Çocuğun Matematik Zekası Nasıl Geliştirilir

Dünyadaki tüm kişisel bilgisayarların yüzde 90’lık bir kısmını çalıştıran işletim sistemini; yani Windows’u icat eden Bill Gates’i de aklınızın bir köşesinde tutun.

Bu nitelikli ve faydalı insanları ortak bir noktada birleştiren en önemli özellikleri neydi? Dünyanın neredeyse tamamını etkileyen bu insanların hepsi sayısal zeka düzeyi yüksek insanlar.

Sayısal Zeka Nedir?

Sayısal Zeka: Sorunları ya da sorun olması muhtemel şeyleri mantıksal açıdan detaylı ve hızlı bir şekilde analiz edip, çözüm üretme, bilimsel araştırmalar yapmaya yatkınlık ve sayısal/matematiksel işlemleri kolayca çözebilme yeteneğidir. Howard Gardner tarafından öne sürülen 8 çoklu zeka türünden biridir.

Sayısal zeka düzeyi yüksek olan insanlar, mantıklarını ve neden-sonuç ilişkisini dikkate alarak, edindikleri verileri analiz ederler. Çoğunlukla öznel verilerle çalışmazlar. Onları çeken net gerçekler ve verilerdir. İspat edilebilecek şekilde sonuca varma ve gözlemleme yeteneği de sayısal zekaya sahip olan bireylerde önemli bir özelliktir. Kimi zaman akılları karışık gibi bir izlenim verseler de zihinleri arka planda bir bilgisayar kıvraklığında çalışır.

Satranç ve strateji oyunları gibi hem analiz hem de planlama gerektiren oyunlarda başarılı olanların sayısal zeka düzeylerinin de yüksek olduğu görülür.

Dünyaca ünlü Harvard Üniversitesi profesörü Howard Gardner tarafından tanımlanan 8 çoklu zeka türü arasında yer alan sayısal zekanı, çocukların ileride yönelebilecekleri meslekler hakkında da bir fikir verdiği inancı yaygındır.

Dahilerin Sırrı: Sayısal Zeka Nasıl Gelişir? Geliştirme Yolları

Sayısal zekasını geliştirmek isteyenlerin matematik alanında çok iyi olması gerektiğine dair yaygın bir inanış olsa da, aslında bu özellik şart değildir. Gerekli olan tek şey, sayısal zekanızı geliştirmeye kendinizi adamış olmanızdır.

Sayısal zekayı geliştirmek sandığınız kadar zor değil. Sayısal zeka düzeyi yüksek olan insanlar genelde “mantıklı” insan olarak adlandırılırlar. Bu durum, kavramlar arasındaki şekilleri ve soyut bağlantıları saptamada başarılı olduğunuzu da ispatlar.

Her insanın ideal öğrenme biçimi farklıdır. Kimileri okuyarak öğrenirken, kimileri için ise en iyi öğrenme yöntemi dinlemektir. Bazı insanlar ise yaparak, uygulayarak en iyi şekilde öğrenirler. Sayısal zeka geliştirme yöntemleri arasında birçok farklı seçenek değerlendirilebilir. Mesela, başlangıç olarak sudoku çözebilir ya da sayısal bulmacalarla pratik yapabilirsiniz.

Sayısal zeka potansiyelinizi nasıl geliştireceğini bilmeyenler için iyi bir haberimiz var! İşte, son derece basit yöntemler ve egzersizlerle “Sayısal zeka nasıl geliştirilir?” sorusunun detaylı cevabı:

• Mantık Bulmacaları Çözün: Neredeyse herkes zeka sorularını, bilmeceleri ya da bulmacaları sever. Aslında bu tür egzersizler, sadece kılık değiştirmiş durumda olan mantık bulmacalarıdır. Mantıksal düşünme potansiyelinizi arttıracak mantık bulmacalarını çözmek hem çok zamanınızı almaz hem de çözme süreci son derece keyiflidir.
• Kutu Oyunları/Kutu Oyunları Oynayın: Stratejik düşünme becerinizi geliştirmenize katkı sağlayacak kutu oyunları, sayısal zeka gelişimi için de son derece doğru bir yoldur. Sayısal zekanızı bir üst seviyeye çıkarmak için destekleyici özelliği olan kutu oyunları ile eğlenceli zaman geçirebilirsiniz.
• MentalUP ile Tanışın: Hızlı ve etkili biçimde kendinizi sınamak ve neler yapabildiğinizi görmek, etkili bir sayısal zeka gelişimi için en nitelikli başlangıç olacaktır. Zeka soruları, bulmacalar ve kelime oyunları ile zeka gelişimini zahmetsiz biçimde desteklemek mümkün. Akademisyenler tarafından geliştirilen ve oyunlaştırılmış sayısal zeka oyunları sunan MentalUP ile 4 yaş ve üzeri herkes, potansiyelinin farkına vararak, sayısal zeka gelişimini eğlenceli biçimde şekillendirebilir. Telefon, tablet ya da bilgisayarlar üzerinden oynanabilen MentalUP, uygulama marketlerinde de en iyi puana sahip oyunlar arasında yer alan bir sayısal zeka oyunu olması sebebiyle özellikle yaş arası çocukların gözdesi.
• Günlük hayatta, zaman ya da mekan farketmeksizin yapabileceğiniz bazı egzersizler ile de sayısal zekanızı destekleyebilirsiniz. İşinizi yaparken bir yandan da kafanızın içinde matematiksel işlemler yapmak, rakam odaklı bulmacalar çözerek bir başlangıç yapabilirsiniz.

“Zeka, dünyayı yerinden oynatmaya yarayan maniveladır.” - Balzac

En Eğlenceli Sayısal Zeka Soruları ve Sayısal Zeka Oyunları

Sayısal zeka seviyenizin yükselmesine destek olmak için birçok farklı seçenek mevcut. Bu seçenekler arasında sayısal zeka oyunları ise ön plana çıkıyor. Alt kısımda sunduğumuz oyunlaştırılmış egzersizler ile sayısal zeka potansiyelinizi arttırmaya anında başlayabilirsiniz. Daha fazla zeka oyunu ve sayısal zeka soruları için MentalUP’ı ziyaret etmeyi unutmayın.

Bu zeka oyunu, çocukların 4 işlem, konsantrasyon ve matematik becerilerinin gelişimini destekliyor.

BAŞLAT

Çocukların matematik becerisini geliştiren bu zeka oyunlarında zamana karşı yarışıyorsunuz!

BAŞLAT

Bu zeka oyunu sayesinde çocukların görsel dikkat, odaklanma ve sürdürülebilir dikkat becerilerinin gelişimi destekleniyor.

BAŞLAT

Matematiksel zeka oyunu ile çocuğun görsel dikkat ve sayma becerileri gelişir.

BAŞLAT

Sayısal Zeka Testi Nedir?

Sayısal Zeka Testi: Sayısal işlemler, mantık ve akıl yürütme becerisi ile sonuca varma yeteneklerinin belirlenmesine olanak veren bir tür zeka testidir. Sayısal zeka testleri sayesinde, çocukların ve yetişkinlerin mantık yürütme becerileri, matematiksel işlemlere yatkınlığı ve mantık kurma becerileri ölçümlenir.

Her şeyin büyük bir hızla dijitalleşmesine ve bilgisayarlara endeksli hale gelmesine paralel olarak; sayısal zekası yüksek kişileri görkemli bir gelecek bekliyor. Yaşamın her alanında sayısal zekası yüksek insanlara ihtiyaç duyulacağından, bu alanda kendini geliştirenlerin birçok iş kolunda rahatlıkla yükselebileceğini unutmayın.

Hangi Ünlülerin Sayısal Zekası Yüksek?

Bilim, sanat ve teknoloji dünyasına baktığınızda, sayısal zekası yüksek ünlülere rastlamak oldukça kolay. Eşi benzeri olmayan zeka kombinasyonları ile güçlü ve zayıf yönleri, onları böylesine başarılı insanlar haline getirdi.

Albert Einstein: Modern bilimde büyük bir dev olan Einstein’ı “İzafiyet Teorisi’”nden tanıyoruz. Aynı zamanda muzip bir bilim insanı olan Einstein, sayısal zeka düzeyi yüksek ünlü isimler arasında yer alıyor. Einstein’ın sayısal zekasının yüksekliğini ilginç kılan detaylardan en önemlisi, okul döneminde öğrenme güçlüğü yaşamasıdır. Bundan dolayı, asla ümitsizliğe kapılmamanızı öneririz.

Stephen Hawking: Zaman ve uzayla ilgili çalışmalarından bildiğimiz İngiliz fizikçi Hawking de sayısal zeka düzeyi yüksek insanlardan biri. Hawking’le ilgili en ilginç detay ise hastalığı. Bu sebepten dolayı tekerlekli sandalye kullanıyor, konuşamıyor ve bilgisayar aracılığıyla iletişim kurabiliyordu ama hiçbir zaman ümidini kaybetmedi. Ünlü, “Büyük Patlama Teorisi” Hawking’in eseridir.

Thomas Edison: Geceleri evlerimizin ve sokaklarımızın aydınlatılmasını sağlayan ampuülü, icat eden adam olan Edison, sayısal zekası yüksek ünlüler arasında belki de hayatımıza en çok dokunanıdır. Edison da hem işitme engelli olması hem de dislektiksik olmasını umursamadan birçok icadın babası olmuştur.

Johannes Kepler: YüzyıldaYüzyıl’da yaşamış olan Alman gökbilimci ve matematik dehası Kepler, sayısal zekası yüksek ünlülerden biridir.

Bill Gates: En yaygın kullanılan işletim sistemi Windows’un ve Microsoft’un kurucusu Gates, hem disleksili hem de sayısal zekası yüksek ünlüler arasında yer almaktadır. Gates ayrıca, dünyanın en zengin insanlarından biridir.

Mark Zuckerberg: Dünyadaki hemen hemen herkesin en az günde 1 kere ziyaret ettiği Facebook’un kurucusu Zuckerberg, sayısal zekası yüksek ünlüler arasında belki de en çok tanıdığımız.

Bu Meslekler, Sayısal Zekası Yüksek Olanlar İçin

Sayısal zeka düzeyi yüksek olan çocuklar için en uygun meslekler, kendilerini ifade etmekte güçlük çekmeyecekleri mesleklerdir. Peki, hangi meslekler bunlar? İşte cevabı:

• Bilgisayar Mühendisi/Programcısı/Teknisyeni
• Yazılım Mühendisi
• Sistem Analisti
• Ağ Analisti
• Veritabanı Uzmanı/Tasarımcısı
• Mühendis (Elektronik, inşaat, mekanik, kimya, endüstri)
• Muhasebe Uzmanı
• Maliye Uzmanı
• Finans ve Yatırım Danışmanı
• Matematik Uzmanı
• İstatistikçi
• Mimar/İç Mimar
• Fizikçi
• Astronomi Uzmanı/Gökbilimci
• Doktor/Hemşire/Sağlıkçı/Eczacı

Matematiksel zeka günlük hayatımızı idame ettirebilmemiz için ihtiyacımız olan bazı temel becerileri kapsamaktadır. Bu yazımızda çocuklarda bulunan matematiksel zeka üzerinde duracağız. 

Matematiksel zekaya yönelik eğitim ve öğretim çocukların bilişsel gelişlerinin en temel parçalarından biridir. İnsanlar aşağıdakileri açıklayabilmek ve analiz edebilmek için matematiksel yeterliliğe ihtiyaç duyarlar:

• Miktarlar
• Uzay
• Şekiller
• Değişiklikler
• İlişkiler
• Belirsizlikler ve rastgelelik

Gördüğünüz üzere, matematiksel zeka bir insanın hayatının hemen hemen her alanında mevcuttur. Bu nedenle, küçük yaşlardan itibaren çocukların matematiği anlamayı öğrenmesi ve matematiğin değerini bilmesi çok önemlidir.

Çocuklarda Matematiksel Zeka

• Durumları mantıklı bir şekilde analiz etmek
• Matematik problemlerini çözmek
• Sayısal niceleme sistemlerini kullanmak ve ifade etmek
• Keşfe dayalı zorlukların üstesinden gelmek

Çocukların bu becerileri kazanabilmesi için sayılar ve bunların kullanım alanları konusunda kendilerini rahat hissetmeleri gerekmektedir. Çocuklar aynı zamanda matematiksel olarak sunulan bilgileri anlamayı da öğrenmelidir.

Dolayısıyla, Maria del Carmen Chamorro’ya göre çocukların okulda öğrenmesi gereken matematiksel beceri aşağıdakileri kapsamalıdır:

• Matematiksel kavramları, özellikleri, ve ilişkileri kavramsal olarak anlamak
• Yöntemsel becerilerin geliştirilmesi
• Stratejik düşünmek, problemleri çözmek, ifade etmek ve formüle etmek
• İletişim beceriler ve matematiksel yargılama
• Matematiğe yönelik olumlu tutum
• Kişinin kendi matematiksel yeteneklerinin bilincinde olması

Okullarda matematik eğitimi

Mevcut eğitim sisteminde matematik öğretimi genellikle rutine ve tekrara bağlı bir şekilde yapılmaktadır. Başka bir deyişle, çocuklar sürekli hesaplama ve aritmetik egzersizleri yaparak öğrenmektedir. Bu egzersizlerle çocukların matematiksel becerilerinin bir süre sonra otomatik hale gelmesi hedeflenmektedir.

Okulların sunduğu matematik dersleri çocukların herhangi bir konu üzerinde bir çözüm bulabilmeleri için atmaları gereken bir dizi adımı ezberletmeyi kapsamaktadır. 

Sonuç olarak, çocuklar birçok konuda derinlemesine düşünme veya mantıksal akıl yürütmeye ihtiyaç duymadan mekanik olarak sorun çözmeye başlarlar. Otomatik olarak belirtilen adımları atmaya başladıklarında doğru sonuca ulaşabilmektedirler.

Bu sorunun çözülebilmesi için öğretmenlerin geleneksel öğretim yöntemlerini değiştirmesi gerekmektedir. Bunun yerine daha pratik yöntemlerin benimsenmesi gerekmektedir. Bir başka deyişe, öğrencilerin sayısal bilgiyi nasıl kullanabileceğini örnekleyen gerçek hayat egzersizleriyle matematik öğrenmesi gerekmektedir.

Bu kapsamda, yeterliliğe dayalı olan eğitim bir dizi yenilikçi unsuru da beraberinde getirecektir. Bunları da aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

• Matematik öğrenme sürecine karşı üretken tutumu en üst seviyeye çıkarmak.
• Matematiği eğlenceli etkinliklerle öğreterek hem eğlenmeyi hem memnuniyeti teşvik etmek.
• Problem çözümüne yönelik yaratıcılığı geliştirmek.
• Matematiksel nesnelerin faydalı bir şekilde idare edilmesini teşvik etmek.
• Mantıksal düşüncenin nasıl kazanılacağına kafa yormak.
• Matematiksel bilginin gerçek yaşam durumlarına aktarılmasını en üst seviyeye çıkarmak.
• Yeni teknolojiyi etkin bir şekilde kullanabilme yeteneğini geliştirmek.

Matematiksel zeka gelişiminin önemi

Matematiksel zeka geliştirmek modern kültürde ve toplumda yaşayabilmenin temel bir parçası haline gelmiştir. Bu düşünsel kapasite sayesinde planları, haritaları, grafikleri, tabloları ve analizleri anlamamız mümkün olmaktadır. Bu kapasite bize aynı zamanda alışveriş yapmak, faturaları ödemek, seyahat etmek, reçeteleri takip etmek gibi yetenekleri de sağlamaktadır.

Başka bir deyişle, mantıksal ve sayısal hesaplama bilgisini anlamamız ve bilmemiz sayesinde karşımıza çıkan günlük işleri yapabilmemiz mümkün olmaktadır. Matematiksel zeka aynı zamanda eleştirel ve ıraksak düşünceleri de teşvik etmektedir. Bu yetenekler olmadan aşağıdaki günlük işleri yapabilmemiz mümkün değildir:

• Tartışma ve müzakere yapmak, fikirleri belirli kriterlerle savunmak.
• Meydanın sunduğu bilgiyi seçebilmek ve anlayabilmek, özellikle de konunun matematiksel yönleri ağır basıyorsa (istatistik, ekonomi haberleri v.b.)
• Bilgiler ve kavramlar arasındaki kalıpları ve ilişkileri aramak.
• Ayrıntılara dikkat etmek.

Yeri gelmişken İspanya’daki Granada Üniversitesi’nde bulunan Matematik ve Öğretim Yaklaşımları El Kitabı’nda yer alan bilgiye dikkat çekmek istiyoruz: