Neoklasik Mimari Örnekleri

Genel Kültür

Antik Dünya ve Modern Sanatın Birleşimi: Büyüleyici İhtişamıyla Göz Kamaştıran Neoklasik Mimari

Neoklasik mimari, Avrupa'da yüzyılın ortalarından itibaren ortaya çıkmaya başlamış ve yüzyılın başlarına kadar önemli ölçüde gelişmiştir.

Neoklasik yapıların temel prensibi, Antik Yunan ve Roma mimarisinde görülen düzenli ve simetrik yapıları benimsemesidir.

Neoklasik yapılar genellikle Antik Yunanların Dor, İyon ve Korint sütun düzenlerini kullanır.

Neoklasik mimaride kullanılan formlar temelde geometrik ve basittir. Kubbe, sütunlu girişler ve dikdörtgen yapılar gibi unsurlar yaygındır.

Neoklasik yapılar, büyüklük ve ihtişamı temsil eder. Yapıların süslemeleri, çoğunlukla antik mitolojik ve tarihi figürlerden esinlenir.

Neoklasik mimari yapıları arasında önemli bir örnek Paris’teki Panthéon yapısıdır.

Karl Friedrich Schinkel tarafından tasarlanan Berlin’deki Brandenburg Kapısı, Alman Neoklasik mimarisinin simgesidir.

John Russell Pope imzalı Washington’daki Thomas Jefferson Anıtı, Amerikan Neoklasik mimarisine örnektir.

Ruslarda ise Andrey Voronikhin’in tasarladığı St. Petersburg’taki Kazan Katedrali, Rus Neoklasik mimarisinin önemli örneklerinden sayılır.

William Chambers’e ait Londra’daki Somerset House ise İngiliz Neoklasik mimarisinin önemli temsilcilerindendir.

Neoklasik mimari, yüzyılın sonlarına doğru yerini daha çok Romantizm ve sonrasında Art Nouveau gibi akımlara bırakmıştır.

Amerikan Neoklasik mimarisi, özellikle başkent Washington, DC'deki federal yapılar ve anıtlarda etkisini gösterir.

Sovyetler Birliği döneminde ise Stalinist mimari olarak adlandırılan akım, neoklasik prensiplere dayanarak etkileyici ve büyük ölçekli yapılar inşa etmeye odaklanmıştır.

Önemli neoklasik mimarlardan bir tanesi Robert Adam’dır. Bu İskoç mimarın önemli yapıları arasında Syon House bulunmaktadır.

Bir diğer Neoklasik tarzda önemli eserler yapan mimar ise John Nash’tir.

Türkiye'de neoklasizm, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, özellikle de yüzyılın sonları ve yüzyılın başlarında etkili oldu.

Türkiye'deki en önemli denilebilecek Neoklasik mimari düzeninde yapılmış yapı İstanbul Arkeoloji Müzesi'dir.

Sonuç olarak neoklasik mimari, tarih boyunca hem mimari anlayışı hem de toplumun değerlerini ve ideallerini yansıtan önemli bir akımdır.

Bu içerikler de ilginizi çekebilir. 👇

DOĞUŞ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ MİMARLIK ANABİLİM DALI * ÇAĞDAŞ DÜNYA MİMARLIĞI GÜZ DÖNEM SONU PROJESİ NEOKLASİSİZM ÜSLUBU , TARİHSEL SÜRECİ VE YÜZYIL ÖRNEKLERİ ÖĞRENCİ ADI SOYADI:Berk Anıl ÜNAL ÖĞRENCİ NUMARASI İÇİNDEKİLER: GİRİŞ seafoodplus.infoİ BÖLÜM : NEOKLASİSİZM KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ Klasizm Kavramı Klasik Yunan Dönemi Antik Roma Dönemi Neoklasizm Kavramı ve Ortaya Çıkışı Neoklasizm Öncüleri Mimari Heykel Resim seafoodplus.info BÖLÜM : NEOKLASİSİZM YÜZYIL’A KADAR ÖRNEKLERİ VE TEMSİLCİLERİ Avrupa Kıtası Neoklasisizm Dönemi Örnekleri Rus Çarlığı Neoklasisizm Örnekleri Amerika Kıtası Neoklasisizm ve Federal Stil Örnekleri Osmanlı İmparatorluğu Neoklasisizm Örnekleri 3.ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : YÜZYIL VE SONRASI ÖRNEKLERİ Avrupa Kıtası Örnekleri Amerika Kıtası Örnekleri SSCB Örnekleri Türkiye Örnekleri 4.DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : SONUÇ seafoodplus.infoŞİNCİ BÖLÜM : KAYNAKÇA 1 GİRİŞ Sanatın her dalında , farklı dönemlerde ve farklı tarzlarda ilham alınan akımlar seafoodplus.info akımların bazıları günümüzde etkisi oldukça düşük olsa da döneminde devrim niteliğinde ortaya çıkmıştır ve yerini sonraki akıma bırakmıştır.Günümüzde halen etkisini sürdürmekte olan ve dikkat çeken akımlardan biri Neoklasisizm’dir. Doğuş amacı sadeliğe dönüş olan , klasik mimari özleminden , barok ve rokoko akımlarının aşırı şatafat dönüşümüne duyulan rahatsızlık sonucu neoklasizm akımı ortaya çıkmıştır. Neoklasizm mimaride ; Türk Dil Kurumu sözlüğü anlamı eski yunan üslup ve süslemesini geniş ölçüde kullanımı anlamını taşır. Üslup bakımından neo ; yeni anlamını taşır ve klasik antik yunan ve roma ‘yı ifade eder. Neoklasik üsluba yakından bakıldığında , antik Batı Avrupa uygarlıklarında inşaa edilen yapılardaki mimari ve üretilen resim , heykel , müzik , tiyatro , edebiyat ve her türlü sanatta görülür. Klasik mimari ; M.Ö. 9 yüzyıl da antik yunan mimarisi ile başlamış ve yüzyıl da ortaya çıkan neoklasizm ‘ e ilham olmuştur. Bu makale de neoklasisizm kavramı , neoklasisizm ortaya çıkış serüveni , klasisizm etkileri ve tarihsel süreci anlatılmaktadıseafoodplus.infosizm tarihsel dönemleri , yüzyıl öncesi ve yüzyıl sonrası olarak ayrılmış ve dönemlerin farklı kıtalardaki etkilerinden seafoodplus.infoştırma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden gözlem ve dökümanların incelenmesi teknikleri kullanılmıştır. 2 seafoodplus.infoİ BÖLÜM : NEOKLASİSİZM KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ Aydınlanma Çağı’nda Antikçağ Yunan ve Roma eserlerine ilgi duyulması tarihin tekrarı olarak anlaşılmamalıdır. Rönesans Döneminde Barok üslubun hem mimari de , hem de görsel sanatlar da altın çağın yaşanması Rokoko üslup dönemini başlatmıştıseafoodplus.info üslup döneminde bezemeler ve formları çok abartılı bulan , klasik bir üsluba özlem duyan düşünürler sayesinde ortaya neoklasisizm üslubu çıkmıştır. Rokoko üslubu kendine has , bağımsız bir tarz mı yoksa barok üslubun dönüşümümü olduğu konusunda tartışmalar devam seafoodplus.infoıldığında rokoko , barok tarza göre çok daha rahat ve samimi bir havaya seafoodplus.info tarz genellikle dönemindeki dini yapılar , devlet binaları , kültür – sanat yapıları gibi önemli yapılarda tercih edilirken ; rokoko tarzı genellikle aristokrat evleri gibi daha samimi mekanlara ışıltılı ve canlılık katmıştıseafoodplus.infoında rokoko üslubu getirilen eleştirilere rağmen klasik düzenlere oldukça bağlıydı. yüzyılın ortalarında bir grup sanatçı antik dönemlerin mimarisini , resim ve heykel sanatlarını vurgulamaya başlamışlardır.Önceki dönemlerin tarzlarını , kullanış biçimlerini , uygulama yöntemlerini araştırmaya ve özümsemeye başlamışlardır. Neoklasisizm akımı kısmen arkeolojik çalışmaların yaygınlaşması ile popülerliğini kazanmıştır.Örnek olarak ; Vezüv yanardağlarının M.S yüzyılda yakıcı gazlar ve kül bulutu ile patlaması , Pompei ve Herculaneum şehirlerini yerin altında kalmasına yol açmıştıseafoodplus.info iki şehirde dönemin ticaret ve kültür – sanat şehirlerindendir yılları arasında yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkan kent harabeleri hem arkeologlara hem de dönemin sanatçılarına büyük bir veri ortaya çıkarmış ve bu çalışmalar roma yapıları hakkında bir çok bilgi edinmelerini sağlamıştıseafoodplus.infoıca James Stuart ve Nicholas Revett ‘ in öncülük ettikleri Atina harabelerinin rölevesi çıkartılması da bu hususta öenmli aşamlardan birisi olarak kabul edilir. Roma dönemindeki yapıların genellikle görkemli ve sade oluşu birçok aydın ve bilim insanı için ilham kaynağı oluşmuş , dönemin teknolojisi , malzemelerini önceki zamanların tasarımları , sadeliği ve dengeli bir eser elde etme çabası sergilenmesi amaçlanmıştır. Mimari de neoklasizmin yaratıcısı ve en büyük ismi Palladio ; yüzyılın başında dünyaya gelmesine rağmen ortaya koyduğu yapıtlarda ve araştırmalarda neoklasisizm öncüsü olmuştur. 2 yüzyıl sonra altın çağını yaşayan neoklasisizm ; Dünya üzeriinde yaygınlaşmış ve antik üslupların yeniden doğuşunu yaşatmıştır. 3  Klasizm Kavramı Klasizm ; bütün sanat dallarında klasik yunan ve antik roma sanatını temel alan tarihselci yaklaşım ve estetik seafoodplus.infomin temel öğeleri kendi içinde ; soyluluk , akılcılık , uyum , sadelik , sınırlılık , evrensellik , görkemlilik ve güzelliktir. Dolayısıyla bu terimleri kapsayan eserler klasizm üslubu ile yapılmış eserler olarak kabul edilmektedir. Klasizm sanat akımı antik yunan ve antik roma medeniyetlerinde uygulanmış ve geliştirilmiş tekniklerin , cephelerindeki sadelik ve görkemliliğin aynı anda ortaya sunulması ile geliştirilmişseafoodplus.infoizm bir bakıma aristokrasinin ürünüdür. Kuralcılık olarak da bilinir. Tabiatı taklit etmek, insanın değişmeyen, “akıl, irade” gibi asli öğelerini anlatmaktır. Klasik çağ’da kaleme alınan mimarlık incelemelerinden günümüze aktarılan en önemli bilgi birikimi , kısaca Vitrivius olarak bilinen Marcus Vitrivius Pollio tarafından yazılan ‘’ De Architectura ‘’ adlı eser olduğundan Vitrivius Klasizm’in kuramcısı olarak kabul edilir. Klasik Yunan Dönemi Klasik Yunan dönemini betimleyen en anlamlı cümle ‘’ Karanlık Çağı Aydınlatan Güneş ‘’ olmuşseafoodplus.info toplumu karanlıklar döneminden çıkıp , hem bölgesel hem de evrensel bir aydınlanma çağı başlangıcına sebebiyet verecektir. Yunan yarımdasının nüfusu artması ile birlikte antik yunan şehir devletleri oluşumları başlamıştır. M.Ö yüzyılda oluşan Miken uygarlığının devamı olarak nitelendirilen ve en parlak dönemleri M.Ö. 8. Yüzyılda oluşmaya başlamış olan yunan şehir devletleri ve antik yunan insanları , M.Ö yüzyıla kadar devam etmişseafoodplus.info , felsefe , astronomi , tıp gibi doğa bilimleri ve sosyal bilimlerin gelişmesi sağlamıştıseafoodplus.infon başlangıcı olmasa bile yaşadığımız dünya’da bilim yolunda atılmış en önemli sıçrama eşiklerinden birini oluşturmuştur. Yeni yerleşimler genellikle uzun dikdörtgen bloklar ve intizamlı bir biçimde oluşturulmuşseafoodplus.info bloğun ortasında ; eğlence mekanları , dinlenme mekanları , pazar alanları seafoodplus.info şehirlerin merkezinde ayrıca tanrılara adanmış tapınaklar yer alıseafoodplus.infoılar ilk tapınak yerleşimleri için hem planlama hem de sosyal yaşamla bağlantısı için insanların günlük yaşantılarını sürdürdükleri basit konut yapılarını model almıştıseafoodplus.infoarında kamusal alanlar bulunurdu.Tüm koloninin çevresi tahkimat duvarları ile donatılmıştır. Klasik yunan mimarisinde sütun düzenleri büyük oranda Antik Mısır dönemi örnekleri etkisi altında kalmıştıseafoodplus.infoılar klasik dönem boyunca binaların tasarımlarında kullanılan bir dizi kural geliştirmek için bu sade yapıları detaylı olarak incelemişlerdir. Yunan mimarisinde üç çeşit sütun düzeni bulunmaktadır. İyon Sütun Düzeni , Dor Sütun Düzeni , Korint Sütun Düzeni . 4 Antik yunan kültürü Batı medeniyetlerinin temeli olarak seafoodplus.info kültür ve uygarlığının Avrupa’nın bir çok yerinde hüküm sürüp kendinden izler bırakmış Roma İmparatorluğu üzerinde çok büyük etkisi vardır. M.S. Y.Y. başlayan ve Avrupa’yı etkisi altına alan Rönesans hareketinin ve yüzyılda gerçekleşen Neoklasisizm hareketinde büyük izleri vardır. Antik Roma Dönemi Roma şehri ‘’ Romulus ve Romus ‘’ efsanesine göre M.Ö. yılında kurulmuşseafoodplus.infoşlangıcından itibaren büyük ve sürekli bir gelişim göstererek yazılı tarihin en büyük imparatorluklarından biri haline dönüşmüştüseafoodplus.infoe günümüzün Britanya krallığı , Güneyde Sahra Çölü , Doğuda Hindistan sınırları ve Batının tamamını egemenliği altında birleştirmiştir. M.S. 5. Yüzyılda yıkılışından asırlar sonra dahi etkisi Avrupada devam etmişseafoodplus.info büyük etkileşim aldığı kültür olan Yunan medeniyetlerinin etkisi altında kalmışlar ve geliştirmek üzerinde çalışmışlardır. Antik Roma sanatı temelinde mimari yatmaktadıseafoodplus.infode gösterişi bir kudret gösterimi olarak kullanmışlardıseafoodplus.info de askeri başarılarından dolayı ve Akdeniz çevresinden dolayı Asya , Afrika ve Avrupa mimarlık biçimini örnek olarak almışlardıseafoodplus.info yapımını Etrüsk ‘ ten almışlardır fakat tasarım ve strüktürel gelişimini tamamlayıp kendi kullanacakları yapı biçimi haline getirmişlerdir. Planlayıcı ve teşkilatçı olmalarının verdiği etki ile şehirler planlı olarak tasarlanmış ve taş , tuğla , mermer malzemeler kullanılıp mimari eserler ortaya çıkartılmıştıseafoodplus.info içersinde kireç harcı bağlayıcı malzeme olarak kullanılmaya başlayınca kemer ve kubbe yapım tekniğini ilerletmişseafoodplus.info özellik onlara hem askeri avantaj sağlamış hem de sanatta ilerlemelerini sağlamıştır. Kireç harcını kullanarak köprüler yaparak mesafe avantajı kazanmışlar , geniş mekanların tavan bölgelerini oluşturmuşlar , kubbeli ve anıtsal mekanlar inşaa etmişlerdir. Roma’da şehir planlamasını önemli bir unsur haline getiren özellikler ; nüfus yoğunluğu ve tarihi boyunca yaşadığı ekonomik büyüseafoodplus.info Roma ‘ da kırsal alanlarda yaşamsal devamlılığı sürerken konutsal yapılar genellikle çarpık planlama ile ahşap ve kerpiç tuğlalarla inşaa seafoodplus.info malzemeler yangına ve doğal afetlere karşı korumasız olduğundan bir yerde yangın çıktığında o bölgenin tamamı yanıyor , Roma insanları ve liderler ise o bölgenin yeniden yapımı için bölgesel planlı alanlar inşaa ediyorlardı. Roma şehrinin örneği günümüze kadar gelmemiştir fakat Pompei şehir kalıntılarından elde edilen bilgilere göre apartman tipli katlı binaların yanı sıra düz plana göre oturtulmuş bir şehir planı mevcuttur. Roma sanatı ; Klasik Yunan sanatının izlerini taşımaktadıseafoodplus.info en büyük örneklerini tapınak binalarında göseafoodplus.infoılar merdiven sütunlarını binanın ön cephesine planlamış olmalarıyla farklarını ortaya çıkarmışlardıseafoodplus.infoıca yunan tapınakları bağımsızken , roma kutsal mekanların birer ünitesi şekliyle inşaa edilmesiyle farklarını yansıtmışlardır. 5  Neoklasizm Kavramı ve Ortaya Çıkışı Yeni klasizm anlamına gelen ‘neoklasisizm’ klasik yunan ve antik roma stilini ifade seafoodplus.infosisizm kavramına yakından bakarsak eğer ; antik Batı Avrupa uygarlıklarından türetilen sanat , müzik , edebiyat , görsel sanatlar ve mimari oluşumları göseafoodplus.infoı dünyası her zaman insanlığın ilk büyük uygarlıklarına dönmeyi ve geliştirilmiş izlenimlerini ortaya çıkarmayı amaçlamıştıseafoodplus.infosisizm kavramı böylelikle olgunlaşmış ve tohumları filizlenmiştir. Klasik mimari M.Ö. 8. Yüzyılda ortaya çıkmış ve 2. Klasik dönemi olarak adlandırılan ‘Neoklasizm’ dönemine kadar devamlılığı sürmüştür. yüzyıl ve Yüzyıl aralığında Rönesans dönemi de Klasizm ‘ in Avrupa da yeniden doğuşu ve yükselmesi olarak seafoodplus.infoınlanma çağındaki düşünce , sadelik , düzen ve işlev Avrupa ‘ da değişimin önünü açmıştır. Neoklasizm ; Yüzyılın başlarında Andrea Palladio ‘ nun eserleri , düşünceleri ile fikir tabanını oluştursa da yüzyılın ortalarında olgunlaşmış ve doğmuş olarak kabul seafoodplus.info haraketin doğmasının en temel sebebi Avrupa mimarisinde , resim ve heykel sanatında kullanılan barok ve rokoko tarzlarının aşırı taşkın süslemelerindeki şatafat ve sembolik tavrına tepki olarak kabul edilir. Barok ve Rokoko süslemelerine tepki veren aydınlar ; Antik Yunan ve Roma döneminde yapılan sanatlardaki görkemi ve sadeliği örnek almak istemişler , yüzyıl ile geçmişi harmanlayarak neoklasik akımı başlatmışlardır. Yüzyılın ortalarında bu aydınlar ; antik medeniyetlerin sanat başarısını ve sadelik kullanarak ortaya çıkartılan görkemi anlamaya çalışmışlardıseafoodplus.info Palladio bu araştırmaları M.Ö. 1. Yüzyılda yaşayan ‘ Vitrivius ‘ çalışmalarını özümsemişseafoodplus.info Palladio ve Giacomo da Vignola yazılı eserler ile yeni-klasizm alanında çalışmalarını ortaya koymuşlardır. yüzyılda bu eserler yaygın olarak tercüme edilmiş ve basılmıştıseafoodplus.info yazılar , mimarinin klasik yapım tekniklerini ve Antik Yunan ve Roma’nın orantılı mimari örneklerini açıklamıştır. Sanatçılar genellikle ortaya koydukları eserler ile anılıseafoodplus.info bazı sanatçılar ortaya koydukları eserlerin anıtsallığı nedeni ile akım niteliğinde türler ile nitelendirildi. Örneğin ; Andrea Palladio için Palladian , Thomas Jefferson için Jeffersonian , Robert Adams için ise seafoodplus.info olarak hepsi neoklasizm’in öncüleridir. Neoklasizmin yüzyılın ortalarında ortaya çıkış sebeplerinden biri de arkeolojik çalışmların yaygınlaşmasıdıseafoodplus.info çalışmlar sayesinde daha öncesine kadar hiç olmadığı kadar bilgi ortaya çıkmıştıseafoodplus.info bilgileri dönemin teknik teknolojisi ile birleştiren aydınlar ‘Neoklasik’ akımın öncüleri olmuştur. Neoklasizm bağlamında ; klasik canlanma , yeni klasizm , antik yunan canlanma , palladian ve federal dahil olmak üzere çeşitli etkiler içerisinde bulunduran bir terim halindedir. 6  Neoklasizm Öncüleri A)Mimari Mimari ; neoklasik akımın en etkili olduğu sanat akımıdıseafoodplus.infoıtsal yapı tarzı bakımından özellikle de dış cepheye mimari etkisindeki ; düz çizgiler , klasik sütunlar etki etmişseafoodplus.infok , mimari ölçü ve mimari elemanların birleşimindeki ahenge önem verilmiştir. Neoklasizm Mimari Özellikleri Anıtsal yapı tarzı seafoodplus.info sütunlar (Genellikle dor ama iyon ve korint de kullanılmıştır.) , formlar ve çizgiler sadeliğin ana hatlarını oluşturduğundan en önemli unsur olarak belirlenir. Gereksiz detaylara , süslemelere , sembollere yer seafoodplus.infodiğince ; sadelik çerçevesinde binalar yapılır. Binalar kat planı ve pencere yerleşimi simetri içerisinde tasarlanır. Genellikle binanın ön cephesinde yer alan , ayakta duran düz ve uzun sütunlar , eserin neoklasik mimariye ait olduğunu açık şekilde gösterir. İnşaa edilen binalar , kubbeli çatılara ya da çatı kısmındaki üçgen alınlıklara sahiptir. Genellikle anıtsal ve büyük binalar inşaa edilir. ANDREA PALLADİO ( – ) Tüm zamanların en etkili mimarlarından biri olarak kabul edilen Andrea Palladio ; Neoklasik akımın öncüsü olarak kabul seafoodplus.info hayatına bir taş ustası olarak başlayan Palladio , Vitrivius eserlerini incelemiş ve Antik Roma üslubundan etkilenmişseafoodplus.info üslubundaki Mimari Oran kavramı üzerinde çok durmuş ve yapılarında Alberti’nin izleri görülüseafoodplus.infoio , Alberti’nin halefi olarak görülür. Palladio’nun bir çok yapısında klasizm izlerini görmek mümkündüseafoodplus.infoio ‘ nun birçok eseri Vicenza ya da civarındaki böseafoodplus.info önemli yapıları arasında ; Vicenza Rotunda Villası , Vicenza Bazilikası , Vicenza Yönetim Binası , Villa Barbaro ve Olimpiko Tiyatrosu vardır. Rotunda Villası ; İyon Tarzı altı sütunlu dört cephesiyle son derece sade olmasının yanı sıra Pantheon gibi etrafında dolaşılacak bir yapı tasarlamıştır. Çift katlı her katında sütunlar bulunan ’kolossol nizam’ Palladio’nun mimariye getirdiği yeniliklerden biri olarak kabul edilir. Resim Rotunda Villası Resim Olimpico Tiyatrosu 7 WİNCKELMANN ( – ) Winckelmann ‘ a göre Batı tarihi Antik Roma tarihine dayanıseafoodplus.infoı kültürünü oluşturan temel yapı taşı Antik Roma ve Klasik Yunan seafoodplus.info tarihçisi ve mimar olan Winckelmann yüzyılda ortaya çıkan Neoklasik akımın öncülerinden biridir.Dönemindeki arkeolojik çalışmaları yakından takip eden Winckelmann ; ortaya koyduğu eserlerinde klasik akımın yeniden ihtişamıyla doğması gerektiğini düşlüyordu. Yunan tapınaklarını örnek alarak yaptığı Maddeleine Kilisesi ; cephesinde korint sütun tarzını uygulayarak Antik Yunan sanat tarzındaki sadelik ve ihtişamı gözler önüne sermiştir. Resim Maddeleine Kilisesi ROBERT ADAM ( – ) Klasik Yunan ve Antik Roma üsluplarını incelemek için Avrupa ‘ da birçok seyehat yapan Robert Adam ; Andrea Palladio ‘nun yapılarındaki üslubu benimsemiştir. yüzyılda İngiltere Krallığında etkisini yitiren Barok tarz yapılar yerine Neoklasik üslubun öncülerinden biridir. İskoç mimar ; Kenwood Evi resterasyonu sırasında hali hazırda yapılmış bir binayı çift kazıklı bir malikaneden Neoklasik bir başyapıta dönüştürmüştür. Neoklasik tarzda Edinburg Üniversitesi giriş cephesi tasarımını yapmış , Fitzroy ve Charlotte Meydan tasarımını gerçekleştirmiştir. Resim Kenwood Evi Bunlar dışında Neoklasik akımın ilk zamanlarındaki en önemli örnekleri Berlin’de ki Brandenburg Kapısı , Paris Etual Meydanında ki Zafer Kemeri ve Kongre Kütüphanesi’dir. 8 B)Heykel Neoklasisist tarzda yapılan yapılan heykeller genellikle Klasik Yunan heykellerinden esinlenmişseafoodplus.info dönemde yapılan heykellerde görülen haraketlilik neoklasisist tarzda yapılan heykellerde yerini ; ağırbaşlı , sakin ve zarif bir görüntü ile özdeşleşen akıcı çizgiler ve belirgin biçimlere bırakmıştır. Heykel yapımında genellikle beyaz mermer kullanılmıştır. ANTONİO CANOVA ( – ) İtalyan heykeltıraş ; yüzyılda heykel sanatı alanında barok tarzdan neoklasik tarz geçiş sürecini başlatan ve sonraki dönemlere ilham olan sanatcıdır. Paolina Borghese heykelinde vücut ve yüz hatlarını durgun ve sakin çizgilerle yansıtarak antik tanrıça heykellerinde görülen saflığı ve doğallığı yakalamıştıseafoodplus.infoçının diğer önemli çalışmaları ; Orpheus ve Eurydike , Daidalos ve İkaros , Dövüşçü , Dansçı Kız , Üç Güzeller , Cupido ve Psykhe ve Mars seafoodplus.info heykelinde ; Napolyon’un bağış dağıtıcısı olarak temsil etmişseafoodplus.info ; oldukça büyük boyutlarda yaptığı bu heykelin başını daha önce yapmış olduğu bir Napolyon büstünden kopya etmişseafoodplus.infoun ‘ un kız kardeşi Paolina Borghese ‘ e ait heykelde de antik dönemin çıplak tanrı heykellerinden esinlenmiştir. ResimÜç Güzeller Heykeli Resim Mars Heykeli Resim İason Heykeli BERTEL THORWALDSEN ( – ) Neoklasik heykelin önemli temsilcilerinden olan Danimarkalı sanatçının yapıtları ; Klasik Yunan Dönemindeki heykellere benzer. Thorwaldsen, Yunan sanatının bu dönemini canlandıran ilk neoklasisist hareketi başlatan sanatçılardandır. Thorvaldsen’in önemli yapıtı mermerden yapılmış olan İason heykeli’dir. Mitolojik bir kahraman olan İason, kolunda altın postuyla betimlenmiştir. Sanatçının diğer önemli yapıtları arasında İsa ve Havariler, Lord Byron Anıtı ile Ganimed ve Kartal sayılabilir. Gotfried Schadow, CarI Gotthard Langhans, Bertel Thorwaldsen, John Flaxman, Francois Chalgrin Neoklasik tarzda eser veren başlıca heykeltıraşlardır. 9 C)Resim Neoklasik resmin özelliği ışık , perspektif ve derinlikten uzak olması ve arka plana önem veren anlayıştıseafoodplus.infosisist resimlerin konusunu kahramanlık tarihsel olaylar oluşturmuşseafoodplus.infoıca bu tarzda yapılan resimlerde Klasik Yunan ve Antik Roma mitolojisi de sıklıkla işlenmiştir. JACQUES LOUİS DAVİD ( – ) Neoklasizm ‘in kurucularından ve en önemli temsilcilerinden Jacques Louis David’dir. Comeille’in Horace adlı trajedisinden yola çıkarak yaptığı, Antik Roma heykelleri çağrıştıran figürlere yer verdiği ; Horas Kardeşlerin Yemini’nin konusu vatan uğruna edilen bir savaş yeminidir. David, sanatını Klasik Yunan üstüne temellendirmiştir. Onun klasisizmi doğayla, insan yaşamıyla ve toplumla yakından ilişkilidir. yılında Paris’te doğan David, Fransız Akademisinden kazandığı Roma Büyük Ödülü sayesinde Roma’daki Fransız Akademisine gitmiştir. Sanatçı burada kaldığı yıllarda doğadan, ve yüzyıl İtalyan ressamlarından, özellikle de antik sanattan etkilenerek çalışmalar yapmıştır. Antik heykel ve kabartmalardan desenler çizmiş ve bu desenlerde renkten, hacimden ve ışıktan arındırılmış biçimlerin yalınlığını vermeye çalışmıştır. Vatanları için hayatlarını hiçe sayan üç kardeş ve onlara kılıçlarını veren babanın yer aldığı eser, Fransız Devrimi öncesinde psikolojik atmosferi yansıtmasının yanı sıra, topluma yol göstermektedir. Gölge ve ışığın büyük bir ustalıkla kullanıldığı eserin fonunda yer alan ağlayan kadınlar ise atmosferi daha da güçlendirmektedir. Portre ressamı olarak da tanınmış Jacques Louis David’in diğer önemli eserleri arasında ; Brütüs ve Ölü Oğulları , Sokrates’in Ölümü , Marat’ın Ölümü , Sabinlerin Kaçırılışı, Napolyon ile Josephine’in Taç Giymesi , Madam Recamier, Üç Yaşlı Kadın yer almaktadır. Resim Horas Kardeşlerin Yemini Resim Marat’ın Ölümü 10 seafoodplus.info BÖLÜM : NEOKLASİSİZM YÜZYIL’A KADAR ÖRNEKLERİ VE TEMSİLCİLERİ Avrupa Kıtası Neoklasisizm Dönemi Örnekleri Neoklasisizm akımının en yaygın olduğu bölge Avrupa Kıtası’dır ve Yüzyıl zaman dönemleri arasında neoklasisizm örneklerini Avurupa kıtasından Dünya’nın her bölgesine yayılmıştır. Fransız Devrimi döneminde halk , siyasi ve kültürel amaçlarına yönelik olarak sanat üslubu arayışlarına girmişseafoodplus.infosik üslup , Romalıların sanat ve mimaride aynı sembolizmaya gereksinim duydukları klasik dönemlerle bağlantısı dolayısıyla ihtiyaçlarını karşılıseafoodplus.infoız neoklasizm öncüleri , binalarda bütünüyle basit şekiller kullanmışlardıseafoodplus.info Boulle Fransız neoklasizm öncülerindendir. Alexandre Théodore Brongniart başyapıtı olan Paris Borsasında neoklasik üslubu çok net bir şekilde görebiliriz. Britanya ‘da Robert Adam ve kardeşi Neoklasizm akımın öncülerinden olmuşlardıseafoodplus.infoılarında Roma kabartmaları , Antik Yunan tasvirleri ‘ ne bolca rastlanır. Berlin’de ki Brandenburg Kapısı neoklasisizm akımının sembollerinden seafoodplus.infoarı Carl Gotthard Langhans ve Johann Gottfried Schadow’seafoodplus.infons’ın Polonya ‘da inşaa ettiği Hatzfeld Palas neoklasik akım öseafoodplus.info giriş sütunlarındaki kullandığı korint sütun düzeni , sade ve anıtsal yapısı ana özelliklerindendir. Giovanni Battista Piranesi kabartma tekniğiyle , hem gerçek hem de kendisinin tasavvur ettiği yapıları da yapıları da tasvir ettiği devasa bir Antik Roma haritası oluşturmuşseafoodplus.info harita bir çok kişiye hem ilham olmuştur hem de Antik Roma klasizm mimari akımı için de birer örnek temsil etmişseafoodplus.infosizm akımının ortaya çıkmasında en önemli olaylardan biride Antik Roma döneminin aydınlatılmaya başlaması ile örneklerinin ortaya çıkmasıdır. Resim Paris Borsası Resim Elysee Sarayı ResimBrandenburg Kapısı 11  Rus Çarlığı Neoklasisizm Örnekleri yüzyılın sonunda Rusya , Avrupa ‘ nın geri kalan kısımlarına pek de uymayan bir görüntü seafoodplus.infoızca ülke değil halk da Avurupa insanlarından kültürel ve sosyal olarak geri kalmıştı.Dönemin kralı seafoodplus.info bütün Avrupa ‘ yı dolaşarak sanayi , endüstri ve kültürel olarak halkını kalkındırmayı amaçlıseafoodplus.infoburg şehrinin kuruluş sebebi de bu düşünceye dayanır. seafoodplus.infoburg şehrinin planlanması ve inşaa süreci ile birlikte Rusya’da neoklasik dönemin izlerini taşımaktadırYüzyılın ortalarından itibaren Rusya’da yeni klasikçilik dönemi kendini göstermeye başlmamıştıseafoodplus.infoılan sanat eserlerinin büyük çoğunluğu klasizm uyumu içerisinde ortaya çıkmıştıseafoodplus.info ‘ da hem mimari hem heykel hem de resim sanatları Yüzyıl ‘da altın çağını yaşamış ve Avrupa esintisi görünmektedir. seafoodplus.infoburg eski Moskova planlarına örnek alınarak , caddeleri , binaları , kültürel yapıları ve hizmet binaları bir bütünsel bir uyum içerisinde planlanmıştıseafoodplus.infoburg bağlamında bütün bir Rusya’ya ulaşan Rus Neoklasisizm’i yüzyılın ortalarına kadar sürmüştür. Rusya Neoklasisizm’i ortaya çıkaran mimarlar ilk başlarda Avrupa’dan gelen mimarlarlar , ressamlar , heykeltıraşlardı.Fakat kendi mimarlarını yetiştirerek adapte olmuşseafoodplus.infoikle beyaz renk hakimiyeti vardır. Rus neoklasik örneklerinde 6 temel özellik bulunur. Binalar paralelyüz şeklinde yapılmıştır ve genellikle üç kat prensibi uygulanmıştır. Konut yapılarında , doğrudan galeriler tarafından iki taraflı müştemilatla bağlantılı bir merkezi bina oluşturulmuştur. Merkezi bina revak ile işaretlenmelidir. Cephe sınırları basit açılarla ve pencereler dörtgen olarak tasarlanmıştır.Açıklıklar çerçevelenmiştir. Binalardaki dekorasyon genellikle revaklarla ve sütunlarla olmalıdır. Kolonlar geçiş için duvarlardan uzağa planlanmalıdır. Rus Neoklasisizm’i için en ünlü binalar ; Ermitaj Müzesi , Nikolaevsky Sarayı , Mermer Sarayı , Smolny Katadrali ve Genelkurmay ve Bakanlık Binasıdır. En ünlü Rus Neoklasik üslubu benimseyen isim Konstantin Andreevich Ton’seafoodplus.info ; hem bir çok eser yapmış hem de sonraki nesillere ilham olmuşseafoodplus.info, Kazakov, Blanck , Bazhenov , Kokorinov ve Rinaldi neoklasik akım temsilcileridir. Resim Ermitaj Müzesi 12  Amerika Kıtası Neoklasisizm ve Federal Stil Örnekleri Basit formların sadeliği ve klasik yapılar Amerikan kolonilerine yayıldı. Klasik Yunan ve Roma tapınaklarından sonra uyarlanan simetrik neoklasik yapıların adalet ve demokrasi ilkelerini sembolize ettiği düşünülüseafoodplus.info ve Roma kültürlerini odak alan Neoklasisizm yeni kurulan devlet ve vatandaşlık ruhunu mükemmel şekilde temsil ettiği düşünülmüş ve Jefforson önderliğinde ölçülü bir nizam planlaması oluşturulmuştur. Amerika ‘da en öncülü neoklasik üslubun öncülerinden biri olan Thomas Jefferson, Andrea Palladio'nun fikirlerinden ilham aldı.Palladio’nun yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ Amerika Kıtası üzerindeki ilk okuyucularındandır. Jefferson'un Monticello, ABD Merkez Binası ( Capitol ) , Beyaz Saray ve ABD Yüksek Mahkemesi binası, neoklasik üslubun Amerika ‘da ki ilk örnekleridir. Amerika’da Federal stil olarak da adlandırılan Amerika Neoklasik üslubu; fikirleri Palladian penceresine ve Robert Adams'ın çalışmalarından bir ilham almıştır. Federalist bir binanın her zaman heybetli sütunları yoktur, ancak simetrisi ve dekoratif detayları klasik olarak esinlenmiştir. Federal Stil , kubbe ve kemer gibi Roma mimari detaylarını vurgulayarak Antik Yunan izlemlerine daha fazla odaklandı. Bu, Amerika'nın iç savaşından önce inşa edilen görkemli plantasyon evleri olan Antebellum mimarisinin öncüsüdür. Virginia’daki Eyalet Başkenti Binası inşaasında Jefferson ; kesintisiz saçak , çift sıra pencere , kat alınlıkları , İyon sütun stili ile Virginia Üniversitesi’nin kubbesinde Palladio’dan esinlendiği söylenilebilir. Resim Beyaz Saray Resim Virginia Eyalet Binası ResimABD Yüksek Mahkeme Binası 13  Osmanlı İmparatorluğu Neoklasisizm Örnekleri Osmanlı İmparatorluğu için klasizm Mimar Sinan ile başlayıp Türk Klasizm’i olarak lüteratüre girmişseafoodplus.info bir dönem Mimar Sinan ve sonrasından gelen mimarlar ile Türk Klasizm’i örnekleri gelişmiştirYüzyıla girdiğimizde Türk Klasizm üslubu yerini yavaş yavaş Barok Mimari üslubuna bırakmıştır. Türk Barok Mimari anlayışı ile Osmanlı’nın sanatta altın çağını yaşadığı , Yahya Kemal Beyatlı’nın ifadesiyle yüzyılın ortalarına tekabül eden ‘’ Lale Devri ‘’ döneminde ortaya çıkmıştır. Osmanlı’nın bu sıçramasının en büyük sebebi, şüphesiz girdiği Avrupalılaşma sürecidir. Birçok Türk aydının Avrupa’da eğitim görüp yurda dönmesi ve Avrupalı sanatçılarla olan etkileşim, bu süreci olumlu yönde etkilemiştir. Türk Barok Mimari üslubunun en önemli temsilcisi Balyan ailesi olarak gösterilebilir.Türk Barok Mimari üslubuna 5 kuşak boyunca etkisini gösteren aile seafoodplus.info ( Neoklasik ) Mimarlık akımına kadar yaptıkları yapılar ile damgasını vurmuştur. Barok Mimari üslubu Yüzyıl sonları Yüzyıl başlarında kendini Neoklasisizm üslubuna bırakmaya başlamıştıseafoodplus.info ilk örneği ‘Nusretiye Camii’ olarak göseafoodplus.infoı şekilde Nusretiye Saat Kulesi , ‘ Teşvikiye Camii ‘ de cephesinde görülen alınlıklarıyla Neoklasik üslup kuvvetli bir şekilde görülmektedir. Bu yeni sanat akımı kendisini yanlızca İstanbul ‘ da değil anadolunun çeşitli bölgelerinde de göstermişseafoodplus.info ne kadar başarılı bir örnek teşkil etmese de Konya’da Aziziye Camii , Tekirdağ ‘ da Orta Camii Neoklasisizm örneklerindendir. Bu yeni sanat akımı Osmanlı’da başlangıç olarak genellikle camiilerde görülmüştürYüzyılda yapılan Bezmialem Valide Sultan Camii Osmanlı Neoklasisizm örneklerinden seafoodplus.infoı dönemde Dolmabahçe Sarayı içeresinde inşaa edilen Alay Köşkü , Beykoz’da ki Mecidiye Kasrı , de yok edilen Kağıthane Deresi kenarındaki Çağlayan Kasrı neoklasik üslup örneklerindendir. İsviçreli mimar seafoodplus.infoi yüzyılda Sadrazam Reşit Paşa türbesini de neoklasik üslupta inşaa etmişseafoodplus.infoaman Hüsrev Paşa türbesi ve Kaab türbesi neoklasik üslup ile yapılan türbe örneklerindendir. İki kıyıda bulunan yalılardan çoğu Ve Yüzyılda ortadan kalkmış olsa da neoklasik üslupta yapılan bazı yalılar Kalender Kasrı ve Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa Yalısı örnekleridir. Resim Beykoz Mecidiye Kasrı 14 Taksimde’ki Taşkışla İngiliz Mimar Smith tarafından neoklasik üslupta yapılmıştıseafoodplus.info zamanlarında kışla olarak kullanılan yapı Alman Mimar Bonatz tarafından restorasyonu yapıldıktan sonra İstanbul Teknik Üniversitesi’ne verilmiştir.Sütun başlıklarında İyon düzeni kullanılan bina da planlaması , sadeliği ve ölçü oranı ile neoklasik üslubu belirgin bir şekilde görebiliriz. Yüzyıl ortalarında devlet otoritesini belli etmek amacıyla hükümet konaklarında da neoklasik üslup kullanılmıştıseafoodplus.infoa örnek olarak İzmir, Edirne , Selanik hükümet konakları seafoodplus.infoıca Fatih Çarşamba karakolu da neoklasik üslup ile yapılan sembol binalardandır. Osmanlı’da Neoklasik Üslup önemli temsilcilerinden Alexandre Vallaury ve Osman Hamdi Bey günümüze bir çok eser bırakmışlardır. Resim Taşkışla Resim Fatih Çarşamba Karakolu Alexandre Vallaury ( ) Osmanlı mimarisindeki değişimin en büyük isimlerinden biri Alexandre Vallaury’dir. Günümüzde hala ayakta ve kullanılmakta olan birçok yapının çiziminin altında Vallaury’nin imzası seafoodplus.info’teki eğitimi esnasında, Osman Hamdi Bey’le arkadaş olmuşlar ve bu arkadaşlıkları vasıtasıyla birçok projeye birlikte imza atmışlardır. Sanayi-i Nefise Mektebi (bugünkü adıyla Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) binasını Osman Hamdi ile birlikte çizen Vallaury, aynı zamanda okulda mimarlık bölümünün kuruculuğunu üstlenip, hocalık da yapmıştır. Vallaury, özellikle Osmanlı’da yüksek tabakaya hitap eden yapıtlarıyla ön plana çıkmıştır. Başta köşkler olmak üzere; devlet daireleri, müze ve eğitim amacıyla kullanılması için binalar da yapmıştıseafoodplus.infoı zamanda iyi bir eğitim adamı olan Vallaury, kendisinden sonra modern ve sanatsal anlamda başarılı yapılara imza atan birçok önemli mimarın yetişmesine de ön ayak olmuştur. Özellikle değişimden ziyade bu deşiğimin sürekliliğinin sağlanmasında büyük bir etkiye sahiptir. Onun ismini bize hatırlatan en önemli çizimi, İstanbul Arkeoloji Müzesidir. Yine Osman Hamdi’nin direktifiyle tasarladığı bu bina, onun mimarlık sanatının en güzel örneklerindendir. Bu bina için, İstanbul’daki en güzel Neoklasik eserlerden biridir diyebiliriz. 15 Sanatçının diğer önemli çizimlerinden biri, Büyükada’daki Rum yetimhanesidir. Otel olarak inşa edilen yapı, daha sonra yetimhane işlevi görmüştür. Günümüzde harabeliğe dönen yapının yeryüzündeki en büyük ahşap bina olduğu söylenmektedir. Alexandre Vallaury’nin çağı İstanbul’da blok yapıların yeni yeni yapılmaya başladığı döneme denk gelir. Aynı zamanda bu dönem şehirleşme hareketlerinin başladığı döneme tekabül eder. Şehrin altyapı ve ulaşım olanakları sistemleşmeye başlar. O zamanlar inşası ses getiren ve şehrin en görkemli blok yapılarından biri olan Pera Palas’ın çizimi de Vallaury’e aittir. Pera Palas ; tasarımı bakımından hem neoklasik üslup örneklerindendir hem de diğer binalar için bir öğretici örnek olmuştur. ResimPera Palas Resimİstanbul Arkeoloji Müzesi ResimMarmara Üniversitesi Haydarpaşa Kampüsü Osman Hamdi Bey ( ) yılında İstanbul’da doğan Osman Hamdi Bey; Sanayi-i Nefise Mektebi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi), İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin kurucusu; arkeolog ve ressamdıseafoodplus.info Hamdi Bey’in hocaları zamanın ünlü ressamları olan Gerome () ve Boulanger () olmuştur. Osman Hamdi Bey; Nemrut Dağı Tümülüs’ünde, Lagina’da bulunan Hekate Tapınağı’nda kazılar yapmıştır. En önemli arkeolojik kazısı Sayda (Sidon-Lübnan) kazısından kral mezarlığı kazılarıdıseafoodplus.info lahitlerin arasında İstanbul Arkeoloji Müzesinde sergilenen dünyaca ünlü İskender Lahti’nin bulunması Osman Hamdi Bey’e de uluslararası bir ün kazandırmıştır. 16  Müzeciliğimizi ilk kez modern anlamda ele almaya başlayan Osman Hamdi Bey’in gerçekleştirdiği ilk işlerden birisi, yabancıların yaptığı kazılarda ortaya çıkan eserlerin yurt dışına götürülmesini yasaklamayı planladığı tüzük hazırlığı olmuştur. " Asar-ı Atika Nizamnamesini" yılında yeni baştan düzenleyerek eserlerin yurt dışına çıkarılmasını yasaklayan maddeler koydurmuştur. Böylece batılı ülkelere Osmanlı topraklarından eser akışını engellemiştir. Eserlerin kaydedilmesi, onarılması, nem ve rutubetten uzak ve sağlıklı bir şekilde korunup sergilenebileceği gerçek anlamda bir İmparatorluk Müze Binası yapılması için dönemin yöneticilerinden aldığı destekle, bugünkü İstanbul Arkeoloji Müzesinin ilk kısmını 'da, ikinci kısmını 'de ve üçüncü kısmını yılında Alexandre Vallury ile beraber tamamlayarak ziyarete açmışlardır. "Kaplumbağa Terbiyecisi", "Arzuhalci", "Kur'an Okuyan Hoca", "Silah Taciri", "Leylak Toplayan Kız“, "Şehzadebaşı Camisi Avlusunda Kadınlar“, "Feraceli Kadınlar“, "Mimozalı Kadın" ,”Ab-ı Hayat Çeşmesi” , “Mihrap” gibi tabloları Osman Hamdi Bey’in en ünlü eserleri arasındadır. Resimlerinde; Türk sanatı, kültürü, mimarisi, çinili panoları, duvarlar, halılar, süslemeli objeler, örtüler, kandiller, rahleler, türbe mekanları, hat levhaları, aile portreleri, insan figürlerini kullanmış, Osmanlı Kadınının iç ve dış mekanlardaki yaşayışını resmetmiş; Doğu/Batı, inanç/aşk, yaşam/ölüm gibi ikilemlerin izini sürmüştür. Batılı anlayışla figürlü resmin ilk temsilcisi; müzeci, arkeolog ve Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurucusu bir Osmanlı aydını olan Osman Hamdi Bey; yüzyılın son döneminde, sanat ve kültür alanında neoklasisizm akımının öncüsü olmuştur. Resim Sultan seafoodplus.info Türbesi Resim Kaplumbağa Terbiyecisi Resim Yeşil Camii Önü 17 3.ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : YÜZYIL VE SONRASI ÖRNEKLERİ Avrupa Kıtası Örnekleri Avrupa ‘ da Yüzyılın ortalarında başlayan Neoklasisizm akımı Yüzyıl ‘ da artık popülaritesini yitirmiş , Sanayi Devrimi sonrası büyük bir değişim başlamıştır ve bu değişimden en çok Avrupa kıtası etkilenmiştir. Yüzyıl Avrupa neoklasisizm örneklerine hem mimari , hem resim , hem de heykel sanat alanları üzerinde bir çok örneği seafoodplus.info olarak Gino Severini , Heykeltıraş olarak Mariano Benlliure ve Mimar olarak Ulisse Stacchini önemli örnekleridir. Gino Severini ( – ) İtalyan ressam gençliğinde Roma'da Boccioni ve Balla'nın, sonra Cezanne'ın etkisinde kaldı. 'de Fransa'da fütürist ressamların ilk sergisine katıldı. 'te kübizm üstüne çalıştı, sanatının evrimini 'de yayımladığı Du Cubisme Au Classicisme (Kübizmden Klasisizme) adlı eserinde anlattı. 'ten sonra kendini daha çok dini resim ve mozaik çalışmalarına verdi. Eserleri Paris Modern Sanatlar müzesinde, Paris'te Güzel Sanatlar müzesinde ve Avrupa ile Amerika'nın bellibaşlı koleksiyonlarındadır. Resim Aziz Peter Kubbesi Mariano Benlliure ( ) Mariano Benlliure, İspanya'da pek çok kamu anıtını ve dini heykeli yöneten ve kahramanca , gerçekçi bir tarzda çalışan bir İspanyol heykeltıraştıseafoodplus.info eski heykellerinde, balmumu ile modellenmiş ve bronzdan yapılmış, boğa güreşi temaları yer aldı. Resim Alcantara Avcıları Anıtı Ulisse Stacchini ( – ) Stacchini Roma ‘ da mezun olduktan sonra Özel binalar ve Kamu biaları tasarlamak amacıyla Milano’ya yerleşti. Donzelli evi, Motta ve Prisia evleri, Havari evi, Osnago'daki Villa Ambrosini Spinella, Pavia Eyaletleri Cassa Risparmio'nun merkezini tasarladı. En önemli iki eseri ; Guiseppe Meazza Stadyumu ve Milano Tren İstasyonu’seafoodplus.info Tren İstasyonu cephesinde kullandığı sütun tarzları , planlaması ve süslemesi Neoklasizm örneğidir. ResimMilano Tren İstasyonu 18  Amerika Kıtası Örnekleri Amerika kıtası için neoklasisist üslup , fedaralist üslup olarak da isimlendirilir. Amerika kıtası için en önemli temsilcisi Jefferson ‘ dan sonra bir çok örneği mevcuttur. Neoklasik üslup Amerika Birleşik Devletleri'nin ünlü Beyaz Saray'ında uygulandığı gibi bütün ülkede o derecede yaygınlaşmıştır ki varlıklı ailelerin evleri, geniş parklar içindeki villaları bile bu mimaride yapılmıştır. Henry Bacon Yüzyıl Amerika Neoklasik üslubun önemli temsilcilerindendir. Paterson Özgür Halk Kütüphanesi , Lincoln Anıtı neoklasik üslup için önemli örneklerindendir. Daniel Chester French ‘ de Yüzyıl Amerika kıtası için iyi bir neoklasik heykeltıraş örneğidir. Resim Lincoln Anıtı Resim Paterson Özgür Halk Kütüphanesi ResimDört Kıta Heykeli Resim ABD Gümrük Binası 19  SSCB Örnekleri Rus Devriminden sonra büyük bir değişim içine gidien Rusya’da çarlık düşüncesini tamamen ortadan kaldırmak için büyük bir inşaa süreci başladı. O sırada Petersburg , apartman dairelerin inşaasıyla kaplandı.Ancak Rus Neoklasisizm’i kuralları gereğince , yapının yapının merkezinde yer alması gereken tek bir ana hat mümkündü.Apartman evlerinin alt katları mağalarlardan arındırıldı , değiştirildi. Binalar inşaa edilmeden önce Rus neoklasisizmi ; tasarım çizimleri denilen analogların yaratılmasını kuralları ile açıklandı.Gravürler kopyalanmış ve Rus şehirlerine gönderilmiştir.Böylece ; bütün yapılarda kompozisyon tekniğinin netliği , detayların ince çizimi , hacimlerin uyumu ve hacimlerin yaratıcı olması sağlanmıştır. Binalar fonksiyonel gruplar halinde birleştirildi , yan kanaklar pasajlara bağlandı ve ön bahçeyi oluşseafoodplus.infoşaatlarda genellikle kullanılan beyaz taşın yanı sıra kırmızı tuğla kullanıldı.Bu dönemde ki yapılarda beyaz mermer kullanımı da oldukca fazladır. Resim seafoodplus.infoburg ResimMoskova Binası Resim Alexander Palas 20  Türkiye Örnekleri A)seafoodplus.info ( NEOKLASİK ) MİMARLIK AKIMI Birinci Ulusal Mimarlık Akımı veya Neoklasik Türk Üslubu veya Milli Mimari Rönesansı ağırlıklı olarak ile yılları arasında yaygın olan bir mimari üsluptur. Her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlamış bir üslup olsa da esas etkisini Türkiye Cumhuriyeti döneminde göstermiştir. Mimar Kemaleddin ve Vedat Tek'in öncülüğünü yaptığı ve ilk aşamada Neoklasik Türk Üslubu ya da Milli Mimari Rönesansı denilen ama sonraları Birinci Ulusal Mimarlık Akımı adı verilen bu mimari üslup bir Türk milli tarzını yaratmayı hedeflemiştir. Yeni üslup kullanılırken , her ne kadar milliyetçi olma hedefi güdülmüşse de, klasik Osmanlı yapılarında yer alan mimari öğeleri ve süslemeleri sıklıkla kullanılmıştır. 1. ULUSAL MİMARLIK AKIMI GENEL ÖZELLİKLERİ Mimarlar geçmiş mimarlık özelliklerine bağlı kalıyor, Osmanlı ve Selçuklu dönemine dair özellikler eserlere yansıyordu. Cephe yapımına önem veriyorlardı. Eserlerin planları neoklasisizm etkisini yansıtmaktaydı. Yapılar genellikle simetriktir. Cephelerde mermer sütunlar, bezemeler, başlıklar ele alınmıştır. İznik çinilerinden panolar üretilmiştir. Cephelere anıtsallık açısı verilmek istendiği için giriş ve köşeler kubbelerle hareketlendirilmiştir. Cephelerde çokça çıkmalara rastlanır. İş hanlarında sık kullanılmıştır. 1. Ulusal Mimarlık akımının en belirgin özelliği cephelerde hareketlilik ve ayrıntılı çalışmalarıdır. Mimarlar eski çizimlere baktığında yapı ve teknikleri kullanmaları bu çizimlerde karşımıza çıkar. Cumhuriyet kurtuluş döneminden sonra mimarlara çokça eleştiri gelmiş, Atatürk’ün isteğiyle yabancı mimarlar yurda davet edilmiştir. Akımın özelliği cepheler olduğu için plan ve yerleşim düzeni arka planda bırakılmıştır. Dönem yapılarında görülen özellik cephelerde kullanılan çıkmalardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ile Ankara’nın inşası olmak üzere faaliyete başlanır. ’lu yıllara kadar süren 1. Ulusal Mimarlık üslubu olarak anılan bu dönem birçok sayıda mimar temsil etmektedir. Bu mimarlardan en önemli iki temsilcisi Mimar Kemaleddin ve Mimar Vedat Tek’dir. MİMAR KEMALEDDİN ( ) Tam adı Ahmed Kemaleddin. Babası deniz subayı Ali Bey’dir. İlköğrenimini İbrahîmağa Mektebi’nde gördü, babasının Girit’te görevli bulunduğu sırada orada Arapça ve Fransızca öğrendi. Dönüşlerinde özel derslerle Fransızca öğrendi. Önce okulda Alman bir mimarın yardımcısı oldu. Dört yıl mimarlık ve yapı işleri ile uğraştıktan sonra hükümet tarafından öğrenimini tamamlamak üzere Almanya’ya gönderildi. Dört buçuk yıl Almanya’da okudu. Dönüşte Mühendis Mektebi’nin mimarlık ve yapıcılık hocalığına atandı. 21 Kudüs’teki Mescidi Aksâ'nın tamirinde gösterdiği başarı dolayısıyla İngiliz Krallık Mimarlar Enstitüsü üyeliğine seçildi. Türk ve İslâm eserlerini çok iyi inceledi. Yaptığı binalarda eski Türk üslûbunu yeni ihtiyaçlarla birleştirerek son mimarlık sanatımızda çığır açtı.Kemaleddin Bey´in mimarlık açısından en verimli dönemi arasındaki 10 yıl olmuştur. Mimar Kemaleddin önderliğinde süren çalışmalar arasında Sultan Ahmed, Fatih, Ayasofya, Yeni Cami gibi büyük külliyelerin yanısıra birçok küçük cami ve mescidin de onarımı bulunmaktadır. Atatürk´ün isteği üzerine, Çankaya´da yapılmak üzere, çağdaş gereksinimlere yanıt verebilecek nitelikte bir cami tasarlamış, Nafia Vekâleti adına da, Ankara Garı yanında yapılması düşünülen Devlet Demiryolları Umum Müdürlüğü Binası´nın tasarımına başlamıştır. BAŞLICA ESERLERİ İstanbul’da Birinciden Dördüncüye kadar Vakıf Hanları , Ankara Evkaf Apartmanı (Küçük Tiyatro) ,Tayyare Apartmanları ,Bebek ve Bakırköy Camileri,Ankara İstasyonu yanında Demiryolları Müdürlüğü binası ,Çamlıca Kız Lisesi,Sultan Reşad Türbesi ,Gazi Eğitim Enstitüsü (Günümüzde Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası) Resim Gazi Eğitim Enstitüsü (Günümüzde Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası) Resim Tayyare Apartmanları Resim İstanbul seafoodplus.infoıf Hanı 22 VEDAT TEK ( ) yılında İstanbul'da “Sırrı Paşazade Mehmet Vedad” olarak dünyaya gelen Mimar Vedat Tek, Türk tarihinde ‘‘Birinci Ulusal Mimari Akımı'' olarak geçen ekolün en önemli temsilcisi olarak tanınmaktadır. Paris’in önemli okullarından biri olan Ecole Centrale’de matematik ve mühendislik alanında dersler de aldıktan sonra üç yüz kişinin katıldığı yarışma sınavını kazanan ilk dokuz kişinin arasında yer alarak Ecole des Beaux Arts’a seçilmiştir ve böylece mimari öğrenimine başlamıştır. Matematik, resim ve heykel alanındaki becerilerinden dolayı okulu başarı ile bitirmiştir. Mimar Vedat Tek, Paris’te dokuz yıl kalmıştır ve öğrenim hayatı boyunca şehirdeki mimari yapılardan oldukça etkilenmiştir. Buna rağmen, Türkiye’ye döndüğünde oranın mimarisini kendi ülkesine taşımak yerine Türkiye’de inşa edilecek yeni yapılara kendisine özgü bir nitelik kazandırmak yani Türk mimarisini millileştirmek fikriyle Paris’te öğrenmediği konular olan Osmanlı ve Selçuklu mimarinin özelliklerini araştırmıştır. Mimar Vedat, Türkiye’ye döndükten sonra Sirkeci’de bir ofis açmıştır ve serbest mimar olarak çalışmaya başlamıştır. Bu dönemde ayrıca Şehremaneti Heyeti Fenniye Mimarı olarak atanmıştır. Ardından yılında Posta ve Telgraf Nezareti baş mimarlığına atanmıştır. Bu görevdeyken tasarladığı Büyük Postane binası ona Legion d’Honneur nişanı getirmiştir. Mimar Vedat Tek, projelerini hayata geçirirken aynı zamanda bugünkü adıyla Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi olarak bilinen Sanayi-i Nefise Mektebi’nde ve Yüksek Mühendislik Mektebi’nde mimarlık dersleri vermiştir. BAŞLICA ESERLERİ Sirkeci Büyük Postane Binası ,Haydarpaşa Vapur İskelesi ,Macaristan Konsolosluğu (Nişantaşı) , Defter-i Hakani Binası (İstanbul Tapu ve Kadastro Müdürlüğü) , İzmit Saat Kulesi ,Mesadet (Liman) Hanı ,Kastamonu Hükümet Konağı ,Mr. Varber Villası ,Enver Paşa Konağı ,Kadıköy Moda İskelesi ,İkinci TBMM Binası Resim İstanbul Tapu ve Kadastro Müdürlüğü Resim Sirkeci Büyük Postane Binası Resim Mesadet (Liman) Hanı 23 4.DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : SONUÇ Barok ve rokoko akımlarının popülaritesini kaybetmesiyle ortaya çıkan , Klasik Yunan ve Antik Roma üsluplarının yeniden kullanılmasını öngören neoklasisizm akımı Avrupa ‘ da başlamış etkisini bütün kıtalarda devam ettirmiştir. Yüzyılın ortalarında başladığı kabul edilen ve Yüzyılda popülaritesini kaybeden neoklasisizm akımı bir çok eser üzerinden günümüze çok önemli eserler bırakılmasını sağlamıştır. En önemli temsilcisi Palladio ‘ nun yazdığı ‘Mimarlık Üzerine Dört Kitap’ , kendinden sonra gelen neoklasist üslup temsilcilerine ilham niteliği taşımıştıseafoodplus.infosisist dönemde binalarda antik dönemde ki mimari teknikler kullanılmış , genellikle sade bir dil üzerine planlama oluşturulmuştur. Sanayi devriminden sonra , hızla kentlerde büyük bir hızla konutlaşma başlamıştırYüzyıl mimarlığına damga vuracak Rasyonalizm akımı , beton’un üretimi ve kullanımı neoklasisist üslubun popülaritesini yitirmesinde ki önemli etmenlerden biri olmuştur. Avrupa üzerinden baktığımızda İtalya’da başlamış olmasına rağmen Napolyon ‘ un Mısır kuşatması sonrası ele geçirilen sanat eserleri incelemeleri , değerlendirmeleri önemli bir etmen olmuştur. Roma İmparatorluğu’nun Pompei şehir planlamaları arkeolojik çalışmaları ile ortaya çıkarıldığında , Antik Roma mimari ve sanat stilleri hakkında fikir ve bilgi açığa çıkmıştıseafoodplus.info bilgilerin sentezlenmesi ve dönemin süslü sanat anlayışının geri planda kalması neoklasisizm akımını altın çağına getirmiştir. Rusya üzerinden sentez yapıldığında ; Yüzyılın sonralarında seafoodplus.info ülkesinin Batı Avrupa ‘ ya nazaran sanatsal ve kültürel olarak eksik kaldığını görmüştüseafoodplus.info Neoklasik üslubu’nu ortaya çıkaran en önemli faktör bu geri kalmışlıktır. seafoodplus.info ‘ nun gelişme öngörüsünü kendisinden sonra seafoodplus.info sürdürmüştür. Reformsal bir gündem oluşturmaya çalışan seafoodplus.info ve Katerina seafoodplus.infoburg’u Avrupa kültürünün gelişip büyüyeceği bir merkez haline getirmeye çalışmışlardır. Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti üzerinden bakıldığında ; Osmanlı Lale Devri ile sanatın altın çağını yaşamıştır.Dönemin padişahı seafoodplus.info sanatsal olarak geri kalmış İmparatorluğu , Batı’ya dönük ilerici bir devlet oluşturmaya çalışmıştıseafoodplus.info ile düşürülen padişah başarılı olamasa da sonraki padişah seafoodplus.info için önemli bir ilham kaynağı olmuş ve seafoodplus.info devam ettirmeye çalışmıştır. Türkiye Cumhuriyeti olarak bakıldığında yeni kurulan Cumhuriyet’in yeni bir şehir inşaa etmesi seafoodplus.infoşkent değişikliği ile yatırımlar ve değişim ; Ankara üzerinden başlatılmıştıseafoodplus.info görüşlü Atatürk sayesinde eksik görülen sanatsal izlenimler , yurtdışından ressam , mimarlar getirilerek giderilmeye çalışılmıştıseafoodplus.infoı’nın son döneminde eğitimini yurtdışında yapan mimarlar gelecek nesillerin yetiştirilmesinde önemli adımlar atmışlardır. Neoklasik akım Yüzyıl ‘ da yerini Rasyonalizm ve Art Nouveau akımlarına bıraktığı söylenilebilir. 24 seafoodplus.infoŞİNCİ BÖLÜM : KAYNAKÇA Akın , Nur () , yüzyılın ikinci yarısında Galata ve Pera , Literatür Yayıncılık , seafoodplus.infoı Anıktar , Serhat , Y.Y. Batılılışma Hareketlerinin Osmanlı Mimari Biçimlenişine Etkisi : Vallury Yapıları Örneği , 2.Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi Bildiriler Kitabı , Bridge , Nicole () , Mimarlık Mimari Üsluplar Önemli Yapılar ve Ünlü Mimarlar , Say Yayınları , seafoodplus.infoı Berlage , Hendrik () , Mimarlıkta Üslup Üzerine Düşünceler , Janus Yayınları Eroğlu , Özkan () Sanatta Üslup , Tekhne Yayınları Güncan, A, Yüksek Lisans Tezi , YÜZYILDA AVRUPA MİMARLIK HAREKETLERİNİN ve BATILILAŞMANIN OSMANLI KONUT MİMARİSİNE ETKİLERİ, İTÜ Karaman , Arzu , Yüksek Lisans Tezi , ANTİK MİMARİ ÖĞELERİNİN GEÇ DEVİRDEKİ KULLANIM BİÇİMLERİ VE BEYOĞLU – İSTİKLAL CADDESİ’NİN YÜZYIL APARTMAN CEPHELERİ İNCELEMESİ , İTÜ Kayaalp , Nilay , PERA’NIN YERSİZ YURTSUZ KAHRAMANLARI , YTÜ Kılıç , Alkım Doğan , Yüksek Lisans Tezi, VALLAURI’NİN KLASİSİST CEPHELERİ,HAZİRAN İTÜ Metin Sözen ve Uğur Tanyeli,Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, Remzi Kitabevi, , İstanbul s. 50 Mimari Akımlar , ,Yem Yayın Tümertekin , Aylin () , Mimarlık Antolojisi , Janus Yayınları , seafoodplus.infoı Uyar , Enes , Yüksek Lisans Tezi , MİMARİ AKIMLAR, ÜSLUPLAR VE YAPI MALZEMELERİ BAĞLAMINDA HASAN FETHİ , Mayıs , FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ seafoodplus.info seafoodplus.info seafoodplus.info resim/ seafoodplus.info seafoodplus.info i/ seafoodplus.info landmarks seafoodplus.info:T%C3%BCrkiye%27de_neoklasik_mimari 25 seafoodplus.info%C4%B1k_ak%C4%B1m%C4% B1 seafoodplus.info ARCHITECTURE2-Robin/plp seafoodplus.info seafoodplus.info seafoodplus.info?option=com_gts&arama=gts&guid=seafoodplus.info5b4f 39cc02a6b seafoodplus.info?Syf=26&Syz= seafoodplus.info seafoodplus.info mimari-nedir/ seafoodplus.info seafoodplus.info seafoodplus.info ve-usluplar/ 26 

&#;lü yıllarda İstanbul, Avrupalılaşma sürecine yeni girmiş ve hızla Avrupalı aydınların, burjuvaların uğrak mekânı haline gelmiştir. Osmanlı&#;nın &#;hasta adam&#; ilan edilmesi ile birlikte Avrupalıların stratejik planında ilk sıraya oturması da Avrupa milletlerinin Osmanlı&#;ya olan ilgisinin artmasını sağlamıştır. Tüm bu nedenlerden dolayı o dönemde Doğu medeniyetini temsil edebilecek bir şehir olan İstanbul, kısa zamanda Avrupalılar için bir cazibe merkezi haline gelmiştir. &#;lerin sonuna gelindiğinde ise İstanbul iyiden iyiye gelişmiş; sanatsal, kültürel ve sosyal açıdan Avrupalılaşmıştır. Bu etkinin yansıdığı en önemli alanlardan biri de tahmin edeceğiniz üzere İstanbul yapılarıdır. Osmanlı&#;nın son dönemlerinde İstanbul&#;da yapılan yapıların neredeyse tamamı, tam da bu nedenle batı esintisi taşımaktadır. Bu yazımızda sizlerle, bugün hala olanca heybetiyle yerinde duran ve Osmanlı&#;nın son dönemlerinden bugünlere ulaşmayı başarmış modern yapıları paylaşacağız. İşte İstanbul&#;un en önemli yapıları ve onların mimari özellikleri!

Pera Palace Hotel

Pera Palace Hotel, &#;lü yılların sonunda Paris- İstanbul seferleri gerçekleştiren Orient Ekspresi&#;nin başlaması ile birlikte, İstanbul&#;a varan yüksek tabakadan yolcuların lüks konaklama ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmıştır. Kısa sürede de farklı ülkelerden diplomatlar, devlet adamları, edebiyatçılar gibi önemli isimlerin uğrak noktası olmuştur.

Pera Palace Hotel, dönemin İstanbul&#;u için gerçek bir mimarlık harikasıdır. Otelin mimarı olan Alexander Vallaury, bu eseriyle Osmanlı&#;nın saltlaşmış mimarlık anlayışını tümüyle yıkmıştır. Otel Haliç manzarasını gören bir tepeye inşa edilmiş; mimarisinde ise neoklasik ve oryantalist öğeler bir arada kullanılmıştır. Gerek bu etkileyici özelliği gerekse o dönemde sahip olduğu teknolojik ilkler (elektrikli asansör, sıcak su) nedeniyle Pera Palace Hotel, Osmanlı&#;nın son dönemlerinde İstanbul&#;da bulunan en önemli yapılardan biridir.

Mısır Apartmanı

Bir asrı aşkın süredir Beyoğlu&#;nda şık ve zarif bir şekilde göğe uzanan Mısır Apartmanı, yılında dönemin ünlü mimarlarından Hovsep Aznavuryan tarafından yapılmıştır. Bu heybetli binanın mimarisi ise Art Nouveau (yeni sanat) denen sanat anlayışından izler taşımaktadır. Ön cephesi; gösterişli balkonları, loca boşlukları, geniş pencereleri ve yalın süslemelerle bezenmiş kesme taştan yapılma cephe heykelleri ile dikkat çekmektedir.

İstanbul Arkeoloji Müzesi 

Osmanlı&#;nın son dönemlerinde İstanbul&#;da yapılmış önemli yapılardan biri de İstanbul Arkeoloji Müzesi binasıdır. Bu özel binanın mimarı, aynı zamanda Pera Palace Hotel&#;in de mimarı olan Alexander Vallaury&#;dir. Neoklasik mimarinin en güzel örneklerinden olan yapı, cephelerindeki süslemeler ve anıtsal duruşu ile dikkat çekmektedir.

Vlora Han

Sirkeci&#;de bulunan Vlora Han, neoklasik mimarinin en seçkin örneklerinden biri olarak görülmektedir. Ünlü İtalyan mimar Raimondo D&#;Aronco tarafından yüzyılın başında, Art Nouveau tarzında inşa edilmiştir. Yapı bugün harabe durumunda olsa da cephesindeki gül motifli kabartmalar halen dikkat çekecek güzelliktedir.

Botter Apartmanı

İstanbul&#;daki ilk Art Nouveau tarzındaki bina olarak bilinen Botter Apartmanı da yine İtalyan mimar Raimondo D&#;Aronco tarafından yapılmıştır. Yapı, dünyada yüzyılın sonlarına doğru filizlenen Art Nouveau akımının Türkiye&#;deki en belirgin temsilcilerinden biridir.

Soho House

Beyoğlu&#;nun dikkat çeken yapılarından biri olan Soho House&#;nin mimarı, Giacomo Leoni&#;dir. Ünlü mimar, binanın yapımı için Piemonte gül ağacından yapma kapı ve pencere çerçevelerinden Carrara mermerine kadar birçok malzemeyi özel olarak İtalya&#;dan getirtmiştir. Binanın yapımının ise toplamda dokuz yıl sürdüğü bilinmektedir.

Çiçek Pasajı

Beyoğlu&#;nun simgesi olarak nitelendirebileceğimiz Çiçek Pasajı&#;nın mimarı, Cleanthy Zanno&#;dur. Binanın yapımı yılında sona ermiş ve içerisine Paris tarzında düzenlenmiş 24 dükkan, üstüne ise 18 lüks daire yapılmıştır. Ünlü İtalyan mimar tarafından yapılan bu etkileyici yapı, Neo- barok tarzda inşa edilmiştir. Kendine özgü mimarisi, büyüleyici atmosferi ve renkli iç dinamiği ile halen görenleri etkilemeye devam etmektedir.

Huber Köşkü

Boğaziçi&#;nin en dikkat çeken yalılarından biri olan Huber Köşkü&#;nün mimarı bilinmemektedir. Ancak burası da İstanbul&#;daki Art Nouveau tarzda yapılmış eserler arasında önemli bir yere sahiptir. Yalıyı kimin yaptırdığı ve kimin yaptığı bilinmese de August Huber&#;in yılında burayı bir Ermeni aileden satın aldığı ve ünlü mimar Raimondo D&#;Aronco&#;ya yalının çevresine birkaç yapı daha eklettiği bilinmektedir.