Nokta, nokta işareti, noktanın kullanıldığı yerler, kullanımı, noktalama işaretleri, Nokta, nokta işareti.
NOKTALAMA İŞARETLERİ KOLAY ERİŞİM ÇİZELGESİ
Noktalama İşaretleri: Nokta nedir? Noktanın kullanıldığı yerler ve örnekler
![]()
Nokta ( . )
1. Tamamlanmış cümlelerin sonuna konur.
Noktadan sonraki cümle büyük harfle başlar:
Bu sözcükleri nerede kullandığını hatırlayamadan uyuyakaldı.
Nokta, kalemin kâğıtla vuslatının ilk meyvesidir. (A. Turan Alkan)
Şimdi artık ne anılar var ne de gözyaşları. (Nazan Bekiroğlu)
2. Bazı kısaltmaların sonuna nokta konur:
Bnb. (Binbaşı)
Av. (avukat)
Prof. (profesör)
Dr. (doktor)
Yrd. Doç. (yardımcı doçent)
Cad. (cadde)
Sok. (sokak),
Mah. (mahalle)
s. (sayfa)
Böl. (bölüm)
çev. (çeviren)
ed. (edebiyat)
vb. (ve başkası, ve benzeri, ve benzerleri, ve bunun gibi),
Ecz. (Eczane),
Bulg. (Bulgarca),
İng. (İngilizce) vb.
3. Sayılardan sonra, sıra bildiren “-ıncı, -inci, -uncu, üncü” ekleri yerine konur:
5. (beşinci),
(on üçüncü);
III. Selim,
XVI. yüzyıl;
7. Cadde,
Sokak,
2. Mehmet vb.
4. Tarihlerde gün, ay ve yılı gösteren rakamları birbirinden ayırmak için konur:
,
vb.
UYARI: Ay isimleri yazıyla yazıldığı durumlarda ay adlarından önce ve sonra nokta kullanılmaz:
5. Saat, dakika ve saniye belirten sayıları birbirinden ayırmak için kullanılır:
Konser ’te başlayacak.
Otobüsüm ’te hareket edecek.
Saatler ’ü gösterdiğinde yaz saati uygulamasına geçilecek.
6. En az üç basamaklı sayılarda 3. basamaktan sonra ve her üç basamakta bir nokta konur.
,
,
vb.
7. Matematikte çarpma işareti yerine nokta kullanılabilir.
= 16,
= 45 vb.
8. Art arda sıralandıkları için virgülle ya da çizgiyle ayrılan rakamlardan sadece sonuncu rakamın sonuna konur.
5, 8 ve 9. maddeler;
XIII – XV. yüzyıl vb.
9. Bir yazının maddelerini gösteren harf veya rakamlardan sonra konur:
I. 1. A. a.
II. 2. B. b.
Dergi, kitap, makale, deneme seafoodplus.info künyelerinin sonuna konur:
KAPLAN, Mehmet, Oğuz Kaan Destanı, İstanbul
Şükrü Elçin, Halk Edebiyatı Araştırmaları 1, 2. Baskı Ankara
NOKTA İLE İLGİLİ EK CÜMLE ÖRNEKLERİ
Nokta, biten cümlelerin sonuna konur demiştik. İşte ek örnekler:
- Eve girdim ki kimse yok, herkes çoktan gitmiş.
- Okulda Ayşe'yi gördüm ama halini hiç beğenmedim.
- Ali çok güzel top sektiriyor.
- En iyi arkadaşım Semih'tir.
- Benim uzun sarı ve gür saçlarım var.
- Bugün çok ağrım var.
- Mutluluktan uçuyorlar.
NOKTALAMA İŞARETLERİ DENEME SINAVI
1. Hayatta güç olan üç şey vardır ( ) Bir sırrı saklamak ( ) bir yarayı unutmak ( ) boş zamanı kullanmak ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(:) (,) (,) (.) B) (:) (;) (,) (…) C) (;) (,) (,) (.) D) (.) (,) (,) (.) E) (.) (;) (;) (…)
2. Olgun bir insanı dost edinmek isterseniz ( ) eleştirin ( ) basit bir adamı dost edinmek isterseniz ( ) methedin.
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(,) (;) (;) B) (,) (;) (,) C) (,) (:) (,) D) (;) (:) (;) E) (;) (;) (;)
3. Çiçek sulandığı kadar güzeldir (I) Kuşlar ötebildiği kadar sevimli (II) bebek ağladığı kadar bebektir (III) Ve her şeyi öğrendiğin kadar bilirsin (IV) Şunu da öğren (V) "Sevdiğin kadar sevilirsin"
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine iki nokta (:) getirilmelidir?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
4. Bir nar ağacı vardı ( ) bir de darağacı ( ) namerde nar düşer ( ) merde darağacı.
Yukarıdaki parçada parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(,) (.) (,) B) (,) (;) (,) C) (,) (:) (,) D) (.) (:) (;) E) (…) (;) (…)
5. Rüzgâr ateş için neyse ( ) ayrılık da aşk için odur ( ) küçük bir aşkı söndürür ( ) büyük bir aşkı daha da güçlendirir.
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(,) (,) (;) B) (,) (,) (.) C) (.) (,) (:) D) (,) (;) (,) E) (;) (,) (…)
6. Dostluğun karşılıklı yakınlığında kendini dinlendirmeyen insan için hayat hayat mıdır (I) Karşısında kendinle konuşuyormuş gibi her şeyi söylemeye cesaret edebileceğin birini nasıl bulacaksın (II) İyi günlerinde senin kadar sevinecek biri var mı (III) Kara günlerinde senin kadar üzülecek bir dostun olmasaydı o günlere katlanmak ne zor olurdu (IV) Bunları düşündün mü hiç şimdiye kadar (V)
Yukarıdaki parçada numaralı yerlerden hangisine soru işareti (?) getirilemez?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
7. Akıllı bir adam ( ) her şeyin farkına varır ( ) budala ise her konuda düşüncesini söyler ( )
Yukarıda parantezle gösterilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(,) (:) (.) B) (:) (;) (.) C) (;) (;) (…) D) (,) (;) (.) E) (,) (;) (…)
8. Mutluluk (I) malda değil candadır (II) insan (III) ancak canı çektiği şeyi elde etmekle mutlu olur (IV) başkalarının hoşuna giden bir şeye sahip olmakla değil (V)
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine noktalı virgül (;) getirilmelidir?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
9. Biri ( ) sizi bir kez aldatırsa suç onundur ( ) ikinci kez aldanırsanız ( ) bilin ki suç sizindir.
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(,) (.) (,) B) (;) (.) (;) C) (,) (;) (,) D) (;) (;) (;) E) (,) (,) (.)
Elleriyle çalışan adam (I) işçi (II) elleri ve kafasıyla birlikte çalışan adam (III) usta (IV) elleri (V) kafası ve kalbiyle birlikte çalışan adam sanatkârdır.
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangi ikisine, diğerlerinden farklı noktalama işaretleri getirilmelidir?
I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV. D) II. ile IV. E) IV. ile V.
Anası ölen ( ) kadın ( ) babası ölen ( ) bey oldum sanır ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(,) (;) (;) (…) B) (,) (;) (,) (.) C) (,) (;) (…) (…) D) (;) (;) (;) (!) E) (?) (.) (,) (;)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, parantezle ( ) belirtilen yere noktalı virgül (;) getirilmelidir?
A) Zenginlik, gurbeti vatana ( ) yoksulluk, vatanı gurbete çevirir.
B) Bana yaşamı iki şey sevdirir ( ) Özgürlük ve aşk.
C) Aşk ( ) özgür ve kendiliğinden olduğu zaman yeşerir.
D) At ölür ( ) meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır.
E) Aklımız bir süngerdir ( ) yüreğimiz ise bir nehir
Neden iki kulağımıza karşılık bir dilimiz var ( ) Çok dinleyelim ( ) az konuşalım diye mi ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(?) (?) (?) B) (:) (?) (?) C) (:) (,) (.) D) (.) (;) (…) E) (?) (,) (?)
I. Dost, gücümü ( ) düşman, görevlerimi gösterir.
II. Bedenimizi hasta eden ( ) ruhumuzun baskısıdır.
III. İnsan akılla pir olur ( ) saçı sakalı ağartmakla değil
IV. Akıllı insan ( ) iki kez bir taşa dokunmaz.
V. Büyük mutluluklar () büyük acıların yanı başındadır.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde, parantezle ( ) gösterilen yere noktalı virgül (;) getirilmelidir?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Üç türlü yalan vardır ( ) Basit yalan ( ) kuyruklu yalan ve istatistik ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(!) (,) (…) B) (:) (,) (…) C) (:) (,) (.) D) (;) (;) (.) E) (,) (,) (.)
İnsanlara babasından para (I) mal (II) mülk kalır (III) fakat akıl (IV) düşünce kalmaz (V)
Yukarıda numaralandırılmış yerlerden hangisine noktalı virgül (;) getirilmelidir?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
İnsanın üç güvenilir arkadaşı vardır ( ) Yaşlı karısı ( ) yaşlı köpeği ve hazır parası ( )
Yukarıda parantezle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(;) (,) (…) B) (…) (,) (…) C) (:) (,) (…) D) (.) (,) (.) E) (:) (,) (.)
Üç çeşit arkadaşlık vardır: Birincisi su gibidir (I) her zaman yanında istersin (II) ikincisi ilaç gibidir (III) ihtiyacın olduğunda ararsın (IV) üçüncüsü mikrop gibidir (V)
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangi ikisine virgül (,) getirilmelidir?
I. ile II. B) II. ile III. C) I. ile III. D) III. ile IV. E) IV. ile V.
Mutlu olmanın iki yolu vardır ( ) İsteklerimizi azaltmak ya da imkânlarımızı çoğaltmak ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(:) (.) B) (:) (…) C) (;) (…) D) (.) (.) E) (,) (.)
Herkes, düşüncelerinde yanılabilir ( ) fakat aptallar bir türlü düşüncelerinden ayrılamazlar ( )
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(:) (;) B) (:) (.) C) (,) (:) D) (;) (?) E) (;) (.)
Matador ( ) yapayalnız ve kanlar içinde arenanın altındaki ( ) mumların yandığı loş odaya taşındığında ( ) onun elini tutan kadın da hep aynıdır ( ) Matadorun bir zamanlar terk ettiği eski kadın.
Yukarıdaki parçada parantezle gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
(,) (:) (,) (:) B) (,) (,) (.) (:) C) (;) (,) (,) (:) D) (,) (.) (,) (.) E) (,) (,) (,) (:)
Hayatı iki parça halinde yüzdürmekten vazgeçip istediklerini sınırsızca ve korkusuzca gerçekleştirmeye uğraşanlara çılgın dememiz ( ) isteklerimizle yaptıklarımız arasında hep bir farklılık olduğunu ve hep de öyle olacağını kabullenmemiz ( ) bir şeyi yaşamak isterken bir başka şeyi yaşamayı akla ( ) kurallara ve hayata uygun bulmamız, hayatın gerçeği mi ( )
Yukarıdaki parçada parantezle gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
(,) (;) (.) (?) B) (;) (;) (,) (?) C) (,) (.) (;) (?) D) (,) (,) (;) (?) E) (;) (,) (,) (?)
Kitaplardaki fotoğraflarda tabletlerin ve üzerlerindeki çivi yazısı işaretlerin kimi büyük ( ) kimileri küçük görünüyordu ( ) acaba gerçek boyutları neydi ( )
Bu parçada parantezlerle belirtilen yerlere sırasıyla, aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri getirilmelidir?
(,) (?) (?) B) (,) (;) (?) C) (;) (;) (.) D) (…) (,) (?) E) (,) (,) (.)
Nasıl da hoyrattın bana karşı (I) Ben senin kalbinde değil miyim (II) Neydik biz (III) O yıllarda senin neyindim ben (IV) Can yoldaşın mı, yol arkadaşın mı (V)
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Bir bilgin edasıyla şöyle diyorlardı ( ) Şimdi anlamı kavrayamıyorsun ( ) ama büyüdüğünüz zaman bu dillerin değerini anlayacaksınız ( )
Yukarıdaki parçada parantezle () gösterilen yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi getirilmelidir?
(;) (:) (.) B) (:) (;) (.) C) (:) (.) (.) D) (.) (;) (.) E) (.) (:) (…)
Unutuluş hepsinin acımasız cevabı oldu (I) Dipsiz bir karanlık (II) Çaresiz bir çıldırış (III) Hayata karışmamak için tek kalkanım, tek sığınağımdı dostluğun (IV) Tek silahımı yitirdim ve hayata teslim oldum (V)
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangi ikisine diğerlerinden farklı bir noktalama işareti getirilmelidir?
I. ile II. B) II. ile III. C) III. ile IV. D) II. ile V. E) III. ile V.
Seksenli yıllar ( ) yetmişlerin bir kopyası gibidir ( ) yeni aktörler yoktur ( ) büyük gazetelerdeki çizgi romanlar azalmaktadır.
Yukarıdaki parçada parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir?
(,) (:) (,) B) (,) (.) (,) C) (,) (;) (,) D) (,) (,) (;) E) (,) (.) (;)
İki roman arasında, egemen zihniyetle ona eleştirel bir tutum getiren karşıtının çatışması ( ) kalıplaşmış, yerleşik değerlere karşı çıkanın cezalandırılması ( ) cinayetleri çözme eylemini dışarıdan gelenin yüklenmesi gibi benzerlikler vardır.
Yukarıdaki parçada ( ) parantezle gösterilen yerlere aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi getirilmelidir?
(,) B) (;) C) (…) D) (:) E) (.)
(I) Dizleri karnında, çenesi dizine dayalı bir şekilde oturuyor. (II) Bir şehir yanıyor, ta kalenin burçlarına kadar. (III) Mavi, turuncu, yeşil ışıklar dökülüyor. (IV) Som kırmızı bir ışık, çizgisi karanlığı yararak uçuşuyor. (V) Ardından daha büyük gürültü, bir patlama oluyor.
Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisinde virgül yerinde kullanılmamıştır?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Şehrin etrafında (I) içinde (II) kalesinde savaş günlerce sürmüş. Sonra Rus ordusu Van'a girmiş (III) kaçabilen kaçmış (IV) Kaçamayanlar (V) Gerisini hiç düşünmek istemiyor.
Yukarıdaki parçada numaralanmış yerlerden hangisine üç nokta (…) konulması uygun olur?
I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
CEVAP ANAHTARI
1-A 2-B 3-E 4-B 5-D 6-D 7-D 8-B 9-C D B A E A C C E C A E E B B A B B C B D E
Konu: Noktalama işaretleri, Nokta, Virgül, İki Nokta, Noktalı Virgül, Üç Nokta,