Nafaka Kanunu 2019
Hükümet, devlet destekli yeni nafaka düzenlemesi üzerinde çalışıyor
Kaynak, Getty Images
Hükümet, kadın örgütlerinden gelen tepkiler sonucu ve kadınlar açısından mağduriyet yaratacağı gerekçesiyle rafa kaldırılan, boşanma davalarında verilen "süresiz nafaka" olarak da adlandırılan "yoksulluk nafakası"na ilişkin yasal düzenlemeyi yeniden gündemine aldı.
Adalet Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı düzenlemede, nafakanın evlilik süresiyle sınırlanması, bu süre sonunda nafaka almaya hak kazanan eşin iş bulamaması veya herhangi bir gelirinin olmaması halinde, devletin nafaka ödemeye devam etmesi formülü üzerinde duruluyor.
Nafaka tartışması, yaklaşık 3 yıldır Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) gündeminde. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 'da açıklanan Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında Meclis'e sevk edilen 2. Yargı paketiyle "süresiz nafaka ve icralık çocuk tartışmalarının sona ereceğini" söyledi ancak kamuoyundan gelen tepkiler ve daha kapsamlı çalışma gerektiği gerekçesiyle paket içine bu düzenleme konulmadı.
Nafaka sorununda teknik çalışmayı yürüten Adalet Bakanlığı, o tarihten sonra "süresiz nafaka"nın sınırlanması konusunda şimdiye kadar farklı formüller üzerinde çalıştı. Bu kapsamda nafaka ödeme süresine "üst sınır" konulması ya da evlilik süresi kadar nafaka ödenmesi formülleri gündeme geldi. Ancak boşanmalarda nafakayı almaya hak kazanan taraf büyük çoğunlukla çalışmayan veya güvencesi olmayan kadınlar oluyor.
Kadın örgütlerinden gelen tepkiler ve düzenli geliri olmayan kadınlar açısından mağduriyet yaratacağı dikkate alınarak, yargı paketleri içine konulmadı.
'Devlet ödemeli' formül masada
Ancak bir süre soğumaya bırakılan nafaka konusunda Adalet Bakanlığı'nın yeni bir formül üzerinde çalıştığı öğrenildi. Bakanlık kaynaklarından edinilen bilgiye göre yeni çalışmada, nafaka ödemek zorunda olan eşin, evlilik süresi kadar nafaka ödemesi, bu sürenin sonunda ise devlete nafaka ödeme yükümlülüğü getirilmesi formülü üzerinde duruluyor.
Nafakanın, evlilik süresinin yarısı kadar süre ödenmesi de bir başka seçenek.
Eğer evlilik süresi boyunca nafaka ödenmesine dönük formül benimsenirse, bir kişi örneğin 5 yıl evli kaldıysa, boşandığı eşe sadece bu süre boyunca nafaka ödemekle yükümlü olacak. Bu süre sonunda, nafaka alan eşin işsiz veya herhangi bir gelirinin olmaması halinde devlet nafaka ödemeyi sürdürecek. Henüz kesinleşmemekle birlikte Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı kaynaklarından nafakanın karşılanması seçeneği üzerinde duruluyor.
Bakanlık kaynaklarının verdiği bilgiye göre, "kadına şiddet" vakalarında nafaka tartışması önemli bir yer tutuyor ve bu nedenle de "Kadını da mağdur etmeyecek bir formül aranıyor."
Yapılacak düzenlemenin Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın yanı sıra kadın örgütlerinin de görüşü alınarak Meclis'e sunulması düşünülüyor. Üst düzey bir bakanlık yetkilisi, böyle bir düzenleme halinde devlete maliyetinin de hesaplanması gerektiği belirtilerek, "Bunun bütçeye yükü nedir, buna bakılıyor. Meclis'e gelmesinin gecikmesinin nedeni de bu. Eğer kadınlar da buna evet derse, gelecek yıl içinde bu düzenleme Meclis gündemine gelebilir" bilgisini paylaştı.
Çekişmeli boşanma kolaylaştırılıyor
Adalet Bakanlığı'nın üzerinde çalıştığı bir başka düzenleme ise "çekişmeli boşanma"nın kolaylaştırılması.
AKP'nin yılbaşından sonra Meclis gündemine getirmeyi planladığı 6. Yargı Paketi içine koymayı planladığı düzenleme yasalaşırsa, boşanmak için tüm anlaşmazlıkların karara bağlanması beklenmeyecek.
Çekişmeli boşanma davalarında, taraflar tazminat, velayet, nafaka, eşler arasında kusurun kimde olduğu gibi etkenler boşanma davalarının uzamasına neden oluyor.
Meclis'e sunulması düşünülen düzenlemede ise mahkeme, velayet ve nafaka konusunda anlaşılması halinde boşanma kararı verilebilecek. Tazminat ve diğer uyuşmazlık konularında ise dava, boşanma sonrasında devam edip, karara bağlanabilecek. Bu konuda aile arabuluculuğu mekanizmasının da işletilebileceği belirtiliyor. Ancak, arabuluculuk, aile içi şiddet nedeniyle açılan boşanma davaları için uygulanmayacak.
Nafaka İle İlgili Son Değişikler
Nafaka konusunda yılının başlarından beri araştırma ve çalışmalar yapılmaktadır. Adalet Bakanlığının oluşturduğu bir komisyon Türk medeni Kanununda yer alan nafakayla ilgili maddeler üzerinde belli değişiklikler yapmak için çalışmaktadır. Uzun süreli çalışmaların sonunda gelinen noktada nafaka ile ilgili son değişiklikler yılında netleşiyor. Nafaka konusunda yeni düzenlemeler nafakanın verilme süresi, nafaka ödenmediğinde verilen cezalar, boşanma sürecindeki karar aşamaları gibi konuları kapsıyor.
Nafaka Yasasında Neler Değişiyor?
Nafaka ile ilgili yasal çerçeve Medeni Kanun maddeleriyle düzenlemektedir. Nafaka türlerine göre yasal gereklilikler farklı maddelerde belirlenmiştir. Boşanma davası açılmadan önce ve sonrasını kapsayan Tedbir Nafakası ilgili kanunun ve Maddelerinde açıklanmaktadır. İştirak nafakası çocuklar için alınan bir nafaka olarak ilgili kanunun , Gibi maddelerinde açıklanmaktadır. Yoksulluk nafakasına ise ilgili kanunun Maddesinde detaylı olarak yer verilmektedir.
Nafaka ile ilgili son değişiklikler yılında genel nafaka davalarının hepsine yansıyacak değişiklerdir. Nafaka yasalarında nafakanın ödenmesinin süre kapsamları ile ilgili değişikler bulunuyor. Mevcut yasada süresiz verilmesi ifadesi bulunurken yapılan değişikliklerle nafakanın süresiz değil 5 yıl gibi sınırlı bir süre için ödenmesi ifadesi yer alacak. Ancak yoksul tarafın mağdur olmaması için nafaka alma süresi bittiğinde yoksulluk durumu devam ediyorsa devletin yardımı söz konusu olacak.
Boşanmalarda nafaka ödenmesini belirleyen kriterlerden biri olan kusur durumu da yeni yasa tasarında değişiyor. Kusur derecesinin nafaka verilip verilmemesinde daha önemli hale getirilmesi planlanıyor. Boşanma sürecinde karar aşamasının 3 yıl sürmesi durumu da değişiyor. Boşanmaya reddeden bir taraf olsa da karar 1 yıl içinde verilecek. Tazyik hapsinin kaldırılması da yeni yasa tarasarısında yapılacak değişiklikler arasında bulunuyor. Tazyik hapsi nafaka ödemesini yapmayan taraf için uygulanan bir cezadır. Yeni yasa tasarısında bu cezanın da kaldırılması söz konusudur.
Nafaka Süresi İle İlgili Değişliklerde Detaylar
Yeni yasal düzenlemelerle ilgili en çok ses getiren konu nafakanın ödenme süresi oldu. Nafakanın ödenme süresi mevcut yasada süresiz ibaresi ile açıklanmaktadır. Ancak ömür boyu nafaka ödenmesinin adil olup olmadığı tartışılmaktadır. Adalet Bakanlığı yeni yasal düzenlemelerde Medeni Kanunun Maddesinde yer alan süresiz nafaka ödenmesi ifadesini değiştirmeye yönelik çalışmalar yapmaktadır. Nafaka ile ilgili son değişiklikler itibariyle hukuki platformda devreye girecek. Nafaka ödeme süreleri de artık 1 ya da 5 yıl gibi durumun tespitine ve davanın koşullarına göre belli sürelerle sınırlandırılacak.
Nafaka yasası son durum
Nafaka yasası düzenlemesinde, yasal güvencenin sağlanması ve kişinin nafaka hakkını alabileceği medeni kanun değerlendirmesinde kanun maddeleri aynı şekilde işlemektedir.
Yeni nafaka yasası ne zaman yürürlüğe girecek
Yeni nafaka yasası, yılında yürürlüğe girecek düzenlemelerle, Medeni kanun maddelerinin incelenmesi ve kişilik haklarına göre değerlendirilmesi kapsamında duyurulacaktır.
Süresiz nafaka
Süresiz nafaka hakkının alınması için tarafların evlenmemesi, maddi durumunun iyileşmemesi ve nafaka almaya muhtaç olması yasası işlemektedir.
İlginizi Çekebilir;
Nafaka Yasası
Nafaka Düzenlemesi
Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi Dava Açma Süresi Ne Kadar?
Yeni Mahalle Mahallesi Kira Hukuku Avukatı
Yayalar Mahallesi Kira Hukuku Avukatı