Copyright , All rights reserved. [email protected]
ok deikenli normallik testi. oklu normallik testinde sfr hipotezi rneklemin tesadfi olarak belirlendii bir ana ktle iin lm yaplan btn
deikenlerin normal dalma sahip olduu eklinde belirlenir. arpklk ve basklk deerleri iin arzulanan alpha lek deeri FACTOR adl yazlmda n
tanml olarak = 0,05 eklinde belirlenmitir. Buna gre H(i) deeri = 0 ise, belirlenen anlamllk dzeyinde sfr hipotezi red edilmez. H(i) = 1 ise sfr
hipotezi reddedilir. Mardia basklk test deeri ,05 anlamllk testi iin kritik deerden byk ise oklu normallik red edilir. Aratrmada 12 deikenin
Mardia basklk ve arpklk deerlerinden sadece basklk deerinde anlamllk elde edilmitir. Mardia testinde basklk ve arpkln her ikisinde de oklu
normalliin karlanmas gerekmektedir. Aksi halde oklu normalliin karlanamadna karar verilir. Bu nedenle veriler zerinde polikorik korelasyona
dayal faktr analizi yntemi uygulanmtr.
Tablo 5. Değişkenlerin Çoklu Normallik Test Sonuçları
k
İlk ortaya atılan normallik sınaması Pearson tarafından tek örneklem için ki-kare uygunluk iyiliği testinin normal dağılıma uygulanmasıdır. Bunu takiben gittikçe veri gereksinimi daha az olan diğer normallik sınamaları geliştirilmiştir. Diğer taraftan istatistiğin bir özel uygulama dalı olan ekonometri ile uğraşanlar da özellikle regresyon tahmin hatalarının normal olup olmadığını incelemek için bu gelişmeye epey katkıda bulunmuşlardır. Şu liste değişik normallik sınaması isimlerini vermektedir:
Bu sınamalarda sıfır hipotez veri dizisinin normal dağılıma benzer olmasıdır. Bu nedenle normal olmayan veri için yeter derecede küçük bir p-değeri (yani genellikle %5den veya %1den küçük) ortaya çıkacak ve sıfır hipotez olan veri dizisinin normal dağılıma benzerliği hipotezinin reddedilmesine neden olacaktır.
Yukarıda incelenen normallik sınamalarında veriler örneklemden gelmektedir. Normallık sınamasının diğer bir önemli uygulanması bir pratik ekonometri araştırma yapılmaya başladıktan sonra, bir regresyon doğrusu için kestirim yapıldıktan sonra elde edilen regresyon sonucunda bağımlı değişken verilerinin regresyon kestirim değerlerinden farkının, yani kestirim hatalarının incelenmesi sırasında kullanılır. Bir doğrusal regresyon için bu hataların normal dağılım göstermemesi halinde tahmin değerlendirilmesi veya post-tahmin analizi sırasında kullanılan F-sınaması, t-sınamaları ve ki-kare sınamaları için gerekli varsayımların (yani hataların normal olmasının) doğru olmadığı ve bu sınamalar yapılsa bile sonuç çıkartıcı güçlerinin zayıf olacağı bilinmektedir. Onun için regresyon tahmini yapıldıktan sonra hataların normal olması istenir bir sonuçtur ve bunun gerçekte olup olmadığı normallik sınamaları ile kontrol edilir. Eğer hatalar normal dağılım göstermezlerse, kullanılan fonkisyon şeklinin asgari bir açıklayıcı değişken için hatalı olduğu, veya bazı önemli açıklayıcı değişkenin analizde bulunmadığı neticesi çıkarılır. Ekonometri kitapları değişik normallik sınamasının kullanılmasını tavsiye etmektedirler. Örnegin, Gujarati () ve Judge et al () Jarque-Bera sınamasını önermektedirler. Özel ekonometrik analiz komputer paketleri (örneğin Eviews, Gretl vb.) hatalar için normallik sınanmasını bir alışkanlık gibi sırası gelince ifa etmektedirler.
SPSS’te birçok analizi yapmaya geçmeden önce toplanan verilerin normal dağılıma sahip olup olmadığını tespit etmek büyük önem taşımaktadır. Çünkü kullanılacak testler, verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine göre farklılaşmaktadır.
Burada detaylı teknik bilgiler vermeden normal dağılımın ne olduğu ve normallik testinin SPSS’te nasıl yapıldığı üzerinde duracağız.
Normal dağılım nedir?
Verilerimin normal dağılıma sahip olup olmadığını nasıl tespit edebilirim?
Her türlü sorunuzu veya beğeninizi yorumlar kısmından bize iletebilirsiniz. Bundan özellikle mutlu olacağımızı belirtmek isteriz.
Ayrıca, ücretsiz olarak sunduğumuz içeriklerimizi takip etmek için kanalımıza abone olursanız çok mutlu oluruz. seafoodplus.info
Videolardaki kaynaklar şunlardır:
Çarpıklık ve basıklık değerlerinin;
+- 1,00 değerleri arasında olmasının yeterli görüldüğü kaynak: Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., Köklü, N. (). Sosyal Bilimler için İstatistik (7. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. Sayfa 48 ve
+- 1,50 değerleri arasında olmasının belirtildiği görüldüğü kaynak: Tabachnick, B.G., Fidell, L.S. (). Using Multivariate Statistics (6th Ed.). Boston: Allyn & Bacon.
+- 2,00 değerleri arasında olmasının belirtildiği kaynak: George, D., Mallery, M. (). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference (10a Ed.). Boston: Pearson.
Çarpıklık ve basıklık değerlerinin standart hataya bölünmesi sonucunda +-1,96 arasını belirten kaynak: Büyüköztürk, Ş. (). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi. Sayfa
Shapiro Wilks ve Kolmogorov Smirnov testlerini belirten kaynak: Büyüköztürk, Ş. (). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi. Sayfa