Oruç Tutmanın Insana Ve Topluma Sağladığı Faydalar

İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Yaren Hamarat, yapılan araştırmalara göre Ramazan ayında tutulan orucun bedensel faydalarının yanı sıra psikolojik faydalarının da olduğuna dikkat çekti.

ORUÇ TUTMAK BİREYE SABRI ÖĞRETİR

Ramazan ayının ibadet dışında bireylerde ruhen bir rahatlama sağladığını da ifade eden Uzm. Klnk. Psk. Yaren Hamarat, “Oruçla beraber bir ay boyunca nefsimizi terbiye ederken, ruhumuzu da dinginleştirmekteyiz. Oruç insana sabrı, kabullenmeyi, kendini ve duygularını kontrol etmeyi öğretmektedir. Böylece dini olarak doyum sağlarken ruhsal gelişimize de katkı sağlarız” diye konuştu.

RAMAZAN AYINDA EMPATİ DUYGULARI PEKİŞTİRİLİR

Ramazan ayının kişinin sabır, empati duygularının pekiştirilmesi açısından oldukça önemli olduğunu vurgulayan Uzm. Klnk. Psk. Hamarat, “Öncelikle kişinin yeme dürtülerini bastırarak, erteleyerek sonrasında bunu iftarla sonuçlandırmasıyla sabır ve duygu yönetimini ön plana çıkaracaktır. Aynı zamanda kişinin dini duygularını beslemektedir. Kişinin dini görevlerini yerine getirdiğinin bilincinde olması kişiye huzur verecektir. Toplumda davranışlarına, eylemlerine daha dikkat edecek, tatmin duygusuyla dolacaktır” şeklinde konuştu.

KİŞİDE DİNGİNLİK VE UYUMLULUK DUYGULARI ORTAYA ÇIKAR

Ramazan ayında manevi huzurun arttığını dile getiren Uzm. Klnk. Psk. Hamarat, “Oruç, aç susuz kalmanın etkisiyle kişide sinir gerginlik ve tahammülsüzlük yaratsa da adaptasyon sürecinden sonra, kişinin en önemli dürtülerini terbiye etmesi nedeniyle dinginlik ve uyumluluk duyguları ortaya çıkmaktadır. Ramazan ayının toplumsal birliktelik ve yardımlaşma unsurlarını içermesi kişide manevi huzur, merhamet ve şefkat duygularının artmasında oldukça etkili olacaktır” ifadelerini kullandı.

İFTAR SOFRALARI SOSYALLEŞMEYE KATKI SAĞLAR

Orucun bireyde oluşan olumsuz ruh haline de faydalı olabileceğini vurgulayan Uzm. Klnk. Psk. Hamarat, şu bilgileri paylaştı:

“İbadetler kişinin benliğini geliştirmesinde, problemlerle başa çıkmasında, zorluklarla mücadele etmesinde oldukça büyük önem taşımaktadır. Ramazan, oruçla birlikte toplumla kaynaşmayı, birlikteliği, kısacası iftar sofralarında kişinin sosyalleşmesine katkıda bulunacaktır. Ramazan sayesinde kişinin kendisini denetleme sistemi etkin olacaktır. Kötü alışkanlıkların yenilmesi, bireylerin oruçla birlikte tıpkı organları gibi psikolojisini de yenilemeleri kaçınılmaz olacaktır.”

YALNIZLIK DUYGUSUNA İYİ GELİR

Ramazan aynın aynı zamanda kişinin biyolojik ve psikolojik olarak adeta yenilenmesini sağladığının da altını çizen Uzm. Klnk. Psk. Hamarat, “Ramazan, iftar sofralarında sevdiklerimizle bir araya gelmemizi maddi imkânı olmayan insanlara yardım eli uzatarak onlarla bir araya gelmemizi sağlamaktadır. Birlikteliğin, sosyalliğin oldukça aktif olduğu bir aydır. Kişinin yalnızlık duygusuna ve benlik gelişimine oldukça katkısı olur” açıklamasında bulundu.

DÜZENLİ UYKU VE HOBİLER ÖFKE KONTROLÜNDE FAYDALI  

Aç ve susuz uzun saatler geçiren insanların öfke kontrolüne ihtiyaç duyduğunu ifade eden Uzm. Klnk. Psk. Hamarat, “Kişinin kendisine özel alan yaratması, öfke kontrolü açısından oldukça önemlidir. Bireylerin zevklerine hitap eden yüksek derecede enerjiye ihtiyaç duyulmayan hobilerle vakit geçirmeleri, puzzle, kitap okumak, boya yapmak, film izlemek, orta derecede egzersiz yapmak mental sağlığa iyi gelecektir. Sinirliliğin etkenlerinden biri de uyku düzensizliği olabilmektedir. Düzenli uyku ve hobiler gerekli kontrolü sağlayacaktır” diyerek sözlerini sonlandırdı.

'Oruç tutmanın sağlığa yararları nelerdir?' sorusu uzmanlar tarafından cevaplandı. Oruç, vücudu dinlendiriyor ve detoks görevi görüyor. Orucun sağlık için çok faydalı olduğunu belirten uzmanlar, orucun vücut için iyi bir fırsat olduğunu söylüyor.

ORUÇ TUTMANIN SAĞLIĞA YARARLARI NELERDİR?

Hiç durmadan çalışan kasların, sindirim organları ve karaciğerin dinlenmeye ihtiyacı var. Oruç da vücudun dinlenmesi için oldukça iyi bir fırsattır. Bu sürede sindirim organları, kaslar ve karaciğer kendini yeniler. Yıpranan hücreler tamir edilir, toksinler vücuttan atılır, dokular yenilenir. Ancak Ramazan'da yanlış ve düzensiz beslenmek vücuda fayda yerine zarar getirebilir.

ORUÇ PSİKOLOJİYİ OLUMLU ETKİLİYOR

Orucun, kişinin beden sağlığına olduğu kadar psikolojisine de olumlu katkılar sağladığı belirtildi. Psikiyatr Burak Toprak, oruç ibadetinin manevi duyguları ve psikososyal etkileri nedeniyle insan psikolojisi açısından önemli olduğunu söyledi.

AA'nın haberine göre; orucun birey ve toplum psikolojisinde önemli etkileri olduğunu belirten Toprak, "Ramazan bu anlamda, insanın kendi benliğini tanıması için adeta bir iç hesaplaşmaya girdiği, varoluşsal anlamlar aramaya başladığı bir aydır. Kişi ibadet vesilesiyle kendine sınırlar çizmeye, kendinin farkına varmaya, şükretme ve yanlış yaptığı davranışlardan uzaklaşmaya çalışır" dedi.

Oruç ibadetinin psikolojik açıdan insanlara faydasına değinen Toprak, şöyle konuştu: "İnsanlar, ramazan ile yeme, içme, cinsellik gibi içgüdüsel dürtülerini kontrol altına alır ve bununla birlikte hayatın anlamını ve kendini sorgulamaya başlar. En temel kaygıları olan ölüm ve sonrasını düşünerek hayatın anlamı ve değerlerini sorgular. Aslında bu sorgulama başta insana acı verse de bu acıyla yüzleşme insanı iyileştirir ve huzurlu kılar. Bu ayda 11 ay boyunca rutin bir şekilde yaptığımız ve farkına varmadığımız birçok alışkanlığın farkına varıp onları değiştirmek için adımlar atabiliriz. Bilindiği üzere bir davranış kalıbının değişebilmesi için en az 3 haftaya ihtiyaç vardır. Bir ay süren oruç ibadeti bazı davranışlarımızı değiştirmek için bir fırsattır."

"ORUÇ, DİKKAT SORUNU HASTALIĞINI ENGELLİYOR"

Toprak, orucun psikolojiyi de olumlu yönde etkilediğini söyledi. Bu yönde çalışmalar olduğunu ifade eden Toprak, şu değerlendirmelerde bulundu: "Orucun tahmin edilenin aksine stres, kaygı ve depresyon düzeylerini azalttığı yapılan çalışmalarda saptanmıştır. Ramazanda diğer organlarımız istirahate çekilir ve en fazla çalışan organımız beyin olur. Oruç tutan kişilerin beynindeki sinir büyüme faktörlerinde artış olmaktadır. Beyin büyüme faktörlerinin depresyon, kaygı bozuklukları ve stresten koruyucu olduğu bilinmektedir. Aynı zamanda aç kalan mideden salgılanan açlık hormonları beynin öğrenme ve hafıza bölümünü pozitif etkilemektedir. Gelişen yeni sinir hücrelerinin dikkat sorunları, bunama, parkinson gibi hastalıkların oluşmasını engellediği saptanmıştır."

İnsan için koruyucu olan orucun beyin için de savunma mekanizması geliştirdiğini dile getiren Toprak, ramazanın insanın doğasında bulunan negatif yönleri denetleyebilmesi için fırsat olduğunu kaydetti.

"ORUÇ, ÖFKE KONTROLÜMÜZÜ SAĞLAMAMIZA YARDIM EDER"

Oruçlu kişinin, kendisine ve çevresine zarar verebilecek davranışlarının farkına varmasıyla iyileşmek için önemli bir adım atmış olacağını aktaran Toprak, "Oruç, öfke kontrolümüzü sağlamamıza yardım eder. Kişi, 11 ay boyunca tekrar tekrar yaptığı davranışların farkına varıp tekrarlayan kısır döngüyü değiştirmek için adımlar atar ve daha pozitif bir insana dönüşebilir. 11 ay boyunca su içerken onun değerinin farkına varmamış olduğumuzu görürüz ve hayatın ne kadar anlamlı olduğunu kavrarız. Oruç ibadetiyle insanın kendine sınırlar koymayı öğrenmesi ile stres seviyesinde düşüş yaşandığı, öfke kontrolünün sağlanabildiği, iletişim sorunlarında düzelmeler olduğu görülebilmektedir" ifadelerini kullandı.

Toprak, oruç ibadeti ile insanların kişiliklerindeki aşırılıkları dengeleyerek, insanlara ve olaylara farklı bakış açısı ile daha duyarlı, saygılı, sabırlı, affedici ve merhametli bakabileceğini vurguladı.

İbadet dolayısıyla kişinin farkındalığını sağlayabilecek adımlar atarsa benlik yapısının güçleneceğini ve psikolojik bir olgunluğa erişebileceğini aktaran Toprak, "Oruç ibadeti sayesinde kişi kendine sınırlar koyarak insani istek ve arzularına sınırlandırma getirir ve onları kontrol altında tutmayı öğrenir. Sabır ve tahammül gücü artan kişinin öfkeyle baş etme kapasitesinde de artış gözlemlenir" diye konuştu.

"ORUÇ, TOPLUMSAL VİCDANI HAREKETE GEÇİRİR"

Toprak, araştırmalarda insanların şükür düzeyleri arttıkça yaşamdan zevk alma ve mutlu olma oranlarının da arttığının görüldüğüne işaret ederken, sözlerini şöyle sürdürdü: "Şükür, insanların geçmişin pişmanlıklarından, geleceğin kaygılarından kurtularak yaşadığı anın kıymetini bilmelerine, daha olumlu, uyumlu insanlara dönüşmelerine neden olur. Şükür eden insanların stresli olaylardan daha az etkilendiği ve yaşadıkları sorunları daha etkili ve hızlı bir şekilde çözdükleri saptanmıştır. İnsanlar şükrederek, hayatı acı-tatlı yönleriyle kabul ederek yaşama daha huzurlu bakmayı başarabilmektedir. Şükür eden insanın stres, depresyon, kaygı düzeylerinde azalma görülmekte ve daha pozitif bir insana dönüşmektedir."

Oruç ibadetinin bireysel farkındalık, kabul ve huzuru sağlarken aynı zamanda toplumsal farkındalığın artmasına da neden olduğunu vurgulayarak, "Oruç ibadetini yapan bir yandan kendi iç dinamiklerini değiştirmeye çalışırken aynı zamanda diğer insanların iyiliği için de çabalamaya başlar. Toplu şekilde yapılan ibadetler insani ilişkilerimizin gelişmesini sağlar. İnsanlara yardım duygularımızın gelişmesine yapılan yardımlar, hoşgörü duygularımızın artmasına neden olmaktadır. Oruç, toplumsal vicdanı harekete geçirir" değerlendirmesini yaptı.

Oruç İbadetinin Toplumsal Faydaları

Takvim Gazetesi,

ORUCUN İBADETİNİN TOPLUMSAL FAYDALARI

seafoodplus.info Sönmez KUTLU


Oruç, toplumda sevgi, saygı, dayanışma ve yardımlaşma duygularını geliştirir. Birlik, beraberlik ve kardeşlik ruhunu güçlendirir Hayatında açlık nedir bilmeyen bir insan yoksulların çektiği açlık ve sıkıntıyı gereği gibi anlayamaz. Oruç tutan kimse açlığın ne demek olduğunu iyi bilir. Fakirlere yardım elini uzatmak isteyen ve sıkıntılarını gidermeye çalışan, toplumun huzur ve mutluluğuna katkıda bulunmaya çalışanların sayısı artak. Böylece oruç, toplumun şefkat ve merhamet duygularını geliştirir.
Ramazan ayı, zekat ve sadakaların verilmesine vesile olan bir aydır. Mal ve gönül zenginliğinin sergilendiği, özellikle fakirlerin gönlünün alındığı, fakir zengin diyalogunun yaşandığı kardeşlik ayıdır. Oruç ibadeti, toplumu içten içe kemiren bencillik, kibirlenme, böbürlenme ve düşmanlık duygularının yok edilmesine yönelik yoğunlaştırılmış toplumsal arınma programıdır. Kadın-erkek, yaşlı-genç, fakir-zengin ayrımı yapılmaksızın, her sınıftan insan, iftar sofralarında, teravih namazlarında ve bayramlarda bir araya gelir. Birbirlerinin neşelerine ortak olur ve kederlerini paylaşırlar. Böylece insanlar arasında toplumsal sorumluluk bilinci, birlikte yaşama kültürü, toplumsal barış ve dayanışma ruhu gelişir. Yapılan istatistikler, bu ayda cinayetlerde, zina, içki ve hırsızlık olaylarında  büyük bir azalma görüldüğünü açıkça ortaya koymaktadır. Bundan dolayı, Ramazan, inanan inanmayan herkesin nasibini aldığı   bir aydır. Fakir ve yoksullar, kimsesiz ve yetimler, ilgisizlik ve terkedilmişlikten kurtulur, hayata ümitle bakmanın  tadına varır.
Oruç ibadeti, sadece nefsin kötülüklerden ve düşmanca duygulardan arındırılması değildir, aynı zamanda beden ve mekan temizliği anlamına gelmektedir. Bu ayda insanlar, beden ve elbiselerini, evlerini, sokaklarını,  paylaşılan toplu mekanları  temiz tutmak suretiyle etrafındaki insanların estetik ve göz zevkine, sağlığına zarar vermemeye çalışır. Bu açıdan, Ramazan ayı birlikte yaşama kültürünün aşılandığı ve geliştirildiği bir aydır.
Ramazan ayı, dini açıdan toplumsal aydınlanma ve eğitim ayıdır. Bu ayda insanlar, bir araya gelerek Kur’an okurlar, dini bilgilerini yenilerler. Bilmediklerini öğrenir, bildiklerini başkalarıyla paylaşırlar. Oruç, camilerde yapılan vaaz ve irşadlarla, iletişim araçlarında yapılan özel Ramazan progamlarıyla ve yazılan yazılarla,  manevi bir atmosfer oluşur. Toplumun bilgisizlikten kurtulmasına, aydınlanmasına  ve bilgi toplumu haline gelmesini sağlar.
İftar sofraları, yardımlaşma duygularının geliştiği ve uygulandığı sevgi ve saygı sofralarıdır. Oruçun bitiminden sonra yaşanan  bayramlar,  neşe, sevinç, sevme, sevinme ve sevindirme günleridir. Toplumun milli birlik ve beraberlik duygularının zirveye ulaştığı, dayanışma ve kaynaşmanın daha yoğun yaşandığı müstesna zaman dilimleridir. Anne babaların, büyüklerin, hastaların, komşuların, akraba ve dostların ziyaret edilerek Allah’ın rızasının kazanıldığı hayır günleridir. Bu günlerde dargınlar ve küskünler barışır.