Nevrot

B r k m Derg s özneler böylel kle yer nden ed l r, teor k ant -hüman zm şeyler olaylaştırırken Kantçı otonom konumlarını bahşetmez öznelere, onlar kör taşıyıcılardır (träger). Göstergeb l m n mantığı karmaşık şeh r uzamında ver l d r: Kampfplatz, sermayen n mekânlarının, nevrasten n n ve f n de s cle’ n semptomoloj s olarak üret l r. Soru gayet açıktır. Aydınlanmanın -kap tal zm n- tar h , zorunlu olarak ant k te veya Ortaçağ’da kend s -olmayan’ı bet ml yordu, pek ya aydınlanmanın -kap tal zm n- tar h , “ş md ”n n tar h , nasıl yazılab l r? Soru lk başta -hâlâ- gülünç görünür; tar h düşünces , total ya da spes f k k plerde, muazzam b r h stor yograf l teratüründe, doğrudan burjuvaz ye mal ed lm şt r (bas t b r örnek ç n: Woolf, Tar h n Küresel Tar h ). Oysa burjuvaz n n kend s n n tar h , Marks st h stor yograf , b r tür hol zm ya da hak kat metaf z ğ yle -Althusser’ n kavramını kullanırsak- bas t b r şek lde tar h kıtasını açmakla kalmaz, aleth a le onu aynı zamanda da kapatır -tar h artık, antropoloj , sosyoloj , ekonom , s yaset b l m vs. g b b r araya get r lemez b n parçaya bölünmüştür artık ya da Lacan’ın ded ğ g b , yeter nce kel me yoktur. Başlangıç ç n t kel’ düşünel m: Kap tal zm ver l zaman-mekânda sermaye b r k m ve dereal zasyonunu gündel k hayatta örgütlemekted r. Gündel k hayatın kuramsal adı, şeh rd r. Buradan tek le sıçramayı deneyel m: Şeh rdek öznen n d yalekt k anlatısı -ps kanal t k uzam- nasıl üret leb l r? Sorun burada patlak vermekted r -evrensel ç n, Marks st üret m tarzları konseptüal zm ç n teor bu aşamayı yüklenmel d r-, önce şeh rdek öznen n fenomenoloj s n ve sonrasında bunun evrensel’e katılımının dolayımlarını araştırmalıyız. (Pekâlâ bu üçlü d yalekt k kategor y Lacan’dak mgesel-s mgesel-gerçekl k topoloj s ne benzeteb l r z.) Şehr n tar h n yazmaya g r şmekten söz ed yoruz burada. Ancak karşımıza, S mmel’ n semptomoloj k yazılarında tüm gücüyle gösterd ğ , algı bombardımanları çıkıyor ve ger çek l yoruz. Bu ger çek lme, nevrasten d r ve genel kavramsal uğrakta, nevrozdur. Şeh rdek özne, nevrot k yapıda fantez ye çek l r ve öznell k sanallaşır -s mulakrlar ve h pergerçekl k burada ortaya çıkar. Bu lk harekett r. İk nc hareket olarak şehr n tar h n bel rl dolayımlarla yazma denemeler n göstereb l r z. Gerçekç l ğe, Lukacs’ın Balzac’ına ya da büyük Rus romancılarına bakalım. Balzac’ın büyük başarısı b r katılaşmamış şeh r durumunda yatar; Balzac, klas k Marks st edeb yat eleşt r s ndek Engels’ n meşhur formülünü akılda tutarsak, b r soyut zorunlulukta kap tal zm n oluşum tar h n kolekt f ve t p k olarak yazmayı başarırken taşrayı ya da Haussman önces n n rokoko, amp r Par s’ n romanın deney tüpünde keşfetm şt r. Kap tal zm -somut evrensel’ - anlatmaktak meşhur başarısı aslında onunla tam olarak h ç karşılaşmamış olmasına bağlıdır. Balzac, ne b r sosyal stt ne de başarılı b r kap tal st -sadece flas etm ş ve borç altında olan b r ş adamıydı. Dolayısıyla Balzac’ın yolu artık kated lemez g b görünür. Gerçekç romanın Lukacsg l b ç mlend r lmes bu engeller aşma yollarını arıyordu ancak n ha olarak başarılı olduğu söylenemez (Lukacs’a avangart b r karşı çıkış ç n; Brecht, György Lukacs’a Karşı). Öte yandan büyük Rus romancılarının kader de az buçuk buna benzer: Turgenyev ya da Tolstoy, köylülüğün romancılarıdır. Tolstoy ç n Marks zm kanonundan klas k b r met n olarak “Leo Tolstoy as the M rror of the Russ an Revolut on” (Len n’ n öğret c olarak Tolstoy’da teşh s ett ğ noktaları, Zwe g ya da Troyat b yograf k anlatılarında bastırmak steseler de) orada durmaktadır. Turgenyev’ n taşralılığı da edeb yat kar yer n n başından t baren bel rl d r -Avcının Notları. Öyle k daha sonra, Kral Lear’ı Rus taşrasında yen den kurmaya b le g r ş r - Bozkırda B r Kral Lear. Taşralılığın katılığı çokça sosyeten n eleşt rmenl ğ nde b llurlaşır; bu l şk ler sah c l kten yoksun b r dumandan baret olab l r (Duman’ın f nal ndek t rat), ya da sosyeteye da r b r mahkeme, Savaş ve Barış’ın karakter ordusundak merceğ n sürekl kaydırılmasında veya İvan İly ç’ n ölümünde, D r l ş’tek yargıçın b r gün önce evdek patırtıdan doğan özens zl ğ nde b rden kurulab l r. Balzac’tak nesneler ve onların kusursuz ayrıntıları meta fet ş zm n n har ka b rer örneğ d r ancak bunlar tam da kap tal st öznell kler n ortaya çıkmaması pahasına sahnelen rler; Tolstoy veya Turgenyev’deyse gerçekç l k doğrudan köylülükle, kap tal st dürtüler n dışında olmakla kurulur. Şehr n tar h n gerçekç romanın dolayımı üretemez. Zola’nın natüral st d l oyunuysa, bu üret me yaklaşan b r adımdır ancak. Nesneler meta-poz t v zmle bet mlen r, eşyalar palet n sonsuz tonlarıyla gölge ve ışık oyunlarıyla “ş md ”de kayıt altına alınırken, emek ve sermayen n çatışan öznell kler ve gündel k hayat (soyaçek m ve ahlâk yozlaşmanın şemasıyla) romanda kurulur. Zola’nın romanının har tası k nc mparatorluğun zbeleşmes ve yok oluşunun tar h d r. Bu anlamıyla, şehr n tar h natüral zmde “yakalanır”. Ancak bu b l mc bet mleme-öyküleme b rkaç sorunsalı kend s yle b rl kte get r r; anlatı burada yazgısallaşır http://www.b r k mderg s .com/guncel-yaz lar//sehr n-fantast k-roman -lat fe-tek n-de-m t-ve- maj#.Ws6FtohubIU 2/4  Şehr n Fantast k Romanı: Lat fe Tek n’de M t ve İmaj