İstanbul Medipol Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Uzman Diyetisyen Kübra Esin, okula giden çocukların beslenme çantalarında kuruyemiş ve kuru meyvelerin mutlaka bulunması gerektiğine dikkat çekti.
Okul çağı; hızlı büyüme-gelişme ve öğrenme süreçlerini kapsayan, bu nedenle de sağlıklı beslenmenin büyük önem taşıdığı bir dönem. Bu yaş grubu çocuklarda sağlıklı beslenme ile; bedensel, duygusal, sosyal gelişim ve okul başarısı olumlu yönde etkileniyor. Aynı zamanda yetişkinlik dönemine temel oluşturan doğru beslenme alışkanlıklarının kazanılması sağlanıyor.
Peki bu dönemde çocukların sağlıklı beslenme alışkanlığını edinmeleri için neler yapmak gerekiyor? Özellikle ailelere ne gibi görevler düşüyor? Medipol Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Uzman Diyetisyen Kübra Esin, özelikle kahvaltıya dikkat çekiyor: “Kahvaltı günün en önemli öğünü olmakla birlikte erken uyanamama, okula geç kalma korkusu, yemek yeme isteği duymama, anne-babanın zaman ayırmaması gibi çeşitli nedenlerden dolayı maalesef okul çocuklarının en fazla atladığı öğün olmaktadır. Ülkemizde yapılan bir araştırmada, okul çocuklarının ancak %57’sinin düzenli kahvaltı yaptığı belirlenmiştir. Kahvaltı yapmayan çocukların derslerdeki konsantrasyonlarının ve algılamalarının düşük, dikkat sürelerinin kısa olduğu, öğrenmede güçlük çektikleri, bazılarında da baş ağrısı, baş dönmesi gibi sorunların olduğu saptanmıştır. Okul çocuklarında tüm bu olumsuz durumları önlemek ve optimal büyüme-gelişme sağlamak için muhakkak her sabah dengeli bir kahvaltı yapılmalıdır.”
Kahvaltıda neler tüketilmeli?
Kahvaltı yapmak kadar kahvaltının içeriğinin de çok önemli olduğunu vurgulayan Uzman Diyetisyen Kübra Esin konuyla ilgili şunları söyledi: “Kahvaltıda kan şekerini hızla yükselten ve sonra düşüren şekerli besinler yerine büyümek için gerekli olan proteinden zengin süt, yumurta, peynir; bağışıklığı güçlendiren vitamin ve mineralden zengin taze sebze-meyve; günlük enerji ihtiyacımızın çoğunluğunu sağlayan ekmek, tahıl gevreği gibi besinler tüketilmelidir.”
Kahvaltı için menü örnekleri:
1- Süt-haşlanmış yumurta-domates-salatalık-ekmek
2- Taze sıkılmış meyve suyu - peynirli omlet- zeytin
3- Açık çay- menemen – ekmek
4- Süt- ballı ekmek- muz
5- Taze sıkılmış meyve suyu - peynirli tost
Beslenme çantasında neler olmalı?
Beslenme çantasında taşınması kolay ve besleyici değeri yüksek besinler olmalıdır. Özellikle fındık, ceviz, badem gibi kuruyemişler ve kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm gibi kuru meyveler hem çocuğun okul başarısını olumlu etkileyeceği hem de enerji vereceği için beslenme çantasında yer almalıdır.
Beslenme çantası için menü örnekleri:
1- Taze sıkılmış meyve suyu-ev yapımı poğaça
2- Ayran- simit- meyve
3- Süt- ev yapımı kek
4- Taze sıkılmış meyve suyu- peynirli sandviç
5- Ayran- ekmek arası köfte (yağsız tavada)
En büyük beslenme yanlışları
Uzman Diyetisyen Kübra Esin, okul döneminde yapılan en büyük beslenme yanlışlarını ve bu yanlışlardan kaynaklanan rahatsızlıkları ise şu şekilde sıraladı: “Kahvaltı öğünü başta olmak üzere öğün atlanması, sebze-meyvenin yetersiz tüketilmesi, fast-food ve gazlı içeceklerin tüketiminin fazla olması, ara öğünlerin açma, poğaça, kek, çikolatalı ekmek, meyve suları gibi yağ, şeker içeriği zengin besinlerden oluşması yapılan en büyük beslenme yanlışlarıdır. Okul çağı çocuklarında yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı olarak şişmanlık-zayıflık, kemik/diş sağlığı bozuklukları, özellikle demir yetersizliği anemisine ek olarak diğer mineral ve vitamin yetersizlikleri görülebilmektedir.”
Okul çağı çocukları için beslenme önerileri
· Öğün atlamamaya dikkat edin ve güne mutlaka kahvaltı ile başlayın.
· Sağlıklı kemik gelişimi için günlük 1 kibrit kutusu peynir, su bardağı süt veya yoğurt tüketin.
· Bağışıklık sistemini güçlendiren vitamin ve minerallerden zengin sebze ve meyveyi her öğünde tüketmeye çalışın.
· Büyüme ve gelişme için gerekli proteinden zengin et, tavuk, balık, kuru baklagiller, süt, yoğurt, peynir gibi besinlere günlük beslenmenizde yer verin.
· Zihinsel gelişimi olumlu etkileyen omega-3’lerden zengin balığı haftada kez tüketin.
· Ara öğünlerde ceviz, fındık, badem gibi sağlıklı atıştırmalıkları tercih edin.
· Günlük su bardağı su tüketin.
· Hazır meyve suyu yerine meyvenin kendisini tüketin.
· Gazlı içecekler yerine süt, ayran, taze sıkılmış meyve suyu gibi besleyici değeri yüksek içecekleri tercih edin.
· Şeker ve şekerli besinlerden uzak durun.
· Çok yağlı ve çok tuzlu cips, kraker gibi besinlerden kaçının.
· Kızartılmış besinlerden (patates, köfte, börek vb) uzak durun.
Mayonez, krema gibi yağlı besinleri tüketmeyin.
· Açıkta satılan yiyecek ve içecekleri satın almayın.
ocuk Beslenmesi
Son Güncelleme:
Okulların açılmasına az zaman kaldığı bu dönemde, çoğu ailenin kafasında tatil boyunca beslenme düzeninin oturduğu çocuklarında, okul açılınca bu düzenin bozulacağı korkusu var. Ancak Diyetisyen Emre Uzun’nun uygun beslenme çantası önerileri ile çocukların beslenme düzenini korumak mümkün.
Çocuklarda beslenme alışkanlıkları okul çağında başlıyor ve hayatları boyunca bu alışkanlıkların etkileri devam ediyor. Yetişkinlerde de çocuklarda da kahvaltının önemi çok büyük. Kahvaltı saatlik uyku sonrası uzun açlıktan sonra gelen ilk öğündür. İyi yapılan bir kahvaltı beyin fonksiyonlarının daha iyi çalışmasını sağlar.
Yumurta vücut için gerekli olan temel proteinleri içeren bir besindir. Çocukların her gün kahvaltıda 1 adet haşlanmış yumurta veya az yağlı omletler tüketmesi protein gereksinimini karşılamasına yardımcı olacaktır. Yumurtanın yanı sıra peynir ve süt de protein ihtiyacına; ekmek, meyve ve az şekerli mısır gevrekleri de karbonhidrat; zeytin, badem, ceviz gibi yağlı tohumlar da yağ gereksinimine katkıda bulunacaktır.
Çocukların beslenme çantaları yerine okuldaki bol yağlı ve mayonezli sandviçleri veya abur cuburları tercih etmemeleri için onların ilgisini çekici bir beslenme çantası hazırlamak çok önemlidir.
1. ALTERNATİF: Çocuklar börek, poğaça tarzı kolay tüketilebilen hamurlu besinleri çok severler. Evde yaptığınız az yağlı poğaçaların ve böreklerin içine tabakta tüketmeyi sevmedikleri sebzeleri koyarak zenginleştirebilirsiniz. Yanında koyacağınız küçük bir kase yoğurt ile sevdiği bir meyve veya az şekerli meyve kompostosu çocuğunuzun iştahını açacaktır.
2. ALTERNATİF: Tam tahıllı ekmek ile hazırlanmış peynirli tost, kendi doğradığınız meyveler ile hazırladığınızı meyveli yoğurt yanında yağlı tohumlar (badem, ceviz, fındık) da çocuklar için iştah açıcı bir menü olabilir. Yağlı tohumlar B grubu vitaminleri, mineraller, yağ ve proteinden zengin olan besinlerdir. Aynı zamanda yüksek müktarda enerji verirler. İçerdikleri yağ tekli ve çoklu doymamış yağ formunda olduğu için yararlı etkileri vardır. Eğer çocuğunuz yumurta tüketmesini sevmiyor ise tostun içine az yağda yapılmış omlet de koyabilirsiniz.
3. ALTERNATİF: Tam tahıllı ekmek ile hazırlayacağınız tavuklu veya ton balıklı, bol yeşillik ve domatesli sandviçin yanında ayran ile kuru meyveden oluşan bir menü hazırlayabilirsiniz. Ayran yanındaki besinlerle beraber uyku etkisi yapmayacaktır. Ayran yerine sütlü tatlılar da tercih edilebilir. Çocuklar şekerli besinleri tüketmeyi çok severler. Onların kantinlerdeki gofret ve çikolatalara yönelmelerini engellemek için puding veya sütlaç gibi sütlü tatlılarla da beslenme çantalarını renklendirebilirsiniz. Evde kendiniz yaptığınız fındıklı, cevizli kekler ve kurabiyeler de beslenme çantasına eklenebilir.
[fotogaleri=]
Okul çağı çocukların büyüme ve gelişmesinde yeterli besin öğelerini sağlayabilmek için hem evde, hem de okuldayken dengeli, çeşitli, yeterli beslenme programı oluşturmak gerekir. Her çocuğun okul programı birbirinden farklıdır. Bu yüzden de buna göre hareket etmek gerekir. Eğer ki çocuk okulda çok uzun bir eğitim almayacaksa en basit olarak süt ürünleri ve kuruyemişlerle destekleyebiliriz. Dyt. Gülçin Işık, okul çağındaki çocuklar için beslenme çantası önerilerini sizlerle paylaştı.
Sağlıklı atıştırmalık olarak özellikle kuruyemişlerden olan ceviz, badem, fındık, fıstık gibi yemişler hem yüksek enerji sağlar, hem de beyin gelişimine önemli katkı sağlar. Bunun yanına da kuru meyve veya taze meyvelerle destekleyebilir, çocuğunuzun tatlı ihtiyacını da karşılamış olursunuz.
Ancak çocuğun okul programı daha uzun olacaksa mutlaka programlı hareket edilmesi gerekir. Kahvaltının gün içindeki en önemli öğün olduğunu unutmayın. Bunun için evde hazırlanmış yumurtalı, peynirli bir kahvaltı olabileceği gibi okula için sandviç hazırlanabilir. Bunların çeşitlendirilmesi yapılmalı ve mutlaka görsel olarak ilgi çekici hazırlanması gerekir.
Çocuğun güçlü bir bağışıklığının olması için mutlaka renkli sebze ve meyvelerden tüketmesi gerekir.
Çocuklarda sebze ve meyve alışkanlıklarının olabilmesi için bunların sunumlarını özenli yapmak gerekir. Ayrıca ona danışarak sevdiği besinleri tüketmelerini sağlamalı, ebeveynler olarak kendimiz de onlara mutlaka iyi örnek olmalıyız. Kötü beslenmeye özendirici şeyleri eve almamalı, tüketmemeli, sağlıklı besinlerin de lezzetini artırıcı besinlerle desteklemeliyiz.
Özellikle de çocukların yaşı ilerledikçe daha fazla arkadaşlarıyla beraber olmak istemeleri, bu yüzden de kafeterya veya yemekhaneleri tercih etmek istemeleri çok doğal bir durumdur. Seçme şanslarının olması, beslenme alışkanlığını kazanmaları açısından oldukça iyidir. Bu durumda dikkat etmeniz gereken birkaç nokta var.
Böylece çocuklarınız üzerinde beslenme konusunda daha kolay yönlendirmelerde bulunabilirisiniz.
Geleceğimiz çocuklarımız için beslenmenin ne kadar önemli olduğunu unutmamak ve bu konuda elimizden ne gerekiyorsa yapmamız gerektiğini tekrar hatırlatmak isterim.
Yazar:
Dyt. Gülçin Işık
seafoodplus.info
Şunlara da göz atın;