Orta Ağır Otizm Etkinlikleri

Uygulamalı davranış analizi (ABA: Applied BehaviorAnalysis), davranışsal yöntem olarak da bilinmektedir. Bu yöntem, birey davranışlarını ve bu davranışlarla ilişkili çevresel özellikleri objektif olarak analiz etmeye dayalıdır. Pek çok davranışın çevre tarafından bir şekilde ödüllendirildiği ya da cezalandırıldığı düşünülmektedir. Dolayısıyla, çeşitli ödül mekanizmaları ve çok gerektiğinde bazı caydırıcı mekanizmalar kullanılarak (örneğin, çocuk puan kaybeder)  uygun davranışlar artırılmaya, uygun olmayan davranışlar ise azaltılmaya çalışılmaktadır. Otizmli bireylerde artırılması hedeflenen davranışlara örnek olarak taklit becerileri, oyun becerileri, sosyal beceriler, iletişim becerileri ve özbakım becerileri; azaltılması hedeflenen davranışlara örnek olarak ise öfke nöbetleri ve kendini uyarıcı (sterotipik) davranışlar verilebilir.

Uygulamalı davranış analizinde bireye kazandırılmak istenen ya da bireyde azaltılmak istenen davranışlar sistemli bir gözlem ve kayıt tutmayla belirlenir. Daha sonra bu davranışlara müdahalede bulunulur ve aynı gözlem ve kayıt tutma yöntemleriyle müdahalenin etkililiği değerlendirilir. Normal gelişim gösteren çocuklar öğrendikleri bir davranışı birden fazla ortamda uygulayabilirken (genellerken), otizmli çocuklara bu becerileri genelleyebilme; bir başka deyişle, farklı ortamlarda kullanabilme becerileri de öğretilir.

Uygulamalı davranış analizinde, otizmli çocuklarda görülen problem davranışların azaltılması ile ilgili özel programlar hazırlanır. Bu yöntemde, davranışın nedeni kişilerde değil, kişinin çevreyle etkileşiminde görülür. Bu nedenle, problem davranış azaltılmaya çalışılırken öncelikli olarak davranış öncesi, davranış ve davranış sonrası durumların ya da olayların gözlenmesi gerekir. Daha sonra ise davranışa zemin hazırlayan durumlar ortadan kaldırılır, azaltılmak istenen davranış ortaya çıktığında görmezden gelinir ya da caydırılır (örneğin, çocuk puan kaybeder) ve problem davranışa alternatif olarak artırılmak istenen davranışlar etkili şekilde ödüllendirilir.

Otizmli çocuklara yönelik uygulamalı davranış analizi çalışmalarında:

• Çocuğun uyanık olduğu her an,
• Çocuğun bütün davranışlarını hedef alan,
• Çocuğun yaşamının geçtiği tüm çevrelerde,
• Çocuğun yaşamındaki tüm önemli kişiler tarafından,
• Haftada saat uygulanan olabildiğince erken yaşta başlatılan eğitim hedeflenir.

Uygulamalı davranış analizinin otizmli çocuklar için nihai hedefi, bu çocukların akranlarıyla birlikte kaynaştırma programlarına devam edebilecek düzeye gelmeleridir.

Uygulamalı davranış analizi otizmde uygulanan diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında, başarısını deneysel araştırmalarla bilimsel olarak gösterebilen tek yöntem olarak dikkat çekmektedir. Örneğin, Lovaas ve meslektaşları tarafından yürütülen deneysel çalışmalarda, iki yıl süreyle uygulamalı davranış analizine dayalı eğitim alan çocukların %90&#;a yakınında çok önemli zekâ ve sosyal gelişim kazançları görülmüştür. Dahası, bu çocukların yarısına yakınının zekâ ve uyum açısından normal gelişim gösteren çocuklardan önemli bir farkları kalmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, belirtilen gelişmelerin ergenlik döneminde de korunduğu saptanmıştır. Deney grubundaki çocuklarla aynı özellikleri taşıyor olup böyle bir eğitim alma şansı olmayan çocuklardan oluşan kontrol grubunda bu gelişmelerin hiçbiri gözlenememiştir.

Oyun becerileri, özellikle de otizmli çocukların öğrenmesi gereken en önemli alanlardan biridir. Bu beceriler, çocuğun kendilerini anlamlı yollarla eğlendirmesi, başkalarıyla etkileşime girmesi ve önemli bilişsel becerileri öğrenmesi için fırsatlar sağlar. Otizmli çocuklara oyun becerilerini öğretmenin doğru bir yolu, başlangıçta spesifik oyun becerisini çok yapılandırılmış bir şekilde öğretmektir.

• Oyun becerisini küçük, ayrık adımlara bölün ve her seferinde bir adımı öğretin. Çocuk bir adımı öğrenme konusunda başarı gösterdiğinde, bir sonraki adımı ekleyin. (Çocuk Patates Kafa&#;ya gözlerini ekledikten sonra kulaklarını sonra kollarını vb. ekler.)
• Beceriyi öğretmek için model olmayı kullanın (örneğin çocuk yetişkini izleyerek, legolarla kendi kulesini yapmaya başlar).
• Pekiştirmeyi kullanmaya çalışın (davranışa özel övgü verin) Çocuk becerinin doğruluğunu gelişmiş bir şekilde gösterdiğinde, art arda gelen denemeleri güçlendirin ve övgü verin.
• Çocuğun, yapılandırılmış bir ortamda beceriyi pratik etmesi için bolca fırsatı olmalıdır.
• Yapılandırılmış bir ortamda, öğrenme fırsatlarının kısa ve tatlı olmasını sağlayın, bu nedenle görev çocuğu motive etmeye devam eder.
• Müdahalelerinizi yavaş yavaş çekmeye çalışın, böylece çocuğun daha fazla bağımsızlık kazanması sağlanır. Müdahalelerinizi zamanla sistematik olarak soluklaştırın.
• Etkinliği eğlenceli ve heyecanlı tutmayı unutmayın.

Çocuk oyun görevlerini uzun süre bağımsız olarak tamamlayarak yapılandırılmış ortamdaki becerilerde ustalaştığında, beceriyi daha doğal ortamlarda uygulamaya ve geliştirmeye başlayabilir. Oyuncakları ve oyunları evin diğer odalarında, okulda ve akranlarıyla aynı ortamda genelleyin, böylece çocuk böyle sosyal ortamlarda öğrendiği becerileri kullanabilir.

Otizmli Çocuklar İçin En İyi 5 Oyun

Çocukların dili ve sosyal becerileri, birbirleriyle etkileşime geçtikçe gelişir. Yaratıcılık ve problem çözme becerileri de gelişim bakımından önlerinde olanlarla oynamanın farklı yollarını düşündükleri için gelişir. Otizm olsun veya olmasın her çocuk, oyunun faydalarından yararlanır.

Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocukların yetiştirilmesinde göz önünde bulundurulacak çok fazla faktör olmasına rağmen, ebeveynlerinin diğer ebeveynler gibi yapması gereken bir şey var: Çocuklarının oynamasına izin vermek ve onlarla oynamak.

Eğlenceli aktiviteler ve oyunlar otizmli çocukların gelişmesine yardımcı olmada önemli bir rol oynayabilir. Ebeveynler, dil, iletişim, sosyal beceriler ve davranış gibi belirli problem alanlarını hedef alan eğitici oyunları seçmelidirler. Bu, bir taşla iki kuş vurmak gibi olacaktır.

İşte çocuk psikiyatrı Dr. Celine Germar, MD tarafından önerilen Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklar için en iyi eğitici oyunlardan bazıları. Bu oyunların sıra dışı olmadığına ve ayrıca tipik olarak gelişmekte olan çocukların da zevk aldığını bilmelisiniz.

1. Aksiyon Oyunları

Eylemlerle birlikte geleneksel tekerlemeler söylemek, otizmli çocukların dil becerilerini geliştirmede uzun bir yol kat etmenizi sağlayabilir. Şarkıları yavaşça söylemek ve şarkıyı söylerken abartılı hareketler yapmak iyi olacaktır.

Çocuklardan basit aktiviteleri yapmalarını gerektiren Ali Baba’nın Çiftliği gibi şarkılar harikadır.

2. Eşleştirme Oyunları

Bu oyunlar otizmli çocukların ihtiyaç duydukları bir beceri olan ayrıntılara yakından dikkat etme becerisini geliştirir. Bir kişiyi veya durumu sadece görsel ip uçlardan anlamaya çalışmalarını sağlar.

Yüz ifadelerini veya duyguları içeren eşleştirme oyunları daha sonraki dönemlerde çocuğun sosyal becerilerinin gelişimi açısından son derece faydalıdır.

3. Sıralama Oyunları

Sıralama oyunları, otizmli çocukların en çok zorlandıkları alan olan kuralları bilme, anlama ve öykü anlatabilme becerilerinin geliştirilmesine yardımcı olur.

4. Role Dayalı Oyunlar

Role dayalı oyunlar, çocuklar tek başına oynarlarken bile dil becerilerini geliştirir. Bunun nedeni, oynadıkları role ait olan kelimeleri ve konuşmaları denemeleridir. Bir garson veya doktor rolü yaptıklarında bu role göre hareket etmenin ne anlama geldiğini anlama becerisini de kazanırlar.

5. Masa Oyunları

Masa oyunları sadece Otizm Spektrum Bozukluğu olanlar için değil tüm çocuklar için mükemmeldir. Masa oyunlarıyla, çocuklar sıralamayı ve kuralları öğrenirler. ‘Komik Yüzler’ gibi çocuklardan yüz ifadelerini bulmalarını isteyen çocuğun gelişimine faydalı olacak bir sürü oyun vardır.

Otizmli Çocuklara 7 Eğlenceli Duyusal Aktivite

Otizm Spektrum Bozukluğu bireyin dünyayı algılama biçimini ve başkalarıyla etkileşime girmesini etkileyen bir dizi gelişimsel problemleri içerir. Otizmli çocuklar için, duyuları temel alan etkinlikler, çocuğunuzun dikkat süresini uzatması, kendisini ifade etmesi ve endişelerini azaltması için etkili bir yol olabilir.

Çocuğunuza göre düzenleyebileceğiniz aşağıda yer alan 7 eğlenceli duyusal aktiviteyi deneyebilirsiniz.

1. Duyusal Şişe

Çocuğunuza göz alıcı bir oyuncak oluşturmak için eski bir plastik şişeyi su ve birkaç damla gıda boyası ile doldurun. İçine birkaç düğme veya bilye koyun ve silikon tabancası ile kapağını yapıştırın. Bu aktivite, çocuğunuzun ilgisini çekmeyi ve odaklanmayı öğrenmesini sağlamak için basit bir yoldur.

2. Para ile Çizim

Yetişkinlerin bile dâhil olabileceği klasik bir aktivite. Bozuk paraları toplayın, altlarına birer sayfa kâğıt koyun ve kâğıda renkli desenler vermek için paraları ve boya kalemlerini kullanın. Otizmli çocuklar, el-göz koordinasyon becerilerini geliştirirken aynı zamanda kalıp yapmayı da seveceklerdir.

3. Yenilebilen Takılar

Güzel kolye ve bilezikler oluşturmak için iplik ve meyan kökünü kullanın. Çocuğunuzun renkli şekerlerdeki deliklerden ipi geçirmesine yardım ederek motor becerilerini geliştirmeye teşvik edin.

4. Duyusal Kolaj

Otizmi olan çocuklar genellikle farklı dokulara aşırı tepki gösterebilirler. Alüminyum folyo, parlayan cisimler ve dergi parçaları gibi malzemelerden oluşan dokunulabilir bir kolaj yaparak çocuğunuzu bu duyu ile baş başa bırakın. Çocuğunuz zamanla daha geniş bir doku yelpazesiyle karşılaşmaktan zevk alacaktır.

5. Buz Boyama

Bu eğlenceli ve kolay deney, çocuğunuzun merakını teşvik edecektir. Buz üzerine farklı renkte akrilik boyaları dökün ve ahşap el sanatları çubuklarını yerleştirin. Çocuğunuz güzel tasarımlar ortaya çıkaracaktır.

6. Koklama Oyunu

Lavanta, kahve veya sabun gibi hoş kokulu malzemeleri karıştırarak küçük kavanozlara koyun. Bir kumaş parçası ve bir lastik bant kullanarak üstünü kapatın ve çocuğunuzdan farklı kokuları tanımasını isteyin. Otizmi olan çocuklar, çevrelerini keşfetmedeki duyularını ve rolleri öğrenmeyi severler.

7. Eşleştirme Oyunu

Eşleştirme oyunları, çocuğunuzun öğrenmesini geliştirmek için eğlenceli bir yoldur. Bir tablonun bir tarafına farklı sözcük yerleştirin ve çocuğunuzun bu sözcükleri masanın diğer tarafındaki ilgili resimlerle eşleştirmesini sağlayın. Çocuğunuzun okulda öğrendiklerini yiyecek, hayvan veya sayıları kullanarak destekleyebilirsiniz.

Kaynakça

Bu makale North Shore Pediatric Therapy, Uzman Kyle Zabawa ve Mariel Uyquiengco kaynak alınarak yazılmıştır.

Atipik otizm nedir? Atipik otizmin belirtileri nelerdir? Bebeklerde ay ay otizmin belirtileri, konuşma, beslenme, otizmde ilaçsız eğitim tedavisi, testleri, ağır metaller

Otizm spektrum bozukluğunda çok sık karşılaşılan karşılıklı sosyal iletişim, sözlü veya sözsüz iletişim becerilerinin gelişiminde ciddi ve yaygın bozulma; basmakalıp tekrarlı, takıntılı davranışlar; tipik olmayan uygunsuz sosyal davranış; ince veya kaba motor beceriler ve bilişsel becerilerin yetersiz gelişimi; dil ve konuşmada gecikmeler; tat, görme, ses, koku, ve dokunmaya karşı artan ya da azalan hassasiyetlerle belirti göstermektedir.

Otizmin karakteristik özellikleri kadar yoğun görülmemesi ya da çok hafif seyretmesi durumunda eski tanımı ile atipik otizm; yeni tanımı ile hafif otizm; resmi olmayan halk arasındaki tanımı ile yalancı otizm, silik otizm, geçici otizm veya yarı otistik adını alır.

İçindekiler

1. Atipik otizm nedir?
2. Otizm çeşitleri
   • Hafif düzey otizm
   • Orta derece otizm
   • Ağır otizm
3. Atipik otizmin belirtileri
4. Atipik otizmin nedenleri
5. Otizmde konuşma
6. Atipik otizmde beslenme
7. Otizm ağır metal ilişkisi
8. Atipik otizmde ilaçsız, eğitim ile tedavi
9. Otizmde ilaç kullanımı
10. Atipik otizm testi
11. Bebeklerde otizm belirtileri
    • 6 aya kadar
    • 9 aya kadar
    • 12 aya kadar
    • 16 aya kadar
    • 24 aya kadar
12. Aile ve annelere Derincocuk tavsiyeleri

ATİPİK OTİZM NEDİR?

yılında DSM-4 kitapçığıyla hayatımıza giren Atipik otizm, beş otizm spektrum bozukluğu(OSB, autism, autism spectrum disorder) ya da yaygın gelişimsel bozukluk tanısından birisiydi.

Atipik otizm; yüksek işlevli otizm olarak bilinen asperger sendromundan ve otizmin orta ya da ağır spektrumundan farklı olarak daha az belirti gösteren otizmin bir alt türüdür. Halk arasında silik otizm, yalancı otizm, geçici otizm, yarı otistik gibi tanımlar kullanılmaktadır.

Atipik tanımı yılında Amerikan Psikiyatri Derneği tarafından yayınlanan DSM 5 kitapçığı ile kaldırılmıştır yerine hafif otizm tanısı kullanılabilir.

Nörogelişimsel bir farklılıktır, eğer erken çocuklukta ya da okul öncesi yaşlarda aileler ya da doktorlar tarafından tespit edilebilirse, yoğun aba davranış terapi eğitimleriyle birlikte uzman eğitimcilerin rehberliğinde ilaçsız tedavi edilebilir.

Bir başka ifadeyle çocuğun olumsuz davranışları kontrol altına alınabilir, böylelikle çocuğun ilerleyen yıllarda kendini sosyal hayattan izole etmesinin önüne geçilmiş olur.

OTİZM ÇEŞİTLERİ

Otizm yılından beri 3 kategoride incelenmektedir, çocuklar bu skalaya göre tanımlanır.

• Hafif düzey otizm(1. derece otizm)

Atipik tanımı bu kategoriye dahildir, belirtiler çok hafif seyreder.

• Orta derece otizm(2. derece otizm)

Günlük destek davranış kontrolü sağlanan kadar devam ettirilmek zorundadır.

• Ağır otizm(3. derece otizm)

Günlük destek şarttır, bu durumda bile tam davranış kontrolü sağlanamayabilir.

ATİPİK OTİZMİN BELİRTİLERİ

Dil ve konuşmada gecikmeler, sözlü ifade ve beden dili ifadesinde güçlükler, zaman planlaması güçlükleri, tat, ses, koku, görme ve dokunmaya karşı artan ya da azalan hassasiyetler, tekrarlayan takıntılı davranışlar, soyut kavramları anlamada zorluklar, kaygı, fiziksel koordinasyon problemleri ve kas yoğunluğunda düşüklük gibi sorunlar atipik otizm belirtileri olarak gösterilebilir.

Ancak bu atipik otizm belirtileri, otizm karakteristik özelliklerinin tümü kadar baskın ya da ağır değildir. Bu belirtilerin birçoğu belli belirsiz ve değişen yoğunluklarda olabilir.

ATİPİK OTİZMİN NEDENLERİ

Atipik otizm, genetik &#; çevresel &#; hormonal nedenlerine sıklıkla atıf yapılan nörogelişimsel bir farklılıktır. Nedenleri henüz tamamen kanıtlanmamıştır ayrıca çalışmalar devam ediyor ancak yine de bazı şüphe edilen konular maddeler halinde sıralanmıştır.

• Gen birleşimi esnasında meydana gelen mutasyonlar
• Gen silinimi ya da fazlalılığının sorumlu tutulduğu bazı protein sentezi eksiklikleri
• İlerleyen yaşlardaki ebeveynlik
• Erken doğum, zor doğum gibi çocuğun sinir sistemlerinde iz bırakan sorunlar(Bu sorunlar sadece otizm ile değil bazı kas ve sinir sorunları ile de ilişkilendiriliyor)
• Sezaryen doğum(Bu konuda yapılan az sayıda çalışma mevcut ve nispeten tartışmalı bir konu yalnız şunun bilinmesi gerekiyor ki annenin normal doğum yapması durumunda çocuğun bağırsak florasını destekleyen yararlı bakterileri bünyesine aldığı, sezaryende ise böyle bir ihtimalin olmadığı tıp hekimleri tarafından vurgulanıyor, ilave olarak şunu belirtelim bağırsak florası ile dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve otizm arasında ilişkiye dikkat çeken bazı çalışmalar mevcut.(1)
• Annenin hamileyken madde kullanması
• Anneden çocuğa ağır metal geçişi ya da çocukta sonradan birikim
• Kısaca otizm genetik faktörlerden, hormonal ve çevresel faktörlerden etkilenmektedir.

ATİPİK OTİZMDE KONUŞMA

Otizmde konuşma yaşı hakkında şu söylenebilir ki; erken çocuklukta yani okul öncesi yaşlarda uygulanan &#;uygulamalı davranıs analizi&#; ve ailelerin ortaklaşa çabalarıyla çok verimli sonuçlar alınabildiğini gösteren çalışmalar mevcuttur.

İletişim sadece sözlü konuşma değil aynı zamanda sözsüz konuşmayı da ifade etmektedir. Bu noktada mimikler ve davranışlar, otizmli çocuğun konuşmayı öğrenene kadar olan süre zarfında anlaşıldığını hissetmesi açısından önemlidir.

Bu aşama eğer aile ve çocuk için olumlu geçirilebilirse ayrıca ilave destek olarak uzman özel eğitimcilerden davranış ve dil konuşma terapileri alınabilirse Atipik belirtilerin çok hızlı azalabileceği biliniyor. Uzman desteği atipik belirtiler gösteren çocuklarda anahtar rol oynamaktadır.

Okula gidene kadar çocukta bu sorun tedavi edilmelidir çünkü akran zorbalığına maruz kalma, dışlanma veya kendini ifade edememe gibi olumsuz uyaranlar akademik başarıda olumsuz bir etki bırakmaktadır. Bu anlamda otizmde konusma konusu üzerinde durulması gereken hassas bir durumdur.

Otizmli çocuklarda konuşma ile ilgili ailelerin yaptığı genel bir hata şudur ki konuşmayı sadece dil konuşma terapistlerinin çözebileceğini düşünmektir halbuki çocuğun &#;yerinde oturabilme, dikkat odaklanma süresi, saldırganlık, ısırma, hiperaktivite, direnme ve çok ciddi davranış problemlerinin olduğu&#; durumlarda öncelikle bu belirtilerin azaltılması gerekmektedir.

Dil konuşma terapisi akademik çalışmayı olumsuz etkileyecek bu davranışlardan hafifletilmesinden sonra dil terapistleri eşliğinde devam ettirilmektedir. Ayrıca anlamlı anlamsız ses, harf, kelime tekrarı olarak tarif edilen ekolalinin &#;doğumdan konuşmayı öğrenene kadar&#; çocuğun sesleri tanıması açısından faydalı olmasına rağmen, ilerleyen yaşlarda bu devam ediyorsa müdahale faydalı olabilir.

ATİPİK OTİZMDE BESLENME

Atipik otizmde beslenmenin beden ve ruh sağlığı üzerindeki etkileri, bağırsak florası, ağır metal birikimi gibi konularla bağlantılı olabilir. Beslenme sadece katı gıda alımı değildir aynı zamanda soluduğumuz hava, içtiğimiz suda bulunan zararlı bileşenlere vurgu yapmak günümüzde önem kazanmıştır.

Genetik ve çevresel faktörlerin etkin olduğu düşünülen otizm spektrum bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi konularda son zamanlarda yapılan çalışmalar sanayileşmenin ve şehirleşmenin getirdiği sorunlara vurgu yapmaktadır.

Hava, su ve toprak kirliliği, meyve sebze ilaçlamaları yani pestisitler konusu, yemekleri sarıp fırına attığımız alüminyum folyoların ısıl işlemlerde etkilenmesi gibi sorunlar aslında nasılda kendi kendimizi zehirliyor olabileceğimizi gözler önüne sermektedir.(Konuyla ilgili kaynağa alüminyum başlığındaki ingilizce kaynaktan ulaşabilirsiniz)

Yakın zamanda yapılan yeni bir çalışmada bağırsak florasının(İntestinal Gut Microbiome) ve geçirgenliğinin &#;Otizm spektrum bozukluğu, DEHB, öğrenme güçlüğü, diyabet, parkinson, şizofreni, majör depresif bozukluk, çölyak hastalığı&#; vs. hastalıklarıyla ilişkili olduğunu gösteriyor.(2) Horward Üniversitesinde yapılan bu çalışmada dikkat çekilen nokta bağırsak geçirgenliğine sebep olan sorunun ana kaynağının bakteri aşırı büyümesi ve glütenli beslenme sonucu açığa çıkan zonulin maddesidir.

Bu çalışmanın ifade ettiğine göre glütenli beslenmenin, ortaya çıkardığı zonulin maddesinden dolayı otizm spektrum bozukluğunu olumsuz etkilediğine atıf yapılmaktadır. Aynı çalışmada &#;bağırsak otoimmün bariyerinin&#; D vitamini sayesinde desteklendiği de vurgulanmaktadır. Kültürlü ve fermente(Ev yoğurdu, tarhana vs) ürünlerle beslenmenin önemine vurgu çok açıktır.

Otizm ağır metal ilişkisi

Birçok materyalden ya da besinden gelebilir. En iyi örnek dişleri yeni çıkan çocukların ”standart dışı oyuncaklar ile dişlerini kaşırken” metali, boya ya da başka yollarla ağızdan almaları.

Ayrıca Benzin, boya, eskimiş, çürümüş su şebekelerinden, yani çürümüş metal borulardan dolayı evlerimize, musluklarımıza su ile taşınarak ulaşan ağır metaller.

Amalgam diş dolgusu olarak kullanılmakta ve eğer bir damlası bile dolgu esnasında yanlış kullanılıp tükürükle vücuda alınırsa cıva birikimine yol açmaktadır. Birçok balıkta olmasına rağmen özellikle dip balıkları, deterjanlar, yumuşatıcılar vs.

Isıtılan alüminyum kaplar ya da folyolar ciddi oranda alüminyumu besinlere geçirmekte ve bu besinler aracılığıyla vücutta birikmektedir. (Aluminium in brain tissue in autism) ayrıca soya içeren bebek mamaları ve çayda içeriğinde bulunmaktadır.

Tarım ilacı olarak kullanıldığı biliniyor, sebze ve meyve iyi yıkanmadığı zaman besin yoluyla vücuda alınmaktadır.

• Standart dışı oyuncaklar, baskılı tişörtler, deri yolu ile alınan standart dışı giysiler vb.

Diyet tedavileri faydalı olabilmektedir, otistik çocuklarda genellikle sindirim sistemindeki sorunlardan dolayı bağırsak sorunları ve gıda alerjisi gibi sorunlar olabilmektedir bu noktada tıp doktorlarından destek almak mantıklı bir yaklaşım olabilir.

ATİPİK OTİZMDE İLAÇSIZ, EĞİTİM İLE TEDAVİ

Atipik otizm diğer otizm çeşitlerinden daha hafif seyrettiğinden her yaşta ilerleme kaydedilebilecek bir otizm hastalığıdır. Fakat eğer okul öncesi yaşlarda tespit edilebilirse özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri atipik otizmin tedavisinde etkin görev üstlenebilmektedirler.

Son yapılan çalışmalarda her &#;44 çocukta 1&#;e düşen oranlarda&#; görüldüğü belirtilen otizmde; Yoğunlukla özel eğitim uzmanlarının uyguladığı ABA Davranış terapisi(Applied Behavior Analysis, UDA, Uygulamalı Davranış Analizi) ardından, dil terapistleri tarafından verilen eğitimler otizmin asıl ayrıştırıcı belirtilerinden olan konuşma için faydalıdır.

Okul öncesi yaşlarda yürütülen davranış terapileriyle ilaçsız davranış kontrolü sağlanabilmektedir, ayrıca bu çalışmaları destekleyici &#;duyu bütünleme, yüzme, spor, ergoterapi, dil konuşma terapisi&#; gibi çeşitli etkinlikler sonucunda çocukların, sosyal ve akademik yaşama hazırlıklarının tamamlanması amaçlanır sonrasında çocuklar &#;anaokulu ve ilkokul&#; düzeyinde akranlarıyla sosyal etkileşime hazır hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

Atipik belirtilerin tedavisine yardımcı bilgiler

• Fizyoterapist, ergoterapist ve yüzme eğitmenleri eşliğinde yapılan yüzme ,fizyoterapi, ergoterapi, duyu bütünleme, denge, egzersiz, spor gibi kaba motor beceri çalışmaları
• Beslenme diyet uygulamaları, müzik sanat çalışmaları, çocuk psikolojisi ilgili eğitim çalışmaları
• &#;Çocuk-okul-aile” üçgeninde otizmli çocuğun okulda aldığı eğitimi evde devam ettirmesiyle atipik otizmli çocuğu olan anneler ve ailelerin çözümün bir parçası olduğu tedavi çalışmaları
• Diyet tedavileri; çocuğun bağırsak florasına ve alerji durumuna bağlı olarak kişiye göre değişkenlik gösterse de genellikle glütensiz, kazein içermeyen diyetler kullanılmaktadır. ancak bunlarında henüz kesinliği kanıtlanmamıştır.

• Sanat terapileri, Hayvan terapileri(ata binme, hizmet köpekleri) ailelerin faydalı olabileceğine inandıkları kanıtlanmamış tedavi yöntemleri
• Gelişim terapileri ile genellikle duygusal, entelektüel, ve sosyal becerilere odaklanır.

ABA terapileri bu noktada otizmli bireyler için en eski, en kapsamlı ve kanıtlanmış tedavidir. ABA terapileri, diş fırçalama, otizmde tuvalet eğitimi, ayakkabı bağlama gibi günlük görevlerle ilgili belirli beceri ve davranışları öğretmeye odaklanan ödüllendirme temelli tam gün ya da çok yoğun uygulanabilen bir terapi eğitim sistemidir.

Pivotal yanıt terapisi, gelişim terapileri ABA terapisine ek olarak gösterilebilir.

Her otistik çocuk kendine özgü özellikler barındırdığından tedavi yöntemlerinin de kendine özgü olması gerekmektedir.

ATİPİK OTİZMDE İLAÇ KULLANIMI

Atipik otizmde ilaç kullanımı söz konusu olduğunda genellikle anksiyete, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk için serotonin inhibitörleri verilmektedir. Amerikan ilaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanan ilaçlar ve etken maddeleri şunlardır.

Prozac (fluoksetin)

7 yaş üstü çocuklarda kullanımı FDA(amerikan ilaç dairesi) tarafından onaylanmıştır.

Lexapro (essitalopram)

12 yaş ve üstü çocuklarda FDA onaylamıştır.

Luvox (fluvoxamin)

8 yaş üstü çocuklar için FDA tarafından onaylanmıştır.

Zoloft (sertralin)

6 yaş üstü çocuklar için FDA onaylıdır.

Anafranil (klomipramin)

10 yaş üstü çocuklar için FDA onaylıdır.
Melatonin kesinliği henüz kanıtlanmamış bir tedavi yöntemidir amacı otizmde uyku problemlerini tedavi etmek üzerinedir.

Şelasyon yöntemleri

Ağır metallerin vücuttan uzaklaştırılmasıyla ilgili tedavi yöntemleridir ve FDA bu yöntemin henüz desteklenmediği konusunda uyarı yapmaktadır.

ATİPİK OTİZM TESTİ

Genel olarak otizm üzerine yapılan birçok test çeşidi bulunmaktadır.

Otizm tarama testi

Bir çeşit davranış testidir, beden hareketleri kullanımı, dil ve konuşma becerisi, uyum sağlama yeteneği, sosyal iletişim becerileri gözlemlenir.

Cocuk otizm testi

18 Aya kadar çocuklara uygulanan bir testtir.

40 soruluk bir test çeşididir.

İki yaş otizm testi

İki yaş altında ki çocuklara uygulanan bir çeşit dikkat ve oyun beceri testidir.

BEBEKLERDE OTİZM

Otizmin 2 yaşına kadar ki bebeklerde teşhisi aile ve çocuğun geleceği, akademik başarısı ve sosyal hayatla uyumu açısından önem arz ediyor. Aşağıda sıraladığımız maddeler bebeklerde otizm belirtileri ile ilgili gerekli bilgiyi vererek, profesyonel desteğe ihtiyacınız olup olmadığını anlayabilmeniz için hazırlanmıştır.

Bebeklerde Ay Ay otizm belirtileri

6 ay kadar belirtiler

Sınırlı göz kontağı kurmak ya da hiç kurmamak.

9 ay kadar belirtiler

Seslere gülümsemelere hiç tepki vermemek.

12 ay kadar belirtiler

Az babıldamak ya da hiç babıldamamak, ismine az veya hiç tepki vermemek.

16 ay kadar belirtiler

Çok az kelime kullanmak ya da hiç kullanmamak.

24 ay kadar belirtiler

Anlamlı kelime kullanmamak ya da çok az kullanmak, ikili kelime öbekleri kullanmamak.

AİLE VE ANNELERE DERİNCOCUK TAVSİYELERİ

Otizm zor bir yolculuk, çocuğu atipik otizmli olan annelere tavsiyemiz ise bu yolculukta profesyonel destek almaları, kendi sağlıklarını da bu esnada korumaları olabilir.

Bunun için her şeyden önce tıp doktorlarıyla ardından kesinlikle alanında uzman ve bu konuda kendini akademik olarak, geliştirmiş özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden destek almalarıdır.

Çünkü bireysel eğitim her yaşta çocuk için, aileler ve toplum sağlığı için gereklidir.

Derin Çocuk&#;tan Sevgilerle..

Sevgilerle …

İstanbul Bahçelievler ve İstanbul Bağcılar&#; ilçelerinde bulunan Derin Çocuk ABA Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Fizik Tedavi Merkezlerimizi ziyaret edebilir, ücretsiz canlı destek talebinde bulunabilirsiniz…

Kaynak

Derincocuk Ana Sayfa