Ölen babanın ve annenin emekli maaşını almak için sosyal Güvenlik Kurumuna başvuruda bulunmak gerekir. Gerekli şatları taşıyan kız çocuk, erkek çocuk, eş, anne ya da baba maaşları alabilir.
Ölen Babanın ve Annenin Emekli Maaşını Kimler Alabilir?
Ölen anne ve babanın aylıkları eşine, çocuklarına ya da anne ve babasına bağlanabilir fakat bunların şartları vardır.
Ölen kişinin eşine aylık bağlanması için ölüm tarihinde eşi ile yasal evlilik bağının olması şarttır. Sigortalı kişinin dul eşine yarısı, aylık bağlanmamış olan ve çocuğu da olmayan dul eşine ise gelir ya da başka bir aylık bağlanmamış olması şartı ile %75'i bağlanır.
Ölen kişinin çocuklarına aylık kalması için çocukların yaşı, malullük durumu, cinsiyet, medeni hali ve öğrenim durumu dikkate alınır. tarihinden sonra ölüm aylığı talebinde bulunan çocuklardan 18 yaşında ve lise çağında olması halinde 20 yaş ve yükseköğretim çağına geçerek 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanır. Eğer bu süreçte çocuklar sigortalı çalışmaya başlarsa yine de yaş sınırı dolana kadar emekli maaşı almaya devam ederler.
Kız çocuklara ölen anne ve babanın emekli maaşının bağlanması için evli olmaması, evli olsa da sonradan boşanmış ve dul olması şartı bulunur. Kız çocuklara emekli maaşının bağlanması için yaş ya da öğrenim durumu şartı yoktur.
Erkek çocuklara ölen anne ve babanın maaşının bağlanması için evli olup olmadıklarına bakılmaz. Yükseköğretim görüyorlarsa 25 yaşını geçmemiş olmaları, ortaöğretim görmeleri halinde ise 20 yaşını doldurmamış olmaları gerekir. Eğer eğitim görmüyorlarsa 18 yaşını doldurmamış olmaları halinde erkek çocuklara ölen anne ve babanın emekli maaşı bağlanabilir.
Şartları Nelerdir?
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ölen sigortalı kişinin hak sahibi olanlara aylık bağlanması için en az gün malullük, ölüm sigortaları primi ya da yaşlılık sigortaları primi bildirilmiş olmalıdır. 4/1 (a) sigortalısı kişiler için ise her borçlanma süresi hariç en az 5 yıl süre ile sigortalarının bulunması ve toplamda gün malullük, ölüm sigortası ya da yaşlılık primi bildirilmiş olmalıdır. Bu şartların taşınması halinde emekli maaşı alınabilir. Ayrıca:
Vazife malullüğü, malullük ya da yaşlılık aylığı alırken ya da malullük, yaşlılık aylığı ya da vazife malullüğü bağlanmasına hak kazanmış fakat işlemlerini tamamlamamış,
Bağlanmış yaşlılık aylığı, vazife malullüğü ya da bağlanmış malullük sigortalı çalışmaya başlanması ile kesilmiş kişilere ölüm aylığı bağlanabilir.
Ölüm aylığının bağlanması için yalnızca 4/a (a) sigortalıları için tüm borçlanma süreçleri hariç en az 5 seneden beri sigortalı bulunmak, toplamda gün malullük, ölüm ve yaşlılık sigortalarının bildirilmiş olması şartında hak sahipleri tüm borçlanma şartlarının oluşması için dikkate alınmaz. Yalnızca tarihinden önce ölen sigortalı kişilerin 90 gün hesabında borçlanılmış olan tüm süreler dikkate alınır.
Ölüm Aylığı İçin Ne Yapmak Gerekir?
İlk ölüm aylığının bağlanması için işlemlere başlamak için Sosyal Güvenlik Müdürlüğüne gitmek gerekir. İkincil işlemler için de Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne gitmek gerekir. Eğer Bağkur kapsamında bir ölüm aylığı bağlatılacaksa sigortalının dosyasının olduğu sosyal Güvenlik Merkezine giderek Gelir-Aylık-Ödenek Talep Belgesi ile beraber gidilmesi gerekir. Gelir-Aylık-Ödenek talep belgesine ayrıca malul çocuklar için ise sağlık kurulu raporu ve vasi ilhamının da eklenmesi gerekir.
Not:
1- Aşağıdaki açıklamalar SGKnın internet sitesinde yer alan soru cevaplara dayanmaktadır. Emekli Sandığı kapsamında dul yetim aylığı alma şartlarıyla ilgili ayrıntılı bilgi için /22 sayılı SGK Genelgesine bakılabilir.
2- Aşağıdaki açıklamalarda örnek olarak babanın vefat etmesinden bahsedilmiş olmakla beraber, aynı durum annenin vefat etmiş olması halinde de geçerlidir.
4/1-a (SSK) kapsamında çalışan yetim kız çocuğu veya malul durumdaki erkek çocuğu emekli sandığı sigortalısı iken vefat eden babası üzerinden, babasının çalışma süresi de yeterliyse, yetim aylığı alabilir.
4/1-a (SSK) kapsamında çalışan kişinin devlet memuru olan eşinin vefat etmesi halinde, eşinin çalışma süresi de yetiyorsa, dul aylığı alabilir.
SSK kapsamında dul aylığı alan kız çocuğu, Emekli Sandığı sigortalısı babasının vefat etmesi halinde aynı zamanda babası üzerinden yetim aylığı da alabilir.
SSK emeklisi olan kız çocuğu, Emekli Sandığı emeklisi babasının vefat etmesi halinde ayrıca babası üzerinden yetim aylığı alabilir.
Eşinden dolayı Bağ-Kur kapsamında dul aylığı alan kız çocuğu, Emekli Sandığı kapsamındaki babasının vefat etmesi halinde aynı zamanda babası üzerinden yetim aylığı da alabilir.
Bağ-Kur kapsamında çalışan kadın sigortalı, devlet memuru iken vefat eden eşinden dolayı, eğer eşinin çalışma süresi de yeterliyse, dul aylığı alabilir.
4/1-c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışan kız çocuğu Emekli Sandığından yetim aylığı alamaz. Buna karşılık 4/1-c (Emekli Sandığı) kapsamında çalışan kadın, Emekli Sandığı emeklisi iken vefat eden eşinden dolayı % 50 oranında dul aylığı alabilir.
4/1-c (emekli sandığı) kapsamında çalışan birinin vefat etmesi halinde eşine veya çocuklarına dul veya yetim aylığı bağlanabilmesi için en az beş yıllık çalışma süresinin bulunması gerekir. Ayrıca kadınlara dul aylığı veya kız çocuklarına yetim aylığı bağlanabilmesi için evli olmamaları gerekir. Erkek çocuklarına da 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde ise 25 yaşını doldurmamış olmaları şartıyla yetim aylığı bağlanır. Erkek çocuğunun bu yaştan sonra yetim aylığı alabilmesi için çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmiş, yani malûl olması gerekir.
Öte yandan bu ayrıcalıklı durum 1 Ekim öncesi işe girmiş olan Emekli Sandığı sigortalılarının eş ve çocukları için geçerli olup, 1 Ekim veya sonrasında işe giren Emekli Sandığı (4/1-c) sigortalılarının eş ve çocukları çalışmaları veya gelir aylık almaları durumunda ayrıca dul veya yetim aylığı alamazlar, yani bu yönüyle SSK ve Bağ-Kur kapsamındakilerle aynı şartlara tabidirler. (seafoodplus.info)
Sosyal güvenlik mevzuatnda yer alan bilgiye göre ei, anne ve/veya babas vefat eden kiiler, onlarn emekli maan alabiliyor. Peki kimler, hangi artlarda birden fazla emekli maa alabilir? te, birden fazla emekli maa alma hakkyla ilgili merak edilen detaylar
SSK(4A), Ba-Kur(4B) veya Emekli Sand(4C) sigortas olan kiiler, vefat etmi einden dul maa alabiliyor. Her ay binlerce vatandan yararland çift maa hakk hem kadnlara hem erkeklere tannyor. Elerden biri vefat ettii zaman hayatta kalan kii, ölen einin emekli ayln alabiliyor. Dul ayl alan kii yeni bir evlilik yaptnda bu maa kesiliyor.
Einin ölümünden sonra dul ayl alan ve kendi emekli maa olan kadnlar, babalarnn vefatndan sonra yetim maa da alabiliyor. Bu durumda kiinin alabilecei maa says üçe yükseliyor. Buradaki önemli nokta, kiinin alaca maalarn farkl sigorta sistemlerine bal olmas. Örnein Ba-Kur emeklisi olan kadn, SSK’l einin vefatndan sonra dul ayl almaya devam ederken Emekli Sand'ndan emekli olan babasnn vefatnn ardndan da yetim ayl alabilir.
Emekli maann balanabilmesi için baz artlar var. Bunlar:
- Memur veya Ba-Kur'lu e, Ekim tarihinden sonra vefat ettiyse en az gün prim ödemi olma zorunluluu bulunur.
- Ekim 'den sonra ölen ve SSK'l olan kiinin ise 5 yldr sigortasnn bulunmas ve minimum gün prim ödemi olmal gerekir.
E çalyor veya emekliyse alnan, aylk maan tamam olmuyor. Bu durumda:
- Çalmayan ya da emekli olmayan kii, ölen einin maann %75'ini alr.
- Çalan ya da emekli olan kii, ölen einin maann %50'sini alr.
- Maa alma artlarn karlayan çocuklar varsa ödenecek para belli oranlarda pay edilir.
Çift maa almak için bavuruda bulmak isteyen kiilerin SGK l Müdürlüklerine gitmeleri gerekiyor. Bavuru yapacak olan kiiler ilk olarak ölüm ayl talep belgesini doldurarak kuruma iletmeli. Bunun dnda bavuru için gerekli olan tek evrak nüfus cüzdan.
Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?
Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
a-) En az gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,
b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş,
olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
Ayrıca;
a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,
b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,
durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
Ancak, 1/10/ tarihinden önce ölen sigortalıların gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.
Ayrıca, kendi nam ve hesabına ( sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.
Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
Ölüm aylığı, ölen sigortalının;
a-) Eşine,
b-) Çocuklarına,
c-) Anne ve babasına,
bağlanır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Eşine Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile yasal evlilik bağı bulunması şarttır. Sigortalının dul eşine % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 i oranında aylık bağlanacaktır.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Çocuklarına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
Ölen sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.
Hak sahibi çocuklara ölüm aylığı bağlama şartları aşağıda açıklanmış olmakla birlikte, 21/03/ tarihli ve sayılı Kanun ile hak sahibi çocuklar için yeni düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre, 27/3/ tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.
Erkek çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Evli olup olmadıklarına bakılmaksızın, erkek çocukların yükseköğrenim görmeleri halinde 25 yaşını doldurmamış olmamaları, ortaöğrenim görmeleri halinde 20 yaşını doldurmamış olmaları, herhangi bir eğitim kurumunda öğrenim görmemeleri halinde ise 18 yaşını doldurmamış olmaları,
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
şarttır.
Kız çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmıyor olmaları,
Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması,
evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır. Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.
Malul çocuklara ölüm aylığı bağlanabilmesi için ;
Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirdiği tespit edilen malul çocuklara da evli olup olmadığına, yaşına veya cinsiyetine bakılmaksızın ölüm aylığı bağlanır.
Malul çocuklara bağlanan ölüm aylıkları;
- Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentleri hariç Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başladıkları tarihi,
- Kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlandığı tarihi,
- Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirmediği tespit edilen çocukların yeni malullük durumuna esas tutulan rapor tarihini,
izleyen ödeme dönemi başından itibaren kesilecektir.
Hayatını Kaybeden Sigortalının Anne Ve/Veya Babasına Aylık Bağlanmasının Şartları Nelerdir?
sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için de yine birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.
Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Ölüm Aylığı Bağlanması İçin Nereye Ve Nasıl Başvurulur? Müracaat İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
4(a) (SSK) ve 4(b) (BAĞ-KUR) kapsamındaki ölüm aylığı bağlama işlemleri için sigortalının dosyasının bulunduğu Sosyal Güvenlik İl/Merkez Müdürlüklerimize Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi ile müracaat edilmesi gerekir.
Gelir/Aylık/Ödenek Talep belgesine;
-Malul çocuklar için sağlık kurulu raporu
-Vasi İlamı (Hak sahiplerine vasi tayin edilmesi durumunda)
eklenir.
Sayılı Kanuna tabi kamu görevlisi olan (4/c’li) sigortalıların hak sahipleri ile Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi sigortalıların hak sahipleri ise Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı Mithatpaşa Cad. No:7 Sıhhiye/ANKARA adresine müracaat etmeleri gerekir.
Ayrıca, seafoodplus.info adresi üzerinden başvuru imkanı bulunmaktadır.
Kurumumuz ve MEB ve YÖK arasında yapılan protokol kapsamında öğrenci belgeleri elektronik ortamda temin edilmektedir. Öğrenci belgesinin güncel olup olmadığı konusunda tereddüt edilmesi durumunda hak sahiplerinden talep edilmektedir.
Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Dul ve Yetim Aylığı Bağlananların Aylıkların Kesilmesi
Dul Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:
sayılı Kanuna göre dul aylığı bağlananların sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde aylıkları kesilmemektedir. Ancak, çalışılan statüye göre aylık bağlama oranları değişmektedir. Ayrıca çalışmaya başlayanların hangi sigorta kapsamında çalıştığına bakılmaksızın ek 81 inci ve ek 84 üncü madde kapsamında yapılan ek/ilave ödemeleri, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir.
Kız ve Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:
Malul Erkek Yetimin Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller:
Anne ve Babanın Yetim Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller: