir]
Çarlık ve Sovyet hükûmeti, yüzyılın sonları - yüzyılın başlarından itibaren Kumuk topraklarını diğer halklarla birlikte yerleştirme politikası izledi.
Kumuklar, Kaçkalık ve Avuh bölgelere yerleştiler ve sahip oldular, bunlar yavaş yavaş Çeçenler[][][] tarafından yerleştirildi. Salatavyaʼya Avarlar çıktılar. Mesala, 'de Tormasov, "Çeçenleri dağları uçakla terk etmeye ikna etmeyi" emretti.[]
Kafkasya valisi Vorontsov, Kumukların mülklerini "sömürgeleştirme" politikasını, yine Çeçenler tarafından, "Kumukların bunlar üzerinde hiçbir hakkı olmadığını" öne sürerek izledi[]. Zaten 70'lerin sonlarında, Gerzelavul'dan Endirey'e kadar Hasavyurt bölgesinin tüm güney kesiminde Çeçenler yerleşti. 'ten 'ye kadar bölgedeki Çeçenlerin sayısı Avuklular'dan Çeçen'e yükseldi ve 'de 'e yükselmeye devam etti[].
Terek-Sunja arasındaki Kumukların mülkleri kaybedildi ve Kumuk nüfusu ile birlikte şimdi Çeçenya'nın bir parçası oldu[][].
'lerde, Terek bölgesinin Kumuk ilçesinin Kumuk prensleri, toprakların yarısından Kumuk nüfusu lehine gönüllü olarak vazgeçti, ancak ilgili hakları teyit eden belgeler sadece şehzadelere ve uzdenlere verildi ve nüfusun geri kalanına çıkarılmadı. Yerel yetkililer, çeşitli bahaneler kullanarak yeni gelenleri kendi Kumuk topraklarına yerleştirdi. Kumuk halkının haklarını ihmal etme politikasının 'de devam ettiği kaydedildi[].
Daha Sovyet döneminde, Dağıstan'ın başkanı Avar Daniyalov, ulusal özerkliklerin eksikliğini ve komşu halkların Kumuk topraklarına yeniden yerleştirilmesini haklı çıkarmak için şunları yazmıştı[]:
&#; &#; “Öncelikle ekonomik nedenlerle bunu yapmak gerekliydi. En azından Dağıstan'ın ana halklarına (Avarlar, Darginler, Kumuklar, Lezginler, Laklar, Tabasaranlar) ulusal özerklik verilmesine karar verilirse, Dağıstan'ın ana zenginliği (ekilebilir arazi, meralar) Kumuklar'a gidecekti, çünkü onlar kendi topraklarında bulunuyorlardı İkinci olarak, siyasi ve etnik hususlar dikkate alındı. Yani, varlıklarının tüm tarihinde Avarlar genel bir devlet eğitimine sahip değildi "
Kumuk ilçesi ve Şavhallığ'ın kaldırılmasından bu yana Kumukların kendi ulusal cumhuriyetleri ve hatta tek etnikli bölgeleri bile olmadı. Çarlık döneminde başlayan ve SSCB yıllarında güçlenen Kumuk topraklarının iskan politikası, günümüz Dağıstan Cumhuriyeti'nde de devam etmektedir. ve yüzyılın başlarında, Kumuk yerleşiminin toprakları önemli ölçüde azaldı, Kumyk etnik grubu, şimdi Avarlar, Darginler, Laklar ve Çeçenler'in yaşadığı yerli topraklarda bir azınlık haline geldi[].
Ekim Devrimi, Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti[değiştir kaynağı değiştir]
Alman şair Paul Fleming, ve 'da Holstein elçiliği ile birlikte Kumyk topraklarında seyahat ederken, Kumykia ve kasabalarına birkaç ayet ayırmıştı.[][]
Kumuk dili, her ikisi de Kafkasya'da Rus İmparatorluk Ordusu'nda görev yapmış olan Leo Tolstoy ve Mikhail Lermontov gibi Rus klasik yazarları için bir araştırma konusuydu. Tolstoy'un "Baskın", Kazaklar,[] Hacı Murat ve Lermontov'un "Zamanımızın Bir Kahramanı"[][] gibi eserlerinde bu dil mevcuttur.[][][][][][]
Tolstoy, "Kafkasya'da Avcılık" adlı eserinde Khamamatyurt'un Kumuk köyünü anlatır.
Aelxander Bestuzhev-Marlinsky ayrıca "Molla-nur" ve "Ammalat-bek" adlı eserlerinde Kumyk dili ve Kumykia'yı öne çıkardı ve "Dağıstan'dan Mektuplar" adlı eserinde Rus askeri baskınlarını Kumuk yerleşimlerine bazı ayrıntılarla anlattı.
Alexander Dumas ayrıca Kumukya'nın bazı bölgelerini ve Kumuk prensi Ali Qazanalp'in konuğu olduğu zamanı da anlattı.[]
Dini[değiştir kaynağı değiştir]
Stalin hükûmetinin kararıyla 12 Nisan 'te tarihi Kumuk başkenti Tarki ve komşu köylerin Kumuk nüfusu tamamen Orta Asya SSR'lerine sürüldü (Çeçenler, Karaçaylar, Balkarlar ve Kırım Tatarları da sürüldü). Gerekçe olarak, bölgeye iskân edilen dağ halklarının "tarımsal ihtiyaçlara araziyi boşaltmak" olduğu belirtildi. Rus hukukundaki tarihi sicile rağmen sınır dışı etme, Rus hükûmeti tarafından hala kabul edilmiyor. Bu olayın bir sonucu olarak, yerel halk yıllarca eski başkenti Tarki'yi kaybetti ve bu da Kumyk kültürel mirasının çoğunun kalıcı olarak yok olmasına yol açtı.[]
UNPO, Kumyks'in üyeliğini şöyle tanımlıyor:[]
Sovyet işgali altında, bir etnokırım politikası uygulandı ve Kumuk hareketlerinin liderleri bastırıldı, zulüm gördü ve öldürüldü. Tek kültürlü tarımın başlaması, toprağın sömürülmesi ve ormansızlaşma, bölgede ekonomik ve ekolojik bir krize yol açtı. Buna ek olarak, Kumuk halkı kültürlerini koruyamadılar, örneğin dillerini geleneksel Arap alfabesiyle yazma veya dillerini okullarda öğretme hakları reddedildi. UNPO üyeliği sırasında Kumuk halkı, Dağıstan Cumhuriyeti'nde bir idari reformu savundu ve ulusal özerklik biçiminde kendi kaderini tayin hakkını aradı. Ayrıca geleneksel yaşam tarzlarını, kültürlerini ve geleneklerini korumaya çalıştılar.
Kumukların sınır dışı edilmesini gerçekleştiren Dağıstan'ın komünist lideri, Dağıstan'ın etnik olmayan idari sınırını bu şekilde gerekçelendirdi.[]
“Birincisi, [Dağıstan'ı etnik olmayan bir ilkeyle bölmek anlamında] bunu ekonomik nedenlerle yapmak gerekliydi. En azından Dağıstan'ın ana halklarına (Avarlar, Dargins, Kumyks, Lezgins, Laks, Tabasarans) ulusal özerklik verilmesine karar verilirse, Dağıstan'ın ana zenginliği (ekilebilir arazi, meralar) Kumyks'e gidecekti, çünkü onlar kendi topraklarında bulunuyorlardı İkinci olarak, siyasi ve etnik hususlar dikkate alındı. Yani, varlıklarının tüm tarihinde Avarların birleşik bir devlet varlığı yoktu "