Bilim dünyası beyindeki organik karmaşık yapıyı halen çözemedi. Beyinde ilginç olan ise sinir ağlarının kablosuz olarak birbirleriyle elektrik sinyalleri üzerinden haberleşiyor. Sinir haberleşmesinin temel taşı ise yazımızın konusu Nörotransmitterlerdir. Bu minik kimyasal maddelerin neler yapabildiğini gördüğünüzde, beynin ne kadar harika bir yapı içinde olduğunu göreceksiniz. Bu yazımızda Nörotransmitter Nedir? Nörotransmitterlerin görevi ve işleyişi nedir? Nörotransmitterlerin sinir sisteminde rolü nedir? Nörotransmitterlerin Sağlığa Etkileri nelerdir? Nörotransmitter Çeşitleri nelerdir? sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
Nörotransmitterler (Neurotransmitter) sinir hücrelerindeki bilgi akışını sağlayan küçük kimyasal iletkenlerdir. Özellikle Beyin ve Sinir sistemi için önemli ola, bir çok ruhsal hastalığında nedeni olan bazı Nörotransmitterleri çok ça duyarsınız. Bunlardan en çok Dopamin ve Serotonin en çok duyulan ve en çok araştırılan Nörotransmitterlerdendir. İnsan vücudunu tepeden tırnağa saran ve beyinin hükmedeceği şekilde tasarlanan, sinir sistemi hakkında biraz bilgi verip, ardından Nörotransmitter dünyasından bahsedeceğiz.
Nörotransmitter Nedir? Sinir sisteminde kaç çeşit Nörotransmitter var?
İç klemens bouton presinaptik sinir lifi, nörotransmitter içeren çok sayıda veziküller üretilir ve saklanır. Presinaptik membran bir aksiyon potansiyeli ile depolarize edildiğinde, kalsiyum voltaj kapılı kanallar açılır (terminal düğmelerinin membranlarında bulunur). Bu, presinaptik membrandaki belirli membran proteinlerinin durumunu değiştiren ve terminal boutondan sinaptik yarığa nörotransmiterlerin ekzositozuna neden olan terminal boutona kalsiyum iyonlarının akışına yol açar.
Kısaca Yapısı ve Görevleri
Nörotransmiter, hedef hücreyi bir eyleme uyarırsa, o zaman bir uyarıcı sinapsta görev yapan uyarıcı bir nörotransmiterdir. Öte yandan, hedef hücreyi inhibe ederse, inhibe edici bir sinapsta hareket eden inhibe edici bir nörotransmiterdir. Dolayısıyla, sinapsın türü ve hedef dokunun tepkisi, nörotransmiter türüne bağlıdır. Uyarıcı nörotransmiterler, postsinaptik hücrelerin depolarizasyonuna neden olur ve bir aksiyon potansiyeli oluşturur.
Sinaptik yarığa salınan nörotransmiter, çok kısa bir süre, sadece dakikalar hatta saniyeler için hareket eder. Ya asetilkolin esteraz gibi enzimler tarafından yok edilir ya da geri alım mekanizmaları ile presinaptik nöronun terminal düğmesine yeniden emilir ve sonra geri dönüştürülür. Bu kadar hızlı, ancak kısa ömürlü uyarıcı etkiden sorumlu en iyi bilinen nörotransmiterler asetilkolin, norepinefrin ve epinefrindir.
Nörotransmiterlerin yanı sıra, nöromediyatörler adı verilen diğer sinaps ilişkili kimyasal maddeler de vardır. Nöromodülasyon, maddenin sinaps üzerinde ne kadar uzun süre hareket ettiğine bağlı olarak nörotransmisyondan farklılık gösterir. Nöromodülatörler, presinaptik nöronlar tarafından yeniden emilmez veya enzimler tarafından parçalanmaz. Bunun yerine, beyindeki diğer birkaç nöronun aktivitesini etkileyerek beyin omurilik sıvısında önemli miktarda zaman harcarlar. En iyi bilinen nöromodülatörler ayrıca dopamin, serotonin, asetilkolin, histamin ve norepinefrin gibi nörotransmiterlerdir.
Nörotransmitterler, spesifik bir cevap oluşturmak için prespinaptik membrandan sinaps aralığına salıverilen ve postsinaptik membrandaki bir reseptöre bağlanarak uyarıyı ileten kimyasal maddeler olarak tanımlanır. Nörotransmitterler, plazma, serum, cerebrospinal sıvı, trombositler, salya ve idrar da dahil olmak üzere çeşitli biyolojik sıvılarda bulunur. Beynin sinirsel regülasyonunda ve vücuttaki spesifik biyolojik fonksiyonların yerine getirilmesinde nörotransmitterlerin önemli bir rolü vardır. Bu derlemede, nörotransmitter maddelerin tanımlanmasında kullanılan kriterler, etki makanizması, sınınıflandırılması, salınımı, inaktivasyonu, tespit yöntemleri, anatomik olarak yerleşim yeri ve görevlerinden bahsedilecektir.Nörotransmitterler, spesifik bir cevap oluşturmak için prespinaptik membrandan sinaps aralığına salıverilen ve postsinaptik membrandaki bir reseptöre bağlanarak uyarıyı ileten kimyasal maddeler olarak tanımlanır. Nörotransmitterler, plazma, serum, cerebrospinal sıvı, trombositler, salya ve idrar da dahil olmak üzere çeşitli biyolojik sıvılarda bulunur. Beynin sinirsel regülasyonunda ve vücuttaki spesifik biyolojik fonksiyonların yerine getirilmesinde nörotransmitterlerin önemli bir rolü vardır. Bu derlemede, nörotransmitter maddelerin tanımlanmasında kullanılan kriterler, etki makanizması, sınınıflandırılması, salınımı, inaktivasyonu, tespit yöntemleri, anatomik olarak yerleşim yeri ve görevlerinden bahsedilecektir.
Anahtar Kelimeler:
Neurotransmitters are defined as chemical substances which are delivered to the synapse space of the prespinaptic membrane and transmit a stimulus by binding to a receptor on the postsynaptic membrane to form a spesific responce. Neurotransmitters are found in a variety of biological fluids, including plasma, serum, cerebrospinal fluid, thrombocytes, saliva and urine. Neurotransmitters have an important role in brain neurological regulation and fulfillment of specific biological functions in the body. In this review, neurotransmitter substances will be mentioned in terms of the criteria used for their identification, mechanism of effect, classification, release, inactivation, detection methods, anatomical location and tasks.
Keywords:
Tam Metin
Bibtex | @derleme { vanvetj435419, journal = {Van Veterinary Journal}, issn = {2149-3359}, eissn = {2149-8644}, address = {YYÜ Veteriner Fakültesi Dergi Editörlüğü Kampüs Van Turkey}, publisher = {Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi}, year = {2017}, volume = {28}, number = {3}, pages = {177 - 182}, title = {Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations}, key = {cite}, author = {Yılmaz, Osman and Soygüder, Zafer} } |
APA | Yılmaz, O. & Soygüder, Z. (2017). Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations . Van Veterinary Journal , 28 (3) , 177-182 . |
MLA | Yılmaz, O. , Soygüder, Z. "Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations" . Van Veterinary Journal 28 (2017 ): 177-182 < |
Chicago | Yılmaz, O. , Soygüder, Z. "Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations". Van Veterinary Journal 28 (2017 ): 177-182 |
RIS | TY - JOUR T1 - Nörotransmitter Maddeler ve Anatomik Lokalizasyonları AU - OsmanYılmaz, ZaferSoygüder Y1 - 2017 PY - 2017 N1 - DO - T2 - Van Veterinary Journal JF - Journal JO - JOR SP - 177 EP - 182 VL - 28 IS - 3 SN - 2149-3359-2149-8644 M3 - UR - Y2 - 2017 ER - |
EndNote | %0 Van Veterinary Journal Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations %A Osman Yılmaz , Zafer Soygüder %T Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations %D 2017 %J Van Veterinary Journal %P 2149-3359-2149-8644 %V 28 %N 3 %R %U |
ISNAD | Yılmaz, Osman , Soygüder, Zafer . "Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations". Van Veterinary Journal 28 / 3 (Aralık 2017): 177-182 . |
AMA | Yılmaz O. , Soygüder Z. Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations. Van Vet J. 2017; 28(3): 177-182. |
Vancouver | Yılmaz O. , Soygüder Z. Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations. Van Veterinary Journal. 2017; 28(3): 177-182. |
IEEE | O. Yılmaz ve Z. Soygüder , "Neurotransmitter Substances and Anatomical Localizations", , c. 28, sayı. 3, ss. 177-182, Ara. 2017 |