Çınan

Ciltte stafilokok denilen bakterinin meydana getirdiği enfeksiyon sonucu oluşan iltihap, irin birikimine çıban denir. Peki, çıban neden çıkar? Belirtileri ve tedavisi hakkında merak edilen tüm detaylar haberimizde

seafoodplus.info

Yayınlanma: - 06 Mayıs Güncellenme:

Genellikle bakterilerin kıl köklerine yerleşerek çoğalması sonucu ortaya çıkan çıban hakkında bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik… Çıban neden çıkar? Belirtileri ve tedavisi…

ÇIBAN NEDİR?

Tıbbi olarak adı fronkül olan çıban, deride aniden ortaya çıkan, stafilokok denilen bakterinin meydana getirdiği enfeksiyon sonucu oluşan, ağrılı ve mikrobik döküntüye verilen isimdir. Genelde, bakterilerin kıl köklerine yerleşerek çoğalmasıyla oluşur. Ani kızarıklık, şişlik, ağrı ve zonklama hissi oluştururlar.

ÇIBAN NEDEN ÇIKAR?

Çıban Staphylococcus aureus bakterisi nedeniyle oluşmaktadır. Çıban oluşumuna;

– Şeker hastalığı
– Tiroide bağlı aşırı terleme
– Bağışıklık sisteminin zayıflaması
– Böbrek yetmezliği
– Kansızlık
– Egzama, mantar gibi deri hastalıkları
– Beslenme bozuklukları
– Uzun süre hareketsiz kalmak, sürekli oturmak
– Dar kıyafetler
– Tahriş ve sürtünmeye sebep olan giysiler
– Sentetik kumaşlar
– Pislik ve mikroplar
– Cildin tahriş edici sert kimyasallara maruz kalması
– Uzun yorgunluklar
– Uzun açlıklar
– Aşırı kilo kaybı
– Aşırı alkol kullanımı
– Aşırı yağlı yemek yemek
– Vitamin ve protein eksikliği

ÇIBAN BELİRTİLERİ

– Deride sert, ağrılı, bezelye veya nohut büyüklüğünde şişlik.
– Şişliğin ortasında beyaz veya sarı renkte irin.
– Çıban etrafında sıcaklık artışı ve kızarıklık.

ÇIBAN TEDAVİSİ

Çıban evde tedavi yöntemleriyle genellikle kendi kendine geçer. Bunun için yapılması gerekenlerden bazıları şu şekildedir:

– Çıbanı kendiniz kesinlikle sıkmayın ya da sıktırmayın.
– Çıban olan yeri antiseptik sabunla yıkayın.
– Çıbanın uç vermesini ve kendi kendine boşalmasını sağlamak için günde üç kez dakika sıcak kompres uygulayın.
– Patlamış olan çıbanı temiz bir bandajla sarın.
– Enfeksiyonun yayılmasını önlemek için ellerinizi iyice yıkayın.
– Enfekte olmuş bölgeleri yıkayıp kuruladığınızda temiz havlu kullanın.

Bu yöntemler işe yaramadığında ve herhangi bir iyileşme görülmediği takdirde mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Şiddetli çıban vakalarında tıbbi yardım alınması kesinlikle tavsiye edilir. Tıbbi tedaviler sıklıkla antibiyotik kullanımını ve neşter yardımıyla çıbanın bir uzman doktor tarafından içinin boşaltılmasını gerektirir. Göz ve burun gibi riskli bölgelerde gelişen çıbanların yine bir doktor tarafından tedavi edilmesi gerekmektedir. Enfeksiyonun kan dolaşımına karışması ve bunun sonucunda da beyne ulaşma riski bulunmaktadır.

AğrıbeyazdoktorEgzamaşekerşeker hastalığı

Çıban, cilt üzerinde aniden oluşan, stafilokok adlı bakterilerin neden olduğu enfeksiyon sonucu gelişen ağrılı bir deri hastalığıdır. Bulaşıcı bir enfeksiyondur. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilirken, Genellikle yüz, boyun, koltuk altları, kalçalar ve sırtta görülür. Sıcak kompres uygulaması ve evde yapılan tedavilerle kendiliğinden iyileşme gösterebilirken, bazı durumlarda tıbbi tedavi gerekebilir. Sıkma veya delme gibi durumlarda enfeksiyonun yayılma riski vardır ve önerilmez.

Cildin yağlı olması, kişinin aşırı terlemesi, alkol tüketimi ve bazı kaşıntılı rahatsızlıklar oluşumu artıran faktörler arasındadır. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülmesi durumunda önemli sağlık sorunlarına neden olabilir. Küçük bir sivilce gibi oluşmaya başlasa da ilerleyerek iri ve büyük bir kitle halini alır. Kadınlara oranla erkeklerde daha fazla görülmektedir. 

Çıban Neden Çıkar? Risk Faktörleri Nelerdir?

Bakterilerinin neden olduğu enfeksiyon sonucu ortaya çıkar. Cilt altında oluşan enfeksiyon ve iltihaplanma, cilt üzerinde sivilce benzeri kırmızı bir yumruya neden olur. Bu durumun oluşmasına neden olan bazı risk faktörleri de bulunmaktadır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:

• Bağışıklık sisteminin zayıf olması
• Enfekte olan bir kişiyle yaşamak veya yakın temasta bulunma
• Kronik hastalıklar (Diyabet, HIV ve AIDS gibi)
• Cilt hastalıkları (Egzama gibi)
• Alerjik hastalıklara eğilimli olma
• Kötü hijyen koşulları
• Dar kıyafet seçimi

Çıban Belirtileri Nelerdir?

Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilirken, tipik enfeksiyon semptomlarıyla kendini belli eder. Vücutta; yüz, ense, koltuk altları ve kalçalarda terleme ya da sürtünmeye bağlı olarak gelişebilir.
Çıban belirtileri, başlangıçta hafif kızarıklık veya sivilce benzeri durumlarla kendini gösterir. Daha sonra hafif bir şişlik ve yanma ile birlikte boyutunda bir artış görülebilir. Cilt üzerinde şişlik olduğunda dokusu sertleşir ve temas halinde acı ve ağrıya neden olur.
Genellikle beyaz veya sarı benzeri renkte bir görünümdedir. Ağrı durumları ilerleyerek artabilir ve bağışıklık sistemi düşük olan bireylerde kan dolaşımına karışarak vücuda yayılabilir. 
Bu gibi durumlarda bireyin ateşi yükselebilir, halsizlik yaşanabilir, üşüme ve titremeler görülebilirken, yakın temasta bulunan kişilere bulaşabilir.

Çıban Kimlerde Sık Görülür?

Özellikle bağışıklık sistemiz zayıf olan bireylerde görülmektedir. Ancak bağışıklık sistemi normal ve güçlü olan bireylerin, hijyen koşullarına dikkat etmemesi veya kötü hijyen koşulları olan alanlarda yaşaması durumunda da görülebilir.
Sıklıkla vücuttaki tüylü kısımlarda görüldüğü için vücudunda çok tüy olan kişilerde daha fazla görülebilir. Bunların yanı çıban kimlerde sık görülür sorusunun cevaplar şu şekildedir:

• Diyabet hastaları
• Yaşlılar
• Sıcak ve nemli bölgelerde yaşayan kişiler
• Obezite hastaları
• Çok fazla terleyen ve kiloya bağlı olarak sürtünme yaşayanlar
• Cilt yapısı yağlı kişiler
• Böbrek hastalığı olan kişiler
• Kronik cilt hastalığı olan kişiler
• Karaciğer hastalıkları bulunan kişiler

Çıban Nasıl Önlenir?

Çıban çıkmasını önlemek için en kolay ve en etkili yöntem, kişisel hijyen kurallarına dikkat etmektir ve uymaktır. Duş sırasında vücudun temizlenmesi ve gelişim gösterme ihtimalinin fazla olduğu bölgelerin iyi yıkanması gerekir. 
Tıraş bıçağı gibi cilde zarar verebilecek aletler yerine makine kullanımı tercih edilerek oluşma riski önlenebilir. Dar ve hareket kısıtlamasına neden olan kıyafetler yerine rahat giysiler tercih edilmelidir. 
Bu şekilde sık terlemenin ve terleyen bölgelerin sürtünerek aşınmasına da engel olunabilir. Ayrıca terleyen bölgelerin sık sık temizlenmesi de alınabilecek önlemlerden biridir. 

Çıban Nasıl Tedavi Edilir?

Genellikle patlayarak kendiliğinden iyileşme gösterir. Patlamasının ardından yeni ve farklı bir enfeksiyona neden olabileceği için eldiven gibi koruyucu malzemeler kullanılarak dokunulmalı ve bölgenin temizliği iyi yapılmalıdır. Erken fark edildiğinde sıcak kompres uygulayarak büyümesi engellenebilir ve iyileşme sağlanabilir.  
Ancak sayıları fazla olduğunda, sürekli artmaya başladığında ve bağışıklık sisteminin zayıf olduğunu ortaya koyan farklı semptomlar varsa birey, kesin olarak doktora başvurmalıdır. Bu tür vakalarda uzman, hastanın tıbbi öyküsünü dinler ve fiziki bir muayene uygulaması yapar. Doktorun gerekli görmesi durumunda birtakım testler ve tetkikler istenebilir. 
Çıban tedavisi çoğunlukla doktor tarafından reçete edilen antibiyotikli krem, merhem veya antiseptik solüsyon ile yapılır. Ağrının şiddetinin fazla olduğu durumlarda ise uzman birtakım ağrı kesici kremlerde verebilir.
Tedavi sürecinde kişinin kaşınan ve ağrılı olan bölgelere dokunmaması ve kaşımaması gerekir. Tahriş edilmesi durumunda enfeksiyona ve vücutta farklı bölgelere yayılmasına neden olabilir.
Kişilerin özellikle göz altı, burun ve kulak gibi yerlere yapacakları müdahaleler, enfeksiyonun kan dolaşımına karışarak beyne ulaşmasına ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. 
Vücudun farklı bölgelerinde sık sık bu durumla karşılaşıyorsanız, yüz ve kulak çevresinde sayıları artıyorsa, ateş, halsizlik ve titreme gibi semptomlar yaşıyor ve en az iki hafta süreyle herhangi bir iyileşme görülmüyor ve bu durum tekrar ediyorsa vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşlarına başvurabilirsiniz.

Sayfa içeriğinde yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. İlgili sayfada tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğeler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.