kaynağı değiştir]
Hristiyan geleneğinde "Musa", mecazi manada, insanları korkunç bir durumdan kurtaran lider olarak anılır. B.D. başkanları arasında Musa'nın sembolizmini kullandığı bilinen, seçmenlerinden "Musa nesli" olarak bahseden Harry S. Truman başta olmak üzere Jimmy Carter, Ronald Reagan, Bill Clinton, George W. Bush ve Barack Obama vardır.[78]
Bazı teologlar ise Musa'nın On Emirler'ini erken demokrasinin oluşumuyla ilişkilendirirler. İskoç teolog William Barclay emirler için "Her şeyin ebedî temeli … emirlerin olmadığı bir durumda bir millet olmak mümkün değildir. Toplumumuz bunlar üzerine kurulmuştur." dedi.[79] 'te Papa Francis, Birleşik Devletler Kongresi'ne yaptığı ziyarete hitaben yaptığı konuşmada, tüm insanların "adil yasama yoluyla birlik duygularını canlı tutmaları" gerektiğini "… [ve] Musa figürünün bizi doğrudan Tanrı'ya ve dolayısıyla sevginin haysiyetine götürdüğünü" belirtti.[80]
Hz. Musa (a.s)
Hz. Musa’ya (a.s) birçok mucize verilmiştir. Yüce Allah ona dokuz adet farklı mucize vermiştir. Firavun ve kavmi azgınlaştıkça yüce Allah onlara kuraklık, su baskını, çekirge ve kurbağa istilası gibi birçok bela göndermiştir. Firavun bu belalardan kurtulmak için ona gelip yardım istemiş, beladan kurtulduktan sonra yine azgınlığına devam etmiştir. Firavun en sonunda Kızıldenizde Allah’a secde eder şekilde boğularak ölmüştür. Ancak son anda artık kurtuluşu olmayacağını anladığı için Allah’a iman ettiği için imanı kabul edilmemiştir. Yüce Allah onun cesedini ibret olsun diye kıyamete kadar çürütmeyeceğini Kur’an’da bildirmiştir.
Konuyla ilgili ayetler
Hz. Musa’nın (a.s) Kıssası
Mısırda Kıpti soyu hakimdi. Firavun’da Kıptilerdendi. Zamanla İsrailoğullarının sayıları artmaya başlayınca Kıptiler bundan rahatsız olmaya başladılar. Onlara esir muamelesi yapmaya başladılar. Köle gibi ağır işlerde çalıştırmaya başladılar. Firavun bir gece ilginç bir rüya gördü. Rüyasında Kudüs tarafından çıkan bir ateşin Mısırın yerli halkını yani Kıptileri yaktığını, İsrailoğullarına ise zarar vermediğini gördü. Rüyasını kahinlerine yorumlattı. Kahinler, rüyayı İsrailoğullarından doğacak bir erkek çocuğunun krallığını yok edeceğine yordular.
Firavun da bunun üzerine bir kanun çıkararak yeni doğan İsrailoğularının erkek çocuklarını öldürtmeye başladı. .
Hz. Musada o dönemde doğmuştu. Annesi onu kurtarmak için bir salın içine koyarak onu Nil Nehri’nin içine bıraktı. Böyle yapması Allah tarafından ona ilham edilmişti çünkü. Yüce Allah şöyle buyurmuştur:
Musa’nın annesine şöyle ilham ettik: Bu çocuğu emzir; sonra öldürülmesinden korktuğun zaman onu suya (Nil Nehri’ne) bırak, boğulmasından korkma, senden ayrılmasından dolayı üzülme. Çünkü biz, muhakkak onu sana geri
vereceğiz ve kendisini peygamberlerden yapacağız. (Kasas Suresi, 7. ayet)
Nehir onu Firavun’un sarayına götürdü.
Firavun’un karısı Asiye onu görerek aldı. Kendisine evlat edindi. Daha sonra onun için süt annesi aradı. Musa’nın kendi annesi müracaat etti. Süt anneliğine kabul edildi. Böylece Yüce Allah onu Firavun’un sarayında büyüttü. Musa belli bir yaşa gelince İsrailoğullarına zulmeden bir Kıptiyi yanlışlıkla öldürdü. Bundan dolayı Medyen’e gitti. Orada Hz. Şuayb peygamber ile tanıştı. Onun kızlarından biriyle evlendi. Sonra tekrar Allah’ın emriyle Mısıra döndü. Yolda Tur Dağında Yüce Allah ile konuştu. Kardeşi Harun ile Firavuna tevhide davet etmek ve İsrailoğullarını Firavunun zulmünden kurtarmakla görevlendirildi.
Harun ile beraber Firavun’a gidip onu tevhide davet ettiler ve İsrailoğulları’nı serbest bırakmasını istediler. Ancak Firavun bu teklifleri reddetti.
Musa’da, İsrailoğullarını Mısır’dan çıkarttı. Firavun onları ordusuyla takip etmeye başladı. Kızıldeniz’e varınca Musa, asasıyla Kızıldeniz’i ikiye ayırarak büyük bir mucize gösterdi. Buradan kavmiyle beraber karşıya geçti.
Firavun’da ordusuyla onları takip etti. Ancak denizin tam ortasındayken deniz tekrar birleşerek onları içinde boğdu.
Firavun’un cesedi ise Allahın dilemesiyle insanların ibret almaları için kıyaya vurdu. Allah böylece kendisine karşı gelenlerin ve azgınlıkta sınır tanımayanların sonunun hüsranla biteceğini göstermiş oldu.
İslam'da M´ūsā Alėyhîssalam (موسى عليه السلام) şeklinde anılır, peygamber olarak kabul edilir. Musa Kur'an'da, Muhammed dahil diğer tüm İslami peygamberlerden daha çok kendisinden bahsedilen kişidir.[54][55][56]
Kur'an'da Mūsā, tıpkı Muhammed gibi hem nebî hem de resûl olarak tanımlanır; ikinci tanımlama Mūsā'nın, kavmine ayetler ve kanunlar getiren peygamberlerden biri olduğuna işaret eder.[59]Hadislerden biri veya Muhammed'in yaşamıyla ilgili geleneksel anlatılarMüslümanların5 vakitlik ibadetleri ile sonuçlananM´ūsā ile Muhammed arasında, cennette gerçekleşen bir karşılaşmayı anlatır.[61]Huston Smith bu buluşmanın, "Muhammed'in hayatındaki en önemli olaylardan biri" olduğunu söylüyor.[62]
Kur'an'da Mūsā'dan isimli veya isimsiz atıflarla kere bahsedilir; bahsi geçen ayetler arasında –61, –60, –93, –04, –97, –66, –14, –46, –30, –55, –31, –25 ve diğerleri bulunur. Kutsal Kitap'ta anlatılan Mūsā'nın yaşamındaki kilit olayların çoğu ve Kutsal Kitap'ta bulunmayan Hızır'la karşılaşma hikâyesi Kur'an'ın farklı Surelerine dağılmış olarak bulunur.
Mūsā'nın Kur'an'daki hikâyelerinde, bebekken bir tekneye konulup Nil'in sularına saklaması ve böylece onun tamamen Allah'nın korumasına terk etmesi, annesine Allah tarafından emredilir.[64] Ancak Kur'an'a göre, Tanah ve Kutsal Kitap'takinin aksine M´ūsā'yı Nil'in sularında yüzerken Firavun'un kızı değil karısı (Rivayetlere göre adı Asiya[en] idi) bulur. Asiye Firavun'u Mūsā'yı oğulları olarak sahiplenmeye ikna eder.[65][66][67]
Kur'an'daki başlıca M´ūsā anlatıları; Firavun'a, Allah'ın varlığını ve ilahi mesajlarını kabul ettirmeye çalışmasını,[68] ve İsrailoğullarının kurtuluşuna giden yolda liderlik misyonu yapmasını vurgulamaktadır.[69] Allah Mūsā ve kardeşi Haruna İsrailoğullarını Mısır'dan çıkartmalarını emreder. Çıkış sonrası Sina dağına ulaşırlar ve Mūsā, Onları Kenan'a girmeye teşvik eder, ancak İsrailliler Kenanlılarla savaşacakları ve bir ihtimal yenilgi yaşayacakları korkusuyla Kenan'a girmek istemezler. Bunun sonrasında İsrailliler için çölde 40 yıllık göçebe yaşamı başlar.[70]
Bazı İslami geleneklerin iddialarına göre M´ūsā, Eriha'daki Makam El-Nabi M´ūsā'ya gömülmüştür.[71]
İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi üyeleri (halk dilinde Mormonlar olarak adlandırılırlar) genellikle Moşe'ye diğer Hristiyanların bakış açısı gibi bakarlar. Bununla birlikte Mormonlar, Hristiyan Kutsal Kitabı'ndaki Moşe anlatımını kabul etmenin yanı sıra, Kutsal Yazılar'ın bir parçası olarak Musa'nın Kitabı[en]'ndan seçmeleri de kabul ederler.[75] Bu kitabın, Moşe'ye tercüme edilmiş yazıları olduğuna inanılıyor ve Büyük Bedelin İncisi[en]'nde yer alıyor.[76]
Son Zaman Azizleri, Moşe'nin ölümünü görmeden cennete götürüldüğüne inanma konusunda da benzersizdir. Ayrıca Joseph Smith ve Oliver Cowdery 3 Nisan 'da, Moşe'nin kendilerine yüceltilmiş, ölümsüz ve fiziksel bir biçimde, Kirtland Tapınağında[en] (Kirtland, Ohio'da) göründüğünü ve onlara, "dünyanın dört bir yanından İsrail'in toplanmasının anahtarlarını ve kuzey ülkesindenkayıp on kabilenin önderliğini" verdiğini iddia ettiler.[77]